Kika Szaszkiewiczowa

Irena Maria Szaszkiewicz z domu Jarochowska herbu Przerowa, ps. Kika (ur. 4 marca 1917 w Babicy[1][2], zm. 11 sierpnia 2014 w Krakowie[3]) – artystka Piwnicy pod Baranami, bohaterka komiksu Kazimierza Wiśniaka i Piotra Skrzyneckiego Szaszkiewiczowa, czyli Ksylolit w jej życiu publikowanego na łamach „Przekroju”, blogerka, autorka wspomnień.

Irena Szaszkiewiczowa
Kika
Ilustracja
Imię i nazwisko urodzenia

Irena Jarochowska

Data i miejsce urodzenia

4 marca 1917
Babica

Data i miejsce śmierci

11 sierpnia 2014
Kraków

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Odznaka „Honoris Gratia”

Życiorys

edytuj

Przed II wojną rozpoczęła studia na Uniwersytecie Lwowskim, które musiała przerwać. W czasie okupacji działała w Armii Krajowej.

W latach 50. zaczęła być stałą bywalczynią i jedną z osób tworzących środowisko Piwnicy pod Baranami, choć była starsza o około dwadzieścia lat od reszty osób odwiedzających Piwnicę[4]. Piotr Skrzynecki wpadł na pomysł, aby stworzyć komiks opowiadający o przygodach Szaszkiewiczowej. Efektem tego była seria historii obrazkowych Szaszkiewiczowa, czyli Ksylolit w jej życiu publikowana od 1958 na łamach „Przekroju”. Skrzynecki był autorem scenariuszy, zaś Kazimierz Wiśniak tworzył rysunki[5].

Wyemigrowała do Norwegii i od 1969 mieszkała w Stavanger. Organizowała pomoc humanitarną (paczki z żywnością i odzieżą) dla ludności Krakowa. Przekazała drukarkę Komisji „Solidarności” przy Oddziale i Placówkach PAN[4]. W 2007 Szaszkiewiczowa powróciła do Polski.

Była autorką wspomnień Podwójne życie Szaszkiewiczowej (Wydawnictwo Literackie, Kraków 2011)[1] i prowadzonego od stycznia 2013 bloga Kika – Moje pierwsze 100 lat (co czyniło ją najstarszą blogerką w Polsce[6]).

24 lutego 2014, podczas jubileuszu swoich 97. urodzin, została uhonorowana odznaką „Honoris Gratia” za wybitne zasługi dla Krakowa. Laudację na jej cześć wygłosił Jerzy Vetulani[7]. 8 sierpnia tegoż roku otrzymała z rąk wojewody małopolskiego Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[8][9].

Życie prywatne

edytuj

Była córką Joachima Jarochowskiego herbu Przerowa i Marii z Wiktorów. Miała dwoje rodzeństwa: Marię, pisarkę i działaczkę komunistyczną, oraz Konstantego, fotografa. W 1944 poślubiła Antoniego Szaszkiewicza, z którym miała dwóch synów: Macieja i Joachima[1]. Mieszkała przy ulicy Urzędniczej, pracowała jako pielęgniarka w szpitalu w Nowej Hucie.

Zmarła 11 sierpnia 2014 w Krakowie. Została pochowana na cmentarzu Rakowickim.

Przypisy

edytuj
  1. a b c Irena Kika Szaszkiewiczowa: Podwójne życie Szaszkiewiczowej. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2011. ISBN 978-83-08-04790-3.
  2. Małgorzata Skowrońska: Zmarła najstarsza polska blogerka, muza Piwnicy pod Baranami. krakow.wyborcza.pl, 2014-08-12. [dostęp 2017-08-13].
  3. Zmarła Irena Kika Szaszkiewiczowa. Wydawnictwo Literackie, 2014-08-12. [dostęp 2017-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-13)].
  4. a b Jerzy Vetulani: Odeszła Kicia!. Piękno neurobiologii, 16 sierpnia 2014. [dostęp 2015-01-22]. (pol.).
  5. Dawid Dziedziczak: Kika Szaszkiewiczowa. Starsza Pani, która odgrywała Marlenę Dietrich przed Pendereckim. Polskie Radio, 28 sierpnia 2014. [dostęp 2015-01-22]. (pol.).
  6. Michał Mańkowski: „Chciałabym dożyć setki, wtedy byłoby bardzo śmiesznie”. natemat.pl. [dostęp 2015-01-22]. (pol.).
  7. Jubileusz 97. urodzin Kiki Szaszkiewiczowej. YouTube, 9 marca 2014. [dostęp 2014-08-05]. (pol.).
  8. M.P. z 2014 r. poz. 1005
  9. Zmarła legendarna artystka Piwnicy pod Baranami. Onet.pl, 13 sierpnia 2014.

Linki zewnętrzne

edytuj