9 sierpnia

9 sierpnia jest 221. (w latach przestępnych 222.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 144 dni.

Kalendarium dzień po dniu

<<	sierpień 2024					>>
Pn	Wt	Śr	Cz	Pt	So	Nd
29	30	31	1	2	3	4
5	6	7	8	9	10	11
12	13	14	15	16	17	18
19	20	21	22	23	24	25
26	27	28	29	30	31	1

Święta

• imieniny obchodzą: Domicjan, Domicjana, Doroteusz, Edyta, Falkon, Irena, Jan, Julian, Klarysa, Marcelin, Marcjan, Miłorad, Roland, Roman, Romuald, Ryszard i Teresa.
• Republika Południowej Afryki – Narodowy Dzień Kobiet
• Singapur – Święto Niepodległości
• międzynarodowe – Międzynarodowy Dzień Ludności Tubylczej na Świecie (ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 1944 do 9 sierpnia 2014 roku)
• wspomnienia i święta w Kościele katolickim, obchodzą:
  • św. Irena (cesarzowa bizantyjska)
  • św. Teresa Benedykta od Krzyża, Edyta Stein (patronka Europy)

Wydarzenia w Polsce

• 1382 – książę Władysław Opolczyk ufundował klasztor paulinów na Jasnej Górze.
• 1662 – silne trzęsienie ziemi w Tatrach – jedno z najsilniejszych zdarzeń sejsmicznych w historii ziem polskich.
• 1762 – Rosjanie opuścili Twierdzę Kołobrzeg.
• 1831 – powstanie listopadowe: stoczono bitwę pod Iłżą i pod Gniewoszowem.
• 1844 – gubernia podlaska została przyłączona do guberni lubelskiej.
• 1920 – Kazimierz Sosnkowski został ministrem spraw wojskowych.
• 1921 – założono Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi.
• 1930 – Legia Warszawa zremisowała z CE Europa Barcelona 1:1 w meczu rozegranym z okazji otwarcia Stadionu Wojska Polskiego.
• 1943 – w okolicy wsi Borów (powiat kraśnicki) oddział NSZ rozstrzelał 26-28 partyzantów z oddziału Gwardii Ludowej.
• 1944 – 9. dzień powstania warszawskiego: ewakuacja tzw. dzielnicy rządowej wraz gubernatorem Fischerem.
• 1944 – rozpoczęła się bitwa pancerna pod Studziankami (trwała do 16 sierpnia).
• 1967 – 7 marynarzy zginęło na niszczycielu ORP Błyskawica po pęknięciu głównego rurociągu pary.
• 1977 – wydano zarządzenie o zmianie nazw 120 miejscowości w południowo-wschodniej Polsce.
• 1990 – Polska i NATO nawiązały stosunki dyplomatyczne.
• 2001 – wystartowała pierwsza polska telewizja informacyjna TVN24.

Wydarzenia na świecie

Grzyb po wybuchu bomby atomowej nad Nagasaki – 1945

•   48 p.n.e. – Juliusz Cezar pokonał pod Farsalos Pompejusza.
•   378 – Rzymianie ponieśli druzgocącą klęskę w bitwie z Wizygotami pod Adrianopolem. W bitwie tej poległ rzymski cesarz Walens.
•   681 – cesarz bizantyjski Konstantyn IV zawarł pokój z Protobułgarami, którzy przekroczyli Dunaj i osiedlili się na terenie dzisiejszej Dobrudży – początek państwa bułgarskiego.
• 1136 – Pomorzanie pod wodzą księcia Racibora I zdobyli norweskie miasto Konungahela.
• 1157 – na "spotkaniu pojednawczym" w Roskilde spotkali się trzej współrządzący Danią: Swen III Grade, Kanut V i Waldemar I Wielki. Kanut został zamordowany, a Waldemar ranny.
• 1253 – papież Grzegorz IX zatwierdził Regułę św. Klary Dziewicy.
• 1471 – Sykstus IV został wybrany na papieża.
• 1483 – otwarto Kaplicę Sykstyńską.
• 1638 – wojna trzydziestoletnia: bitwa pod Wittenweier.
• 1792 – Franciszek II Habsburg został koronowany na króla Czech.
• 1805 – zawiązała się III koalicja antyfrancuska.
• 1814 – podpisano traktat pokojowy w Fort Jackson, kończący wojnę USA z Krikami.
• 1849 – powstanie węgierskie: porażka powstańców w bitwie pod Temeszwarem.
• 1884 – w Chalais-Meudon we Francji Charles Renard i Arthur Krebs pokonali 7,6-kilometrową trasę sterowcem "La France", z prędkością niemal 20 km/h.
• 1890 – Wielka Brytania przekazała Niemcom wyspę Helgoland.
• 1896 – miała miejsce katastrofa szybowca, w wyniku której następnego dnia zmarł Otto Lilienthal, pionier szybownictwa.
• 1902 – Edward VII został koronowany na króla Wielkiej Brytanii.
• 1907 – zakończył się obóz na wyspie Brownsea, zapoczątkowując dzieje skautingu.
• 1942 – Mahatma Gandhi został aresztowany w Bombaju przez Brytyjczyków.
• 1942 – rozpoczęła się Operacja Pedestal, aliancka próba zaopatrzenia Malty.
• 1942 – wojna na Pacyfiku: Japończycy pokonali aliantów w bitwie koło Savo.
• 1945 – o godz. 11.01 czasu miejscowego bombowiec amerykański zrzucił drugą bombę atomową. Celem było japońskie miasto Nagasaki, gdzie zginęło 75 000 ludzi.
• 1960 – przyjęto flagę Gabonu.
• 1961 – Wielka Brytania złożyła pierwszy wniosek o przyjęcie do Wspólnot Europejskich, zawetowany przez Francję.
• 1962 – przyjęto hymn Mali.
• 1965 – Singapur odłączył się od Malezji i proklamował niepodległość.
• 1969 – członkowie bandy Charlesa Mansona zamordowali Sharon Tate, żonę Romana Polańskiego i 4 inne osoby w willi Polańskiego w Beverly Hills.
• 1970 – 101 osób zginęło w katastrofie samolotu Lockheed 188A w Peru.
• 1973 – została wystrzelona radziecka sonda Mars-7.
• 1974 – w wyniku afery Watergate prezydent USA Richard Nixon, jako pierwszy w historii zrzekł się urzędu, dotychczasowy wiceprezydent Gerald Ford został 38. prezydentem USA.
• 1976 – została wystrzelona ostatnia sonda księżycowa w ramach radzieckiego Programu Łuna.
• 1982 – w zamachu na żydowską restaurację w Paryżu zginęło 6 osób, a 22 zostały ranne.
• 1984 – otwarto Miński Ogród Zoologiczny.
• 1989 – w Meksyku 105 osób zginęło po runięciu mostu do rzeki pod pociągiem jadącym z Mazatlán do Mexicali.
• 1993 – Albert II Koburg został królem Belgów.
• 1993 – papież Jan Paweł II rozpoczął 60. podróż apostolską, w czasie której odwiedził Jamajkę, Meksyk i USA.
• 1995 – 65 osób zginęło zginęło w katastrofie Boeinga 737 w Salwadorze.
• 1999 – Władimir Putin został premierem Federacji Rosyjskiej.
• 2001 – w samobójczym zamachu bombowym członka Hamasu na pizzerię w Jerozolimie zginęło 15 osób, 130 zostało rannych.
• 2005 – wahadłowiec Discovery wylądował w bazie wojskowej Edwards, kończąc misję STS-114, pierwszą od czasu katastrofy promu Columbia.
• 2008 – Gruzja na 15 dni wprowadziła stan wojenny.

Urodzili się

• 1387 – (lub 16 września) Henryk V Lancaster, król Anglii (zm. 1422)
• 1544 – Bogusław XIII, książę wołogoski i szczeciński (zm. 1606)
• 1669 – Eudoksja Łopuchina, caryca Rosji, żona Piotra I Wielkiego (zm. 1731)
• 1776 – Amadeo Avogadro, włoski chemik (zm. 1856)
• 1789 – Nicolas-Charles Bochsa, francuski harfista i kompozytor (zm. 1856)
• 1793 – Aleksander Kokular, polski malarz, pedagog (zm. 1846)
• 1855 – Hugo Hartung, niemiecki architekt, historyk (zm. 1932)
• 1864 – Roman Dmowski, polski polityk, działacz narodowy (zm. 1939)
• 1877 – Winifred McNair, brytyjska tenisistka (zm. 1954)
• 1887 – Hans Oster, niemiecki generał (zm. 1945)
• 1897 – Mieczysław Niedzielski, polski wojskowy (zm. 1980)
• 1902 – Aleksander Labuda, polski felietonista, pisarz, ideolog (zm. 1981)
• 1910 – Robert van Gulik, holenderski orientalista, dyplomata, pisarz (zm. 1967)
• 1911 – William Fowler, amerykański astrofizyk, laureat Nagrody Nobla (zm. 1995)
• 1913 – Tadeusz Kotz, polski pilot, pułkownik, dowódca Dywizjonu 303 (zm. 2008)
• 1914 – Tove Jansson, fińska pisarka tworząca w języku szwedzkim (zm. 2001)
• 1916 – Lew Leon Bukowiecki, polski krytyk filmowy (zm. 2005)
• 1916 – Manea Mănescu, rumuński polityk, premier Rumunii (zm. 2009)
• 1917 – Kazimierz Olszewski, polski polityk, wicepremier
• 1917 – Jerzy Pietraszkiewicz, polski aktor (zm. 2005)
• 1918 – Robert Aldrich, amerykański reżyser filmowy (zm. 1983)
• 1920 – Willi Heinrich, niemiecki pisarz (zm. 2005)
• 1921 – James Exon, amerykański polityk (zm. 2005)
• 1922 – Philip Larkin, angielski poeta (zm. 1985)
• 1927 – Robert Shaw, angielski aktor, pisarz (zm. 1978)
• 1929 – Czesław Bartnik, polski teolog
• 1929 – Anna Przecławska, polska pedagog, profesor Uniwersytetu Warszawskiego (zm. 2010)
• 1930 – Jacques Parizeau, kanadyjski ekonomista, polityk
• 1930 – Larry Regan, kanadyjski hokeista (zm. 2009)
• 1931 – Jerzy Jokiel, polski gimnastyk sportowy, medalista olimpijski
• 1931 – Mário Zagallo, brazylijski piłkarz, reprezentant Brazylii, dwukrotny mistrz świata
• 1932 – Marianna Gdowska-Timoszewicz, polska aktorka (zm. 2009)
• 1933 – Jerzy Woy-Wojciechowski, polski lekarz i kompozytor
• 1935 – Andrzej Kłopotowski, polski pływak, olimpijczyk (zm. 2011)
• 1937 – Irena Kownas, polska aktorka
• 1938 – Rod Laver, australijski tenisista
• 1938 – Leonid Kuczma, ukraiński polityk, prezydent Ukrainy
• 1938 – Otto Rehhagel, niemiecki piłkarz, trener piłkarski, selekcjoner reprezentacji Grecji
• 1939 – Maria Czubaszek, polska poetka, satyryk, scenarzystka, autorka tekstów piosenek
• 1939 – Romano Prodi, włoski polityk
• 1942 – Jack DeJohnette, amerykański perkusista jazzowy
• 1942 – Józef Maj, polski duchowny katolicki, działacz społeczny
• 1944 – Patrick Depailler, francuski kierowca wyścigowy Formuły 1 (zm. 1980)
• 1946 – Tadeusz Pawlusiak, polski skoczek narciarski (zm. 2011)
• 1947 – Benjamin Orr, amerykański basista i wokalista zespołu The Cars (zm. 2000)
• 1951 – Aleksandyr Bożkow, bułgarski polityk, ekonomista (zm. 2009)
• 1954 – Bożena Stryjkówna, polska aktorka
• 1955 – Marek Kuchciński, polski polityk, poseł na Sejm RP
• 1955 – Henryk Pielesiak, polski bokser (zm. 2005)
• 1957 – Tomasz Budyta, polski aktor
• 1957 – Melanie Griffith, amerykańska aktorka
• 1958 – Amanda Bearse, amerykańska aktorka
• 1959 – Eda Ostrowska, polska poetka
• 1963 – Whitney Houston, amerykańska piosenkarka, aktorka
• 1967 – Dana Vávrová, niemiecka aktorka, pochodzenia czeskiego (zm. 2009)
• 1968 – Gillian Anderson, amerykańska aktorka
• 1968 – Sam Fogarino, amerykański perkusista zespołu Interpol
• 1971 – Roman Romanienko, rosyjski kosmonauta
• 1972 – Juanes, kolumbijski piosenkarz
• 1973 – Filippo Inzaghi, włoski piłkarz
• 1976 – Magdalena Kizinkiewicz, polska aktorka
• 1977 – Mikael Silvestre, francuski piłkarz
• 1978 – Audrey Tautou, francuska aktorka
• 1978 – Piotr Wilczewski, polski bokser
• 1979 – Anna Zaporożanowa, ukraińska tenisistka
• 1980 – Frank Löffler, niemiecki skoczek narciarski
• 1981 – Bartłomiej Grzelak, polski piłkarz, reprezentant Polski
• 1981 – Roland Linz, austriacki piłkarz, reprezentant Austrii
• 1982 – Tyson Gay, amerykański lekkoatleta, sprinter
• 1985 – Filipe Luís Kasmirski, brazylijski piłkarz pochodzenia polskiego
• 1990 – Ksenia Milewska, białoruska tenisistka

Zmarli

•   117 – Trajan, cesarz rzymski (ur. 53)
•   378 – Walens, cesarz rzymski (ur. 328)
•   803 – Irena, cesarzowa Bizancjum (ur. ok. 752)
• 1048 – Damazy II, papież (ur. ? )
• 1516 – Hieronim Bosch, niderlandzki malarz (ur. ok. 1450)
• 1650 – Jerzy Ossoliński, polski polityk, dyplomata (ur. 1595)
• 1853 – Józef Hoene-Wroński, polski matematyk, fizyk, filozof, ekonomista, prawnik (ur. 1776)
• 1854 – Fryderyk August II Wettyn, król Saksonii (ur. 1797)
• 1915 – Jerzy Żuławski, polski pisarz (ur. 1874)
• 1919 – Ruggiero Leoncavallo, włoski kompozytor (ur. 1857)
• 1919 – Józef Tokarzewicz, polski publicysta, krytyk literacki, pisarz (ur. 1841)
• 1939 – Alfred John Pearson, ambasador Stanów Zjednoczonych w Polsce (ur. 1869)
• 1942 – Lisamaria Meirowsky, niemiecki lekarz, tercjarka dominikańska (ur. 1904)
• 1942 – Edith Stein, święta, niemiecka filozof pochodzenia żydowskiego (ur. 1891)
• 1946 – Roman Górecki, polski prawnik, minister przemysłu i handlu (ur. 1889)
• 1957 – Konrad Tom, polski aktor, reżyser filmowy (ur. 1887)
• 1959 – Emil František Burian, czeski kompozytor (ur. 1904)
• 1969 – Abigail Folger, amerykańska aktywistka (ur. 1943)
• 1969 – Wojciech Frykowski, polski pisarz, aktor (ur. 1936)
• 1969 – Sharon Tate, amerykańska aktorka (ur. 1943)
• 1969 – Cecil Frank Powell, brytyjski fizyk, laureat Nagrody Nobla (ur. 1903)
• 1969 – Jay Sebring, amerykański stylista, fryzjer (ur. 1933)
• 1971 – Zygmunt Dworakowski, polski polityk (ur. 1905)
• 1975 – Dymitr Szostakowicz, rosyjski pianista, kompozytor (ur. 1906)
• 1978 – Johan Daisne, belgijski pisarz (ur. 1912)
• 1980 – Władysław Kozłowski, polski aktor (ur. 1924)
• 1991 – Michał Tomaszek, sługa Boży, polski misjonarz, męczennik (ur. 1960)
• 1991 – Zbigniew Strzałkowski, sługa Boży, polski misjonarz, męczennik (ur. 1958)
• 1994 – Franciszek Kuduk, polski reżyser, scenarzysta
• 1995 – Jerry Garcia, amerykański muzyk zespołu Grateful Dead (ur. 1942)
• 1997 – Robert Satanowski, polski kompozytor, dyrygent (ur. 1918)
• 2000 – John Harsanyi, amerykański ekonomista pochodzenia węgierskiego, laureat Nagrody Nobla (ur. 1920)
• 2004 – Bogusław Madey, polski kompozytor (ur. 1932)
• 2004 – David Raksin, amerykański kompozytor, twórca muzyki filmowej (ur. 1912)
• 2005 – Colette Besson, francuska lekkoatletka, mistrzyni olimpijska (ur. 1946)
• 2005 – Matthew McGrory, amerykański aktor (ur. 1973)
• 2006 – James Van Allen, amerykański fizyk (ur. 1914)
• 2007 – Ulrich Plenzdorf, niemiecki pisarz (ur. 1934)
• 2008 – Mahmoud Darwish, palestyński poeta i prozaik (ur. 1941)
• 2008 – Bernie Mac, amerykański aktor (ur. 1957)
• 2008 – Krzysztof Woliński, polski trener lekkoatletyczny (ur. 1958)
• 2009 – Kageyama Yuuichi, znany jako Jasmine You, basista japońskiego zespołu Versailles
• 2010:
  • Lech Boguszewicz, polski lekkoatleta, długodystansowiec (ur. 1938)
  • Leon Niedzielski, polski leśnik, dyrektor Parków Narodowych: Wolińskiego i Tatrzańskiego (ur. 1923)
  • Algis Rimas, litewski inżynier, polityk, samorządowiec (ur. 1940)
  • Ted Stevens, amerykański polityk (ur. 1923)