Przejdź do zawartości

Dukum: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Adding 1 book for Wikipedia:Weryfikowalność (20210122)) #IABot (v2.0.8) (GreenC bot
m za tą -> za tę przy użyciu AWB
Linia 37: Linia 37:
'''Dukum''' – ([[język bułgarski|bułg.]] Дукум) [[chan (władca)|chan]] [[Bułgaria|bułgarski]] w latach [[814]] – [[815]].
'''Dukum''' – ([[język bułgarski|bułg.]] Дукум) [[chan (władca)|chan]] [[Bułgaria|bułgarski]] w latach [[814]] – [[815]].


Imię Dukuma pojawia się obok imion [[Dicewg]]a i Czoka w ''Menologionie cesarza Bazylego II'' i słowiańskim ''Prologu'', datowanych na okres od końca IX do końca XIV wieku. [[Wasyl Złatarski|Złatarski]] uważa Dukuma i Czoka za tą samą osobę<ref name="Sło403">Tadeusz Lewicki, Wincenty Swoboda: {{cytuj książkę | tytuł= [[Słownik starożytności słowiańskich]] |tom=1 |strony=403 }}</ref>.
Imię Dukuma pojawia się obok imion [[Dicewg]]a i Czoka w ''Menologionie cesarza Bazylego II'' i słowiańskim ''Prologu'', datowanych na okres od końca IX do końca XIV wieku. [[Wasyl Złatarski|Złatarski]] uważa Dukuma i Czoka za tę samą osobę<ref name="Sło403">Tadeusz Lewicki, Wincenty Swoboda: {{cytuj książkę | tytuł= [[Słownik starożytności słowiańskich]] |tom=1 |strony=403 }}</ref>.


Dukum doszedł do władzy po nagłej śmierci chana [[Krum]]a, w kwietniu 814 roku, w trakcie prowadzonych na wielką skalę przygotowań do wyprawy na [[Konstantynopol]]. Wokół młodego i niedoświadczonego syna Kruma, [[Omurtag]]a doszło do walk o władzę w państwie pomiędzy bojarami bułgarskimi<ref name="Was49">{{Cytuj książkę |nazwisko= Wasilewski |imię=T. |autor link=Tadeusz Wasilewski |tytuł= Historia Bułgarii |strony=49}}</ref>. Wśród historyków nie ma zgody co do okresu i charakteru sprawowanej przez Dukuma władzy. [[Georg Ostrogorski|G.Ostrogorski]] przyjmuje za [[Weselin Beszewlijew|W. Beszewlijewem]], że panowanie jego i jego następcy było krótkotrwałe, i że jeszcze w 814 roku Omurtag odzyskał władzę<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko= Ostrogorski |imię=G. |autor link= Georg Ostrogorski |tytuł= Dzieje Bizancjum |strony=548 }}</ref>. [[David Marshall Lang|D. Lang]] uważa, że Omurtag zdobył pełnię władzy w państwie najdalej pod koniec 815 roku<ref name="Lan55">{{Cytuj książkę |nazwisko= Lang |imię=D. M. |autor link=David Marshall Lang |tytuł= Bułgarzy |strony=55 }}</ref>. Według [[Tadeusz Wasilewski|T. Wasilewskiego]] nastąpiło to dopiero w 819 roku. Ponieważ niewiele wiadomo o przebiegu walk, niewiele można też powiedzieć o czasie i okolicznościach utraty władzy przez Dukuma na rzecz jego następcy [[Dicewg]]a. Jego panowanie nie odznaczyło się niczym szczególnym w dziejach Bułgarii. Wasilewski zaznacza, że toczył, prawdopodobnie w oparciu o zgromadzony przez chana Kruma potencjał wojenny, walki z Bizancjum<ref name="Was49"/>.
Dukum doszedł do władzy po nagłej śmierci chana [[Krum]]a, w kwietniu 814 roku, w trakcie prowadzonych na wielką skalę przygotowań do wyprawy na [[Konstantynopol]]. Wokół młodego i niedoświadczonego syna Kruma, [[Omurtag]]a doszło do walk o władzę w państwie pomiędzy bojarami bułgarskimi<ref name="Was49">{{Cytuj książkę |nazwisko= Wasilewski |imię=T. |autor link=Tadeusz Wasilewski |tytuł= Historia Bułgarii |strony=49}}</ref>. Wśród historyków nie ma zgody co do okresu i charakteru sprawowanej przez Dukuma władzy. [[Georg Ostrogorski|G.Ostrogorski]] przyjmuje za [[Weselin Beszewlijew|W. Beszewlijewem]], że panowanie jego i jego następcy było krótkotrwałe, i że jeszcze w 814 roku Omurtag odzyskał władzę<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko= Ostrogorski |imię=G. |autor link= Georg Ostrogorski |tytuł= Dzieje Bizancjum |strony=548 }}</ref>. [[David Marshall Lang|D. Lang]] uważa, że Omurtag zdobył pełnię władzy w państwie najdalej pod koniec 815 roku<ref name="Lan55">{{Cytuj książkę |nazwisko= Lang |imię=D. M. |autor link=David Marshall Lang |tytuł= Bułgarzy |strony=55 }}</ref>. Według [[Tadeusz Wasilewski|T. Wasilewskiego]] nastąpiło to dopiero w 819 roku. Ponieważ niewiele wiadomo o przebiegu walk, niewiele można też powiedzieć o czasie i okolicznościach utraty władzy przez Dukuma na rzecz jego następcy [[Dicewg]]a. Jego panowanie nie odznaczyło się niczym szczególnym w dziejach Bułgarii. Wasilewski zaznacza, że toczył, prawdopodobnie w oparciu o zgromadzony przez chana Kruma potencjał wojenny, walki z Bizancjum<ref name="Was49"/>.


Oprócz historyków uznających w Dukumie samodzielnego władcę, nie brak autorów marginalizujących jego znaczenie i uznających w nim co najwyżej jednego z regentów w okresie niepełnoletności Omurtaga<ref>{{cytuj książkę |tytuł= Bułgaria. Zarys dziejów|strony=41 |nazwisko r=Gjuzelew |imię r= W. |autor r link= Wasił Gjuzelew }}</ref>. Wedle innego poglądu Dukum, podobnie jak Dicewg, był komesem zarządzającym jedną z prowincji, a przetrwanie jego imienia w tradycji przypisać należy temu, że występował wobec prześladowanych chrześcijan jako przedstawiciel władzy państwowej<ref name="Sło403" />.
Oprócz historyków uznających w Dukumie samodzielnego władcę, nie brak autorów marginalizujących jego znaczenie i uznających w nim co najwyżej jednego z regentów w okresie niepełnoletności Omurtaga<ref>{{cytuj książkę |tytuł= Bułgaria. Zarys dziejów|strony=41 |nazwisko r=Gjuzelew |imię r= W. |autor r link= Wasił Gjuzelew }}</ref>. Wedle innego poglądu Dukum, podobnie jak Dicewg, był komesem zarządzającym jedną z prowincji, a przetrwanie jego imienia w tradycji przypisać należy temu, że występował wobec prześladowanych chrześcijan jako przedstawiciel władzy państwowej<ref name="Sło403" />.
Linia 52: Linia 52:
* {{cytuj książkę | tytuł= [[Słownik starożytności słowiańskich]] |wydawca= Ossolineum |miejsce=Wrocław |rok=1961 |tom=1 |strony=}}
* {{cytuj książkę | tytuł= [[Słownik starożytności słowiańskich]] |wydawca= Ossolineum |miejsce=Wrocław |rok=1961 |tom=1 |strony=}}
* {{Cytuj książkę |nazwisko= Wasilewski |imię=T. |autor link=Tadeusz Wasilewski |tytuł= Historia Bułgarii |url= https://archive.org/details/historiabugarii0000wasi |data=1983 |wydawca=Ossolineum |miejsce=Wrocław |isbn=83-0402466-7|strony= }}
* {{Cytuj książkę |nazwisko= Wasilewski |imię=T. |autor link=Tadeusz Wasilewski |tytuł= Historia Bułgarii |url= https://archive.org/details/historiabugarii0000wasi |data=1983 |wydawca=Ossolineum |miejsce=Wrocław |isbn=83-0402466-7|strony= }}





{{Władcy pierwszego państwa bułgarskiego}}
{{Władcy pierwszego państwa bułgarskiego}}

Wersja z 23:55, 21 sie 2021

Dukum
chan Bułgarii
Okres

od 814
do ok. 815

Poprzednik

Krum

Następca

Dicewg

Dukum – (bułg. Дукум) chan bułgarski w latach 814 – 815.

Imię Dukuma pojawia się obok imion Dicewga i Czoka w Menologionie cesarza Bazylego II i słowiańskim Prologu, datowanych na okres od końca IX do końca XIV wieku. Złatarski uważa Dukuma i Czoka za tę samą osobę[1].

Dukum doszedł do władzy po nagłej śmierci chana Kruma, w kwietniu 814 roku, w trakcie prowadzonych na wielką skalę przygotowań do wyprawy na Konstantynopol. Wokół młodego i niedoświadczonego syna Kruma, Omurtaga doszło do walk o władzę w państwie pomiędzy bojarami bułgarskimi[2]. Wśród historyków nie ma zgody co do okresu i charakteru sprawowanej przez Dukuma władzy. G.Ostrogorski przyjmuje za W. Beszewlijewem, że panowanie jego i jego następcy było krótkotrwałe, i że jeszcze w 814 roku Omurtag odzyskał władzę[3]. D. Lang uważa, że Omurtag zdobył pełnię władzy w państwie najdalej pod koniec 815 roku[4]. Według T. Wasilewskiego nastąpiło to dopiero w 819 roku. Ponieważ niewiele wiadomo o przebiegu walk, niewiele można też powiedzieć o czasie i okolicznościach utraty władzy przez Dukuma na rzecz jego następcy Dicewga. Jego panowanie nie odznaczyło się niczym szczególnym w dziejach Bułgarii. Wasilewski zaznacza, że toczył, prawdopodobnie w oparciu o zgromadzony przez chana Kruma potencjał wojenny, walki z Bizancjum[2].

Oprócz historyków uznających w Dukumie samodzielnego władcę, nie brak autorów marginalizujących jego znaczenie i uznających w nim co najwyżej jednego z regentów w okresie niepełnoletności Omurtaga[5]. Wedle innego poglądu Dukum, podobnie jak Dicewg, był komesem zarządzającym jedną z prowincji, a przetrwanie jego imienia w tradycji przypisać należy temu, że występował wobec prześladowanych chrześcijan jako przedstawiciel władzy państwowej[1].

Przypisy

  1. ↑ a b Tadeusz Lewicki, Wincenty Swoboda: Słownik starożytności słowiańskich. T. 1. s. 403.
  2. ↑ a b T. Wasilewski: Historia Bułgarii. s. 49.
  3. ↑ G. Ostrogorski: Dzieje Bizancjum. s. 548.
  4. ↑ D. M. Lang: Bułgarzy. s. 55.
  5. ↑ W. Gjuzelew: Bułgaria. Zarys dziejów. s. 41.

Bibliografia

Władcy pierwszego państwa bułgarskiego
Dulo
(681–740)
Władcy z różnych rodów
(740–802)
Ród Kruma
(802–971)
Komitopulowie
(969–1018)
  1. ↑ a b spoza dynastii
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dukum&oldid=64351348”