Przejdź do zawartości

Jan Chrystian Kamsetzer: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Mathiasrex (dyskusja | edycje)
345 374 edycje
kat.
Aw58 (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
59 823 edycje
 
(Nie pokazano 36 wersji utworzonych przez 11 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Architekt infobox
⚫
[[Plik:Jan Chrystian Kamsetzer.PNG|166px|right]]
| imię i nazwisko = Jan Chrystian Kamsetzer
[[Plik:Pałac Tyszkiewiczów-Potockich w Warszawie 2019b.jpg|thumb|[[Pałac Tyszkiewiczów w Warszawie]] (1786)]]
⚫
| grafika = Jan Chrystian Kamsetzer.PNG
⚫
[[Plik:Budynek Dluga 7.jpg|thumb|[[Pałac Raczyńskich w Warszawie]] (1787–1789)]]
| opis grafiki =
⚫
'''Jan Chrystian Kamsetzer''' (niem. ''Johann Christian Kam(m)setzer'', ur. [[1753]] w [[Drezno|Dreźnie]], zm. [[25 listopada]] [[1795]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – polski architekt i dekorator wnętrz, czołowy przedstawiciel [[klasycyzm]]u w Polsce.
| data urodzenia = [[1753]]
| miejsce urodzenia = [[Drezno]]
| data śmierci = [[25 listopada]] [[1795]]
| miejsce śmierci = [[Warszawa]]
| narodowość =
| alma mater = Akademia Drezdeńska
| uczelnia =
| nagrody =
| wpływy = [[Andrea Palladio]], William Chambers, Robert Adam
| wpłynął na = [[Fryderyk Albert Lessel]]
| styl = [[klasycyzm]]
| biuro =
| znaczące budynki = [[Stara Kordegarda w Warszawie]]<br />[[pałac Raczyńskich w Warszawie]]
| znaczące projekty = Nowy Belweder
| commons = Category:Jan Chrystian Kamsetzer
| odznaczenia =
}}
⚫
'''Jan Chrystian Kamsetzer''' (niem. ''Johann Christian Kam(m)setzer'', ur. 14 stycznia [[1753]] w [[Drezno|Dreźnie]], zm. [[25 listopada]] [[1795]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – polski architekt i dekorator wnętrz pochodzenia niemieckiego, czołowy przedstawiciel [[klasycyzm]]u w Polsce.


== Życiorys ==
== Życiorys ==
Był synem piekarza Johanna Christiana. Wywodził się z rodziny ewangelickiej. Studiował w drezdeńskiej Akademii Sztuk Pięknych u Friedricha Augusta Krubsaciusa, promującego awangardowy ówcześnie styl klasycystyczny<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Marzena Królikowska-Dziubecka |tytuł = Jan Chrystian Kamsetzer – architekt królewski. Przyczynek do badań nad genezą twórczości |czasopismo = Biuletyn Historii Sztuki |data = 2019-12-30 |data dostępu = 2023-08-01 |issn = 2719-4612 |wolumin = 81 |numer = 4 |s = 583–599 |doi = 10.36744/bhs.630 |url = https://czasopisma.ispan.pl/index.php/bhs/article/view/630 |język = pl}}</ref>. Od 1773 w Warszawie, współpracował z [[Jakub Fontana|Jakubem Fontaną]], a następnie z Dominikiem Merlinim<ref name=":0" />. Przypuszczalnie z polecenia [[Marcello Bacciarelli|Marcella Bacciarellego]], którego traktował jako swojego patrona, Kamsetzer przebywał na dworze [[Stanisław August Poniatowski|Stanisława Augusta Poniatowskiego]]. Przyjaźnił się z saskim architektem [[Szymon Bogumił Zug|Szymonem Bogumiłem Zugiem]], także pochodzącym z Drezna. W latach 1776-1777 towarzyszył jako rysownik polskiemu poselstwu do Stambułu, w trakcie którego przez Kamieniec Podolski, Żwaniec, Chocim, Jassy, dotarł do Azji Mniejszej, Aten i na wyspy greckie<ref name=":0" />.
⚫
Był synem piekarza, studiował w drezdeńskiej Akademii Sztuk Pięknych. Od 1773 w Warszawie, przebywał na dworze [[Stanisław August Poniatowski|Stanisława Augusta Poniatowskiego]] i pracował m.in. wraz z [[Dominik Merlini|Dominikiem Merlinim]] przy przebudowie [[Zamek Królewski w Warszawie|Zamku Królewskiego]] w latach 1779–1785, [[Pałac Na Wyspie|Pałacu w Łazienkach]] w latach 1793–1795 oraz pałacu w [[Rogalin]]ie.


W latach 1780-1782 jako stypendysta króla Stanisława Augusta Poniatowskiego podróżował przez Wiedeń do Włoch (Wenecja, Vicenza, Bolonia, Ankona, Rzym, Neapol, Pompeje, [[Paestum]], [[Segesta]]) i na Maltę<ref name=":0" />. We Włoszech fascynował się budynkami projektów [[Andrea Palladio]] i [[Jacopo Barozzi da Vignola|Jacopo Barozzi da Vignoli]] oraz budowlami starożytnymi, które opisywał, rysował i badał pod kątem architektonicznym<ref name=":0" />. Na polecenie króla z Włoch udał się do Francji i od grudnia 1781 roku przebywał w Paryżu. Potem udał się do Anglii i przez Holandię i Drezno wrócił do Warszawy<ref name=":0" />.
Podróżował do [[Grecja|Grecji]], [[Turcja|Turcji]], [[Włochy|Włoch]], [[Francja|Francji]] i [[Anglia|Anglii]].
⚫
Po powrocie w 1787 roku został włączony do składu Królewskiej Komisji Budowlanej. Pracował m.in. wraz z [[Dominik Merlini|Dominikiem Merlinim]] przy przebudowie [[Zamek Królewski w Warszawie|Zamku Królewskiego]] w latach 1779–1785, przebudowie [[Pałac Na Wyspie|pałacu Na Wyspie]] w latach 1793–1795 oraz przy modernizacji pałacu w [[Rogalin]]ie.


W 1790 został [[Nobilitacja|nobilitowany]]. W [[Insurekcja kościuszkowska|powstaniu kościuszkowskim]] dowodził kompanią w randze kapitana.
W 1790 został [[Nobilitacja|nobilitowany]]. W 1791 roku w listach do króla skarżył się na skromne wynagrodzenie, wyalienowanie w środowisku, lekceważenie i konflikty z innymi projektantami (przypuszczalnie Włochami). W 1792 roku znacznie pogarsza się jego stan zdrowia. W 1794 roku zaciągnął się do wojska polskiego i otrzymał rangę kapitana. W 1794 roku zaprojektował niezrealizowane drewniany most przez Wisłę oraz ''Kolumnę Sławy'' upamiętniającą Konstytucję 3 Maja. W [[Insurekcja kościuszkowska|powstaniu kościuszkowskim]] dowodził kompanią.
Po ciężkiej chorobie Kamsetzer zmarł w wieku 42 lat w dniu abdykacji króla. Pozostawił po sobie wdowę.


Został pochowany na [[Cmentarz ewangelicko-augsburski w Warszawie|cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie]].
Został pochowany na [[Cmentarz ewangelicko-augsburski w Warszawie|cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie]].


== Wybrane prace ==
== Wybrane ==

* Przebudowa [[Pałac Raczyńskich w Warszawie|pałacu Raczyńskich]] w Warszawie (1787–1789)<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Kałamajska-Saeed | imię = Maria | tytuł = Katalog zabytków sztuki. Miasto Warszawa. Cz. 2 - Nowe Miasto | wydawca = Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk | miejsce = Warszawa | data = 2001 | strony = 83 | isbn = 83-85938-44-3}}</ref>,
=== Budynki ===
⚫
* [[Pałac Tyszkiewiczów w Warszawie]] (1786–1792)
* [[Stara Kordegarda w Warszawie|Stara Kordegarda]] w Łazienkach w Warszawie (1793)
⚫
* kościół w [[Petrykozy (powiat opoczyński)|Petrykozach]] (1791, na prośbę [[Stanisław Małachowski|Stanisława Małachowskiego]]).
* [[Amfiteatr w Łazienkach Królewskich]] w Warszawie (1790)
⚫
* Sarkofag króla Jana III Sobieskiego w [[Krypta św. Leonarda na Wawelu|krypcie św Leonarda]] w katedrze na Wawelu w Krakowie
⚫
* Kościół w [[Petrykozy (powiat opoczyński)|Petrykozach]] (1791)
⚫
* Sarkofag króla Jana III Sobieskiego w [[Krypta św. Leonarda na Wawelu|krypcie św. Leonarda]] w [[Bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie|katedrze na Wawelu w Krakowie]]
⚫
* Oficyny [[Pałac Czapskich w Warszawie|pałacu Czapskich]] od strony Krakowskiego Przedmieścia 5 w Warszawie (ok. 1786)
* pałac w [[Sierniki (powiat obornicki)|Siernikach]] dla Katarzyny z Raczyńskich Radolińskiej (1786-1788)
* [[Siedlec (powiat poznański)|pałac w Siedlcu]] dla Antoniego Krzyckiego (ok. 1786)
* modernizacja pałacu w Rogalinie dla Kazimierza Raczyńskiego
* odwach na rynku w Poznaniu
* Trebhauz (Cieplarnia) w Ogrodzie Botanicznym w Warszawie
* [[Parafia Przemienienia Pańskiego w Radzyminie|Kościół w Radzyminie]] (przebudowany)
* [[Parafia Przemienienia Pańskiego w Radzyminie|Kościół w Radzyminie]] (przebudowany)
* Pałacyk Bacciarellego przy Bagateli 5 w Warszawie (zniszczony w 1944 roku)
⚫
* oficyny [[Pałac Czapskich w Warszawie|Pałacu Czapskich]] od strony Krakowskiego Przedmieścia w Warszawie (ok. 1786)
* Stara Kordegarda w Łazienkach (rozebrana w 1800 roku)

=== Wnętrza ===
* Galeria Rzeźby w Starej Oranżerii w Łazienkach w Warszawie
⚫
* pałac Tyszkiewiczów w Warszawie<ref name=":1" />
* Sala Balowa w pałacu Kazimierza Raczyńskiego w Warszawie<ref name=":1" />
* Sala Kolumnowa w pałacu w Pawłowicach (1786)
* Sala Balowa w Pałacu w Łazienkach w Warszawie
* Sala Rycerska na Zamku Królewskim w Warszawie (modyfikacja projektu D.Merliniego)


=== Przypuszczalnie ===
Był również projektantem wielu dworów.
*Przebudowa [[Pałac Raczyńskich w Warszawie|pałacu Raczyńskich]] w Warszawie (1787–1789)<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Kałamajska-Saeed|imię=Maria|tytuł=Katalog zabytków sztuki. Miasto Warszawa. Cz. 2 - Nowe Miasto|wydawca=[[Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk]]|miejsce=Warszawa|data=2001|strony=83|isbn=83-85938-44-3}}</ref><ref name=":1">{{Cytuj |autor = Ryszard Mączyński |tytuł = Zawadzki i Kamsetzer – dowód przyjaźni i współpracy architektów. Rozważania o warszawskich pałacach Tyszkiewiczów i Raczyńskich |czasopismo = Sztuka i Kultura |data = 2018 |data dostępu = 2023-08-01 |issn = 2300-5335 |wolumin = 5 |s = 159–220 |doi = 10.12775/SZiK.2017/2018.006 |url = https://apcz.umk.pl/SziK/article/view/36712 |język = pl}}</ref>
* [[Pałac Tyszkiewiczów w Warszawie]] (1786–1792), ukończenie budowy wg projektu [[Stanisław Zawadzki (architekt)|Stanisława Zawadzkiego]]<ref name=":1" />
* Elewacja północna Pałacu na Wyspie w Łazienkach w Warszawie (1788)
<gallery mode="packed" heights="190">
Plik:Pałac na wodzie w Łazienkach Królewskich (cropped).jpg|Warszawa - Pałac na Wyspie w Łazienkach - północna fasada (1788)
Plik:Warszawa Pałac Na Wyspie 10.jpg|Pałac Na Wyspie w Łazienkach - Sala Balowa
Plik:Sierniki 097-17.jpg|Sierniki - pałac
Plik:Amphitheatre in Łazienki Park, Warsaw.jpg|Amfiteatr w Parku Łazienki
Plik:Sobieski sarkofag.jpg|Sarkofag Jana III Sobieskiego
Plik:Siedlec Pałac Krzyckich.jpg|Siedlec - pałac Krzyckich
⚫
Plik:Budynek Dluga 7.jpg|[[Pałac Raczyńskich w Warszawie]] (?) (1787-1789)
Plik:Kamsetzer New Belweder Palace in Warsaw.jpg|Projekt Nowego Belwederu w Warszawie
Plik:Reconstruction design Castle Warsaw Fontana.JPG|Projekt przebudowy Zamku w Warszawie
Plik:Królewska Galeria Rzeźby w Starej Oranżerii 2022.jpg|Warszawa - Wnętrze Starej Oranżerii
Plik:Pawlowice Palace 2018 P05.jpg|Pawłowice - Sala Kolumnowa
Plik:Zamek Królewski w Warszawie - 09.jpg|Sala Rycerska na Zamku Królewskim w Warszawie
Plik:Petrykozy k2.jpg|Petrykozy - kościół św. Doroty
Plik:Łazienki - Stara Kordegarda.jpg|Stara Kordegarda w Łazienkach
Plik:Obudowa źródła Kamsetzer Łazienki Królewskie przy ul. Agrykola.jpg|Obudowa źródła w Łazienkach w Warszawie
</gallery>


== Przypisy ==
== Przypisy ==
Linia 27: Linia 84:


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* Eugeniusz Szulc, ''Cmentarz ewangelicko-augsburski w Warszawie'', Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa [[1989]]
* Eugeniusz Szulc, ''Cmentarz ewangelicko-augsburski w Warszawie'', [[Państwowy Instytut Wydawniczy]], Warszawa [[1989]]
* Zygmunt Batowski, [https://polona.pl/item-view/7092b2ac-32c0-4b23-9d70-5f3f6ad6a208?page=4 ''Podróże artystyczne Jana Chrystjana Kamsetzera w latach 1776-77 i 1780-82'', Kraków 1935 (nadbitka z Prac Komisji Historii Sztuki, t. VI, 1934/1935)];
* Natalia i Zygmunt Batowscy, [[Marek Kwiatkowski (historyk sztuki)|Marek Kwiatkowski]], ''Jan Chrystian Kamsetzer, architekt Stanisława Augusta'', Warszawa 1978


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
* [http://warszawa.wikia.com/wiki/Jan_Chrystian_Kamsetzer Jan Chrystian Kamsetzer na Warszawikii]
* [http://warszawa.wikia.com/wiki/Jan_Chrystian_Kamsetzer Jan Chrystian Kamsetzer na Warszawikii]
* [[Zygmunt Batowski]]: ''[https://polona.pl/item/podroze-artystyczne-jana-chrystjana-kamsetzera-w-latach-1776-77-i-1780-82,Njc4NTgwMTY/ Podróże artystyczne Jana Chrystjana Kamsetzera w latach 1776-77 i 1780-82]'' (1935) w bibliotece [[Polona]]


{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}


{{SORTUJ:Kamsetzer, Jan Chrystian}}
{{SORTUJ:Kamsetzer, Jan Chrystian}}
[[Kategoria:Architekci związani z Warszawą (I Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Architekci polskiego klasycyzmu]]
[[Kategoria:Architekci polskiego klasycyzmu]]
[[Kategoria:Artyści związani z Warszawą (I Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Artyści związani ze Stanisławem Augustem Poniatowskim]]
[[Kategoria:Dekoratorzy wnętrz czynni w I Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Dekoratorzy wnętrz czynni w I Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Niemcy w I Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Nobilitowani przez Stanisława Augusta Poniatowskiego]]
[[Kategoria:Oficerowie powstania kościuszkowskiego]]
[[Kategoria:Oficerowie powstania kościuszkowskiego]]
⚫
[[Kategoria:Nobilitowani w I Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Pochowani na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie]]
[[Kategoria:Pochowani na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie]]
⚫
[[Kategoria:Sasi w I Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1753]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1753]]
[[Kategoria:Zmarli w 1795]]
[[Kategoria:Zmarli w 1795]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Dreźnie]]

Aktualna wersja na dzień 09:37, 3 lip 2024

Jan Chrystian Kamsetzer
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1753
Drezno

Data i miejsce śmierci

25 listopada 1795
Warszawa

Alma mater

Akademia Drezdeńska

Wpływy

Andrea Palladio, William Chambers, Robert Adam

Wpłynął na

Fryderyk Albert Lessel

Praca
Styl

klasycyzm

Budynki

Stara Kordegarda w Warszawie
pałac Raczyńskich w Warszawie

Projekty

Nowy Belweder

Multimedia w Wikimedia Commons

Jan Chrystian Kamsetzer (niem. Johann Christian Kam(m)setzer, ur. 14 stycznia 1753 w Dreźnie, zm. 25 listopada 1795 w Warszawie) – polski architekt i dekorator wnętrz pochodzenia niemieckiego, czołowy przedstawiciel klasycyzmu w Polsce.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem piekarza Johanna Christiana. Wywodził się z rodziny ewangelickiej. Studiował w drezdeńskiej Akademii Sztuk Pięknych u Friedricha Augusta Krubsaciusa, promującego awangardowy ówcześnie styl klasycystyczny[1]. Od 1773 w Warszawie, współpracował z Jakubem Fontaną, a następnie z Dominikiem Merlinim[1]. Przypuszczalnie z polecenia Marcella Bacciarellego, którego traktował jako swojego patrona, Kamsetzer przebywał na dworze Stanisława Augusta Poniatowskiego. Przyjaźnił się z saskim architektem Szymonem Bogumiłem Zugiem, także pochodzącym z Drezna. W latach 1776-1777 towarzyszył jako rysownik polskiemu poselstwu do Stambułu, w trakcie którego przez Kamieniec Podolski, Żwaniec, Chocim, Jassy, dotarł do Azji Mniejszej, Aten i na wyspy greckie[1].

W latach 1780-1782 jako stypendysta króla Stanisława Augusta Poniatowskiego podróżował przez Wiedeń do Włoch (Wenecja, Vicenza, Bolonia, Ankona, Rzym, Neapol, Pompeje, Paestum, Segesta) i na Maltę[1]. We Włoszech fascynował się budynkami projektów Andrea Palladio i Jacopo Barozzi da Vignoli oraz budowlami starożytnymi, które opisywał, rysował i badał pod kątem architektonicznym[1]. Na polecenie króla z Włoch udał się do Francji i od grudnia 1781 roku przebywał w Paryżu. Potem udał się do Anglii i przez Holandię i Drezno wrócił do Warszawy[1]. Po powrocie w 1787 roku został włączony do składu Królewskiej Komisji Budowlanej. Pracował m.in. wraz z Dominikiem Merlinim przy przebudowie Zamku Królewskiego w latach 1779–1785, przebudowie pałacu Na Wyspie w latach 1793–1795 oraz przy modernizacji pałacu w Rogalinie.

W 1790 został nobilitowany. W 1791 roku w listach do króla skarżył się na skromne wynagrodzenie, wyalienowanie w środowisku, lekceważenie i konflikty z innymi projektantami (przypuszczalnie Włochami). W 1792 roku znacznie pogarsza się jego stan zdrowia. W 1794 roku zaciągnął się do wojska polskiego i otrzymał rangę kapitana. W 1794 roku zaprojektował niezrealizowane drewniany most przez Wisłę oraz Kolumnę Sławy upamiętniającą Konstytucję 3 Maja. W powstaniu kościuszkowskim dowodził kompanią. Po ciężkiej chorobie Kamsetzer zmarł w wieku 42 lat w dniu abdykacji króla. Pozostawił po sobie wdowę.

Został pochowany na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie.

Wybrane[edytuj | edytuj kod]

Budynki[edytuj | edytuj kod]

Wnętrza[edytuj | edytuj kod]

  • Galeria Rzeźby w Starej Oranżerii w Łazienkach w Warszawie
  • pałac Tyszkiewiczów w Warszawie[2]
  • Sala Balowa w pałacu Kazimierza Raczyńskiego w Warszawie[2]
  • Sala Kolumnowa w pałacu w Pawłowicach (1786)
  • Sala Balowa w Pałacu w Łazienkach w Warszawie
  • Sala Rycerska na Zamku Królewskim w Warszawie (modyfikacja projektu D.Merliniego)

Przypuszczalnie[edytuj | edytuj kod]

  • Warszawa - Pałac na Wyspie w Łazienkach - północna fasada (1788)
    Warszawa - Pałac na Wyspie w Łazienkach - północna fasada (1788)
  • Pałac Na Wyspie w Łazienkach - Sala Balowa
    Pałac Na Wyspie w Łazienkach - Sala Balowa
  • Sierniki - pałac
    Sierniki - pałac
  • Amfiteatr w Parku Łazienki
    Amfiteatr w Parku Łazienki
  • Sarkofag Jana III Sobieskiego
    Sarkofag Jana III Sobieskiego
  • Siedlec - pałac Krzyckich
    Siedlec - pałac Krzyckich
  • Pałac Raczyńskich w Warszawie (?) (1787-1789)
    Pałac Raczyńskich w Warszawie (?) (1787-1789)
  • Projekt Nowego Belwederu w Warszawie
    Projekt Nowego Belwederu w Warszawie
  • Projekt przebudowy Zamku w Warszawie
    Projekt przebudowy Zamku w Warszawie
  • Warszawa - Wnętrze Starej Oranżerii
    Warszawa - Wnętrze Starej Oranżerii
  • Pawłowice - Sala Kolumnowa
    Pawłowice - Sala Kolumnowa
  • Sala Rycerska na Zamku Królewskim w Warszawie
    Sala Rycerska na Zamku Królewskim w Warszawie
  • Petrykozy - kościół św. Doroty
    Petrykozy - kościół św. Doroty
  • Stara Kordegarda w Łazienkach
    Stara Kordegarda w Łazienkach
  • Obudowa źródła w Łazienkach w Warszawie
    Obudowa źródła w Łazienkach w Warszawie

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f Marzena Królikowska-Dziubecka, Jan Chrystian Kamsetzer – architekt królewski. Przyczynek do badań nad genezą twórczości, „Biuletyn Historii Sztuki”, 81 (4), 2019, s. 583–599, DOI: 10.36744/bhs.630, ISSN 2719-4612 [dostęp 2023-08-01] (pol.).
  2. ↑ a b c d Ryszard Mączyński, Zawadzki i Kamsetzer – dowód przyjaźni i współpracy architektów. Rozważania o warszawskich pałacach Tyszkiewiczów i Raczyńskich, „Sztuka i Kultura”, 5, 2018, s. 159–220, DOI: 10.12775/SZiK.2017/2018.006, ISSN 2300-5335 [dostęp 2023-08-01] (pol.).
  3. ↑ Maria Kałamajska-Saeed: Katalog zabytków sztuki. Miasto Warszawa. Cz. 2 - Nowe Miasto. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2001, s. 83. ISBN 83-85938-44-3.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jan_Chrystian_Kamsetzer&oldid=74176690”