Przejdź do zawartości

Juliusz Studnicki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne merytoryczne, źródła/przypisy, kat., infobox
 
Linia 9: Linia 9:
|miejsce śmierci = [[Warszawa]], [[Polska]]
|miejsce śmierci = [[Warszawa]], [[Polska]]
|zawód = [[rysunek|rysownik]], [[malarstwo|malarz]], [[pedagog]]
|zawód = [[rysunek|rysownik]], [[malarstwo|malarz]], [[pedagog]]
|odznaczenia = {{order|OOP|KKO}} {{order|OOP|KK}}
|odznaczenia = {{order|OOP|KKO}} {{order|OOP|KK}}<br>{{order|PL-ONP}} {{order|PL-ONP}} {{order|PL-ONP}} {{order|PL-ONP}}
|commons =
|commons =
}}
}}
Linia 15: Linia 15:


== Życiorys ==
== Życiorys ==
Był synem Juliana (1865–1946), dzierżawcy dóbr Kniażyce, a następnie pracownika Towarzystwa Ubezpieczeniowego „Florianka” w [[Przemyśl|Przemyślu]], i Zdzisławy Pauliny Dembińskiej (1870–1952), bratem [[Franciszek Studnicki|Franciszka]]. W latach 1924–1929 studiował w [[Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie|ASP w Krakowie]] w pracowniach [[Józef Mehoffer|Józefa Mehoffera]], [[Wojciech Weiss|Wojciecha Weissa]], [[Karol Frycz|Karola Frycza]] oraz [[Felicjan Szczęsny Kowarski|Felicjana Szczęsnego Kowarskiego]], z którym przeniósł się do [[Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie|Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie]]. W 1931 współzałożył [[Pryzmat (ugrupowanie artystyczne)|grupę Pryzmat]], z którą wystawiał do 1937. Od 1932 był nauczycielem rysunku i techniki reklamy w Gimnazjum Benedyktynek i w Gimnazjum Kupieckim w Przemyślu. W 1937 odbył półroczne studia u [[Józef Pankiewicz|Józefa Pankiewicza]] w [[Paryż]]u.
Przodkowie, ze strony ojca, wywodzili się z dawnej litewskiej szlachty Gizbertów. Juliusz Gizbert-Studnicki<ref name=":1">{{Cytuj pismo|autor=Andrzej Zagrobelny|tytuł=Twórczość Juliusza Studnickiego w okresie dwudziestolecia międzywojennego|url=https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/porta_aurea2012/0307/image,info|czasopismo=Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego|wolumin=11|strony=301–319|rok=2012|wydawca=Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego|miejsce=Gdańsk}}</ref> urodził się w ziemiańskiej rodzinie Juliana (1865–1946), dzierżawcy dóbr Kniażyce, a następnie pracownika Towarzystwa Ubezpieczeniowego „Florianka” w [[Przemyśl|Przemyślu]], i Zdzisławy Pauliny z Dembińskich (1870–1952). Miał siostrę i czterech braci Bronisław (1899–1940), zginął w Katyniu, a najmłodszym był [[Franciszek Studnicki|Franciszek]]<ref>[https://www.sejm-wielki.pl/b/psb.32567.1 ''Juliusz Gizbert-Studnicki''] M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2024-07-02].</ref>. Dzieciństwo oraz lata młodzieńcze spędził w Przemyślu, gdzie w 1924 ukończył [[II Liceum Ogólnokształcące im. Kazimierza Morawskiego w Przemyślu|II Gimnazjum Klasyczne]] i zdał maturę<ref name=":2">{{Cytuj |tytuł = Juliusz Gizbert-Studnicki {{!}} Sopocianie - muzeum sopotu |data dostępu = 2024-07-02 |opublikowany = sopocianie.muzeumsopotu.pl |url = https://sopocianie.muzeumsopotu.pl/relacja/juliusz-gizbert-studnicki}}</ref>. W latach 1924–1929 studiował w Wydziale malarstwa [[Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie|ASP w Krakowie]], w pracowniach [[Józef Mehoffer|Józefa Mehoffera]], [[Wojciech Weiss|Wojciecha Weissa]], [[Karol Frycz|Karola Frycza]] oraz [[Felicjan Szczęsny Kowarski|Felicjana Szczęsnego Kowarskiego]], z którym przeniósł się do [[Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie|Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie]]. W 1931 wraz z m.in. Karolem Larischem, [[Wacław Taranczewski|Wacławem Taranczewskim]], Janem Wodyńskim, [[Krystyna Łada-Studnicka|Krystyną Ładą]] współzałożył [[Pryzmat (ugrupowanie artystyczne)|grupę Pryzmat]], z którą wystawiał do 1937. Od 1932 do wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] był nauczycielem rysunku i techniki reklamy w Gimnazjum Benedyktynek i w Gimnazjum Kupieckim w Przemyślu. W 1937 odbył półroczne studia u [[Józef Pankiewicz|Józefa Pankiewicza]] w [[Paryż]]u. Tam też odbyła się indywidualna wystawa jego prac w Galerie Bernheim-Jeune<ref name=":3">[https://zacheta.art.pl/public/upload/mediateka/pdf/5a0b02b9e067d.pdf ''Juliusz Studnicki : groteski : wystawa malarstwa''] Warszawa: Zachęta Centralne Biuro Wystaw Artystycznych, 1966 [dostęp 2024-07-02].</ref>. Od 1938 wykładał na wakacyjnych kursach rysunkowych w [[Wiśniowiec|Wiśniowcu]], organizowanych przez Liceum Krzemienieckie dla nauczycieli szkół powszechnych<ref name=":1" />.


W chwili wybuchu [[II wojna światowa|wojny]] przebywał w [[Krzemieniec (miasto)|Krzemieńcu]]. Pół roku spędził pod sowiecką okupacją, w 1940 przedostał się do Krakowa, gdzie pracował jako barman w Kawiarni Plastyków przy [[Ulica Łobzowska w Krakowie|ul. Łobzowskiej]] 3. 16 kwietnia 1942 został aresztowany w [[Łapanka|łapance]] i osadzony w [[Więzienie Montelupich|więzieniu Montelupich]], następnie przewieziony do [[Obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau|obozu koncentracyjnego Auschwitz]], otrzymując numer obozowy 33 179. Dzięki staraniom rodziny 1 maja 1942 został zwolniony z obozu. Resztę wojny spędził w Krakowie<ref name=":2" />. [[Plik:Profesor Felicjan Kowarski oraz uczniowie Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie.jpg|mały|240x240px|Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie (listopad 1929). Od lewej: '''Juliusz Studnicki''', NN, Maria Szulczewska de Regibus, [[Marek Żuławski]], asystent [[Jan Sokołowski (malarz)|Jan Sokołowski]], Michał Siemiradzki, prof. [[Felicjan Szczęsny Kowarski|Felicjan Kowarski]], Jan Wodyński, [[Maria Rużycka]].]]
W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] był więziony w [[Obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau|obozie koncentracyjnym Auschwitz]], dzięki staraniom rodziny został zwolniony.
W 1945 pracował w krakowskim [[Związek Polskich Artystów Plastyków|Związku Polskich Artystów Plastyków]] jako referent mieszkaniowy<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = STUDNICKI JULIUSZ – Encyklopedia Gdańska |data dostępu = 2021-12-09 |opublikowany = www.gedanopedia.pl |url = https://web.archive.org/web/20220804144219/https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=STUDNICKI_JULIUSZ}}</ref>. Tego samego roku osiedlił się w [[Sopot|Sopocie]], gdzie współorganizował [[Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku|PWSSP]], następnie przeniesioną do [[Gdańsk|Gdańska]]. W latach 1945–1962 kierował Pracownią Malarstwa na Wydziale Malarstwa. W latach 1949–1950 pełnił funkcję dziekana Wydziału Malarstwa. Był pierwszym prezesem ZPAP Okręgu Gdańskiego<ref name=":3" />. Był inicjatorem Festiwalu Sztuk Plastycznych w Sopocie, współautorem i wykonawcą [[polichromia|polichromii]] zabytkowych kamienic przy [[Ulica Długa w Gdańsku|ul. Długiej]] i [[Długi Targ|Długim Targu]] w [[Gdańsk]]u, w 1957 na [[Gdynia Główna|Dworcu PKP w Gdyni]] oraz [[Stare Miasto w Warszawie|zespołu staromiejskiego]] w [[Warszawa|Warszawie]]. Od 1 lutego 1962 był też profesorem [[Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie|Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie]], gdzie w 1963 zamieszkał na stałe.
[[Plik:Profesor Felicjan Kowarski oraz uczniowie Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie.jpg|mały|240x240px|Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie (listopad 1929). Od lewej: '''Juliusz Studnicki''', NN, Maria Szulczewska de Regibus, [[Marek Żuławski]], asystent [[Jan Sokołowski (malarz)|Jan Sokołowski]], Michał Siemiradzki, prof. [[Felicjan Szczęsny Kowarski|Felicjan Kowarski]], Jan Wodyński, [[Maria Rużycka]].]]
W 1945 pracował w krakowskim [[Związek Polskich Artystów Plastyków|Związku Polskich Artystów Plastyków]] jako referent mieszkaniowy<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = STUDNICKI JULIUSZ – Encyklopedia Gdańska |data dostępu = 2021-12-09 |opublikowany = www.gedanopedia.pl |url = https://web.archive.org/web/20220804144219/https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=STUDNICKI_JULIUSZ}}</ref>. Tego samego roku osiedlił się w [[Sopot|Sopocie]], gdzie współorganizował [[Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku|PWSSP]], następnie przeniesioną do [[Gdańsk|Gdańska]]. W latach 1945–1962 kierował Pracownią Malarstwa na Wydziale Malarstwa. W latach 1949–1950 pełnił funkcję dziekana Wydziału Malarstwa. Był inicjatorem Festiwalu Sztuk Plastycznych w Sopocie, współautorem i wykonawcą [[polichromia|polichromii]] zabytkowych kamienic przy [[Ulica Długa w Gdańsku|ul. Długiej]] i [[Długi Targ|Długim Targu]] w [[Gdańsk]]u, w 1957 na [[Gdynia Główna|Dworcu PKP w Gdyni]] oraz [[Stare Miasto w Warszawie|zespołu staromiejskiego]] w [[Warszawa|Warszawie]]. Od 1 lutego 1962 był też profesorem [[Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie|Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie]], gdzie w 1963 zamieszkał na stałe.


Od 1936 był mężem malarki [[Krystyna Łada-Studnicka|Krystyny Łada-Studnickiej]]<ref name=":0" />.
Od 1936 był mężem malarki [[Krystyna Łada-Studnicka|Krystyny Łada-Studnickiej]]<ref name=":0" />.


Pochowany na [[Powązki Wojskowe|cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie]] (kwatera B35-5-20)<ref>[http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/mapa/mapa.php?cment=PWZKI&rzad=5&kwatera=B%2035&grob=20&dane=+imie=+nazwisko=Studnicki+check_nazwisko=on+check_ur=+rok=1800+miesiac=1+dzien=1+rok2=2020+miesiac2=4+dzien2=29+check_zg=+rok_zg1=1800+miesiac_zg1=1+dzien_zg1=1+rok_zg2=2020+miesiac_zg2=4+dzien_zg2=29+cmentarz=#kotwica Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>.
Zmarł w Warszawie, pochowany na [[Powązki Wojskowe|cmentarzu Wojskowym na Powązkach]] (kwatera B35-5-20)<ref>[http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/mapa/mapa.php?cment=PWZKI&rzad=5&kwatera=B%2035&grob=20&dane=+imie=+nazwisko=Studnicki+check_nazwisko=on+check_ur=+rok=1800+miesiac=1+dzien=1+rok2=2020+miesiac2=4+dzien2=29+check_zg=+rok_zg1=1800+miesiac_zg1=1+dzien_zg1=1+rok_zg2=2020+miesiac_zg2=4+dzien_zg2=29+cmentarz=#kotwica Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>.


== Ordery i odznaczenia ==
== Ordery i odznaczenia ==
Linia 30: Linia 29:
* Krzyż Kawalerski [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] (22 lipca 1953)<ref>{{Monitor Polski|1953|93|1254}} „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.</ref>
* Krzyż Kawalerski [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] (22 lipca 1953)<ref>{{Monitor Polski|1953|93|1254}} „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.</ref>


[[Plik:Juliusz Studnicki Grave.JPG|thumb|240px|Grób Juliusza Studnickiego na warszawskim [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach]]]]
[[Plik:Juliusz Studnicki Grave.JPG|thumb|240px|Grób Juliusza Studnickiego na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|cmentarzu Wojskowym na Powązkach]]]]


== Nagrody ==
== Nagrody ==


* Państwowa Nagroda Plastyczna III stopnia - zespołowa (1952)
* [[Nagroda Państwowa III stopnia]] (zespołowa) (1952)<ref name=":3" />
* Państwowa Nagroda Plastyczna II stopnia - zespołowa za projekty i realizacje polichromii Starego i Nowego Miasta w Warszawie (1953)
* [[Nagroda Państwowa II stopnia]] (zespołowa) za projekty i realizacje polichromii Starego i Nowego Miasta w Warszawie (1953)<ref name=":3" />
* Nagroda Państwowa II stopnia za twórczość malarską w minionym 10-leciu (1955)<ref>{{Cytuj pismo|tytuł=Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki|url=https://mbc.cyfrowemazowsze.pl/Content/63005/PDF/00067830%20-%20%C5%BBycie%20Warszawy%201955%20nr%20173%20-%20P10019.pdf|czasopismo=Życie Warszawy|wolumin=Rok XII, Nr 173 (3656)|strony=5|data=22 lipca 1955|wydawca=Instytut Prasy „Czytelnik”|miejsce=Warszawa|data dostępu=2024-07-02}}</ref>
* Państwowa Nagroda Plastyczna - indywidualna za twórczość w latach 1945–1955 (1955)
* nagroda I stopnia Ministra Kultury i Sztuki (1965)
* Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia (1965)
* Państwowa Nagroda II stopnia (1970)
* Nagroda Państwowa II stopnia (1970)


== Upamiętnienie ==
== Upamiętnienie ==
Linia 51: Linia 50:
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Odznaką Nagrody Państwowej]]
[[Kategoria:Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie]]
[[Kategoria:Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie]]
[[Kategoria:Polscy malarze]]
[[Kategoria:Polscy malarze]]

Aktualna wersja na dzień 15:32, 2 lip 2024

Juliusz Studnicki
Data i miejsce urodzenia

14 lipca 1906
Kniażyce, Polska

Data i miejsce śmierci

3 marca 1978
Warszawa, Polska

Zawód, zajęcie

rysownik, malarz, pedagog

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Odznaka Nagrody Państwowej Odznaka Nagrody Państwowej Odznaka Nagrody Państwowej Odznaka Nagrody Państwowej

Juliusz Studnicki (ur. 14 lipca 1906 w Kniażycach, zm. 3 marca 1978 w Warszawie) – polski malarz, rysownik, pedagog. Uprawiał malarstwo ścienne, sztalugowe i rysunek.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Przodkowie, ze strony ojca, wywodzili się z dawnej litewskiej szlachty Gizbertów. Juliusz Gizbert-Studnicki[1] urodził się w ziemiańskiej rodzinie Juliana (1865–1946), dzierżawcy dóbr Kniażyce, a następnie pracownika Towarzystwa Ubezpieczeniowego „Florianka” w Przemyślu, i Zdzisławy Pauliny z Dembińskich (1870–1952). Miał siostrę i czterech braci Bronisław (1899–1940), zginął w Katyniu, a najmłodszym był Franciszek[2]. Dzieciństwo oraz lata młodzieńcze spędził w Przemyślu, gdzie w 1924 ukończył II Gimnazjum Klasyczne i zdał maturę[3]. W latach 1924–1929 studiował w Wydziale malarstwa ASP w Krakowie, w pracowniach Józefa Mehoffera, Wojciecha Weissa, Karola Frycza oraz Felicjana Szczęsnego Kowarskiego, z którym przeniósł się do Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie. W 1931 wraz z m.in. Karolem Larischem, Wacławem Taranczewskim, Janem Wodyńskim, Krystyną Ładą współzałożył grupę Pryzmat, z którą wystawiał do 1937. Od 1932 do wybuchu II wojny światowej był nauczycielem rysunku i techniki reklamy w Gimnazjum Benedyktynek i w Gimnazjum Kupieckim w Przemyślu. W 1937 odbył półroczne studia u Józefa Pankiewicza w Paryżu. Tam też odbyła się indywidualna wystawa jego prac w Galerie Bernheim-Jeune[4]. Od 1938 wykładał na wakacyjnych kursach rysunkowych w Wiśniowcu, organizowanych przez Liceum Krzemienieckie dla nauczycieli szkół powszechnych[1].

W chwili wybuchu wojny przebywał w Krzemieńcu. Pół roku spędził pod sowiecką okupacją, w 1940 przedostał się do Krakowa, gdzie pracował jako barman w Kawiarni Plastyków przy ul. Łobzowskiej 3. 16 kwietnia 1942 został aresztowany w łapance i osadzony w więzieniu Montelupich, następnie przewieziony do obozu koncentracyjnego Auschwitz, otrzymując numer obozowy 33 179. Dzięki staraniom rodziny 1 maja 1942 został zwolniony z obozu. Resztę wojny spędził w Krakowie[3].

Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie (listopad 1929). Od lewej: Juliusz Studnicki, NN, Maria Szulczewska de Regibus, Marek Żuławski, asystent Jan Sokołowski, Michał Siemiradzki, prof. Felicjan Kowarski, Jan Wodyński, Maria Rużycka.

W 1945 pracował w krakowskim Związku Polskich Artystów Plastyków jako referent mieszkaniowy[5]. Tego samego roku osiedlił się w Sopocie, gdzie współorganizował PWSSP, następnie przeniesioną do Gdańska. W latach 1945–1962 kierował Pracownią Malarstwa na Wydziale Malarstwa. W latach 1949–1950 pełnił funkcję dziekana Wydziału Malarstwa. Był pierwszym prezesem ZPAP Okręgu Gdańskiego[4]. Był inicjatorem Festiwalu Sztuk Plastycznych w Sopocie, współautorem i wykonawcą polichromii zabytkowych kamienic przy ul. Długiej i Długim Targu w Gdańsku, w 1957 na Dworcu PKP w Gdyni oraz zespołu staromiejskiego w Warszawie. Od 1 lutego 1962 był też profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie w 1963 zamieszkał na stałe.

Od 1936 był mężem malarki Krystyny Łada-Studnickiej[5].

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B35-5-20)[6].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Grób Juliusza Studnickiego na cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

  • Nagroda Państwowa III stopnia (zespołowa) (1952)[4]
  • Nagroda Państwowa II stopnia (zespołowa) za projekty i realizacje polichromii Starego i Nowego Miasta w Warszawie (1953)[4]
  • Nagroda Państwowa II stopnia za twórczość malarską w minionym 10-leciu (1955)[8]
  • Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia (1965)
  • Nagroda Państwowa II stopnia (1970)

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

W Gminnym Ośrodku Kultury, Sportu i Rekreacji w Chmielnie znajduje się Izba Pamięci Juliusza Studnickiego.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Andrzej Zagrobelny. Twórczość Juliusza Studnickiego w okresie dwudziestolecia międzywojennego. „Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego”. 11, s. 301–319, 2012. Gdańsk: Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego. 
  2. Juliusz Gizbert-Studnicki M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2024-07-02].
  3. a b Juliusz Gizbert-Studnicki | Sopocianie - muzeum sopotu [online], sopocianie.muzeumsopotu.pl [dostęp 2024-07-02].
  4. a b c d Juliusz Studnicki : groteski : wystawa malarstwa Warszawa: Zachęta Centralne Biuro Wystaw Artystycznych, 1966 [dostęp 2024-07-02].
  5. a b c STUDNICKI JULIUSZ – Encyklopedia Gdańska [online], www.gedanopedia.pl [dostęp 2021-12-09] [zarchiwizowane z adresu 2022-08-04].
  6. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  7. M.P. z 1953 r. nr 93, poz. 1254 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  8. Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-07-02].