Knieć błotna: Różnice pomiędzy wersjami

Knieć błotna
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Klad	rośliny naczyniowe
Klad	Euphyllophyta
Klad	rośliny nasienne
Klasa	okrytonasienne
Rząd	jaskrowce
Rodzina	jaskrowate
Rodzaj	knieć
Gatunek	knieć błotna
	Nazwa systematyczna
	{{{nazwa łacińska}}} L.; Sp. Pl. 1: 558. 1753
	[[wikispecies:{{{wikispecies}}}\|Systematyka w Wikispecies]]
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 15:13, 17 lip 2014

Knieć błotna, kaczeniec, kaczyniec, kaczyniec błotny^[2] (Caltha palustris L.) – gatunek rośliny zielnej należący do rodziny jaskrowatych. Jest szeroko rozprzestrzeniona na całej półkuli północnej: występuje w całej niemal Europie, Azji i Ameryce Północnej^[3]. W Polsce jest pospolita na bagnistych łąkach i w niższych partiach gór.

Morfologia

Pokrój: Roślina trwała o grubym, niemal bulwiastym kłączu. Na kłączu tym jesienią powstają pąki, z których wczesną wiosną wyrasta pęd nadziemny.
Łodyga: Do 50 cm długości^[2], lekko pokładająca się lub wzniesiona, rozgałęziona, gruba, pusta i naga.
Liście: Duże, nerkowate, słabo karbowane, nagie, mięsiste i błyszczące. Liście odziomkowe na długich ogonkach, liście łodygowe na krótszych lub siedzące.
Kwiaty: Na szczytach rozgałęzionych łodyg rozwija się po kilka żółtych kwiatów o średnicy do 4 cm. Każdy posiada pięć płatków, niekiedy zabarwionych zielonkawo od spodu, bardzo liczne pręciki i 5-8 słupków. Roślina miododajna, nektar powstaje w miodnikach u nasady słupków.
Owoce: Wielomieszki z krótkim dzióbkiem zawierające nasiona.

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od marca do maja lub czerwca. Rośnie na wilgotnych łąkach, brzegach strumieni, w rowach i lasach łęgowych. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Calthion^[4]. Knieć wabi owady nektarem, specjalnymi plamami i rysunkami, które mogą być zauważone tylko przez oczy owadów, reagujące na światło ultrafioletowe. Roślina trująca. Świeże ziele zawiera anemoninę, która w większych ilościach jest toksyczna. Roślina nie jest zjadana przez bydło. Jeśli znajdzie się w paszy w niewielkiej ilości – nie działa szkodliwie, lecz mlekopędnie. Działanie szkodliwe znika podczas suszenia siana wskutek rozkładu związków szkodliwych^[5]. Liczba chromosomów 2n = 16, 24, 32, 56^[6].

Zmienność

Występuje w Polsce w 3 podgatunkach^[7]:

knieć błotna górska (Caltha palustris L. subsp. laeta (Schott, Nyman & Kotschy) Hegi, przez niektórych botaników uważana za oddzielny gatunek – knieć górską Caltha laeta Schott, Nyman & Kotschy. Dojrzałe, ale jeszcze nie otwarte mieszki są stulone i wyprostowane, na końcu nagle zwężone w krótki dzióbek^[8].
knieć błotna rożkowata Caltha palustris L. subsp. cornuta (Schott, Nyman & Kotschy) Hegi (synonim Caltha cornuta Schott, Nyman & Kotschy). Ma liście trójkątnienerkowate, szersze niż dłuższe, mieszki silnie esowato wygięte i na końcu tworzące odgięty na zewnątrz dzióbek^[6].
knieć błotna typowa (Caltha palustris L. subsp. palustris)

Zastosowanie

W agrotechnice roślina wskaźnikowa nadmiernego uwilgotnienia i potrzeby melioracji. Zwalczana na łąkach wczesnym koszeniem, uniemożliwiającym wydanie nasion oraz osuszaniem^[5].
Jest czasami uprawiana jako roślina ozdobna, szczególnie nadająca się na obrzeża oczek wodnych^[9]. Nie ma wymagań co do gleby, ważne jest tylko, by była ona stale podmokła, stanowisko powinno być słoneczne^[9]. Rozmnaża się przez wysiew nasion jesienią lub przez podział rozrośniętych kęp (najlepiej jesienią).

↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website. 2001–. [dostęp 2009-06-07]. (ang.).
↑ ^a ^b F. Činčura, V. Feráková, J. Májovský, L. Šomšak, J. Záborský: Pospolite rośliny środkowej Europy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1990. ISBN 83-09-01473-2.
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-25].
↑ Matuszkiewicz Władysław. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2006. ISBN 83-01-14439-4
↑ ^a ^b Stanisław Włodarczyk: Botanika łąkarska. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1964.
↑ ^a ^b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Vascular Plants of Poland - A Checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 1995. ISBN 83-85444-38-6.
↑ Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
↑ ^a ^b zbiorowe: Rośliny ogrodowe. Könemann, 2005. ISBN 978-3-8331-1916-3.

Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.

BŁĄD PRZYPISÓW

{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.

Szablon:Link FA

[apweb-1] Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website. 2001–. [dostęp 2009-06-07]. (ang.).

[prse90-2] F. Činčura, V. Feráková, J. Májovský, L. Šomšak, J. Záborský: Pospolite rośliny środkowej Europy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1990. ISBN 83-09-01473-2.

[3] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-25].

[4] Matuszkiewicz Władysław. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2006. ISBN 83-01-14439-4

[wlod-5] Stanisław Włodarczyk: Botanika łąkarska. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1964.

[klucz-6] Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[checklist1997-7] Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Vascular Plants of Poland - A Checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 1995. ISBN 83-85444-38-6.

[8] Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

[E-9] zbiorowe: Rośliny ogrodowe. Könemann, 2005. ISBN 978-3-8331-1916-3.

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

@@ Linia 23: / Linia 23: @@
 [[Plik:Illustration Caltha palustris0.jpg|thumb|Morfologia]]
 [[Plik:Caltha palustris - Poland, Pieniny.JPG|thumb|kwitnąca knieć błotna]]
-'''Knieć błotna''', kaczeniec, kaczyniec, kaczyniec błotny{{r|prse90}} (''Caltha palustris'' L.) – [[gatunek (biologia)|gatunek]] rośliny należący do rodziny [[jaskrowate|jaskrowatych]]. Jest szeroko rozprzestrzeniona na całej półkuli północnej: występuje w całej niemal [[Europa|Europie]], [[Azja|Azji]] i [[Ameryka Północna|Ameryce Północnej]]<ref>{{Cytuj stronę |url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxgenform.pl?language=en |tytuł=Germplasm Resources Information Network (GRIN)|data dostępu = 2010-01-25}}</ref>. W [[Polska|Polsce]] jest pospolita na bagnistych [[łąka]]ch i w niższych partiach gór.
+'''Knieć błotna''', kaczeniec, kaczyniec, kaczyniec błotny{{r|prse90}} (''Caltha palustris'' L.) – [[gatunek (biologia)|gatunek]] [[roślina zielna|rośliny zielnej]] należący do rodziny [[jaskrowate|jaskrowatych]]. Jest szeroko rozprzestrzeniona na całej półkuli północnej: występuje w całej niemal [[Europa|Europie]], [[Azja|Azji]] i [[Ameryka Północna|Ameryce Północnej]]<ref>{{Cytuj stronę |url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxgenform.pl?language=en |tytuł=Germplasm Resources Information Network (GRIN)|data dostępu = 2010-01-25}}</ref>. W [[Polska|Polsce]] jest pospolita na bagnistych [[łąka]]ch i w niższych partiach gór.
 == Morfologia ==