Kabaty

Położenie na planie dzielnicy Ursynów (wg MSI)

Widok z samolotu (2007)

Kabaty - część Ursynowa cechująca się głównie nowoczesną zabudową mieszkalną, położona tuż przy Lesie Kabackim, wzdłuż Alei KEN oraz ulic Rosoła i Stryjeńskich.

Kabaty są także pierwszą ze stacji metra warszawskiego.

Historia

Pozostałości po wsi Kabaty. Gospodarstwo przy ul. Nowoursynowskiej

Kabaty

Pierwsza wzmianka o Kabatach pochodzi z 1386 r. Wieś Kabaty, położona na pociętej jarami skarpie Ursynowskiej - fragmencie skarpy wiślanej, była wówczas własnością A. Ciołka, chorążego płockiego, i otrzymała prawo chełmińskie od księcia Janusza I. Do XVI w. była własnością rodziny Ciołków; w 1580 r. liczyła 4 łany (ok. 70 ha). W XVII w. Kabaty przeszły na własność rodziny Piekarskich. W 1656 wieś została zniszczona w czasie najazdu szwedzkiego.

W 1721 Kabaty kupiła Elżbieta Sieniawska z Lubomirskich od Mikołaja Dunina Szpota i włączyła do dóbr wilanowskich. Nowa właścicielka wsi nakazała ochronę Lasu Kabackiego i drewno na potrzeby budowy nowego dworku i chłopskich chałup sprowadzano w 1726 r. z dóbr Sieniawskiej z Nieporętu. W 1775 Kabaty liczyły 16 domów włościańskich, w 1827 - 17 domów i 177 mieszkańców.

W latach 1846-1861 mieszkańcy Kabat procesowali się z dzierżawcami folwarku o zmniejszenie ciężarów feudalnych. W 1864 po uwłaszczeniu Kabaty włączono do gm. Wilanów.

W 1905 w Kabatach było 38 domów i 319 mieszkańców, w 1921 -59 domów, 397 mieszk. Po I wojnie w rozparcelowanym leśnictwie Kabaty powstało podmiejskie letnisko (8 domów i 61 mieszk.) W 1951 przyłączone wraz z Ursynowem do Warszawy.

Moczydło

Pozostałości po wsi Moczydło. Gospodarstwo przy ul. Wełnianej

Wieś Moczydło pierwszy raz jest wzmiankowana w 1528. Była to osada przynależąca do parafii Służewskiej (Św. Katarzyny), powstała przy drodze prowadzącej do Jamielina (później Imielin, dzisiejsze tereny Starego Imielina ). Do XVIII w. Moczydło należało do rodziny Dąbrowskich. W latach 1580-1658 wieś liczyła 1/2 łana (ok.9 ha); w 1661 osada składała się z 5 domów.

Współczesna zabudowa Moczydła. Segmenty przy ul. Wełnianej

W 1725 r. Moczydło wraz ze wsią Wolica (Wola Służewska) kupiła od Dąbrowskich, za łączną sumę ok. 60 tys. złotych (w tym 14 500 zł poszło na spłatę długów Dąbrowskich), właścicielka dóbr wilanowskich Elżbieta Sieniawska z Lubomirskich. Podobnie jak w przypadku Kabat, nowa właścicielka nakazała ochronę lasów moczydłowskich, wówczas już wyraźnie przerzedzonych przez poprzednich właścicieli i miejscowych chłopów. W 1775 roku osada Moczydło liczyła 7 domów, 20 lat później było ich 10; w 1827 - 7 domów i 80 mieszkańców (w kolonii 1 dom i 12 mieszkańców). W latach 1850-1861 włościanie z Moczydła prowadzili z dzierżawcą wsi proces o zmniejszenie ciężarów feudalnych. W 1864 podobnie jak Kabaty wieś została uwłaszczona i włączona do gminy Wilanów. Liczyło wówczas 131 mieszkańców, ok. 360 ha gruntów folwarcznych i 36 ha gruntów włościańskich. W 1905 w folwarku i we wsi było łącznie 20 domów i 146 mieszkańców.

Swój "złoty" okres Moczydło miało na przełomie XIX i XX wieku, kiedy wśród stołecznej elity zapanowała moda na jeździectwo i wyścigi konne. Moczydło wyspecjalizowało się w hodowli wierzchowców. Dzierżawione przez Branickich - ówczesnych właścicieli dóbr Wilanowskich, stajnie i łąki służyły przygotowaniu koni do sezonu wyścigowego na torze na Polu Mokotowskim. Na terenie Moczydła uczyła się również jeździć młodzież z towarzystwa. Największy rozkwit folwarku przypadł na okres międzywojenny, kiedy to kupił go jeden z najbogatszych warszawiaków - Michał Róg - wówczas Moczydło stało się zapleczem nowego toru wyścigów konnych na Służewcu.

Po przyłączeniu w 1951 terenów obecnego Ursynowa do Warszawy, właścicielem części gruntów stała się Szkoła Główna Gospodarstwa Rolnego (1956).

Współczesność

Współczesna zabudowa Kabat. Bloki i plac forum z fontanną na terenie SMB Osiedle Kabaty

Dzisiejsze Kabaty obejmują również częściowo tereny należące do dawnego folwarku i wsi Moczydło.

"Nowożytny" okres Moczydła rozpoczyna się gdzieś w połowie lat 80. XX w., wraz z budową na części gruntów folwarcznych osiedla bloków z tzw. pasma Natolińskiego, natomiast Kabat rozpoczyna się ok. roku 1989 - kiedy zasiedlono pierwsze bloki przy ulicy Rosoła. Domów i mieszkańców na tych terenach stopniowo przybywało. Od ok. 1995 można mówić o prawdziwej eksplozji demograficznej. W ciągu następnych 10 lat nastąpił intensywny rozwój zabudowy mieszkaniowej.

Dziś tereny określane mianem Kabat liczą szacunkowo ok. 20-25 tysięcy mieszkańców. Cechuje je przede wszystkim nowoczesna, nierzadko ekskluzywna zabudowa. Duża część bloków mieszkalnych znajduje się na strzeżonych osiedlach. Mieszka tutaj wiele znanych osób ze świata showbiznesu, jak prezenter telewizyjny Krzysztof Ibisz czy raper Jacek "Tede" Graniecki. Mimo, że Kabaty oficjalnie należą do Ursynowa, często przedstawiane są jako odrębna część Warszawy, ze względu na swoją odmienność środowiskową w stosunku do innych części dzielnicy.

W sąsiedztwie Kabat znajduje się Pałac w Natolinie - obecnie siedziba Kolegium Europejskiego, oraz zabytkowa Aleja Kasztanowa, uważana za jedną z najbardziej prestiżowych na Ursynowie. Ponadto na Kabatach znajduje się hipermarket Tesco oraz wiele pubów i restauracji, kawiarnia Coffeeheaven, kilka banków i wiele innych punktów.

Bibliografia

• Witold Małcużyński: Rozwój terytorjalny miasta Warszawy. Warszawa: Wyd. z zapomogi kasy dla osób, pracujących na polu naukowem im. J. Mianowskiego, 1900. Brak numerów stron w książce
• Marta Piber: Służew średniowieczny: dzieje parafii i wsi Służew w ziemi warszawskiej. Warszawa: Towarzystwo Naukowe Warszawskie, 2001. ISBN 83-907328-5-8. Brak numerów stron w książce
• Encyklopedia Warszawy. Bartłomiej Kaczorowski (red. prowadzący). Warszawa: PWN, 1994. ISBN 83-01-08836-2. Brak numerów stron w książce
• Encyklopedia Warszawy. Bartłomiej Kaczorowski (red. prowadzący). T. Suplement '96. Warszawa: PWN, 1996. ISBN 83-01-12057-6. Brak numerów stron w książce
• Encyklopedia Warszawy. Stanisław Herbst (przewodn. komitetu red.). Warszawa: PWN, 1975. Brak numerów stron w książce

Linki zewnętrzne

• Kabaty, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 647 .
• Moczydło (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 563 .
• strona o Kabatach
• strona o Ursynów Kabaty
• Fotogalerie z terenu Kabat
• Kasztanowa Aleja
• Centrum Europejskie w Natolinie