Przejdź do zawartości

Herofilos z Chalcedonu: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
merytoryczno-redakcyjne /definicja i wprowadzenie/ ; błędna nazwa: dlaczego hellenist,, a w formie łacińskiej?
Wycofano ostatnie 2 zmiany treści (wprowadzone przez 83.20.97.38 oraz Bartencjusz) i przywrócono wersję 67036606 autorstwa MalarzBOT; brak źródła, potrzebny przypis
Znacznik: Ręczne wycofanie zmian
 
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Dopracować|źródła=2021-06}}
'''Herofilos''' ([[język grecki|gr.]] Ἡρόφιλος, [[łacina|łac.]] ''Herophilus''), znany też jako Herofilos z [[Chalkedon|Chalcedonu]] lub z Aleksandrii (ok. [[335]]-[[280]] r. p.n.e.) – [[Grecja|grecki]] [[lekarz]], założyciel szkoły lekarskiej w [[epoka hellenistyczna|okresie hellenistycznym]].
'''Herofilos''' ([[język grecki|gr.]] Ἡρόφιλος, [[łacina|łac.]] ''Herophilus''), znany też jako Herofilos z [[Chalkedon|Chalcedonu]] lub z Aleksandrii (ok. [[335]]-[[280]] r. p.n.e.) – [[Grecja|grecki]] [[lekarz]], założyciel szkoły lekarskiej w [[epoka hellenistyczna|okresie hellenistycznym]].


Pochodzący z Chalcedonu (obecnie [[Kadıköy]] w Turcji), działał w [[Aleksandria|Aleksandrii]], w założonym przez [[Ptolemeusz I Soter|Ptolemeusza I Sotera]] [[Muzeum Aleksandryjskie|Muzejonie]]. Znany jako twórca naukowo pojmowanej [[anatomia|anatomii]]. Jako pierwszy swe wnioski o budowie ciała opierał na przeprowadzanych przez siebie [[sekcja zwłok|sekcjach zwłok]].
Pochodzący z Chalcedonu (obecnie [[Kadıköy]] w Turcji), działał w [[Aleksandria|Aleksandrii]], w założonym przez [[Ptolemeusz I Soter|Ptolemeusza I Sotera]] [[Muzeum Aleksandryjskie|Muzejonie]]. Znany jako twórca naukowo pojmowanej [[anatomia|anatomii]]. Zajmując się także [[fizjologia|fizjologią]], jako pierwszy swe wnioski o budowie ciała opierał na [[sekcja zwłok|sekcjach zwłok]], (nawet na [[wiwisekcja]]ch), przeprowadzanych wraz z [[Erasistratos z Keos|Erasistratosem z Keos]], z którym reprezentował w medycynie kierunek [[racjonalizm|racjonalistyczny]]<ref>''Słownik pisarzy antycznych'' (pod red. [[Anna Świderek|A. Świderkówny]]). Wyd. 3. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2001, s. 304.</ref>. Ich anatomiczne studia niezwykle wzbogaciły medycynę antyczną, stwarzając nowe możliwości dla chirurgii, w której odtąd notuje się systematyczny rozwój. Herofilos zwrócił również uwagę na znaczenie farmakologii, która w okresie hellenistycznym (dzięki handlowym kontaktom z odległymi krajami) znacznie rozszerzyła zasób posiadanych dotąd środków leczniczych<ref>''Antike Heilkunst. Ausgewählte Texte aus dem medizinischen Schrifttum der Griechen und Römer'' (red. J. Kollesch i D. Nickel). Leipzig: Ph. Reclam, 1986, s. 9, seria: Reclams Universal-Bibliothek 771.</ref>.


Badał m.in. [[Mózgowie|mózg]], który rozpoznał jako centrum układu nerwowego. Rozróżniał impulsy nerwowe i dokładnie opisał [[oko]], mózg, [[wątroba|wątrobę]], [[trzustka|trzustkę]], układy wydzielania śliny oraz układ rozrodczy. Jako pierwszy zaobserwował, że [[tętnica|tętnice]] nie zawierają powietrza tylko [[krew]].
Uczony badał m.in. [[Mózgowie|mózg]], który rozpoznał jako centrum układu nerwowego. Rozróżniał impulsy nerwowe i dokładnie opisał [[oko]], mózg, [[wątroba|wątrobę]], [[trzustka|trzustkę]], układy wydzielania śliny oraz układ rozrodczy. Jako pierwszy zaobserwował, że [[tętnica|tętnice]] nie zawierają powietrza tylko [[krew]].
Opisał budowę przewodu pokarmowego i podał pierwszy opis części jelita cienkiego, którą nazwał [[dwunastnica|dwunastnicą]], ponieważ długość jej określił na 12 poprzecznych szerokości palca. Nazwa ta dotrwała do naszych czasów.
Opisał budowę przewodu pokarmowego i podał pierwszy opis części jelita cienkiego, którą nazwał [[dwunastnica|dwunastnicą]], gdyż długość jej określił na 12 poprzecznych szerokości palca (nazwa zachowana dotychczas).


Jego prace zawierały m.in. [[komentarz (gatunek literacki)|komentarze]] do dzieł [[Hipokrates]]a. Był także twórcą nowoczesnych metod diagnostycznych, które doskonalił podczas swojej praktyki. Jego dzieła zaginęły, a znane są głównie z cytatów z prac [[Galen]]a. [[Aulus Cornelius Celsus|Celsus]] w swoim dziele ''De Medicina'' oraz [[Tertulian]] twierdzili, że Herofilus dokonał co najmniej 600 sekcji na żywych więźniach.
Jego prace zawierały m.in. [[komentarz (gatunek literacki)|komentarze]] do dzieł [[Hipokrates]]a. Był także twórcą nowoczesnych metod diagnostycznych, które doskonalił w trakcie swej praktyki. Jego zaginione dzieła znane są przede wszystkim z cytatów w pracach [[Galen]]a.

== Przypisy ==
{{Przypisy}}


{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}
Linia 14: Linia 16:
[[Kategoria:Anatomowie]]
[[Kategoria:Anatomowie]]
[[Kategoria:Lekarze starożytnej Grecji]]
[[Kategoria:Lekarze starożytnej Grecji]]
[[Kategoria:Hellenistyczni naukowcy]]
[[Kategoria:Uczeni epoki hellenistycznej]]
[[Kategoria:Urodzeni w IV wieku p.n.e.]]
[[Kategoria:Urodzeni w IV wieku p.n.e.]]
[[Kategoria:Zmarli w III wieku p.n.e.]]
[[Kategoria:Zmarli w III wieku p.n.e.]]

Aktualna wersja na dzień 18:45, 8 paź 2023

Herofilos (gr. Ἡρόφιλος, łac. Herophilus), znany też jako Herofilos z Chalcedonu lub z Aleksandrii (ok. 335-280 r. p.n.e.) – grecki lekarz, założyciel szkoły lekarskiej w okresie hellenistycznym.

Pochodzący z Chalcedonu (obecnie Kadıköy w Turcji), działał w Aleksandrii, w założonym przez Ptolemeusza I Sotera Muzejonie. Znany jako twórca naukowo pojmowanej anatomii. Zajmując się także fizjologią, jako pierwszy swe wnioski o budowie ciała opierał na sekcjach zwłok, (nawet na wiwisekcjach), przeprowadzanych wraz z Erasistratosem z Keos, z którym reprezentował w medycynie kierunek racjonalistyczny[1]. Ich anatomiczne studia niezwykle wzbogaciły medycynę antyczną, stwarzając nowe możliwości dla chirurgii, w której odtąd notuje się systematyczny rozwój. Herofilos zwrócił również uwagę na znaczenie farmakologii, która w okresie hellenistycznym (dzięki handlowym kontaktom z odległymi krajami) znacznie rozszerzyła zasób posiadanych dotąd środków leczniczych[2].

Uczony badał m.in. mózg, który rozpoznał jako centrum układu nerwowego. Rozróżniał impulsy nerwowe i dokładnie opisał oko, mózg, wątrobę, trzustkę, układy wydzielania śliny oraz układ rozrodczy. Jako pierwszy zaobserwował, że tętnice nie zawierają powietrza tylko krew.

Opisał budowę przewodu pokarmowego i podał pierwszy opis części jelita cienkiego, którą nazwał dwunastnicą, gdyż długość jej określił na 12 poprzecznych szerokości palca (nazwa zachowana dotychczas).

Jego prace zawierały m.in. komentarze do dzieł Hipokratesa. Był także twórcą nowoczesnych metod diagnostycznych, które doskonalił w trakcie swej praktyki. Jego zaginione dzieła znane są przede wszystkim z cytatów w pracach Galena.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Słownik pisarzy antycznych (pod red. A. Świderkówny). Wyd. 3. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2001, s. 304.
  2. ↑ Antike Heilkunst. Ausgewählte Texte aus dem medizinischen Schrifttum der Griechen und Römer (red. J. Kollesch i D. Nickel). Leipzig: Ph. Reclam, 1986, s. 9, seria: Reclams Universal-Bibliothek 771.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Herofilos_z_Chalcedonu&oldid=71474302”