Nihonga: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Nie podano opisu zmian |
int. |
||
| Linia 13: | Linia 13: | ||
Rozgraniczenie między malarstwem w „stylu zachodnim” i w „stylu japońskim” nie jest ścisłe ani absolutne. Artyści tworzący z użyciem tradycyjnych technik czerpią z estetyki zachodniej i używanych w tym kręgu sposobów ekspresji artystycznej; „zachodni” malarze japońscy są z reguły głęboko zakorzenieni w rodzimej tradycji artystycznej, nawet jeśli wykorzystują importowane techniki malarskie{{r|akiyama}}. Innym czynnikiem zmniejszającym dystans między tymi nurtami jest fakt, że oba funkcjonują w podobnym systemie instytucjonalnym (muzeów, galerii sztuki, krytyki), wywodzącym się z tradycji zachodniej{{r|buckley}}. |
Rozgraniczenie między malarstwem w „stylu zachodnim” i w „stylu japońskim” nie jest ścisłe ani absolutne. Artyści tworzący z użyciem tradycyjnych technik czerpią z estetyki zachodniej i używanych w tym kręgu sposobów ekspresji artystycznej; „zachodni” malarze japońscy są z reguły głęboko zakorzenieni w rodzimej tradycji artystycznej, nawet jeśli wykorzystują importowane techniki malarskie{{r|akiyama}}. Innym czynnikiem zmniejszającym dystans między tymi nurtami jest fakt, że oba funkcjonują w podobnym systemie instytucjonalnym (muzeów, galerii sztuki, krytyki), wywodzącym się z tradycji zachodniej{{r|buckley}}. |
||
W okresie przed II wojną światową malarstwo w „stylu japońskim” stanowiło istotny element polityki kulturalnej władz, zarówno na rynku wewnętrznym (jako ucieleśniające ducha narodowego) jak i na wystawach zagranicznych{{r|buckley}}. Po wojnie jego znaczenie nieco spadło{{r|buckley}}, w szczególności od lat 60. malarstwo ''nihonga'' było krytykowane za akademicyzm i nadmierne skupianie się na aspektach technicznych{{odn|Mason|2005|s=379}}. Szukając przyczyn podupadania tego nurtu zwraca się uwagę na kwestie organizacji nauczania i rynku sztuki{{r|buckley}}. |
W okresie przed II wojną światową malarstwo w „stylu japońskim” stanowiło istotny element polityki kulturalnej władz, zarówno na rynku wewnętrznym (jako ucieleśniające ducha narodowego) jak i na wystawach zagranicznych{{r|buckley}}. Po wojnie jego znaczenie nieco spadło{{r|buckley}}, w szczególności od lat 60. malarstwo ''nihonga'' było krytykowane za akademicyzm i nadmierne skupianie się na aspektach technicznych{{odn|Mason|2005|s=379}}. Szukając przyczyn podupadania tego nurtu, zwraca się uwagę na kwestie organizacji nauczania i rynku sztuki{{r|buckley}}. |
||
{{Przypisy|2|przypisy= |
{{Przypisy|2|przypisy= |
||
Wersja z 17:07, 15 paź 2017
Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację.
Nihonga (jap. 日本画) – termin na określenie malarstwa japońskiego, powstałego z użyciem tradycyjnych technik i materiałów malarskich (tuszu, papieru itp.) w odróżnieniu od malarstwa w stylu zachodnim (yōga), czerpiącego z europejskiej tradycji i technik (np. olejnej).
Nihonga oznacza dosłownie „obrazy japońskie”. Określenie to zaczęło być używane w okresie Meiji, podczas szybkiej modernizacji, a także westernizacji Japonii. Celem twórców sztuki w tym stylu było zarówno zachowanie tradycyjnej sztuki japońskiej (malarstwa i kaligrafii), lecz także stworzenie nowoczesnej tożsamości kulturowej Japończyków[1]. Artyści nihonga odwoływali się do dawnych szkół, zarówno tzw. malarstwa japońskiego, yamato-e, szkoły Rinpa jak i tzw. malarstwa chińskiego, m.in. malarzy szkoły Kanō. Istotnym dla ich twórczości było jednak nie proste powielanie dawnych wzorów, lecz ich adaptacja i rozwinięcie, by dopasować je do zmieniającej się sytuacji społeczno-artystycznej[2].
Termin ten wszedł do użycia w latach 80. XIX w. Przede wszystkim obejmuje obrazy tworzone z użyciem tradycyjnych materiałów i technik: na papierze lub jedwabiu, tuszem lub wodną farbą z naturalnych barwników, w postaci zwojów (pionowych kakemono i poziomych emaki-mono) czy parawanów (byōbu). Szybko zyskał szerokie zastosowanie jako sposób klasyfikacji dzieł sztuki w muzeach, wystawach, konkursach itp.[1]
Do artystów tworzących w stylu nihonga zaliczali się m.in. Ernest Fenollosa, Kakuzō Okakura, Hōgai Kanō, Gahō Hashimoto i Taikan Yokoyama[3]. Fennoloso, wykładowca nauk politycznych i filozofii na Uniwersytecie Tokijskim, występował przeciwko naśladowaniu sztuki zachodniej przez Japończyków, m.in. na spotkaniach klubu Ryūchikai, stowarzyszenia założonego przez grupę wpływowych polityków, którego celem było promowanie tradycyjnej sztuki. Wraz z Okakurą założył stowarzyszenie Kangakai, mające wspierać studia nad sztuką dawną oraz tworzenie nowej, ale zakorzenionej w dawnych wzorach; sztuka ta miała także wybiórczo adaptować pewne techniki zachodnie, np. użycie cieniowania czy perspektywy[4]. Inną instytucją, która stała się centrum ruchu nihonga była akademia sztuk pięknych, Tōkyō Bijutsu Gakkō (obecnie Tokijski Uniwersytet Sztuki), której Fennolosa i Okakura byli współzałożycielami, a Gahō Hashimoto – głównym wykładowcą malarstwa[5].
Malarze tworzący w nurcie nihonga nie ograniczali się do tematów wyłącznie japońskich, prezentując też np. sceny z historii Chin czy odnoszące się do kultury Indii (jak np. Imamura Shikō czy Taikan Yokoyama)[6]. Wpływy tego nurtu sięgały też poza Japonię, np. do jej ówczesnej kolonii, Tajwanu. Wspomniany Yokoyama tworzył tajwańskie pejzaże w tym stylu, uwieczniając panowanie japońskiego imperium[7], a na lokalnie organizowanych wystawach promowano lokalnych artystów tworzących w podobnej manierze – sędziami w konkursach byli często artyści i krytycy zapraszani bezpośrednio z Japonii[8]. Obecne na wczesnych tajwańskich wystawach malarstwa rozróżnienie na malarstwo w stylu „zachodnim” (seiyōga) i „wschodnim” (tōyōga) starano się zastąpić podziałem na sztukę zachodnią i japońską (nihonga), co bardziej pasowało do imperialnej ideologii w tajwańskiej koloni[9].
Rozgraniczenie między malarstwem w „stylu zachodnim” i w „stylu japońskim” nie jest ścisłe ani absolutne. Artyści tworzący z użyciem tradycyjnych technik czerpią z estetyki zachodniej i używanych w tym kręgu sposobów ekspresji artystycznej; „zachodni” malarze japońscy są z reguły głęboko zakorzenieni w rodzimej tradycji artystycznej, nawet jeśli wykorzystują importowane techniki malarskie[10]. Innym czynnikiem zmniejszającym dystans między tymi nurtami jest fakt, że oba funkcjonują w podobnym systemie instytucjonalnym (muzeów, galerii sztuki, krytyki), wywodzącym się z tradycji zachodniej[1].
W okresie przed II wojną światową malarstwo w „stylu japońskim” stanowiło istotny element polityki kulturalnej władz, zarówno na rynku wewnętrznym (jako ucieleśniające ducha narodowego) jak i na wystawach zagranicznych[1]. Po wojnie jego znaczenie nieco spadło[1], w szczególności od lat 60. malarstwo nihonga było krytykowane za akademicyzm i nadmierne skupianie się na aspektach technicznych[11]. Szukając przyczyn podupadania tego nurtu, zwraca się uwagę na kwestie organizacji nauczania i rynku sztuki[1].
- ↑ a b c d e f Sandra Buckley: Encyclopedia of contemporary Japanese culture. London and New York: Routledge, 2002. ISBN 0-203-99634-8. (ang.).
- ↑ Mason 2005 ↓, s. 345.
- ↑ Louis Frédéric: Japan Encyclopedia. London: Belknap Press, 2002. ISBN 0-674-00770-0. (ang.).
- ↑ Mason 2005 ↓, s. 363.
- ↑ Mason 2005 ↓, s. 363-364.
- ↑ Mason 2005 ↓, s. 367-368.
- ↑ Kikuchi 2007 ↓, s. 73-74.
- ↑ Kikuchi 2007 ↓, s. 89.
- ↑ Kikuchi 2007 ↓, s. 84-86.
- ↑ Terukazu Akiyama, James Emmons: Japanese Painting. Geneva: Skira, 1977. ISBN 0847891314.
- ↑ Mason 2005 ↓, s. 379.
Bibliografia
- Penelope Mason: History of Japanese art. Upper Saddle River, N.J: Pearson Prentice Hall, 2005. ISBN 0-13-117601-3. (ang.).
- Japanese Landscape Painting and Taiwan. W: Yūko Kikuchi: Refracted modernity: visual culture and identity in colonial Taiwan. Honolulu: University of Hawaii Press, 2007. ISBN 978-0-8248-3050-2. (ang.).