Nagawczyna: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m →top: poprawny zapis |
m lit. |
||
Linia 31: | Linia 31: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
Wieś powstała najprawdopodobniej w [[XIV wiek]]u. Pierwsze potwierdzające jej istnienie - dokumenty datowane są na [[1492]] rok. Miejscowość należała wtedy do Trzecieskich. W [[1568]] roku Jan Trzecieski, sekretarz króla Zygmunta Augusta był dziedzicem połowy miasta, |
Wieś powstała najprawdopodobniej w [[XIV wiek]]u. Pierwsze potwierdzające jej istnienie - dokumenty datowane są na [[1492]] rok. Miejscowość należała wtedy do Trzecieskich. W [[1568]] roku Jan Trzecieski, sekretarz króla Zygmunta Augusta był dziedzicem połowy miasta, Latoszynka, Pustyni i właśnie Nagawczyny. W [[XVI wiek|XVI]] stuleciu Nagawczyna przeszła we władanie Ligęzów. Za ich panowania wieś miała 11 [[łan (miara powierzchni)|łanów]], karczmę i sadzawki rybne. Ród ten zbudował dworek, który wraz z zabytkowym parkiem znajduje się w Nagawyczynie do dziś. Miejscowość ta należała wtedy do dębickiej parafii, a cechowała ją gospodarka folwarczno pańszczyźnianą. Losy i historia Nagawczyny zawsze były związane z [[Zawada (województwo podkarpackie)|Zawadą]], ponieważ obie miejscowości graniczą ze sobą. W XVII wieku majątki te przechodziły w różne ręce, by ostatecznie trafić do Radziwiłłów. Niestety, Nagawczyna pozostawała w cieniu Zawady i dworek wzniesiony przez Ligęzów coraz bardziej niszczał. Pierwszy rozbiór Polski sprawił, że wieś znalazła się pod panowaniem austriackim. Kiedy w [[1791]] roku w Zawadzie powstała parafia,wydzielona z parafii [[Lubzina]], Nagawczyna została do niej przeniesiona z dębickiej parafii. Gdy wieś przeszła we władanie Raczyńskich, Atanazy odbudował zniszczony dworek, który po II wojnie światowej służył wsi za szkołę podstawową. Co ciekawe, nie ma żadnych wzmianek o jakichkolwiek wydarzeniach w Nagawczynie związanych ze słynną [[rzeź galicyjska|rzezią galicyjską]] [[1846]] roku. Spowodowane jest to prawdopodobnie tym, że Raczyńskich nie było wtedy w majątku dębicko - zawadzkim. Dzięki temu zamek i pałacyk ocalały. |
||
W [[1871]] roku Nagawczynę nawiedziła epidemia [[cholera|cholery]]. Z tego powodu - podobnie jak w innych miejscowościach we wsi założono cmentarz dla ofiar tej choroby. |
W [[1871]] roku Nagawczynę nawiedziła epidemia [[cholera|cholery]]. Z tego powodu - podobnie jak w innych miejscowościach we wsi założono cmentarz dla ofiar tej choroby. |
Wersja z 20:15, 23 lip 2017
{{{rodzaj miejscowości}}} | |
Państwo | podkarpackie |
---|---|
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2013) |
2453[1] |
Strefa numeracyjna |
(+48) 14 |
Kod pocztowy |
39-200 |
Tablice rejestracyjne |
RDE |
SIMC |
0818309 |
Położenie na mapie brak | |
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:airport} | |
Strona internetowa |
Nagawczyna – wieś w Polsce województwie podkarpackim, w powiecie dębickim, w gminie Dębica.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.
Historia
Wieś powstała najprawdopodobniej w XIV wieku. Pierwsze potwierdzające jej istnienie - dokumenty datowane są na 1492 rok. Miejscowość należała wtedy do Trzecieskich. W 1568 roku Jan Trzecieski, sekretarz króla Zygmunta Augusta był dziedzicem połowy miasta, Latoszynka, Pustyni i właśnie Nagawczyny. W XVI stuleciu Nagawczyna przeszła we władanie Ligęzów. Za ich panowania wieś miała 11 łanów, karczmę i sadzawki rybne. Ród ten zbudował dworek, który wraz z zabytkowym parkiem znajduje się w Nagawyczynie do dziś. Miejscowość ta należała wtedy do dębickiej parafii, a cechowała ją gospodarka folwarczno pańszczyźnianą. Losy i historia Nagawczyny zawsze były związane z Zawadą, ponieważ obie miejscowości graniczą ze sobą. W XVII wieku majątki te przechodziły w różne ręce, by ostatecznie trafić do Radziwiłłów. Niestety, Nagawczyna pozostawała w cieniu Zawady i dworek wzniesiony przez Ligęzów coraz bardziej niszczał. Pierwszy rozbiór Polski sprawił, że wieś znalazła się pod panowaniem austriackim. Kiedy w 1791 roku w Zawadzie powstała parafia,wydzielona z parafii Lubzina, Nagawczyna została do niej przeniesiona z dębickiej parafii. Gdy wieś przeszła we władanie Raczyńskich, Atanazy odbudował zniszczony dworek, który po II wojnie światowej służył wsi za szkołę podstawową. Co ciekawe, nie ma żadnych wzmianek o jakichkolwiek wydarzeniach w Nagawczynie związanych ze słynną rzezią galicyjską 1846 roku. Spowodowane jest to prawdopodobnie tym, że Raczyńskich nie było wtedy w majątku dębicko - zawadzkim. Dzięki temu zamek i pałacyk ocalały.
W 1871 roku Nagawczynę nawiedziła epidemia cholery. Z tego powodu - podobnie jak w innych miejscowościach we wsi założono cmentarz dla ofiar tej choroby. I i II wojna światowa nie oszczędziła Nagawczyny. Na terenie wsi toczyły się walki partyzanckie. W domu Anny Więcek znajdowała się tzw. melina, czyli miejsce w którym ukrywano partyzantów. We wsi przechowywano także broń i sprzęt, była tu skrzynka kontaktowa, odbywały się narady i odprawy. W lasach Nagawczyny ukrywali się partyzanci.
Bibliografia
Linki zewnętrzne
- Nagawczyna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 872 .