Skoki przez przeszkody: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Wycofano edycje użytkownika 178.217.33.157 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Omron. |
|||
Linia 80: | Linia 80: | ||
=== Konkurs potęgi skoków === |
=== Konkurs potęgi skoków === |
||
Konkurs potęgi skoków polega na pokonywaniu coraz wyższych przeszkód, sięgających nawet ponad dwa metry (minimum 140 cm). Rekord należy do [[Chile|Chilijczyka]] [[Alberto Larraguibel|Alberta Larraguibela]] na koniu Huaso w [[1949]] roku i |
Konkurs potęgi skoków polega na pokonywaniu coraz wyższych przeszkód, sięgających nawet ponad dwa metry (minimum 140 cm). Rekord należy do [[Chile|Chilijczyka]] [[Alberto Larraguibel|Alberta Larraguibela]] na koniu Huaso w [[1949]] roku i wynosi 247cm. |
||
=== Sztafeta === |
=== Sztafeta === |
Wersja z 20:45, 10 mar 2014
Skoki przez przeszkody – olimpijska konkurencja jeździectwa, jedna z siedmiu wspieranych przez Międzynarodową Federację Jeździecką (FEI). W konkurencji tej, koń i jeździec pokonują przeszkody ustawione na torze zwanym parkurem z jak najmniejszą liczbą błędów.[1]
Historia dyscypliny
Skoki przez przeszkody wywodzą się z XVIII wiecznej tradycji polowań na lisy i współzawodnictwa pomiędzy ich uczestnikami. Pierwsze oficjalne zawody w skokach odbyły się w 1864 roku w Dublinie. Od 1900 roku (olimpiada w Paryżu), czyli już od drugiej olimpiady nowożytnej, jest to dyscyplina olimpijska. Pierwszy konkurs skoków w Polsce rozegrano w 1880 roku w Warszawie.[2][1] Na początku XX wieku zaczęto stosować rodzaj dosiadu, umożliwiający koniowi skakanie w warunkach zbliżonych do naturalnych. Rewolucyjną w tamtych czasach pozycję skokową wprowadził kapitan Federico Caprilli.[3]
Konkursy – zasady ogólne
Celem zawodów jest sprawdzenie umiejętności, dokładności i wytrenowania konia skaczącego pod jeźdźcem. Konkurencja polega na tym, że na parkurze ustawia się kilka lub kilkanaście przeszkód, które koń wraz ze swym jeźdźcem musi pokonać w określonej kolejności i czasie, z jak najmniejszą liczbą zrzutek i przypadków nieposłuszeństwa konia. Za każdy błąd para koń i jeździec otrzymuje punkty karne. Zwycięża ten, kto zgromadził jak najmniejszą liczbę punktów karnych, a w przypadku wyrównanego wyniku, ten kto pokona tor w krótszym czasie. Istnieje wiele rodzajów konkursów: w niektórych zwycięzcy wyłaniani są w dogrywkach; są też konkursy pozwalające na zbieranie punktów bonifikacyjnych oraz takie, w których priorytetowy jest czas przejazdu. Kobiety współzawodniczą z mężczyznami.[2][4][1]
Istnieje wiele rodzajów przeszkód, a te najczęściej spotykane to: stacjonata, okser, triplebarre, mur, oraz rów z wodą. W zależności od klasy i rodzaju konkursu, na parkurze ustawionych jest od 8 do 13 przeszkód – pojedynczych lub wchodzących w skład kombinacji, czyli tzw. szeregów. Przeszkody są ponumerowane zgodnie z kolejnością pokonywania; wyjątek stanowią niektóre konkursy specjalne. Dodatkowo, linia startu i mety, przeszkody oraz przejazdy obowiązkowe oznaczane są chorągiewkami białymi i czerwonymi. Zawodnik musi pokonać te części toru pomiędzy chorągiewkami, mijając czerwone po swojej prawej, a białe po lewej stronie.[2][4]
Punktacja
Najczęściej podstawą w ocenianiu zawodników jest najmniejsza liczba błędów oraz czas przebiegu. Do błędów zalicza się (w konkursach do wysokości 125 cm czyli do klasy N1 włącznie):[4]
- strącenie przeszkody: 4 punkty karne
- pierwsze nieposłuszeństwo konia: 4 punkty karne
- drugie nieposłuszeństwo konia: 8 punktów karnych
- trzecie nieposłuszeństwo konia: eliminacja
- przekroczenie normy czasu: za każde rozpoczęte 4 sekundy – 1 punkt karny, w rozgrywkach za każdą rozpoczętą sekundę – 1 punkt karny (punkty karne mogą mieć wartości ułamkowe)
- przekroczenie czasu maksymalnego: eliminacja
- upadek jeźdźca lub jeźdźca i konia: eliminacja
- pomylenie trasy przebiegu (bez korekty): eliminacja
- pomoc niedozwolona: eliminacja
- nadużywanie pomocy jeździeckich; bicie konia często kończy się dyskwalifikacją, zakazem pojechania kolejnych zawodów (1) oraz karą grzywny 50 zł, lub więcej
W konkursach od 130 cm włącznie (klasa C i powyżej oraz międzynarodowe zawody FEI) dopuszczalne jest tylko jedno nieposłuszeństwo konia; drugie powoduje eliminację z konkursu.
Eliminacja różni się od dyskwalifikacji podstawami do jej stosowania oraz tym, że dotyczy tylko jednego konkursu i niemożności jego kontynuowania. Dyskwalifikacja może natomiast dotyczyć całych zawodów i wszystkich rozgrywanych w ich ramach konkursów.[4][1]
Klasy konkursów
W Polsce obowiązują następujące klasy konkursów określone między innymi maksymalną wysokością przeszkód:[5]
- mini LL – 60 cm.
- LL – do 90 cm
- L – 100 cm; L1 – 105 cm
- P – 110 cm; P1 – 115 cm
- N – 120 cm; N1 – 125 cm
- C – 130 cm; C1 – 135 cm
- CC – 140 cm; CC1 – 145 cm
- CS – 150 cm; CS1 – 155 cm
Co najmniej 50% przeszkód musi mieć wymiar odpowiadający klasie konkursu. Pozostałe przeszkody mogą być o 5 cm wyższe lub niższe.[5]
W niektórych konkursach (potęgi skoku, 6 barier) przeszkody mogą mieć nawet ponad 2 metry wysokości.
Zawody
Najważniejszą imprezą sportową w skokach przez przeszkody jest letnia olimpiada (rozgrywana od 1900 roku), mistrzostwa świata (rozgrywane od 1957 roku), Puchar Świata, a także mistrzostwa kontynentów i regionów.
Puchar Narodów
Reprezentacje narodowe każdego roku walczą w seriach konkursów o Puchar Narodów. Zawody te są rozgrywane podczas Międzynarodowych Oficjalnych Zawodów Konnych (CSIO). W konkursie z każdej drużyny narodowej startuje po czterech jeźdźców, a w końcowej klasyfikacji odrzuca się najsłabszy wynik. Drużyny złożone z kilku par koń – jeździec biorą także udział w sztafetach.
Konkursy skoków
Konkursy w skokach przez przeszkody rozgrywane są na różnych zasadach, a podczas jednych zawodów organizuje się często kilka lub kilkanaście konkursów. Różnorodność torów przeszkód i stopnia trudności stanowią o atrakcyjności zawodów z perspektywy widzów oraz o zainteresowaniu zawodników. Techniczne i prawne warunki uczestnictwa w konkursach są jednakowe dla wszystkich uczestników.[4]
W zawodach obowiązuje limit startów dla konia, który wynosi 2 starty dziennie (w zawodach trwających 3 dni i więcej, od 3 dnia włącznie – tylko 1 start). Start konia w 2 nawrocie konkursu dwunawrotowego jest wykorzystaniem limitu.[5]
Istnieje wiele rodzajów konkursów w skokach przez przeszkody, organizowanych na różnych zasadach. Należą do nich m.in.:
Konkurs zwykły
Konkurs zwykły – zawodnicy z jednakową liczbą punktów karnych klasyfikowani są według czasu przejazdu - wygrywa zawodnik który uzyskał najkrótszy czas przejazdu.
Konkurs dokładności
Konkurs dokładności ma założoną normę czasu, ale o miejscu w klasyfikacji decyduje nie czas, a liczba punktów karnych zgromadzonych podczas przejazdu. Jeźdźcy, którzy zdobyli tę samą liczbę punktów karnych zajmują miejsca ex aequo. Aby wyłonić zwycięzcę, przeprowadza się rozgrywkę na zasadzie konkursu zwykłego.[4] Lub losowanie miejsc.
Konkurs szybkości
Konkurs na szybkość to konkurs sędziowany według tabeli punktacji C. Polega ona na tym, że popełnione błędy są przeliczane na karne sekundy i dodawane do czasu przejazdu, a nieposłuszeństwa konia (pierwsze lub drugie) skutkują jedynie odpowiednio dłuższym czasem przejazdu. Konkursem takim jest np. konkurs myśliwski, w którym dodatkowo jeździec sam wybiera trasę przejazdu.[4]
Konkurs dwunawrotowy
Konkurs składa się z dwóch nawrotów, które zawodnik musi pokonać dosiadając tego samego konia. Tory przeszkód mogą być identyczne lub różnić się w poszczególnych nawrotach. W zależności od ustaleń danych zawodów, w drugim nawrocie uczestniczą wszyscy zawodnicy, którzy ukończyli nawrót pierwszy, lub też ich część (nie mniej niż 25% i wszyscy, którzy ukończyli pierwszy nawrót bezbłędnie). Zwycięzców wyłania się zgodnie z punktami karnymi i czasem uzyskanym w rozgrywce.[4]
Konkurs dwufazowy
Konkurs ten jest rozgrywany w dwóch fazach, następujących bezpośrednio po sobie. Linia mety pierwszej fazy (7 do 9 przeszkód) jest jednocześnie linią startu drugiej fazy (4 do 6 przeszkód). Po zakończeniu pierwszej fazy, przejazd kontynuują w drugiej fazie jedynie ci zawodnicy, którzy pokonali pierwszą bezbłędnie i w normie czasu. Każda z faz może być organizowana na zasadach różnych konkursów (np. dokładności i zwykłego lub dokładności i szybkości).[4]
Konkurs potęgi skoków
Konkurs potęgi skoków polega na pokonywaniu coraz wyższych przeszkód, sięgających nawet ponad dwa metry (minimum 140 cm). Rekord należy do Chilijczyka Alberta Larraguibela na koniu Huaso w 1949 roku i wynosi 247cm.
Sztafeta
W sztafetach współzawodniczą zespoły złożone z 2 albo 3 zawodników, którzy razem wjeżdżają na parkur. Zawodnicy kolejno rozpoczynają przejazdy, a czas przejazdu wszystkich jest liczony wspólnie. Eliminacja jednego członka powoduje eliminację całego zespołu. Istnieje kilka wersji tego konkursu.[4]
Konkursy z Jokerem
Konkurs o wzrastającym stopniu trudności
Konkurs odbywa się na 6, 8 lub 10 przeszkodach. Za każdą kolejną poprawnie pokonaną przeszkodę otrzymuje się wzrastającą liczbę punktów (za przeszkodę nr 1: 1pkt, nr 2: 2 pkt itd.). Za błędy na przeszkodzie na tej samej zasadzie odejmuje się punkty. Narastająca trudność przeszkód wynika nie tylko z wysokości i szerokości, lecz także z ich umieszczenia na torze. Ostatnią przeszkodę jeździec może wybrać pomiędzy ostatnią typowo punktowaną przeszkodą lub Jokerem – przeszkodą dużo trudniejszą, lecz dwukrotnie wyżej punktowaną np. typowo pkt przeszkoda ma 8 to Joker będzie miał 16 itd. Konkurs ten może być rozgrywany na zasadach konkursu zwykłego, dokładności z rozgrywką lub zwykłego z rozgrywką dla zawodników o tym samym wyniku punktowym.[4]
Konkurs z wyboru przeszkód
W konkursie tym, każda przeszkoda jest oznaczona tabliczką, wskazującą ile punktów bonifikacyjnych daje jej pokonanie (od 10 do 120 punktów). Punktacja zależy od trudności przeszkody, a każda z przeszkód musi mieć taką budowę, która umożliwia przeskoczenie jej z obydwu stron. Jeździec pokonuje przeszkody w dowolnej kolejności (każdą może dwukrotnie). Na torze może pojawić się przeszkoda zwana Jokerem – trudniejsza i jako jedyna nagradzana 200 punktami. Wygrywa ten, kto w określonym czasie uzbiera najwięcej punktów. [4]
Zrzutka powoduje, że punkty nie są przyznawane, a przeszkoda nie jest odbudowywana i nie jest możliwe zdobycie punktów za jej ponowne pokonanie. Zrzutka Jokera powoduje utratę 200 punktów. Upadek powoduje zakończenie przebiegu, ale zebrane punkty nie przepadają. Nieposłuszeństwa konia skutkują utratą czasu i zebraniem mniejszej liczby punktów bonifikacyjnych.[4]
- ↑ a b c d About Jumping. FEI. [dostęp 2011-09-13]. (ang.).
- ↑ a b c Przybliżenie dyscypliny. Polski Związek Jeździecki. [dostęp 2011-08-20].
- ↑ Polska szkoła jazdy konnej. GRH 7 D.A.K. [dostęp 2011-09-14].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Przepisy dyscypliny skoki przez przeszkody. Polski Związek Jeździecki. [dostęp 2011-09-13].
- ↑ a b c Regulamin dyscypliny skoki przez przeszkody. Polski Związek Jeździecki. [dostęp 2011-09-13].