Przejdź do zawartości

Starlink: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
(Pokaż wszystkie zmiany oczekujące na przejrzenie)
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
poprawny update
m drobne redakcyjne
Linia 1: Linia 1:
'''Starlink''' – [[Telekomunikacyjne systemy satelitarne|telekomunikacyjny system satelitarny]] budowany przez amerykańską firmę [[SpaceX]]. System ma docelowo składać się z około 12 tys. satelitów umieszczonych na tzw. [[Niska orbita okołoziemska|niskiej orbicie okołoziemskiej]] ([[Język angielski|ang.]] ''low Earth orbit'', '''LEO''')<ref>{{Cytuj |autor = Debopam Bhattacherjee, Waqar Aqeel, Ilker Nadi Bozkurt, Anthony Aguirre, Balakrishnan Chandrasekaran, P. Brighten Godfrey, Gregory Laughlin, Bruce Maggs, Ankit Singla |tytuł = Gearing up for the 21st century space race |czasopismo = Proceedings of the 17th ACM Workshop on Hot Topics in Networks |data = |data dostępu = 2020-06-06 |opublikowany = dl.acm.org |doi = 10.1145/3286062.3286079#d4378083e1 |url = https://dl.acm.org/doi/abs/10.1145/3286062.3286079 |język = en}}</ref> na trzech wysokościach – 340 km (ok. 7 500 satelitów), 550 km (ok. 1 600 satelitów) oraz 1150 km (ok. 2 800 satelitów) nad Ziemią<ref>{{Cytuj |tytuł = SpaceX Launches First Volley of Starlink Satellites |data = 2019-05-29 |data dostępu = 2020-06-06 |opublikowany = Sky & Telescope |url = https://skyandtelescope.org/observing/spacex-launches-starlink-satellites/ |język = en-US}}</ref>. Głównym celem działania systemu jest [[Satelitarne usługi internetowe|dostarczanie łączności internetowej]] na całym globie<ref name=":1">{{Cytuj |autor = Mark Harris |tytuł = Tech giants race to build orbital internet [News] |czasopismo = IEEE Spectrum |data = 2018-06 |data dostępu = 2020-06-06 |issn = 1939-9340 |wolumin = 55 |numer = 6 |s = 10–11 |doi = 10.1109/MSPEC.2018.8362213 |url = https://ieeexplore.ieee.org/abstract/document/8362213}}</ref>.
'''Starlink''' – [[Telekomunikacyjne systemy satelitarne|telekomunikacyjny system satelitarny]] budowany przez amerykańską firmę [[SpaceX]]. System ma docelowo składać się z około 12 tys. satelitów umieszczonych na tzw. [[Niska orbita okołoziemska|niskiej orbicie okołoziemskiej]] ([[Język angielski|ang.]] ''Low Earth Orbit'', LEO)<ref>{{Cytuj |autor = Debopam Bhattacherjee, Waqar Aqeel, Ilker Nadi Bozkurt, Anthony Aguirre, Balakrishnan Chandrasekaran, P. Brighten Godfrey, Gregory Laughlin, Bruce Maggs, Ankit Singla |tytuł = Gearing up for the 21st century space race |czasopismo = Proceedings of the 17th ACM Workshop on Hot Topics in Networks |data = |data dostępu = 2020-06-06 |opublikowany = dl.acm.org |doi = 10.1145/3286062.3286079#d4378083e1 |url = https://dl.acm.org/doi/abs/10.1145/3286062.3286079 |język = en}}</ref> na trzech wysokościach – 340 km (ok. 7500 satelitów), 550 km (ok. 1600 satelitów) oraz 1150 km (ok. 2800 satelitów) nad Ziemią<ref>{{Cytuj |tytuł = SpaceX Launches First Volley of Starlink Satellites |data = 2019-05-29 |data dostępu = 2020-06-06 |opublikowany = Sky & Telescope |url = https://skyandtelescope.org/observing/spacex-launches-starlink-satellites/ |język = en-US}}</ref>. Głównym celem działania systemu jest [[Satelitarne usługi internetowe|dostarczanie łączności internetowej]] na całym globie<ref name=":1">{{Cytuj |autor = Mark Harris |tytuł = Tech giants race to build orbital internet [News] |czasopismo = IEEE Spectrum |data = 2018-06 |data dostępu = 2020-06-06 |issn = 1939-9340 |wolumin = 55 |numer = 6 |s = 10–11 |doi = 10.1109/MSPEC.2018.8362213 |url = https://ieeexplore.ieee.org/abstract/document/8362213}}</ref>.


Pierwsze satelity systemu zostały umieszczone na orbicie w maju 2019 roku<ref>{{Cytuj |autor = Jonathan O'Callaghan |tytuł = SpaceX Launches First Starlink Satellites In Space Internet Battle |data dostępu = 2020-06-06 |opublikowany = Forbes |url = https://www.forbes.com/sites/jonathanocallaghan/2019/05/23/spacex-launches-first-starlink-satellites-in-space-internet-battle/ |język = en}}</ref>. Do połowy 2020 roku umieszczono na orbicie kilkaset satelitów<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Już prawie 500 satelitów Starlink na niebie. SpaceX wysyła 8. serię statków |data dostępu = 2020-06-06 |opublikowany = www.urania.edu.pl |url = https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/juz-prawie-500-satelitow-starlink-na-niebie-spacex-wysyla-8-serie-statkow |język = pl}}</ref>. Zakończenie budowy systemu (umieszczenie wszystkich 12 tys. urządzeń) jest planowane na rok 2027<ref>{{Cytuj |tytuł = SpaceX Is Banking on Satellite Internet. Maybe It Shouldn't |czasopismo = Wired |data dostępu = 2020-06-06 |issn = 1059-1028 |url = https://www.wired.com/story/spacex-starlink-satellite-internet/ |język = en}}</ref>, lecz już w roku 2020 planowane było testowe uruchomienie systemu w niektórych punktach globu<ref>{{Cytuj |tytuł = Elon Musk says Starlink internet private beta to begin in roughly three months, public beta in six |data dostępu = 2020-06-06 |opublikowany = TechCrunch |url = https://social.techcrunch.com/2020/04/23/elon-musk-says-starlink-internet-private-beta-to-begin-in-roughly-three-months-public-beta-in-six/ |język = en-US}}</ref>.
Pierwsze satelity systemu zostały umieszczone na orbicie w maju 2019 roku<ref>{{Cytuj |autor = Jonathan O'Callaghan |tytuł = SpaceX Launches First Starlink Satellites In Space Internet Battle |data dostępu = 2020-06-06 |opublikowany = Forbes |url = https://www.forbes.com/sites/jonathanocallaghan/2019/05/23/spacex-launches-first-starlink-satellites-in-space-internet-battle/ |język = en}}</ref>. Do połowy 2020 roku umieszczono na orbicie kilkaset satelitów<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Już prawie 500 satelitów Starlink na niebie. SpaceX wysyła 8. serię statków |data dostępu = 2020-06-06 |opublikowany = www.urania.edu.pl |url = https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/juz-prawie-500-satelitow-starlink-na-niebie-spacex-wysyla-8-serie-statkow |język = pl}}</ref>. Zakończenie budowy systemu (umieszczenie wszystkich 12 tys. urządzeń) jest planowane na rok 2027<ref>{{Cytuj |tytuł = SpaceX Is Banking on Satellite Internet. Maybe It Shouldn't |czasopismo = Wired |data dostępu = 2020-06-06 |issn = 1059-1028 |url = https://www.wired.com/story/spacex-starlink-satellite-internet/ |język = en}}</ref>, lecz już w roku 2020 planowane było testowe uruchomienie systemu w niektórych punktach globu<ref>{{Cytuj |tytuł = Elon Musk says Starlink internet private beta to begin in roughly three months, public beta in six |data dostępu = 2020-06-06 |opublikowany = TechCrunch |url = https://social.techcrunch.com/2020/04/23/elon-musk-says-starlink-internet-private-beta-to-begin-in-roughly-three-months-public-beta-in-six/ |język = en-US}}</ref>.
Linia 7: Linia 7:


== Kontrowersje ==
== Kontrowersje ==
Projekt budzi kontrowersje. Wysłanie bezprecedensowo dużej liczby satelitów (12 tys.) przez wielu komentatorów jest nazywane „zawłaszczaniem” lub „zatykaniem” nieba<ref>{{Cytuj |tytuł = Elon Musk wysyła na orbitę swoje satelity Starlink, w środowisku naukowców wrze. "Będzie jak w powieściach science fiction" |data dostępu = 2020-06-06 |opublikowany = tokfm |url = https://www.tokfm.pl/Tokfm/7,103086,25583786,elon-musk-wysyla-na-orbite-swoje-satelity-starlink-a-w-srodowisku.html |język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = New fleets of private satellites are clogging the night sky |data = 2020-03-12 |data dostępu = 2020-06-06 |opublikowany = Science News |url = https://www.sciencenews.org/article/starlink-spacex-satellites-amazon-oneweb-global-internet-astronomy |język = en-US}}</ref>. Szczególnie dobrze udokumentowane uwagi pochodzą ze środowiska astronomów: uważają oni, że tak duża liczba obiektów uniemożliwi w praktyce szereg rodzajów badań kosmosu prowadzonych z Ziemi<ref>{{Cytuj |tytuł = Will Elon Musk’s Starlink satellites harm astronomy? Here’s what we know. |data = 2019-05-29 |data dostępu = 2020-06-06 |opublikowany = Science |url = https://www.nationalgeographic.com/science/2019/05/elon-musk-starlink-internet-satellites-trouble-for-astronomy-light-pollution/ |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Jonathan C. McDowell | tytuł = The Low Earth Orbit Satellite Population and Impacts of the SpaceX Starlink Constellation |czasopismo = The Astrophysical Journal |data = 2020-04-06 |data dostępu = 2020-06-06 |issn = 2041-8213 |wolumin = 892 |numer = 2 | doi = 10.3847/2041-8213/ab8016 }}</ref>.
Projekt budzi kontrowersje. Wysłanie bezprecedensowo dużej liczby satelitów (12 tys.) przez wielu komentatorów jest nazywane „zawłaszczaniem” lub „zatykaniem” nieba<ref>{{Cytuj |tytuł = Elon Musk wysyła na orbitę swoje satelity Starlink, w środowisku naukowców wrze. „Będzie jak w powieściach science fiction” |data dostępu = 2020-06-06 |opublikowany = tokfm |url = https://www.tokfm.pl/Tokfm/7,103086,25583786,elon-musk-wysyla-na-orbite-swoje-satelity-starlink-a-w-srodowisku.html |język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = New fleets of private satellites are clogging the night sky |data = 2020-03-12 |data dostępu = 2020-06-06 |opublikowany = Science News |url = https://www.sciencenews.org/article/starlink-spacex-satellites-amazon-oneweb-global-internet-astronomy |język = en-US}}</ref>. Szczególnie dobrze udokumentowane uwagi pochodzą ze środowiska astronomów: uważają oni, że tak duża liczba obiektów uniemożliwi w praktyce szereg rodzajów badań kosmosu prowadzonych z Ziemi<ref>{{Cytuj |tytuł = Will Elon Musk’s Starlink satellites harm astronomy? Here’s what we know. |data = 2019-05-29 |data dostępu = 2020-06-06 |opublikowany = Science |url = https://www.nationalgeographic.com/science/2019/05/elon-musk-starlink-internet-satellites-trouble-for-astronomy-light-pollution/ |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Jonathan C. McDowell | tytuł = The Low Earth Orbit Satellite Population and Impacts of the SpaceX Starlink Constellation |czasopismo = The Astrophysical Journal |data = 2020-04-06 |data dostępu = 2020-06-06 |issn = 2041-8213 |wolumin = 892 |numer = 2 | doi = 10.3847/2041-8213/ab8016 }}</ref>.


W odpowiedzi na część zarzutów firma SpaceX zdecydowała się na zbudowanie satelitów odbijających mniej światła (satelity „Darksat”)<ref>{{Cytuj |tytuł = Nie zobaczycie już satelitów SpaceX na niebie. Oto Darksat |data = 2020-05-20 |data dostępu = 2020-06-06 |opublikowany = WhatNext.pl – Ciekawi świata |url = https://whatnext.pl/darksat-spacex-starlink-satelity/ |język = pl-PL}}</ref>. Pierwsze badania związane z własnościami tych satelitów wskazują, że nie zostały osiągnięte cele redukcji jasności tych obiektów<ref>{{Cytuj |autor = J. Tregloan-Reed, A. Otarola, E. Ortiz, V. Molina, J. Anais |tytuł = First observations and magnitude measurement of Starlink’s Darksat |czasopismo = Astronomy & Astrophysics |data = 2020-04-30 |data dostępu = 2020-06-06 |issn = 0004-6361 |wolumin = 637 |s = L1 |doi = 10.1051/0004-6361/202037958 |język = en}}</ref>.
W odpowiedzi na część zarzutów firma SpaceX zdecydowała się na zbudowanie satelitów odbijających mniej światła (satelity „Darksat”)<ref>{{Cytuj |tytuł = Nie zobaczycie już satelitów SpaceX na niebie. Oto Darksat |data = 2020-05-20 |data dostępu = 2020-06-06 |opublikowany = WhatNext.pl – Ciekawi świata |url = https://whatnext.pl/darksat-spacex-starlink-satelity/ |język = pl-PL}}</ref>. Pierwsze badania związane z własnościami tych satelitów wskazują, że nie zostały osiągnięte cele redukcji jasności tych obiektów<ref>{{Cytuj |autor = J. Tregloan-Reed, A. Otarola, E. Ortiz, V. Molina, J. Anais |tytuł = First observations and magnitude measurement of Starlink’s Darksat |czasopismo = Astronomy & Astrophysics |data = 2020-04-30 |data dostępu = 2020-06-06 |issn = 0004-6361 |wolumin = 637 |s = L1 |doi = 10.1051/0004-6361/202037958 |język = en}}</ref>.


== Projekty konkurencyjne ==
== Projekty konkurencyjne ==
Starlink nie jest jedynym tego typu projektem będącym obecnie w planach lub w realizacji. Do konkurencyjnych projektów należą<ref name=":1" /><ref>{{Cytuj |tytuł = Facebook Confirms It's Working on a New Internet Satellite |czasopismo = Wired |data dostępu = 2020-06-06 |issn = 1059-1028 |url = https://www.wired.com/story/facebook-confirms-its-working-on-new-internet-satellite/ |język = en}}</ref>:
Starlink nie jest jedynym tego typu projektem będącym obecnie w planach lub w realizacji. Do konkurencyjnych projektów należą<ref name=":1" /><ref>{{Cytuj |tytuł = Facebook Confirms It’s Working on a New Internet Satellite |czasopismo = Wired |data dostępu = 2020-06-06 |issn = 1059-1028 |url = https://www.wired.com/story/facebook-confirms-its-working-on-new-internet-satellite/ |język = en}}</ref>:


* projekt ''OneWeb'' budowany przez konsorcjum firm [[SoftBank Corporation|SoftBank]], [[Qualcomm]] i [[Virgin Group]],
* projekt ''OneWeb'' budowany przez konsorcjum firm [[SoftBank Corporation|SoftBank]], [[Qualcomm]] i [[Virgin Group]],

Wersja z 11:28, 5 mar 2021

Starlink – telekomunikacyjny system satelitarny budowany przez amerykańską firmę SpaceX. System ma docelowo składać się z około 12 tys. satelitów umieszczonych na tzw. niskiej orbicie okołoziemskiej (ang. Low Earth Orbit, LEO)[1] na trzech wysokościach – 340 km (ok. 7500 satelitów), 550 km (ok. 1600 satelitów) oraz 1150 km (ok. 2800 satelitów) nad Ziemią[2]. Głównym celem działania systemu jest dostarczanie łączności internetowej na całym globie[3].

Pierwsze satelity systemu zostały umieszczone na orbicie w maju 2019 roku[4]. Do połowy 2020 roku umieszczono na orbicie kilkaset satelitów[5]. Zakończenie budowy systemu (umieszczenie wszystkich 12 tys. urządzeń) jest planowane na rok 2027[6], lecz już w roku 2020 planowane było testowe uruchomienie systemu w niektórych punktach globu[7].

Obecność w mediach

Projekt, podobnie jak wiele innych przedsięwzięć Elona Muska, przyciąga dużą uwagę mediów. Każdy start rakiety Falcon 9 (używanej do transportu satelitów na orbitę), z ładunkiem 60 satelitów systemu Starlink, jest szeroko komentowany w mediach na całym świecie zarówno tych branżowych jak i ogólnotematycznych. W krótkim czasie po wystrzeleniu satelity są dobrze widoczne oraz łatwo rozpoznawalne z Ziemi (tworzą charakterystyczną poruszającą się linię na nocnym niebie)[8][5]. Szereg ośrodków oraz indywidualnych astronomów-amatorów publikuje zdjęcia, filmy i inne materiały w sieci[9].

Kontrowersje

Projekt budzi kontrowersje. Wysłanie bezprecedensowo dużej liczby satelitów (12 tys.) przez wielu komentatorów jest nazywane „zawłaszczaniem” lub „zatykaniem” nieba[10][11]. Szczególnie dobrze udokumentowane uwagi pochodzą ze środowiska astronomów: uważają oni, że tak duża liczba obiektów uniemożliwi w praktyce szereg rodzajów badań kosmosu prowadzonych z Ziemi[12][13].

W odpowiedzi na część zarzutów firma SpaceX zdecydowała się na zbudowanie satelitów odbijających mniej światła (satelity „Darksat”)[14]. Pierwsze badania związane z własnościami tych satelitów wskazują, że nie zostały osiągnięte cele redukcji jasności tych obiektów[15].

Projekty konkurencyjne

Starlink nie jest jedynym tego typu projektem będącym obecnie w planach lub w realizacji. Do konkurencyjnych projektów należą[3][16]:

Przypisy

  1. ↑ Debopam Bhattacherjee i inni, Gearing up for the 21st century space race, „Proceedings of the 17th ACM Workshop on Hot Topics in Networks”, dl.acm.org, DOI: 10.1145/3286062.3286079#d4378083e1 [dostęp 2020-06-06] (ang.).
  2. ↑ SpaceX Launches First Volley of Starlink Satellites [online], Sky & Telescope, 29 maja 2019 [dostęp 2020-06-06] (ang.).
  3. ↑ a b Mark Harris, Tech giants race to build orbital internet [News], „IEEE Spectrum”, 55 (6), 2018, s. 10–11, DOI: 10.1109/MSPEC.2018.8362213, ISSN 1939-9340 [dostęp 2020-06-06].
  4. ↑ Jonathan O'Callaghan, SpaceX Launches First Starlink Satellites In Space Internet Battle [online], Forbes [dostęp 2020-06-06] (ang.).
  5. ↑ a b Już prawie 500 satelitów Starlink na niebie. SpaceX wysyła 8. serię statków [online], www.urania.edu.pl [dostęp 2020-06-06] (pol.).
  6. ↑ SpaceX Is Banking on Satellite Internet. Maybe It Shouldn't, „Wired”, ISSN 1059-1028 [dostęp 2020-06-06] (ang.).
  7. ↑ Elon Musk says Starlink internet private beta to begin in roughly three months, public beta in six [online], TechCrunch [dostęp 2020-06-06] (ang.).
  8. ↑ Piotr Cieśliński, Dziś w nocy na niebie ekspres Elona Muska. 60 nowych satelitów Starlink poleciało na orbitę [online], wyborcza.pl, 4 czerwca 2020 [dostęp 2020-06-06].
  9. ↑ James Pero, Amateur astronomer captures Starlink satellites on video [online], Mail Online, 27 maja 2019 [dostęp 2020-06-06].
  10. ↑ Elon Musk wysyła na orbitę swoje satelity Starlink, w środowisku naukowców wrze. „Będzie jak w powieściach science fiction” [online], tokfm [dostęp 2020-06-06] (pol.).
  11. ↑ New fleets of private satellites are clogging the night sky [online], Science News, 12 marca 2020 [dostęp 2020-06-06] (ang.).
  12. ↑ Will Elon Musk’s Starlink satellites harm astronomy? Here’s what we know. [online], Science, 29 maja 2019 [dostęp 2020-06-06] (ang.).
  13. ↑ Jonathan C. McDowell, The Low Earth Orbit Satellite Population and Impacts of the SpaceX Starlink Constellation, „The Astrophysical Journal”, 892 (2), 2020, DOI: 10.3847/2041-8213/ab8016, ISSN 2041-8213 [dostęp 2020-06-06].
  14. ↑ Nie zobaczycie już satelitów SpaceX na niebie. Oto Darksat [online], WhatNext.pl – Ciekawi świata, 20 maja 2020 [dostęp 2020-06-06] (pol.).
  15. ↑ J. Tregloan-Reed i inni, First observations and magnitude measurement of Starlink’s Darksat, „Astronomy & Astrophysics”, 637, 2020, L1, DOI: 10.1051/0004-6361/202037958, ISSN 0004-6361 [dostęp 2020-06-06] (ang.).
  16. ↑ Facebook Confirms It’s Working on a New Internet Satellite, „Wired”, ISSN 1059-1028 [dostęp 2020-06-06] (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Starlink&oldid=62528478”