Plac Zwycięstwa w Łodzi: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
mNie podano opisu zmian |
|||
| Linia 18: | Linia 18: | ||
'''Plac Zwycięstwa w Łodzi''' (do wybuchu II wojny światowej ''Wodny Rynek'') – jeden z najstarszych łódzkich placów. Plac jest otoczony ulicami: Wodną (od wschodu) i Targową (od zachodu). |
'''Plac Zwycięstwa w Łodzi''' (do wybuchu II wojny światowej ''Wodny Rynek'') – jeden z najstarszych łódzkich placów. Plac jest otoczony ulicami: Wodną (od wschodu) i Targową (od zachodu). |
||
Plac powstał na początku lat 40. [[XIX wiek]]u wraz z resztą wytyczonej wówczas [[Nowa Dzielnica (Łódź)|Nowej Dzielnicy]]. Zajął teren między [[ |
Plac powstał na początku lat 40. [[XIX wiek]]u wraz z resztą wytyczonej wówczas [[Nowa Dzielnica (Łódź)|Nowej Dzielnicy]]. Zajął teren między [[Księży Młyn|posiadłami wodno-fabrycznymi]] w osadzie włókienniczej [[Łódka (osada)|Łódka]] a ogrodami [[Nowe Miasto (Łódź)|Nowego Miasta]] i objął obszar lasu [[Ekonomia (dobra królewskie)|ekonomii]] [[Łaznów]]. [[Karol Scheibler]] około roku 1865, w północnej części ''Wodnego Rynku'', wybudował istniejące do dzisiaj [[Księży Młyn#Zespoły fabryczne Karola Scheiblera|osiedle robotnicze w postaci szeregu bliźniaczych domów]]. Po przeciwnej stronie plac sąsiaduje z [[Park Źródliska w Łodzi|parkiem Źródliska]]. |
||
[[Plik:Bronisław Wilkoszewski – Wodny Rynek.jpg|mały|lewo|Widok na Wodny Rynek od strony północno-zachodniej, lata 90. XIX wieku. W dalszym planie zabudowania fabryczne i pałac Karola Scheiblera]] |
[[Plik:Bronisław Wilkoszewski – Wodny Rynek.jpg|mały|lewo|Widok na Wodny Rynek od strony północno-zachodniej, lata 90. XIX wieku. W dalszym planie zabudowania fabryczne i pałac Karola Scheiblera]] |
||
[[Plik:Wodny Rynek bazar Lodz.jpg|mały|Targ na Wodnym Rynku przed II wojną światową]] |
[[Plik:Wodny Rynek bazar Lodz.jpg|mały|Targ na Wodnym Rynku przed II wojną światową]] |
||
Plac nie spełnia już dawnej funkcji placu targowego<ref>[ |
Plac nie spełnia już dawnej funkcji placu targowego<ref>[https://www.lodz.ap.gov.pl/art,52,targowiska-w-lodzi „Targowiska w Łodzi”] na stronie [[Archiwum Państwowe w Łodzi|Archiwum Państwowego w Łodzi]].</ref>. Został przedzielony na dwie części przez wybudowaną w latach 70. dwujezdniową [[Trasa W-Z w Łodzi|trasę W-Z]] (obecnie [[Aleja marsz. Józefa Piłsudskiego w Łodzi|al. Piłsudskiego]]). Północna część placu spełnia rolę parkingu. Południowa część, sąsiadująca z parkiem Źródliska, została przekształcona w skwer, któremu w 2009 roku nadano imię [[Leon Niemczyk|Leona Niemczyka]]<ref>{{Cytuj |url = https://encyklopediateatru.pl/artykuly/68447/lodz-jest-skwer-im-leona-niemczyka |tytuł = Łódź. Jest skwer im. Leona Niemczyka ::: Artykuły ::: Encyklopedia teatru polskiego |opublikowany = www.encyklopediateatru.pl |język = pl |data dostępu = 2018-01-03}}</ref>. Obie części placu łączy jedynie [[Podziemne przejście dla pieszych|przejście podziemne]], prowadzące także na przystanek tramwajowy na trasie W-Z. Targ został natomiast przeniesiony o ok. 250 metrów na północ, na plac przy [[Ulica Nawrot w Łodzi|ul. Nawrot]] między ul. Targową a ul. Wodną. |
||
Swoją obecną nazwę uzyskał 8 maja 1945, wtedy to Rada Miejska Narodowa na posiedzeniu uchwaliła dla uczczenia zwycięskiego zakończenia wojny z faszyzmem przemianowanie Wodnego Rynku na Plac Zwycięstwa<ref>{{Cytuj |autor = [[Bolesław Dudziński]] |tytuł = Protokół VI Plenarnego Posiedzenia Miejskiej Rady Narodowej w Łodzi |
Swoją obecną nazwę uzyskał 8 maja 1945, wtedy to Rada Miejska Narodowa na posiedzeniu uchwaliła dla uczczenia zwycięskiego zakończenia wojny z faszyzmem przemianowanie Wodnego Rynku na Plac Zwycięstwa<ref>{{Cytuj |autor = [[Bolesław Dudziński (krytyk literacki)|Bolesław Dudziński]] |tytuł = Protokół VI Plenarnego Posiedzenia Miejskiej Rady Narodowej w Łodzi |data = 8 maja 1945 |data dostępu = 2023-05-08 |opublikowany = bc.wbp.lodz.pl |url = https://bc.wbp.lodz.pl/dlibra/publication/71016/edition/67915/content |język = pl}}</ref>. W grudniu 2017 wojewoda łódzki w drodze zarządzenia zastępczego nadał ''placowi Zwycięstwa'' nową nazwę ''plac Lecha Kaczyńskiego''<ref>{{Cytuj |autor = tulodz.com |tytuł = Dekomunizacja 28 łódzkich ulic. |data = 2017-12-14 |data dostępu = 2017-12-14 |opublikowany = tulodz.com |język = pl |archiwum = https://web.archive.org/web/20171215054151/https://www.tulodz.com/wiadomosci,dekomunizacja-28-lodzkich-ulic-powstanie-m-in-pl-lecha-kaczynskiego-ul-milosza-i-john-a-wayne-a,wia5-3266-5513.html |zarchiwizowano = 2017-12-15}}</ref>. Łódzcy radni podjęli decyzję o zaskarżeniu zarządzenia wojewody do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego<ref>{{Cytuj |url = https://lodz.wyborcza.pl/lodz/7,35136,22830071,walka-o-pl-zwyciestwa-bedzie-toczyla-sie-przed-sadem-zdecydowali.html |autor = Sandra Kmieciak |tytuł = Plac Kaczyńskiego czy Zwycięstwa? Radni zaskarżą decyzję wojewody do sądu |data = 2017-12-27 |opublikowany = lodz.wyborcza.pl |data dostępu = 2017-12-31}}</ref>. Niezależnie od tego faktu, 5 stycznia 2018 roku, na nadzwyczajnej sesji Rady Miejskiej przyjęto uchwałę zmieniającą nazwę z ''placu Lecha Kaczyńskiego'' na ''plac Zwycięstwa''<ref>{{Cytuj pismo |nazwisko = |imię = |autor = |autor link = |tytuł = Uchwała nr LXIV/1650/18 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 5 stycznia 2018 r. zmieniająca nazwę Placu Lecha Kaczyńskiego na plac Zwycięstwa |url = http://dziennik.lodzkie.eu/WDU_E/2018/454/akt.pdf |czasopismo = Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego |wolumin = 2018 |wydanie = poz. 454 |strony = 1 |data = 2018-01-23 |wydawca = Zarząd Województwa Łódzkiego |miejsce = Łódź |issn = |arxiv = |jstor = |język = |data dostępu = 2018-01-25 |odn =}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.dzienniklodzki.pl/wiadomosci/lodz/a/plac-zwyciestwa-w-lodzi-wojewoda-potwierdzil-ze-od-7-lutego-zacznie-obowiazywac-staranowa-nazwa,12880198/ |tytuł = ''Plac Zwycięstwa w Łodzi. Wojewoda potwierdził, że od 7 lutego zacznie obowiązywać stara-nowa nazwa'' |nazwisko = Bereszczyński |imię = Marcin |autor link = |data = 2018-01-25 |praca = Portal „[[Dziennik Łódzki|Dziennika Łódzkiego]]”. dzienniklodzki.pl > Wiadomości > Łódź |opublikowany = [[Polska Press|Polska Press Sp. z o.o.]] |język = |archiwum = |zarchiwizowano = |data dostępu = 2018-01-25 |odn =}}</ref>. Za przywróceniem dotychczasowej nazwy placu (jednak ze zmianą uzasadnienia nazwy na zwycięstwo Polski nad [[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka|Rosją Radziecką]] w [[Wojna polsko-bolszewicka|wojnie polsko-bolszewickiej]] w 1920 roku<ref>{{Cytuj |tytuł = Nazwy ulic. Konsultacje społeczne i sesja nadzwyczajna – Urząd Miasta Łodzi |data dostępu = 2018-01-03 |opublikowany = uml.lodz.pl |url = https://uml.lodz.pl/aktualnosci/artykul/nazwy-ulic-konsultacje-spoleczne-i-sesja-nadzwyczajna-id17433/2018/01/2/ |język = pl |archiwum = https://web.archive.org/web/20180103072606/http://uml.lodz.pl/aktualnosci/artykul/nazwy-ulic-konsultacje-spoleczne-i-sesja-nazwyczajna-id17433/2018/1/2/ |zarchiwizowano = 2018-01-03}}</ref>) głosowało 25 radnych, 12 było przeciw<ref>{{Cytuj |tytuł = Rada Miejska w Łodzi |data dostępu = 2018-01-05 |opublikowany = www.facebook.com |url = https://www.facebook.com/radamiejskawlodzi/photos/a.200828626207.170464.199383276207/10155697994281208/ |język = pl}}</ref>. 2 lutego w rozstrzygnięciu nadzorczym wojewoda stwierdził nieważność uchwały<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.dzienniklodzki.pl/wiadomosci/lodz/a/dekomunizacja-nazw-ulic-w-lodzi-kolejna-bitwa-w-wojnie-o-plac-zwyciestwa-wojewoda-uchylil-uchwale-rady-miejskiej,12903743/ |tytuł = ''Dekomunizacja nazw ulic w Łodzi. Kolejna bitwa w wojnie o plac Zwycięstwa. Wojewoda uchylił uchwałę Rady Miejskiej'' |nazwisko = Bereszczyński |imię = Marcin |autor link = |data = 2018-02-02 |praca = Portal „[[Dziennik Łódzki|Dziennika Łódzkiego]]”. dzienniklodzki.pl > Wiadomości > Łódź |opublikowany = [[Polska Press|Polska Press Sp. z o.o.]] |język = |archiwum = |zarchiwizowano = |data dostępu = 2018-02-02 |odn =}}</ref>. |
||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
Aktualna wersja na dzień 16:26, 24 cze 2024
| Fabryczna Widzew | |
 Domy scheiblerowskie na Wodnym Rynku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
Położenie na mapie Łodzi  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
 51°45′40,9″N 19°28′29,3″E/51,761367 19,474800
| |
Plac Zwycięstwa w Łodzi (do wybuchu II wojny światowej Wodny Rynek) – jeden z najstarszych łódzkich placów. Plac jest otoczony ulicami: Wodną (od wschodu) i Targową (od zachodu).
Plac powstał na początku lat 40. XIX wieku wraz z resztą wytyczonej wówczas Nowej Dzielnicy. Zajął teren między posiadłami wodno-fabrycznymi w osadzie włókienniczej Łódka a ogrodami Nowego Miasta i objął obszar lasu ekonomii Łaznów. Karol Scheibler około roku 1865, w północnej części Wodnego Rynku, wybudował istniejące do dzisiaj osiedle robotnicze w postaci szeregu bliźniaczych domów. Po przeciwnej stronie plac sąsiaduje z parkiem Źródliska.
Plac nie spełnia już dawnej funkcji placu targowego[1]. Został przedzielony na dwie części przez wybudowaną w latach 70. dwujezdniową trasę W-Z (obecnie al. Piłsudskiego). Północna część placu spełnia rolę parkingu. Południowa część, sąsiadująca z parkiem Źródliska, została przekształcona w skwer, któremu w 2009 roku nadano imię Leona Niemczyka[2]. Obie części placu łączy jedynie przejście podziemne, prowadzące także na przystanek tramwajowy na trasie W-Z. Targ został natomiast przeniesiony o ok. 250 metrów na północ, na plac przy ul. Nawrot między ul. Targową a ul. Wodną.
Swoją obecną nazwę uzyskał 8 maja 1945, wtedy to Rada Miejska Narodowa na posiedzeniu uchwaliła dla uczczenia zwycięskiego zakończenia wojny z faszyzmem przemianowanie Wodnego Rynku na Plac Zwycięstwa[3]. W grudniu 2017 wojewoda łódzki w drodze zarządzenia zastępczego nadał placowi Zwycięstwa nową nazwę plac Lecha Kaczyńskiego[4]. Łódzcy radni podjęli decyzję o zaskarżeniu zarządzenia wojewody do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego[5]. Niezależnie od tego faktu, 5 stycznia 2018 roku, na nadzwyczajnej sesji Rady Miejskiej przyjęto uchwałę zmieniającą nazwę z placu Lecha Kaczyńskiego na plac Zwycięstwa[6][7]. Za przywróceniem dotychczasowej nazwy placu (jednak ze zmianą uzasadnienia nazwy na zwycięstwo Polski nad Rosją Radziecką w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku[8]) głosowało 25 radnych, 12 było przeciw[9]. 2 lutego w rozstrzygnięciu nadzorczym wojewoda stwierdził nieważność uchwały[10].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ „Targowiska w Łodzi” na stronie Archiwum Państwowego w Łodzi.
- ↑ Łódź. Jest skwer im. Leona Niemczyka ::: Artykuły ::: Encyklopedia teatru polskiego [online], www.encyklopediateatru.pl [dostęp 2018-01-03] (pol.).
- ↑ Bolesław Dudziński, Protokół VI Plenarnego Posiedzenia Miejskiej Rady Narodowej w Łodzi, bc.wbp.lodz.pl, 8 maja 1945 [dostęp 2023-05-08] (pol.).
- ↑ m, Dekomunizacja 28 łódzkich ulic., tulodz.com, 14 grudnia 2017 [dostęp 2017-12-14] [zarchiwizowane 2017-12-15] (pol.).
- ↑ Sandra Kmieciak, Plac Kaczyńskiego czy Zwycięstwa? Radni zaskarżą decyzję wojewody do sądu [online], lodz.wyborcza.pl, 27 grudnia 2017 [dostęp 2017-12-31].
- ↑ Uchwała nr LXIV/1650/18 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 5 stycznia 2018 r. zmieniająca nazwę Placu Lecha Kaczyńskiego na plac Zwycięstwa. „Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego”. 2018 (poz. 454), s. 1, 2018-01-23. Łódź: Zarząd Województwa Łódzkiego. [dostęp 2018-01-25].
- ↑ Marcin Bereszczyński: Plac Zwycięstwa w Łodzi. Wojewoda potwierdził, że od 7 lutego zacznie obowiązywać stara-nowa nazwa. [w:] Portal „Dziennika Łódzkiego”. dzienniklodzki.pl > Wiadomości > Łódź [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2018-01-25. [dostęp 2018-01-25].
- ↑ Nazwy ulic. Konsultacje społeczne i sesja nadzwyczajna – Urząd Miasta Łodzi [online], uml.lodz.pl [dostęp 2018-01-03] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-03] (pol.).
- ↑ Rada Miejska w Łodzi [online], www.facebook.com [dostęp 2018-01-05] (pol.).
- ↑ Marcin Bereszczyński: Dekomunizacja nazw ulic w Łodzi. Kolejna bitwa w wojnie o plac Zwycięstwa. Wojewoda uchylił uchwałę Rady Miejskiej. [w:] Portal „Dziennika Łódzkiego”. dzienniklodzki.pl > Wiadomości > Łódź [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2018-02-02. [dostęp 2018-02-02].