Przejdź do zawartości

Prowincja Poznańska: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Qqerim (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
116 400 edycji
m →‎Największe miasta: drobne merytoryczne
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) Zaawansowana edycja mobilna
 
(Nie pokazano 37 wersji utworzonych przez 19 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Dopracować|źródła=2022-01}}
{{Państwo infobox
{{Jednostka administracyjna infobox
|nazwa_oryginalna = Provinz Posen
|nazwa_polska = Prowincja Poznańska
|nazwa = Prowincja Poznańska
|p1 = Wielkie Księstwo Poznańskie
|nazwa oryginalna = Provinz Posen
|p1_flaga = Flag of Wien.svg
|dopełniacz nazwy =
|p2 =
|jednostka = [[Prowincje pruskie|prowincja]]
|p2_flaga =
|lata istnienia = 1848–1919
|p3 =
|zdjęcie = Posen 1905.png
|p3_flaga =
|opis zdjęcia =
|p4 =
|alt zdjęcia =
|p4_flaga =
|herb = Grand Coat of Arms of Grand Duchy of Poznań.svg
|p5 =
|flaga = Flagge Preußen - Provinz Posen.svg
|p5_flaga =
|hymn =
|lata_istnienia = 1848–1919
|dewiza =
|n1 = Marchia Graniczna Poznańsko-Zachodniopruska
|państwo = Prusy
|n1_flaga = Flagge Preußen - Grenzmark Posen-Westpreußen.svg
|wariant flagi = 1892
|n2 = Województwo poznańskie (II Rzeczpospolita)
|siedziba = [[Poznań]]
|n2_flaga = POL województwo poznańskie II RP COA.svg
|data powstania = [[1848]]
|n3 =
|data likwidacji = [[1919]]
|n3_flaga =
|ISO 3166-2 =
|n4 =
|powierzchnia = 28,970 km²
|n4_flaga =
|rok = 1905
|n5 =
|liczba ludności = 2,099,831
|n5_flaga =
|gęstość zaludnienia = 72.5 osób/km²
|flaga_obraz = Flagge Preußen - Provinz Posen.svg
|numer kierunkowy =
|herb_obraz = Grand Coat of Arms of Grand Duchy of Poznań.svg
|kod pocztowy =
|tablice rejestracyjne =
|nazwa_dopełniacz = Prowincji Poznańskiej
|dewiza =
|adres urzędu =
|dewiza_język =
|plan =
|dewiza_polski =
|nazwa 1. podziału =
|1. podział =
|lokalizacja_obraz = German Empire - Prussia - Posen (1871).svg
|konstytucja =
|mapa = German Empire - Prussia - Posen (1871).svg
|państwo =
|nazwa mapy =
|język_urzędowy =
|współrzędne =
|język_używany =
|commons = Category:Posen province
|stolica = [[Poznań]]
|www =
|ustrój_polityczny =
|typ_państwa =
|głowa_państwa =
|głowa_państwa_opis =
|status_terytorium =
|zależne_od =
|głowa_terytorium =
|głowa_terytorium_opis =
|w_imieniu_tekst =
|w_imieniu_urząd =
|w_imieniu =
|szef_rządu =
|szef_rządu_opis =
|w_imieniu_tekst2 =
|w_imieniu_urząd2 =
|w_imieniu2 =
|powierzchnia = 28,970
|powierzchnia_wód =
|powierzchnia_miejsce =
|ludność = 2,099,831
|gęstość = 72.5
|gęstość_miejsce =
|ludność_rok = 1905
|narodowości =
|ludność_miejsce =
|utworzenie_sposób =
|od_kogo =
|utworzenie_data = [[1848]]
|likwidacja_sposób =
|przez_kogo =
|likwidacja_data = [[1919]]
|religia_dominująca =
|waluta_nazwa =
|waluta_symbol =
|UTC =
|hymn =
|hymn_nazwa_polska =
|kod_ISO =
|domena =
|kod_samochodowy =
|numer_kierunkowy =
|terytoria_zależne =
|terytoria_autonomiczne =
|mapa_obraz = Posen 1905.png
|uwagi =
|commons = Category:Posen province
}}
}}

[[Plik:Prowincja Poznańska.svg|thumb|240px|Podział Prowincji Poznańskiej na rejencje i powiaty]]
[[Plik:Prowincja Poznańska.svg|thumb|240px|Podział Prowincji Poznańskiej na rejencje i powiaty]]
[[Plik:Sprachen Provinz Posen 1910.svg|thumb|240px|Procentowy udział ludności pod względem językowym, z podziałem na powiaty. {{legenda|#FF9999|język niemiecki}}{{legenda|#6699CC|język polski}}{{legenda|#CCFFCC|inne języki}}]]
[[Plik:Sprachen Provinz Posen 1910.svg|thumb|240px|Procentowy udział ludności pod względem językowym, z podziałem na powiaty. {{legenda|#FF9999|język niemiecki}}{{legenda|#6699CC|język polski}}{{legenda|#CCFFCC|inne języki}}]]
[[Plik:Akademia Sztuk Pięknych w Poznaniu.jpg|thumb|240px|Siedziba Sejmu Prowincjonalnego w Poznaniu]]
[[Plik:Akademia Sztuk Pięknych w Poznaniu.jpg|thumb|240px|Siedziba Sejmu Prowincjonalnego w Poznaniu]]
'''Prowincja Poznańska''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Provinz Posen'') – [[Prowincje pruskie|pruska prowincja]] istniejąca w latach 1848–1918. Utworzona z [[Wielkie Księstwo Poznańskie|Wielkiego Księstwa Poznańskiego]].
'''Prowincja Poznańska''' ({{niem.|Provinz Posen}}) – [[Prowincje pruskie|pruska prowincja]] istniejąca w latach 1848–1918. Utworzona z [[Wielkie Księstwo Poznańskie|Wielkiego Księstwa Poznańskiego]].


Po [[I wojna światowa|I wojnie światowej]] większość prowincji weszła w skład [[II Rzeczpospolita|Polski]] i utworzono z niej [[województwo poznańskie (II Rzeczpospolita)|województwo poznańskie]], z części pozostałej przy [[Republika Weimarska|Republice Weimarskiej]] utworzono nową [[Marchia Graniczna Poznańsko-Zachodniopruska|Marchię Graniczną Poznańsko-Zachodniopruską]].
Po [[I wojna światowa|I wojnie światowej]] większość prowincji weszła w skład [[II Rzeczpospolita|Polski]] i utworzono z niej [[województwo poznańskie (II Rzeczpospolita)|województwo poznańskie]], z części pozostałej przy [[Republika Weimarska|Republice Weimarskiej]] utworzono nową [[Marchia Graniczna Poznańsko-Zachodniopruska|Marchię Graniczną Poznańsko-Zachodniopruską]].
Linia 91: Linia 46:
== Podział administracyjny ==
== Podział administracyjny ==
=== [[Rejencja poznańska (1815–1920)|Rejencja poznańska]] ===
=== [[Rejencja poznańska (1815–1920)|Rejencja poznańska]] ===
'''1. Powiaty grodzkie'''
'''1. Powiaty grodzkie'''
* [[Poznań|Posen]] ''(Poznań)''
* [[Poznań|Posen]] (''Poznań'')


'''2. Powiaty ziemskie'''
'''2. Powiaty ziemskie'''
* [[Powiat Adelnau]], ''(Odolanów)''
* [[Powiat Adelnau]] (''Odolanów'')
* [[Powiat Birnbaum]], ''(Międzychód)
* [[Powiat Birnbaum]], ''(Międzychód'')
* [[Powiat Bomst]], ''(Babimost)''
* [[Powiat Bomst]] (''Babimost'')
* [[Powiat Fraustadt]], ''(Wschowa)''
* [[Powiat Fraustadt]] (''Wschowa'')
* [[Powiat Gostyn]], ''(Gostyń)''
* [[Powiat Gostyn]] (''Gostyń'')
* [[Powiat Grätz]], ''(Grodzisk Wielkopolski)''
* [[Powiat Grätz]] (''Grodzisk Wielkopolski'')
* [[Powiat Jarotschin]], ''(Jarocin)''
* [[Powiat Jarotschin]] (''Jarocin'')
* [[Powiat Kempen i. Posen]], ''(Kępno)''
* [[Powiat Kempen i. Posen]] (''Kępno'')
* [[Powiat Koschmin]], ''(Koźmin Wielkopolski)''
* [[Powiat Koschmin]] (''Koźmin Wielkopolski'')
* [[Powiat Kosten]], ''(Kościan)''
* [[Powiat Kosten]] (''Kościan'')
* [[Powiat Krotoszyn|Powiat Krotoschin]], ''(Krotoszyn)''
* [[Powiat Krotoschin]] (''Krotoszyn'')
* [[Powiat Lissa]], ''(Leszno)''
* [[Powiat Lissa]] (''Leszno'')
* [[Powiat Międzyrzecz]],
* [[Powiat Meseritz]] (''Międzyrzecz'')
* [[Powiat Neutomischel]], ''(Nowy Tomyśl)''
* [[Powiat Neutomischel]] (''Nowy Tomyśl'')
* [[Powiat Obornik]], ''(Oborniki)''
* [[Powiat Obornik]] (''Oborniki'')
* [[Powiat Ostrowo]], ''(Ostrów Wielkopolski)''
* [[Powiat Ostrowo]] (''Ostrów Wielkopolski'')
* [[Powiat Pleschen]], ''(Pleszew)''
* [[Powiat Pleschen]] (''Pleszew'')
* [[Powiat Posen-Ost]], ''(Poznań)''
* [[Powiat Posen-Ost]] (''Poznań'')
* [[Powiat Posen-West]], ''(Poznań)''
* [[Powiat Posen-West]] (''Poznań'')
* [[Powiat Rawitsch]], ''(Rawicz)''
* [[Powiat Rawitsch]] (''Rawicz'')
* [[Powiat Samter]], ''(Szamotuły)''
* [[Powiat Samter]] (''Szamotuły'')
* [[Powiat Schildberg]], ''(Osrrzeszów)''
* [[Powiat Schildberg]] (''Ostrzeszów'')
* [[Powiat Schmiegel]], ''(Śmigiel)''
* [[Powiat Schmiegel]] (''Śmigiel'')
* [[Powiat Schrimm]], ''(Śrem)''
* [[Powiat Schrimm]] (''Śrem'')
* [[Powiat Schroda]], ''(Środa Wielkopolska)''
* [[Powiat Schroda]] (''Środa Wielkopolska'')
* [[Powiat Schwerin (Warthe)]], ''(Skwierzyna)''
* [[Powiat Schwerin (Warthe)]] (''Skwierzyna'')
* [[Powiat Wreschen]] ''(Września)''
* [[Powiat Wreschen]] (''Września'')


=== [[Rejencja bydgoska (1815–1920)|Rejencja bydgoska]] ===
=== [[Rejencja bydgoska (1815–1920)|Rejencja bydgoska]] ===
'''1. Powiaty grodzkie'''
'''1. Powiaty grodzkie'''
* [[Bydgoszcz|Bromberg]], ''(Bydgoszcz)''
* [[Bydgoszcz|Bromberg]] (''Bydgoszcz'')
* [[Piła (miasto)|Schneidemühl]], ''(Piła)''
* [[Piła (miasto)|Schneidemühl]] (''Piła'')


'''2. Powiaty ziemskie'''
'''2. Powiaty ziemskie'''
* [[Powiat Bromberg]] ''(Bydgoszcz)''
* [[Powiat Bromberg]] (''Bydgoszcz'')
* [[Powiat Czarnikau]], ''(Czarnków)''
* [[Powiat Czarnikau]] (''Czarnków'')
* [[Powiat Filehne]], ''(Wieleń)''
* [[Powiat Filehne]] (''Wieleń'')
* [[Powiat Gnesen]] ''(Gniezno)''
* [[Powiat Gnesen]] (''Gniezno'')
* [[Powiat Hohensalza]], ''(Inowrocław)''
* [[Powiat Hohensalza]] (''Inowrocław'')
* [[Powiat Kolmar i. Posen]], ''(Chodzież)''
* [[Powiat Kolmar i. Posen]] (''Chodzież'')
* [[Powiat Mogilno]], ''(Mogilno)''
* [[Powiat Mogilno]] (''Mogilno'')
* [[Powiat Schubin]], ''(Szubin)''
* [[Powiat Schubin]] (''Szubin'')
* [[Powiat Strelno]], ''(Strzelno)''
* [[Powiat Strelno]] (''Strzelno'')
* [[Powiat Wirsitz]], ''(Wyrzysk)''
* [[Powiat Wirsitz]] (''Wyrzysk'')
* [[Powiat Witkowo]], ''(Witkowo)''
* [[Powiat Witkowo]] (''Witkowo'')
* [[Powiat Wongrowitz]], ''(Wągrowiec)''
* [[Powiat Wongrowitz]] (''Wągrowiec'')
* [[Powiat Znin]], ''(Żnin)''
* [[Powiat Znin]] (''Żnin'')


== Nadprezydenci prowincji ==
== Nadprezydenci prowincji ==
Linia 148: Linia 103:
* 1851–1860 [[Eugen von Puttkamer]]
* 1851–1860 [[Eugen von Puttkamer]]
* 1860–1862 [[Gustav von Bonin]]
* 1860–1862 [[Gustav von Bonin]]
* 1862–1869 [[Karl Wilhelm von Horn|Carl Wilhelm Heinrich Georg von Horn]]
* 1862–1869 [[Karl Wilhelm von Horn]]
* 1869–1873 [[Otto von Königsmarck]]
* 1869–1873 [[Otto von Königsmarck]]
* 1873–1886 [[William Barstow von Guenther]]
* 1873–1886 [[William Barstow von Guenther]]
Linia 154: Linia 109:
* 1890–1899 [[Hugo von Wilamowitz-Moellendorff]]
* 1890–1899 [[Hugo von Wilamowitz-Moellendorff]]
* 1899–1903 [[Karl Julius Rudolf von Bitter]]
* 1899–1903 [[Karl Julius Rudolf von Bitter]]
* 1903–1911 [[Wilhelm von Waldow|Wilhelm Hans August von Waldow-Reitzenstein]]
* 1903–1911 [[Wilhelm von Waldow|Wilhelm von Waldow-Reitzenstein]]
* 1911–1914 [[Philipp Schwartzkopff]]
* 1911–1914 [[Philipp Schwartzkopff]]
* 1914–1918 [[Johann von Eisenhart-Rothe]]
* 1914–1918 [[Johann von Eisenhart-Rothe]]
Linia 160: Linia 115:


== Demografia i religia ==
== Demografia i religia ==
Demografia prowincji poznańskiej w latach 1871-1910:
Demografia prowincji poznańskiej w latach 1871–1910:
* 1871 - 1 583 843 w tym:
* 1871 – 1 583 843 w tym:
** Katolicy - 63,7%(głównie Polacy)
** Katolicy – 63,7%(głównie Polacy)
** Protestanci - 32,3%
** Protestanci – 32,3%
** Żydzi - 3,9%
** Żydzi – 3,9%
** Inni - 0,1%
** Inni – 0,1%
* 1890 - 1 751 642 w tym:
* 1890 – 1 751 642 w tym:
** [[Polacy]] - 60,1%
** [[Polacy]] – 60,1%
** [[Niemcy]] - 39,9%
** [[Niemcy]] – 39,9%
* 1910 - 2 099 831 w tym:
* 1910 – 2 099 831 w tym:
** [[Polacy]] - 61,5%
** [[Polacy]] – 61,5%
** [[Niemcy]] - 38,5%
** [[Niemcy]] – 38,5%


== Wykaz miast (stan na 1 grudnia 1905) ==
== Wykaz miast 1848–1918 (stan ludności na 1 grudnia 1905) ==
{| class="sortable wikitable" | style="width: 90%"

{| class="sortable wikitable" | style="width: 80%"
! style="width: 5%"| Herb
! style="width: 5%" | Herb
! style="width: 20%"| Miasto
! style="width: 18%" | Miasto
! style="width: 19%"| Nazwa niem. 1905
! style="width: 17%" | Nazwa niem. 1905
! style="width: 5%"| Ludność 1905
! style="width: 5%" | Ludność 1905
! style="width: 15%"| Rejencja 1905
! style="width: 15%" | Rejencja 1905
! style="width: 31%"| Powiat 1905
! style="width: 35%" | Powiat 1905
! style="width: 5%"| Obecna lokacja
! style="width: 5%" | Obecna lokacja
|-
|-
| align="center" | [[Plik:POL Poznań COA.svg|20px]]
| align="center"| [[Plik:POL Poznań COA.svg|20px]]
| [[Poznań]]
| [[Poznań]]
| Posen
| Posen
| {{L|f=tak|136808}}
| {{L|f=tak|136808}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[Poznań|Poznań-Miasto ''(Posen-Stadt)'']]
| [[Poznań|Poznań-Miasto (''Posen-Stadt'')]]
| {{Flaga|Polska}}
| {{Flaga|Polska}}
|-
|-
| align="center" | [[Plik:POL Leszno COA.svg|20px]]
| align="center"| [[Plik:POL Bydgoszcz COA.svg|20px]]
| [[Leszno]]
| [[Bydgoszcz]]
| Bromberg
| Lissa
| {{L|f=tak|16021}}
| {{L|f=tak|54231}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[Bydgoszcz|Bydgoszcz-Miasto (''Bromberg-Stadt'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Gniezno COA.svg|20px]]
| [[Gniezno]]
| Gnesen
| {{L|f=tak|23726}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Gnesen|gnieźnieński (''Gnesen'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Piła COA 1.svg|20px]]
| [[Piła (miasto)|Piła]]
| Schneidemühl
| {{L|f=tak|21624}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Kolmar i. Posen|chodzieski (''Kolmar'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL_Leszno_COA.svg|20px]]
|[[Leszno]]
|Lissa
| {{L|f=tak|14282}}
|[[Rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
|[[Powiat Lissa|leszczyński (''Lissa'')]]
|{{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Ostrów Wielkopolski COA.svg|20px]]
| [[Ostrów Wielkopolski]]
| Ostrowo
| {{L|f=tak|13115}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[Leszno|Leszno-Miasto ''(Lissa-Stadt)'']]
| [[powiat Ostrowo|ostrowski (''Ostrowo'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Krotoszyn COA.svg|20px]]
| [[Krotoszyn]]
| Krotoschin
| {{L|f=tak|12665}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Krotoschin|krotoszyński (''Krotoschin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Inowrocław COA.svg|20px]]
| [[Inowrocław]]
| Hohensalza
| {{L|f=tak|12555}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Hohensalza|inowrocławski (''Hohensalza'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Rawicz COA.svg|20px]]
| [[Rawicz]]
| Rawitsch
| {{L|f=tak|11403}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Rawitsch|rawicki (''Rawitsch'')]]<ref name="kroben">Do 30 września 1887 [[powiat Kröben|powiat krobski (''Kröben'')]].</ref>
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Nakło nad Notecią COA.svg|20px]]
| [[Nakło nad Notecią]]
| Nakel
| {{L|f=tak|8176}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Wirsitz|wyrzyski (''Wirsitz'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Pleszew COA.svg|20px]]
| [[Pleszew]]
| Pleschen
| {{L|f=tak|7553}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Pleschen|pleszewski (''Pleschen'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Wschowa COA.svg|20px]]
| [[Wschowa]]
| Fraustadt
| {{L|f=tak|7452}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Fraustadt|wschowski (''Fraustadt'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Trzcianka COA.svg|20px]]
| [[Trzcianka]]
| Schönlanke
| {{L|f=tak|7296}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Czarnikau|czarnkowski (''Czarnikau'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Września COA.svg|20px]]
| [[Września]]
| Wreschen
| {{L|f=tak|7007}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Wreschen|wrzesiński (''Wreschen'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Kościan COA.svg|20px]]
| [[Kościan]]
| Kosten
| {{L|f=tak|6868}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Kosten|kościański (''Kosten'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Skwierzyna COA.svg|20px]]
| [[Skwierzyna]]
| Schwerin an der Warthe
| {{L|f=tak|6768}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Schwerin (Warthe)|skwierzyński (''Schwerin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Śrem COA.svg|20px]]
| [[Śrem]]
| Schrimm
| {{L|f=tak|6625}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Schrimm|śremski (''Schrimm'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Środa Wielkopolska COA.svg|20px]]
| [[Środa Wielkopolska]]
| Schroda
| {{L|f=tak|6597}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Schroda|średzki (''Schroda'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Szamotuły COA.svg|20px]]
| [[Szamotuły]]
| Samter
| {{L|f=tak|6423}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Samter|szamotulski (''Samter'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Chodzież COA.svg|20px]]
| [[Chodzież]]
| Kolmar in Posen
| {{L|f=tak|6348}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Kolmar i. Posen|chodzieski (''Kolmar'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Wągrowiec COA 1.svg|20px]]
| [[Wągrowiec]]
| Wongrowitz
| {{L|f=tak|6040}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Wongrowitz|wągrowiecki (''Wongrowitz'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Kępno COA.svg|20px]]
| [[Kępno]]
| Kempen
| {{L|f=tak|5879}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Kempen i. Posen|kępiński (''Kempen'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Międzyrzecz COA.svg|20px]]
| [[Międzyrzecz]]
| Meseritz
| {{L|f=tak|5800}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Meseritz|międzyrzecki (''Meseritz'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Gostyń COA.svg|20px]]
| [[Gostyń]]
| Gostyn
| {{L|f=tak|5318}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Gostyn|gostyński (''Gostyn'')]]<ref name="kroben" />
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Rogoźno COA.svg|20px]]
| [[Rogoźno]]
| Rogasen
| {{L|f=tak|5305}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Obornik|obornicki (''Obornik'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Koronowo COA.svg|20px]]
| [[Koronowo]]
| Krone an der Brahe
| {{L|f=tak|5268}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Bromberg|bydgoski (''Bromberg-Land'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Jarocin COA.svg|20px]]
| [[Jarocin]]
| Jarotschin
| {{L|f=tak|5230}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Jarotschin|jarociński (''Jarotschin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Trzemeszno COA.svg|20px]]
| [[Trzemeszno]]
| Tremessen
| {{L|f=tak|5195}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Mogilno|mogileński (''Mogilno'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:Herb Międzychodu.jpg|20px]]
| [[Międzychód]]
| Birnbaum
| {{L|f=tak|5126}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Birnbaum|międzychodzki (''Birnbaum'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Ostrzeszów COA.svg|20px]]
| [[Ostrzeszów]]
| Schildberg
| {{L|f=tak|4946}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Schildberg|ostrzeszowski (''Schildberg'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Strzelno COA.svg|20px]]
| [[Strzelno]]
| Strelno
| {{L|f=tak|4897}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Strelno|strzelneński (''Strelno'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Czarnków COA.svg|20px]]
| [[Czarnków]]
| Czarnikau
| {{L|f=tak|4859}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Czarnikau|czarnkowski (''Czarnikau'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Koźmin Wielkopolski COA.svg|20px]]
| [[Koźmin Wielkopolski]]
| Koschmin
| {{L|f=tak|4812}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Koschmin|koźmiński (''Koschmin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Wronki COA.svg|20px]]
| [[Wronki]]
| Wronke
| {{L|f=tak|4722}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Samter|szamotulski (''Samter'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Wieleń COA.svg|20px]]
| [[Wieleń]]
| Filehne
| {{L|f=tak|4407}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Filehne|wieleński (''Filehne'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Solec Kujawski COA.svg|20px]]
| [[Solec Kujawski]]
| Schulitz
| {{L|f=tak|4326}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Bromberg|bydgoski (''Bromberg-Land'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Mogilno COA.svg|20px]]
| [[Mogilno]]
| Mogilno
| {{L|f=tak|4280}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Mogilno|mogileński (''Mogilno'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Żnin COA.svg|20px]]
| [[Żnin]]
| Znin
| {{L|f=tak|4088}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Znin|żniński (''Znin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Oborniki COA.svg|20px]]
| [[Oborniki]]
| Obornik
| {{L|f=tak|4007}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Obornik|obornicki (''Obornik'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Zbąszyń COA.svg|20px]]
| [[Zbąszyń]]
| Bentschen
| {{L|f=tak|3905}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Meseritz|międzyrzecki (''Meseritz'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Śmigiel COA.svg|20px]]
| [[Śmigiel]]
| Schmiegel
| {{L|f=tak|3872}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Schmiegel|śmigielski (''Schmiegel'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Wolsztyn COA.svg|20px]]
| [[Wolsztyn]]
| Wollstein
| {{L|f=tak|3692}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Bomst|babimojski (''Bomst'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Buk COA.svg|20px]]
| [[Buk (województwo wielkopolskie)|Buk]]
| Buk
| {{L|f=tak|3672}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Grätz|grodziski (''Grätz'')]]<ref name="buk">Do 30 września 1887 [[powiat Buk|powiat bukowski (''Buk'')]].</ref>
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Pakość COA.svg|20px]]
| [[Pakość]]
| Pakosch
| {{L|f=tak|3517}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Mogilno|mogileński (''Mogilno'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Kcynia COA.svg|20px]]
| [[Kcynia]]
| Exin
| {{L|f=tak|3367}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Schubin|szubiński (''Schubin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Opalenica COA.svg|20px]]
| [[Opalenica]]
| Opalenitza
| {{L|f=tak|3310}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Grätz|grodziski (''Grätz'')]]<ref name="buk" />
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Zduny COA.svg|20px]]
| [[Zduny]]
| Zduny
| {{L|f=tak|3285}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Krotoschin|krotoszyński (''Krotoschin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Gniewkowo COA.svg|20px]]
| [[Gniewkowo]]
| Argenau
| {{L|f=tak|3135}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Hohensalza|inowrocławski (''Hohensalza'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Szubin COA.svg|20px]]
| [[Szubin]]
| Schubin
| {{L|f=tak|3114}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Schubin|szubiński (''Schubin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Pobiedziska COA.svg|20px]]
| [[Pobiedziska]]
| Pudewitz
| {{L|f=tak|3070}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Posen-Ost|poznański wschodni (''Posen-Ost'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Swarzędz COA.svg|20px]]
| [[Swarzędz]]
| Schwersenz
| {{L|f=tak|3050}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Posen-Ost|poznański wschodni (''Posen-Ost'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Sieraków COA.svg|20px]]
| [[Sieraków]]
| Zirke
| {{L|f=tak|3024}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Birnbaum|międzychodzki (''Birnbaum'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Kruszwica COA.svg|20px]]
| [[Kruszwica]]
| Kruschwitz
| {{L|f=tak|2937}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Strelno|strzelneński (''Strelno'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Kostrzyn COA.svg|20px]]
| [[Kostrzyn]]
| Kostschin
| {{L|f=tak|2882}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Schroda|średzki (''Schroda'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Sulmierzyce COA.svg|20px]]
| [[Sulmierzyce]]
| Sulmirschütz
| {{L|f=tak|2829}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Adelnau|odolanowski (''Adelnau'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Fordon (dzielnica Bydgoszczy) COA.svg|20px]]
| [[Fordon (Bydgoszcz)|Fordon]]
| Fordon
| {{L|f=tak|2785}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Bromberg|bydgoski (''Bromberg-Land'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Lwówek COA 1.svg|20px]]
| [[Lwówek]]
| Neustadt bei Pinne
| {{L|f=tak|2731}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Neutomischel|nowotomyski (''Neutomischel'')]]<ref name="buk" />
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Pniewy COA.svg|20px]]
| [[Pniewy]]
| Pinne
| {{L|f=tak|2681}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Samter|szamotulski (''Samter'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Miłosław COA.svg|20px]]
| [[Miłosław]]
| Miloslaw
| {{L|f=tak|2549}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Wreschen|wrzesiński (''Wreschen'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Poniec COA.svg|20px]]
| [[Poniec]]
| Punitz
| {{L|f=tak|2537}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Gostyn|gostyński (''Gostyn'')]]<ref name="kroben" />
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Kórnik COA.svg|20px]]
| [[Kórnik]]
| Kurnik
| {{L|f=tak|2521}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Schrimm|śremski (''Schrimm'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Grodzisk Wielkopolski COA.svg|20px]]
| [[Grodzisk Wielkopolski]]
| Grätz
| {{L|f=tak|2505}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Grätz|grodziski (''Grätz'')]]<ref name="buk" />
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Miejska Górka COA.svg|20px]]
| [[Miejska Górka]]
| Görchen
| {{L|f=tak|2472}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Rawitsch|rawicki (''Rawitsch'')]]<ref name="kroben" />
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Mrocza COA.svg|20px]]
| [[Mrocza]]
| Mrotschen
| {{L|f=tak|2427}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Wirsitz|wyrzyski (''Wirsitz'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Ujście COA 1.svg|20px]]
| [[Ujście (miasto)|Ujście]]
| Usch
| {{L|f=tak|2336}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Kolmar i. Posen|chodzieski (''Kolmar'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Krobia COA.svg|20px]]
| [[Krobia]]
| Kröben
| {{L|f=tak|2335}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Gostyn|gostyński (''Gostyn'')]]<ref name="kroben" />
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Odolanów COA.svg|20px]]
| [[Odolanów]]
| Adelnau
| {{L|f=tak|2286}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Adelnau|odolanowski (''Adelnau'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Kobylin COA.svg|20px]]
| [[Kobylin]]
| Kobylin
| {{L|f=tak|2234}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Krotoschin|krotoszyński (''Krotoschin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Trzciel COA.svg|20px]]
| [[Trzciel]]
| Tirschtiegel
| {{L|f=tak|2229}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Meseritz|międzyrzecki (''Meseritz'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Łobżenica COA.svg|20px]]
| [[Łobżenica]]
| Lobsens
| {{L|f=tak|2216}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Wirsitz|wyrzyski (''Wirsitz'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Rakoniewice COA.svg|20px]]
| [[Rakoniewice]]
| Rakwitz
| {{L|f=tak|2198}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Bomst|babimojski (''Bomst'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Łabiszyn COA.svg|20px]]
| [[Łabiszyn]]
| Labischin
| {{L|f=tak|2181}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Schubin|szubiński (''Schubin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Czempiń COA.svg|20px]]
| [[Czempiń]]
| Czempin
| {{L|f=tak|2153}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Kosten|kościański (''Kosten'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Bojanowo COA.svg|20px]]
| [[Bojanowo]]
| Bojanowo
| {{L|f=tak|2106}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Rawitsch|rawicki (''Rawitsch'')]]<ref name="kroben" />
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Borek Wielkopolski COA.svg|20px]]
| [[Borek Wielkopolski]]
| Borek
| {{L|f=tak|2086}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Koschmin|koźmiński (''Koschmin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Szamocin COA.svg|20px]]
| [[Szamocin]]
| Samotschin
| {{L|f=tak|2003}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Kolmar i. Posen|chodzieski (''Kolmar'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Budzyń COA.svg|20px]]
| [[Budzyń (województwo wielkopolskie)|Budzyń]]
| Budsin
| {{L|f=tak|2002}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Kolmar i. Posen|chodzieski (''Kolmar'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Babimost COA.svg|20px]]
| [[Babimost]]
| Bomst
| {{L|f=tak|1985}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Bomst|babimojski (''Bomst'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Nowy Tomyśl COA.svg|20px]]
| [[Nowy Tomyśl]]
| Neutomischel
| {{L|f=tak|1985}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Neutomischel|nowotomyski (''Neutomischel'')]]<ref name="buk" />
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL gmina Pszczew COA.svg|20px]]
| [[Pszczew]]
| Betsche
| {{L|f=tak|1902}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Meseritz|międzyrzecki (''Meseritz'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Jutrosin COA.svg|20px]]
| [[Jutrosin]]
| Jutroschin
| {{L|f=tak|1896}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Rawitsch|rawicki (''Rawitsch'')]]<ref name="kroben" />
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Janowiec Wielkopolski COA.svg|20px]]
| [[Janowiec Wielkopolski]]
| Janowitz
| {{L|f=tak|1891}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Znin|żniński (''Znin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Margonin COA.svg|20px]]
| [[Margonin]]
| Margonin
| {{L|f=tak|1867}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Kolmar i. Posen|chodzieski (''Kolmar'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Wielichowo COA.svg|20px]]
| [[Wielichowo]]
| Wielichowo
| {{L|f=tak|1829}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Schmiegel|śmigielski (''Schmiegel'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Grabów nad Prosną COA.svg|20px]]
| [[Grabów nad Prosną]]
| Grabow
| {{L|f=tak|1806}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Schildberg|ostrzeszowski (''Schildberg'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Kłecko COA.svg|20px]]
| [[Kłecko]]
| Kletzko
| {{L|f=tak|1779}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Gnesen|gnieźnieński (''Gnesen'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Mosina COA.svg|20px]]
| [[Mosina]]
| Moschin
| {{L|f=tak|1751}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Schrimm|śremski (''Schrimm'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Dolsk COA.svg|20px]]
| [[Dolsk]]
| Dolzig
| {{L|f=tak|1735}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Schrimm|śremski (''Schrimm'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Pogorzela COA.svg|20px]]
| [[Pogorzela]]
| Pogorzela
| {{L|f=tak|1732}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Koschmin|koźmiński (''Koschmin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Kargowa COA.svg|20px]]
| [[Kargowa]]
| Unruhstadt
| {{L|f=tak|1695}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Bomst|babimojski (''Bomst'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Witkowo COA.svg|20px]]
| [[Witkowo]]
| Witkowo
| {{L|f=tak|1685}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Witkowo|wikowski (''Witkowo'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL gmina Bledzew COA.svg|20px]]
| [[Bledzew]]
| Blesen
| {{L|f=tak|1634}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Schwerin (Warthe)|skwierzyński (''Schwerin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Żerków COA.svg|20px]]
| [[Żerków]]
| Zerkow
| {{L|f=tak|1631}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Jarotschin|jarociński (''Jarotschin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Kębłowo (pow wolsztyński) COA.jpg|20px]]
| [[Kębłowo (wieś w powiecie wolsztyńskim)|Kębłowo]] <small>(miasto do 1883)</small>
| Kiebel
| {{L|f=tak|1585}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Bomst|babimojski (''Bomst'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Krzywiń COA.svg|20px]]
| [[Krzywiń]]
| Kriewen
| {{L|f=tak|1576}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Kosten|kościański (''Kosten'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Osieczna COA.svg|20px]]
| [[Osieczna]]
| Storchnest
| {{L|f=tak|1562}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Lissa|leszczyński (''Lissa'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Stęszew COA.svg|20px]]
| [[Stęszew]]
| Stenschewo
| {{L|f=tak|1547}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Posen-West|poznański zachodni (''Posen-West'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Raszków COA.svg|20px]]
| [[Raszków]]
| Raschkow
| {{L|f=tak|1540}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Adelnau|odolanowski (''Adelnau'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Wyrzysk COA 1.svg|20px]]
| [[Wyrzysk]]
| Wirsitz
| {{L|f=tak|1532}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Wirsitz|wyrzyski (''Wirsitz'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Obrzycko COA.svg|20px]]
| [[Obrzycko]]
| Obersitzko
| {{L|f=tak|1521}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Samter|szamotulski (''Samter'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Murowana Goślina COA.svg|20px]]
| [[Murowana Goślina]]
| Murowana Goslin
| {{L|f=tak|1514}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Obornik|obornicki (''Obornik'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:Święciechowa.jpg|20px]]
| [[Święciechowa]]
| Schwetzkau
| {{L|f=tak|1505}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Lissa|leszczyński (''Lissa'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Mikstat COA.svg|20px]]
| [[Mikstat]]
| Mikstat
| {{L|f=tak|1468}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Schildberg|ostrzeszowski (''Schildberg'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL gmina Piaski COA.jpg|20px]]
| [[Piaski (powiat gostyński)|Piaski]]
| Sandberg
| {{L|f=tak|1419}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Gostyn|gostyński (''Gostyn'')]]<ref name="kroben" />
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL gmina Zaniemyśl COA.jpg|20px]]
| [[Zaniemyśl]]
| Santomischel
| {{L|f=tak|1409}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Schroda|średzki (''Schroda'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:DEU Wappen Bratz.jpg|20px]]
| [[Brójce (województwo lubuskie)|Brójce]]
| Brätz
| {{L|f=tak|1385}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Meseritz|międzyrzecki (''Meseritz'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Czerniejewo COA.svg|20px]]
| [[Czerniejewo]]
| Schwarzenau
| {{L|f=tak|1378}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Witkowo|wikowski (''Witkowo'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Skoki COA.svg|20px]]
| [[Skoki (powiat wągrowiecki)|Skoki]]
| Schokken
| {{L|f=tak|1363}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Wongrowitz|wągrowiecki (''Wongrowitz'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Wysoka COA.svg|20px]]
| [[Wysoka (powiat pilski)|Wysoka]]
| Wissek
| {{L|f=tak|1346}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Wirsitz|wyrzyski (''Wirsitz'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Gębice COA.jpg|20px]]
| [[Gębice (województwo kujawsko-pomorskie)|Gębice]]
| Gembitz
| {{L|f=tak|1329}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Mogilno|mogileński (''Mogilno'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Sarnowa (Rawicz) COA.jpg|20px]]
| [[Sarnowa (Rawicz)|Sarnowa]]
| Sarne
| {{L|f=tak|1321}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Rawitsch|rawicki (''Rawitsch'')]]<ref name="kroben" />
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Dobrzyca COA.svg|20px]]
| [[Dobrzyca]]
| Dobrzyca
| {{L|f=tak|1309}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Krotoschin|krotoszyński (''Krotoschin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Bnin COA.svg|20px]]
| [[Bnin (Kórnik)|Bnin]]
| Bnin
| {{L|f=tak|1273}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Schrimm|śremski (''Schrimm'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Barcin COA.svg|20px]]
| [[Barcin]]
| Bartschin
| {{L|f=tak|1255}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Schubin|szubiński (''Schubin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL gmina Mieścisko COA.svg|20px]]
| [[Mieścisko (województwo wielkopolskie)|Mieścisko]]
| Markstädt
| {{L|f=tak|1196}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Wongrowitz|wągrowiecki (''Wongrowitz'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL gmina Rostarzewo COA.svg|20px]]
| [[Rostarzewo]]
| Rothenburg an der Obra
| {{L|f=tak|1187}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Bomst|babimojski (''Bomst'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL gmina Powidz COA.svg|20px]]
| [[Powidz (województwo wielkopolskie)|Powidz]]
| Powidz
| {{L|f=tak|1137}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Witkowo|wikowski (''Witkowo'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Rydzyna COA.svg|20px]]
| [[Rydzyna]]
| Reisen
| {{L|f=tak|1123}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Lissa|leszczyński (''Lissa'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL gmina Ryczywół COA.svg|20px]]
| [[Ryczywół (województwo wielkopolskie)|Ryczywół]]
| Ritschenwalde
| {{L|f=tak|1122}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Obornik|obornicki (''Obornik'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Łopienno COA.jpg|20px]]
| [[Łopienno]] <small>(miasto do 8.VIII.1888)</small>
| Lopienno
| {{L|f=tak|1108}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Wongrowitz|wągrowiecki (''Wongrowitz'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Ostroróg COA.svg|20px]]
| [[Ostroróg]]
| Scharfenort
| {{L|f=tak|1069}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Samter|szamotulski (''Samter'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL gmina Nowe Miasto nad Wartą COA.jpg|20px]]
| [[Nowe Miasto nad Wartą]]
| Neustadt an der Warthe
| {{L|f=tak|1067}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Jarotschin|jarociński (''Jarotschin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Gołańcz COA.svg|20px]]
| [[Gołańcz]]
| Gollantsch
| {{L|f=tak|1036}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Wongrowitz|wągrowiecki (''Wongrowitz'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Miasteczko Krajeńskie COA.png|20px]]
| [[Miasteczko Krajeńskie]]
| Friedheim
| {{L|f=tak|1012}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Wirsitz|wyrzyski (''Wirsitz'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Kwieciszewo COA.jpg|20px]]
| [[Kwieciszewo]] <small>(miasto do 14.X.1874)</small>
| Blütenau
| {{L|f=tak|1006}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Mogilno|mogileński (''Mogilno'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Zaborów (dzielnica Leszna) COA.jpg|20px]]
| [[Zaborowo (Leszno)|Zaborowo]] <small>(miasto do 1893)</small>
| Zaborowo
| {{L|f=tak|953}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Lissa|leszczyński (''Lissa'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Kamionna (województwo wielkopolskie) COA.svg|20px]]
| [[Kamionna (województwo wielkopolskie)|Kamionna]] <small>(miasto do 7.IX.1874)</small>
| Kähme
| {{L|f=tak|908}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Birnbaum|międzychodzki (''Birnbaum'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Książ Wielkopolski COA.svg|20px]]
| [[Książ Wielkopolski]]
| Xions
| {{L|f=tak|898}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Schrimm|śremski (''Schrimm'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Wylatowo COA.svg|20px]]
| [[Wylatowo]] <small>(miasto do 28.II.1871)</small>
| Wilatowen
| {{L|f=tak|882}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Mogilno|mogileński (''Mogilno'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Baranów COA.svg|20px]]
| [[Baranów (województwo wielkopolskie)|Baranów]] <small>(miasto do 31.III.1908)</small>
| Baranow
| {{L|f=tak|877}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Kempen i. Posen|kępiński (''Kempen'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL village Rynarzewo.svg|20px]]
| [[Rynarzewo (województwo kujawsko-pomorskie)|Rynarzewo]]
| Netzwalde
| {{L|f=tak|856}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Schubin|szubiński (''Schubin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Jaraczewo COA.svg|20px]]
| [[Jaraczewo]]
| Jaratschewo
| {{L|f=tak|850}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Jarotschin|jarociński (''Jarotschin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Kopanica COA.svg|20px]]
| [[Kopanica (województwo wielkopolskie)|Kopanica]]
| Kopnitz
| {{L|f=tak|850}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Bomst|babimojski (''Bomst'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Rogowo COA.svg|20px]]
| [[Rogowo (powiat żniński)|Rogowo]]
| Rogowo
| {{L|f=tak|841}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Znin|żniński (''Znin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL gmina Gąsawa COA.svg|20px]]
| [[Gąsawa]]
| Gonsawa
| {{L|f=tak|827}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Znin|żniński (''Znin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Szlichtyngowa COA.svg|20px]]
| [[Szlichtyngowa]]
| Schlichtingsheim
| {{L|f=tak|748}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Fraustadt|wschowski (''Fraustadt'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Dubin COA.svg|20px]]
| [[Dubin]] <small>(miasto do 15.V.1895)</small>
| Dubin
| {{L|f=tak|696}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Rawitsch|rawicki (''Rawitsch'')]]<ref name="kroben" />
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Łekno COA.svg|20px]]
| [[Łekno (województwo wielkopolskie)|Łekno]] <small>(miasto do 8.VIII.1888)</small>
| Lekno
| {{L|f=tak|663}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Wongrowitz|wągrowiecki (''Wongrowitz'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Wartosław COA.jpg|20px]]
| [[Wartosław]] <small>(miasto do 1859)</small>
| Neubrück
| {{L|f=tak|617}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Samter|szamotulski (''Samter'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:Kiszkowo herb.gif|20px]]
| [[Kiszkowo (województwo wielkopolskie)|Kiszkowo]] <small>(miasto do 1880)</small>
| Welnau
| {{L|f=tak|612}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Gnesen|gnieźnieński (''Gnesen'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Radolin COA.jpg|20px]]
| [[Radolin (województwo wielkopolskie)|Radolin]] <small>(miasto do 23.XII.1857)</small>
| Radolin
| {{L|f=tak|564}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Czarnikau|czarnkowski (''Czarnikau'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Mieszków (woj wielkopolskie) COA.jpg|20px]]
| [[Mieszków (województwo wielkopolskie)|Mieszków]] <small>(miasto do 26.XI.1873)</small>
| Mieschkow Flecken
| {{L|f=tak|508}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Jarotschin|jarociński (''Jarotschin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Mielżyn COA.jpg|20px]]
| [[Mielżyn]] <small>(miasto do 30.IX.1907)</small>
| Mieltschin
| {{L|f=tak|461}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Witkowo|wikowski (''Witkowo'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:POL Żydowo (pow gnieźnieński) COA.jpg|20px]]
| [[Żydowo (powiat gnieźnieński)|Żydowo]] <small>(miasto do 5.IV.1869)</small>
| Zydowo
| {{L|f=tak|432}}
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
| [[powiat Witkowo|wikowski (''Witkowo'')]]
| {{Flaga|Polska}}
|-
| align="center"| [[Plik:Żerniki powiat żniński COA.jpg|20px]]
| [[Żerniki (powiat żniński)|Żerniki]] <small>(miasto do 10.I.1859)</small>
| Zerniki
| {{L|f=tak|311}}
| [[rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
| [[powiat Znin|żniński (''Znin'')]]
| {{Flaga|Polska}}
| {{Flaga|Polska}}
|}
|}



== Największe miasta ==
== Największe miasta ==
[[Plik:19061211 posen friedrichstrasse mit post.jpg|thumb|[[Poznań]] na pocztówce z ok. 1906]]
[[Plik:19061211 posen friedrichstrasse mit post.jpg|thumb|[[Poznań]] na pocztówce z ok. 1906]]
Populacja największych miast prowincji w 1905 roku według danych niemieckich oraz przynależność wojewódzka w Polsce przed rozbiorami i współcześnie:
Populacja największych miast prowincji w 1905 roku według danych niemieckich oraz przynależność wojewódzka w Polsce przed rozbiorami i współcześnie:
{|class="standard" style=" max-width 70%;"
{|class="standard" style="max-width 70%;"
!
!
!miasto
!miasto
Linia 215: Linia 1312:
|1.
|1.
|[[Poznań]]
|[[Poznań]]
|style="text-align:right"|137.067
|style="text-align:right"| 137.067
|style="text-align:center"|[[Rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
|style="text-align:center"| [[Rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]]
|[[Plik:POL województwo poznańskie IRP COA.svg|20px]] [[Województwo poznańskie (I Rzeczpospolita)|poznańskie]]
|[[Plik:POL województwo poznańskie IRP COA.svg|20px]] [[Województwo poznańskie (I Rzeczpospolita)|poznańskie]]
|[[Plik:POL województwo wielkopolskie COA.svg|20px]] [[Województwo wielkopolskie|wielkopolskie]]
|[[Plik:POL województwo wielkopolskie COA.svg|20px]] [[Województwo wielkopolskie|wielkopolskie]]
Linia 222: Linia 1319:
|2.
|2.
|[[Bydgoszcz]]
|[[Bydgoszcz]]
|style="text-align:right"|54.235
|style="text-align:right"| 54.235
|style="text-align:center"|[[Rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
|style="text-align:center"| [[Rejencja bydgoska (1815–1920)|bydgoska]]
|[[Plik:POL województwo brzeskokujawskie IRP COA.svg|20px]] [[Województwo inowrocławskie|inowrocławskie]]
|[[Plik:POL województwo brzeskokujawskie IRP COA.svg|20px]] [[Województwo inowrocławskie|inowrocławskie]]
|[[Plik:POL województwo kujawsko-pomorskie COA.svg|20px]] [[Województwo kujawsko-pomorskie|kujawsko-pomorskie]]
|[[Plik:POL województwo kujawsko-pomorskie COA.svg|20px]] [[Województwo kujawsko-pomorskie|kujawsko-pomorskie]]
Linia 229: Linia 1326:
|3.
|3.
|[[Inowrocław]]
|[[Inowrocław]]
|style="text-align:right"|24.551
|style="text-align:right"| 24.551
|style="text-align:center"|bydgoska
|style="text-align:center"| bydgoska
|[[Plik:POL województwo brzeskokujawskie IRP COA.svg|20px]] inowrocławskie
|[[Plik:POL województwo brzeskokujawskie IRP COA.svg|20px]] inowrocławskie
|[[Plik:POL województwo kujawsko-pomorskie COA.svg|20px]] kujawsko-pomorskie
|[[Plik:POL województwo kujawsko-pomorskie COA.svg|20px]] kujawsko-pomorskie
Linia 236: Linia 1333:
|4.
|4.
|[[Gniezno]]
|[[Gniezno]]
|style="text-align:right"|23.727
|style="text-align:right"| 23.727
|style="text-align:center"|bydgoska
|style="text-align:center"| bydgoska
|[[Plik:POL województwo gnieźnieńskie IRP COA.svg|20px]] [[Województwo gnieźnieńskie|gnieźnieńskie]]
|[[Plik:POL województwo gnieźnieńskie IRP COA.svg|20px]] [[Województwo gnieźnieńskie|gnieźnieńskie]]
|[[Plik:POL województwo wielkopolskie COA.svg|20px]] wielkopolskie
|[[Plik:POL województwo wielkopolskie COA.svg|20px]] wielkopolskie
Linia 243: Linia 1340:
|5.
|5.
|[[Piła (miasto)|Piła]]
|[[Piła (miasto)|Piła]]
|style="text-align:right"|21.622
|style="text-align:right"| 21.622
|style="text-align:center"|bydgoska
|style="text-align:center"| bydgoska
|[[Plik:POL województwo poznańskie IRP COA.svg|20px]] poznańskie
|[[Plik:POL województwo poznańskie IRP COA.svg|20px]] poznańskie
|[[Plik:POL województwo wielkopolskie COA.svg|20px]] wielkopolskie
|[[Plik:POL województwo wielkopolskie COA.svg|20px]] wielkopolskie
Linia 253: Linia 1350:
* [[Komisja Kolonizacyjna]]
* [[Komisja Kolonizacyjna]]
* [[Hakata]]
* [[Hakata]]
* [[Ostmarkenliteratur]]

== Przypisy ==
{{Przypisy}}


{{Podział administracyjny Prowincji Poznańskiej}}
{{Podział administracyjny Prowincji Poznańskiej}}
{{Prowincje pruskie}}
{{Prowincje pruskie}}
{{Zabory 1815-1918}}
{{Zabory 1815–1918}}

{{kontrola autorytatywna}}


[[Kategoria:Królestwo Prus]]
[[Kategoria:Królestwo Prus]]
[[Kategoria:Wielkopolska]]
[[Kategoria:Wielkopolska]]
[[Kategoria:Zabór pruski]]
[[Kategoria:Zabór pruski]]
[[Kategoria:Prowincja Poznańska| ]]

Aktualna wersja na dzień 14:36, 19 cze 2024

Prowincja Poznańska
Provinz Posen
prowincja
1848–1919
Ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Królestwo Prus

Siedziba

Poznań

Data powstania

1848

Data likwidacji

1919

Powierzchnia

28,970 km²

Populacja (1905)
• liczba ludności


2,099,831

• gęstość

72.5 osób/km²

Położenie na mapie
Położenie na mapie
Multimedia w Wikimedia Commons
Podział Prowincji Poznańskiej na rejencje i powiaty
Procentowy udział ludności pod względem językowym, z podziałem na powiaty.

     język niemiecki

     język polski

     inne języki

Siedziba Sejmu Prowincjonalnego w Poznaniu

Prowincja Poznańska (niem. Provinz Posen) – pruska prowincja istniejąca w latach 1848–1918. Utworzona z Wielkiego Księstwa Poznańskiego.

Po I wojnie światowej większość prowincji weszła w skład Polski i utworzono z niej województwo poznańskie, z części pozostałej przy Republice Weimarskiej utworzono nową Marchię Graniczną Poznańsko-Zachodniopruską.

Podział administracyjny

[edytuj | edytuj kod]

Rejencja poznańska

[edytuj | edytuj kod]

1. Powiaty grodzkie

2. Powiaty ziemskie

Rejencja bydgoska

[edytuj | edytuj kod]

1. Powiaty grodzkie

2. Powiaty ziemskie

Nadprezydenci prowincji

[edytuj | edytuj kod]

Demografia i religia

[edytuj | edytuj kod]

Demografia prowincji poznańskiej w latach 1871–1910:

  • 1871 – 1 583 843 w tym:
    • Katolicy – 63,7%(głównie Polacy)
    • Protestanci – 32,3%
    • Żydzi – 3,9%
    • Inni – 0,1%
  • 1890 – 1 751 642 w tym:
  • 1910 – 2 099 831 w tym:

Wykaz miast 1848–1918 (stan ludności na 1 grudnia 1905)

[edytuj | edytuj kod]
Herb Miasto Nazwa niem. 1905 Ludność 1905 Rejencja 1905 Powiat 1905 Obecna lokacja
Poznań Posen 136 808 poznańska Poznań-Miasto (Posen-Stadt) Polska
Bydgoszcz Bromberg 54 231 bydgoska Bydgoszcz-Miasto (Bromberg-Stadt) Polska
Gniezno Gnesen 23 726 bydgoska gnieźnieński (Gnesen) Polska
Piła Schneidemühl 21 624 bydgoska chodzieski (Kolmar) Polska
Leszno Lissa 14 282 poznańska leszczyński (Lissa) Polska
Ostrów Wielkopolski Ostrowo 13 115 poznańska ostrowski (Ostrowo) Polska
Krotoszyn Krotoschin 12 665 poznańska krotoszyński (Krotoschin) Polska
Inowrocław Hohensalza 12 555 bydgoska inowrocławski (Hohensalza) Polska
Rawicz Rawitsch 11 403 poznańska rawicki (Rawitsch)[1] Polska
Nakło nad Notecią Nakel 8176 bydgoska wyrzyski (Wirsitz) Polska
Pleszew Pleschen 7553 poznańska pleszewski (Pleschen) Polska
Wschowa Fraustadt 7452 poznańska wschowski (Fraustadt) Polska
Trzcianka Schönlanke 7296 bydgoska czarnkowski (Czarnikau) Polska
Września Wreschen 7007 poznańska wrzesiński (Wreschen) Polska
Kościan Kosten 6868 poznańska kościański (Kosten) Polska
Skwierzyna Schwerin an der Warthe 6768 poznańska skwierzyński (Schwerin) Polska
Śrem Schrimm 6625 poznańska śremski (Schrimm) Polska
Środa Wielkopolska Schroda 6597 poznańska średzki (Schroda) Polska
Szamotuły Samter 6423 poznańska szamotulski (Samter) Polska
Chodzież Kolmar in Posen 6348 bydgoska chodzieski (Kolmar) Polska
Wągrowiec Wongrowitz 6040 bydgoska wągrowiecki (Wongrowitz) Polska
Kępno Kempen 5879 poznańska kępiński (Kempen) Polska
Międzyrzecz Meseritz 5800 poznańska międzyrzecki (Meseritz) Polska
Gostyń Gostyn 5318 poznańska gostyński (Gostyn)[1] Polska
Rogoźno Rogasen 5305 poznańska obornicki (Obornik) Polska
Koronowo Krone an der Brahe 5268 bydgoska bydgoski (Bromberg-Land) Polska
Jarocin Jarotschin 5230 poznańska jarociński (Jarotschin) Polska
Trzemeszno Tremessen 5195 bydgoska mogileński (Mogilno) Polska
Międzychód Birnbaum 5126 poznańska międzychodzki (Birnbaum) Polska
Ostrzeszów Schildberg 4946 poznańska ostrzeszowski (Schildberg) Polska
Strzelno Strelno 4897 bydgoska strzelneński (Strelno) Polska
Czarnków Czarnikau 4859 bydgoska czarnkowski (Czarnikau) Polska
Koźmin Wielkopolski Koschmin 4812 poznańska koźmiński (Koschmin) Polska
Wronki Wronke 4722 poznańska szamotulski (Samter) Polska
Wieleń Filehne 4407 bydgoska wieleński (Filehne) Polska
Solec Kujawski Schulitz 4326 bydgoska bydgoski (Bromberg-Land) Polska
Mogilno Mogilno 4280 bydgoska mogileński (Mogilno) Polska
Żnin Znin 4088 bydgoska żniński (Znin) Polska
Oborniki Obornik 4007 poznańska obornicki (Obornik) Polska
Zbąszyń Bentschen 3905 poznańska międzyrzecki (Meseritz) Polska
Śmigiel Schmiegel 3872 poznańska śmigielski (Schmiegel) Polska
Wolsztyn Wollstein 3692 poznańska babimojski (Bomst) Polska
Buk Buk 3672 poznańska grodziski (Grätz)[2] Polska
Pakość Pakosch 3517 bydgoska mogileński (Mogilno) Polska
Kcynia Exin 3367 bydgoska szubiński (Schubin) Polska
Opalenica Opalenitza 3310 poznańska grodziski (Grätz)[2] Polska
Zduny Zduny 3285 poznańska krotoszyński (Krotoschin) Polska
Gniewkowo Argenau 3135 bydgoska inowrocławski (Hohensalza) Polska
Szubin Schubin 3114 bydgoska szubiński (Schubin) Polska
Pobiedziska Pudewitz 3070 poznańska poznański wschodni (Posen-Ost) Polska
Swarzędz Schwersenz 3050 poznańska poznański wschodni (Posen-Ost) Polska
Sieraków Zirke 3024 poznańska międzychodzki (Birnbaum) Polska
Kruszwica Kruschwitz 2937 bydgoska strzelneński (Strelno) Polska
Kostrzyn Kostschin 2882 poznańska średzki (Schroda) Polska
Sulmierzyce Sulmirschütz 2829 poznańska odolanowski (Adelnau) Polska
Fordon Fordon 2785 bydgoska bydgoski (Bromberg-Land) Polska
Lwówek Neustadt bei Pinne 2731 poznańska nowotomyski (Neutomischel)[2] Polska
Pniewy Pinne 2681 poznańska szamotulski (Samter) Polska
Miłosław Miloslaw 2549 poznańska wrzesiński (Wreschen) Polska
Poniec Punitz 2537 poznańska gostyński (Gostyn)[1] Polska
Kórnik Kurnik 2521 poznańska śremski (Schrimm) Polska
Grodzisk Wielkopolski Grätz 2505 poznańska grodziski (Grätz)[2] Polska
Miejska Górka Görchen 2472 poznańska rawicki (Rawitsch)[1] Polska
Mrocza Mrotschen 2427 bydgoska wyrzyski (Wirsitz) Polska
Ujście Usch 2336 bydgoska chodzieski (Kolmar) Polska
Krobia Kröben 2335 poznańska gostyński (Gostyn)[1] Polska
Odolanów Adelnau 2286 poznańska odolanowski (Adelnau) Polska
Kobylin Kobylin 2234 poznańska krotoszyński (Krotoschin) Polska
Trzciel Tirschtiegel 2229 poznańska międzyrzecki (Meseritz) Polska
Łobżenica Lobsens 2216 bydgoska wyrzyski (Wirsitz) Polska
Rakoniewice Rakwitz 2198 poznańska babimojski (Bomst) Polska
Łabiszyn Labischin 2181 bydgoska szubiński (Schubin) Polska
Czempiń Czempin 2153 poznańska kościański (Kosten) Polska
Bojanowo Bojanowo 2106 poznańska rawicki (Rawitsch)[1] Polska
Borek Wielkopolski Borek 2086 poznańska koźmiński (Koschmin) Polska
Szamocin Samotschin 2003 bydgoska chodzieski (Kolmar) Polska
Budzyń Budsin 2002 bydgoska chodzieski (Kolmar) Polska
Babimost Bomst 1985 poznańska babimojski (Bomst) Polska
Nowy Tomyśl Neutomischel 1985 poznańska nowotomyski (Neutomischel)[2] Polska
Pszczew Betsche 1902 poznańska międzyrzecki (Meseritz) Polska
Jutrosin Jutroschin 1896 poznańska rawicki (Rawitsch)[1] Polska
Janowiec Wielkopolski Janowitz 1891 bydgoska żniński (Znin) Polska
Margonin Margonin 1867 bydgoska chodzieski (Kolmar) Polska
Wielichowo Wielichowo 1829 poznańska śmigielski (Schmiegel) Polska
Grabów nad Prosną Grabow 1806 poznańska ostrzeszowski (Schildberg) Polska
Kłecko Kletzko 1779 bydgoska gnieźnieński (Gnesen) Polska
Mosina Moschin 1751 poznańska śremski (Schrimm) Polska
Dolsk Dolzig 1735 poznańska śremski (Schrimm) Polska
Pogorzela Pogorzela 1732 poznańska koźmiński (Koschmin) Polska
Kargowa Unruhstadt 1695 poznańska babimojski (Bomst) Polska
Witkowo Witkowo 1685 poznańska wikowski (Witkowo) Polska
Bledzew Blesen 1634 poznańska skwierzyński (Schwerin) Polska
Żerków Zerkow 1631 poznańska jarociński (Jarotschin) Polska
Kębłowo (miasto do 1883) Kiebel 1585 poznańska babimojski (Bomst) Polska
Krzywiń Kriewen 1576 poznańska kościański (Kosten) Polska
Osieczna Storchnest 1562 poznańska leszczyński (Lissa) Polska
Stęszew Stenschewo 1547 poznańska poznański zachodni (Posen-West) Polska
Raszków Raschkow 1540 poznańska odolanowski (Adelnau) Polska
Wyrzysk Wirsitz 1532 bydgoska wyrzyski (Wirsitz) Polska
Obrzycko Obersitzko 1521 poznańska szamotulski (Samter) Polska
Murowana Goślina Murowana Goslin 1514 poznańska obornicki (Obornik) Polska
Święciechowa Schwetzkau 1505 poznańska leszczyński (Lissa) Polska
Mikstat Mikstat 1468 poznańska ostrzeszowski (Schildberg) Polska
Piaski Sandberg 1419 poznańska gostyński (Gostyn)[1] Polska
Zaniemyśl Santomischel 1409 poznańska średzki (Schroda) Polska
Brójce Brätz 1385 poznańska międzyrzecki (Meseritz) Polska
Czerniejewo Schwarzenau 1378 poznańska wikowski (Witkowo) Polska
Skoki Schokken 1363 bydgoska wągrowiecki (Wongrowitz) Polska
Wysoka Wissek 1346 bydgoska wyrzyski (Wirsitz) Polska
Gębice Gembitz 1329 bydgoska mogileński (Mogilno) Polska
Sarnowa Sarne 1321 poznańska rawicki (Rawitsch)[1] Polska
Dobrzyca Dobrzyca 1309 poznańska krotoszyński (Krotoschin) Polska
Bnin Bnin 1273 poznańska śremski (Schrimm) Polska
Barcin Bartschin 1255 bydgoska szubiński (Schubin) Polska
Mieścisko Markstädt 1196 bydgoska wągrowiecki (Wongrowitz) Polska
Rostarzewo Rothenburg an der Obra 1187 poznańska babimojski (Bomst) Polska
Powidz Powidz 1137 poznańska wikowski (Witkowo) Polska
Rydzyna Reisen 1123 poznańska leszczyński (Lissa) Polska
Ryczywół Ritschenwalde 1122 poznańska obornicki (Obornik) Polska
Łopienno (miasto do 8.VIII.1888) Lopienno 1108 bydgoska wągrowiecki (Wongrowitz) Polska
Ostroróg Scharfenort 1069 poznańska szamotulski (Samter) Polska
Nowe Miasto nad Wartą Neustadt an der Warthe 1067 poznańska jarociński (Jarotschin) Polska
Gołańcz Gollantsch 1036 bydgoska wągrowiecki (Wongrowitz) Polska
Miasteczko Krajeńskie Friedheim 1012 bydgoska wyrzyski (Wirsitz) Polska
Kwieciszewo (miasto do 14.X.1874) Blütenau 1006 bydgoska mogileński (Mogilno) Polska
Zaborowo (miasto do 1893) Zaborowo 953 poznańska leszczyński (Lissa) Polska
Kamionna (miasto do 7.IX.1874) Kähme 908 poznańska międzychodzki (Birnbaum) Polska
Książ Wielkopolski Xions 898 poznańska śremski (Schrimm) Polska
Wylatowo (miasto do 28.II.1871) Wilatowen 882 bydgoska mogileński (Mogilno) Polska
Baranów (miasto do 31.III.1908) Baranow 877 poznańska kępiński (Kempen) Polska
Rynarzewo Netzwalde 856 bydgoska szubiński (Schubin) Polska
Jaraczewo Jaratschewo 850 poznańska jarociński (Jarotschin) Polska
Kopanica Kopnitz 850 poznańska babimojski (Bomst) Polska
Rogowo Rogowo 841 bydgoska żniński (Znin) Polska
Gąsawa Gonsawa 827 bydgoska żniński (Znin) Polska
Szlichtyngowa Schlichtingsheim 748 poznańska wschowski (Fraustadt) Polska
Dubin (miasto do 15.V.1895) Dubin 696 poznańska rawicki (Rawitsch)[1] Polska
Łekno (miasto do 8.VIII.1888) Lekno 663 bydgoska wągrowiecki (Wongrowitz) Polska
Wartosław (miasto do 1859) Neubrück 617 poznańska szamotulski (Samter) Polska
Kiszkowo (miasto do 1880) Welnau 612 bydgoska gnieźnieński (Gnesen) Polska
Radolin (miasto do 23.XII.1857) Radolin 564 bydgoska czarnkowski (Czarnikau) Polska
Mieszków (miasto do 26.XI.1873) Mieschkow Flecken 508 poznańska jarociński (Jarotschin) Polska
Mielżyn (miasto do 30.IX.1907) Mieltschin 461 poznańska wikowski (Witkowo) Polska
Żydowo (miasto do 5.IV.1869) Zydowo 432 poznańska wikowski (Witkowo) Polska
Żerniki (miasto do 10.I.1859) Zerniki 311 bydgoska żniński (Znin) Polska

Największe miasta

[edytuj | edytuj kod]
Poznań na pocztówce z ok. 1906

Populacja największych miast prowincji w 1905 roku według danych niemieckich oraz przynależność wojewódzka w Polsce przed rozbiorami i współcześnie:

miasto pop. 1905 rejencja województwo w 1771 województwo w 2016
1. Poznań 137.067 poznańska poznańskie wielkopolskie
2. Bydgoszcz 54.235 bydgoska inowrocławskie kujawsko-pomorskie
3. Inowrocław 24.551 bydgoska inowrocławskie kujawsko-pomorskie
4. Gniezno 23.727 bydgoska gnieźnieńskie wielkopolskie
5. Piła 21.622 bydgoska poznańskie wielkopolskie

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e f g h i j Do 30 września 1887 powiat krobski (Kröben).
  2. ↑ a b c d e Do 30 września 1887 powiat bukowski (Buk).
Podział administracyjny Prowincji Poznańskiej (Provinz Posen) 1815–1920
Rejencja bydgoska
Regierungsbezirk Bromberg
Powiaty miejskie
Powiaty ziemskie
Rejencja poznańska
Regierungsbezirk Posen
Powiaty miejskie
Powiaty ziemskie

Prowincje pruskie 1815–1939
1815
1822–1850
1867
1919–1920
1922

Ziemie I Rzeczypospolitej pod zaborami 1815–1918
Rosja
(Zabór rosyjski)
Królestwo Polskie/
Kraj Nadwiślański
Ziemie zabrane
Kraj Północno-Zachodni
Kraj Południowo-
Zachodni
Okupacja niemiecka
i austro-węgierska
(1915–1918)
Prusy
(Zabór pruski)
Austria
(Zabór austriacki)
Okupacja rosyjska
(1914–1917)
Protektorat
Austrii, Prus i Rosji
(1815–1846)

Ziemie I Rzeczypospolitej w 1815

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Prowincja_Poznańska&oldid=74051320”