Prowincja Poznańska: Różnice pomiędzy wersjami
Wygląd
Na mapach: 52°24′N 16°55′E/52,400000 16,916667
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne |
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) Zaawansowana edycja mobilna |
||
(Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 10 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Dopracować|źródła=2022-01}} |
|||
{{Państwo infobox |
|||
{{Jednostka administracyjna infobox |
|||
|nazwa_oryginalna = Provinz Posen |
|||
| |
|nazwa = Prowincja Poznańska |
||
| |
|nazwa oryginalna = Provinz Posen |
||
| |
|dopełniacz nazwy = |
||
|jednostka = [[Prowincje pruskie|prowincja]] |
|||
|lata_istnienia = 1848–1919 |
|||
| |
|lata istnienia = 1848–1919 |
||
| |
|zdjęcie = Posen 1905.png |
||
| |
|opis zdjęcia = |
||
| |
|alt zdjęcia = |
||
| |
|herb = Grand Coat of Arms of Grand Duchy of Poznań.svg |
||
| |
|flaga = Flagge Preußen - Provinz Posen.svg |
||
⚫ | |||
|nazwa_dopełniacz = Prowincji Poznańskiej |
|||
|dewiza = |
|dewiza = |
||
| |
|państwo = Prusy |
||
| |
|wariant flagi = 1892 |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
| |
|data powstania = [[1848]] |
||
| |
|data likwidacji = [[1919]] |
||
| |
|ISO 3166-2 = |
||
| |
|powierzchnia = 28,970 km² |
||
| |
|rok = 1905 |
||
| |
|liczba ludności = 2,099,831 |
||
| |
|gęstość zaludnienia = 72.5 osób/km² |
||
| |
|numer kierunkowy = |
||
| |
|kod pocztowy = |
||
| |
|tablice rejestracyjne = |
||
| |
|adres urzędu = |
||
| |
|plan = |
||
⚫ | |||
|głowa_terytorium_opis = |
|||
| |
|1. podział = |
||
⚫ | |||
|w_imieniu_urząd = |
|||
| |
|nazwa mapy = |
||
| |
|współrzędne = |
||
| |
|commons = Category:Posen province |
||
| |
|www = |
||
|w_imieniu_urząd2 = |
|||
|w_imieniu2 = |
|||
|powierzchnia = 28,970 |
|||
|powierzchnia_wód = |
|||
|powierzchnia_miejsce = |
|||
|ludność = 2,099,831 |
|||
|gęstość = 72.5 |
|||
|gęstość_miejsce = |
|||
|ludność_rok = 1905 |
|||
|narodowości = |
|||
|ludność_miejsce = |
|||
|utworzenie_sposób = |
|||
|od_kogo = |
|||
|utworzenie_data = [[1848]] |
|||
|likwidacja_sposób = |
|||
|przez_kogo = |
|||
|likwidacja_data = [[1919]] |
|||
|religia_dominująca = |
|||
|waluta_nazwa = |
|||
|waluta_symbol = |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
|hymn_nazwa_polska = |
|||
|kod_ISO = |
|||
⚫ | |||
|kod_samochodowy = |
|||
|numer_kierunkowy = |
|||
|terytoria_zależne = |
|||
|terytoria_autonomiczne = |
|||
|mapa_obraz = Posen 1905.png |
|||
|uwagi = |
|||
|commons = Category:Posen province |
|||
}} |
}} |
||
[[Plik:Prowincja Poznańska.svg|thumb|240px|Podział Prowincji Poznańskiej na rejencje i powiaty]] |
[[Plik:Prowincja Poznańska.svg|thumb|240px|Podział Prowincji Poznańskiej na rejencje i powiaty]] |
||
[[Plik:Sprachen Provinz Posen 1910.svg|thumb|240px|Procentowy udział ludności pod względem językowym, z podziałem na powiaty. {{legenda|#FF9999|język niemiecki}}{{legenda|#6699CC|język polski}}{{legenda|#CCFFCC|inne języki}}]] |
[[Plik:Sprachen Provinz Posen 1910.svg|thumb|240px|Procentowy udział ludności pod względem językowym, z podziałem na powiaty. {{legenda|#FF9999|język niemiecki}}{{legenda|#6699CC|język polski}}{{legenda|#CCFFCC|inne języki}}]] |
||
[[Plik:Akademia Sztuk Pięknych w Poznaniu.jpg|thumb|240px|Siedziba Sejmu Prowincjonalnego w Poznaniu]] |
[[Plik:Akademia Sztuk Pięknych w Poznaniu.jpg|thumb|240px|Siedziba Sejmu Prowincjonalnego w Poznaniu]] |
||
'''Prowincja Poznańska''' ( |
'''Prowincja Poznańska''' ({{niem.|Provinz Posen}}) – [[Prowincje pruskie|pruska prowincja]] istniejąca w latach 1848–1918. Utworzona z [[Wielkie Księstwo Poznańskie|Wielkiego Księstwa Poznańskiego]]. |
||
Po [[I wojna światowa|I wojnie światowej]] większość prowincji weszła w skład [[II Rzeczpospolita|Polski]] i utworzono z niej [[województwo poznańskie (II Rzeczpospolita)|województwo poznańskie]], z części pozostałej przy [[Republika Weimarska|Republice Weimarskiej]] utworzono nową [[Marchia Graniczna Poznańsko-Zachodniopruska|Marchię Graniczną Poznańsko-Zachodniopruską]]. |
Po [[I wojna światowa|I wojnie światowej]] większość prowincji weszła w skład [[II Rzeczpospolita|Polski]] i utworzono z niej [[województwo poznańskie (II Rzeczpospolita)|województwo poznańskie]], z części pozostałej przy [[Republika Weimarska|Republice Weimarskiej]] utworzono nową [[Marchia Graniczna Poznańsko-Zachodniopruska|Marchię Graniczną Poznańsko-Zachodniopruską]]. |
||
Linia 193: | Linia 162: | ||
| {{Flaga|Polska}} |
| {{Flaga|Polska}} |
||
|- |
|- |
||
| align="center"| [[Plik:POL Piła COA.svg|20px]] |
| align="center"| [[Plik:POL Piła COA 1.svg|20px]] |
||
| [[Piła (miasto)|Piła]] |
| [[Piła (miasto)|Piła]] |
||
| Schneidemühl |
| Schneidemühl |
||
Linia 200: | Linia 169: | ||
| [[powiat Kolmar i. Posen|chodzieski (''Kolmar'')]] |
| [[powiat Kolmar i. Posen|chodzieski (''Kolmar'')]] |
||
| {{Flaga|Polska}} |
| {{Flaga|Polska}} |
||
|- |
|||
| align="center"| [[Plik:POL_Leszno_COA.svg|20px]] |
|||
|[[Leszno]] |
|||
|Lissa |
|||
| {{L|f=tak|14282}} |
|||
|[[Rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]] |
|||
|[[Powiat Lissa|leszczyński (''Lissa'')]] |
|||
|{{Flaga|Polska}} |
|||
|- |
|- |
||
| align="center"| [[Plik:POL Ostrów Wielkopolski COA.svg|20px]] |
| align="center"| [[Plik:POL Ostrów Wielkopolski COA.svg|20px]] |
||
Linia 321: | Linia 298: | ||
| {{Flaga|Polska}} |
| {{Flaga|Polska}} |
||
|- |
|- |
||
| align="center"| [[Plik:POL Wągrowiec COA.svg|20px]] |
| align="center"| [[Plik:POL Wągrowiec COA 1.svg|20px]] |
||
| [[Wągrowiec]] |
| [[Wągrowiec]] |
||
| Wongrowitz |
| Wongrowitz |
||
Linia 334: | Linia 311: | ||
| {{L|f=tak|5879}} |
| {{L|f=tak|5879}} |
||
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]] |
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]] |
||
| [[powiat Kempen|kępiński (''Kempen'')]] |
| [[powiat Kempen i. Posen|kępiński (''Kempen'')]] |
||
| {{Flaga|Polska}} |
| {{Flaga|Polska}} |
||
|- |
|- |
||
Linia 558: | Linia 535: | ||
| {{L|f=tak|3070}} |
| {{L|f=tak|3070}} |
||
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]] |
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]] |
||
| [[powiat Posen |
| [[powiat Posen-Ost|poznański wschodni (''Posen-Ost'')]] |
||
| {{Flaga|Polska}} |
| {{Flaga|Polska}} |
||
|- |
|- |
||
Linia 566: | Linia 543: | ||
| {{L|f=tak|3050}} |
| {{L|f=tak|3050}} |
||
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]] |
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]] |
||
| [[powiat Posen |
| [[powiat Posen-Ost|poznański wschodni (''Posen-Ost'')]] |
||
| {{Flaga|Polska}} |
| {{Flaga|Polska}} |
||
|- |
|- |
||
Linia 673: | Linia 650: | ||
| {{Flaga|Polska}} |
| {{Flaga|Polska}} |
||
|- |
|- |
||
| align="center"| [[Plik:POL Ujście COA.svg|20px]] |
| align="center"| [[Plik:POL Ujście COA 1.svg|20px]] |
||
| [[Ujście (miasto)|Ujście]] |
| [[Ujście (miasto)|Ujście]] |
||
| Usch |
| Usch |
||
Linia 934: | Linia 911: | ||
| {{L|f=tak|1547}} |
| {{L|f=tak|1547}} |
||
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]] |
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]] |
||
| [[powiat Posen |
| [[powiat Posen-West|poznański zachodni (''Posen-West'')]] |
||
| {{Flaga|Polska}} |
| {{Flaga|Polska}} |
||
|- |
|- |
||
Linia 945: | Linia 922: | ||
| {{Flaga|Polska}} |
| {{Flaga|Polska}} |
||
|- |
|- |
||
| align="center"| [[Plik:POL Wyrzysk COA.svg|20px]] |
| align="center"| [[Plik:POL Wyrzysk COA 1.svg|20px]] |
||
| [[Wyrzysk]] |
| [[Wyrzysk]] |
||
| Wirsitz |
| Wirsitz |
||
Linia 1145: | Linia 1122: | ||
| {{Flaga|Polska}} |
| {{Flaga|Polska}} |
||
|- |
|- |
||
| align="center"| [[Plik:POL Miasteczko Krajeńskie COA. |
| align="center"| [[Plik:POL Miasteczko Krajeńskie COA.png|20px]] |
||
| [[Miasteczko Krajeńskie]] |
| [[Miasteczko Krajeńskie]] |
||
| Friedheim |
| Friedheim |
||
Linia 1198: | Linia 1175: | ||
| {{L|f=tak|877}} |
| {{L|f=tak|877}} |
||
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]] |
| [[rejencja poznańska (1815–1920)|poznańska]] |
||
| [[powiat Kempen|kępiński (''Kempen'')]] |
| [[powiat Kempen i. Posen|kępiński (''Kempen'')]] |
||
| {{Flaga|Polska}} |
| {{Flaga|Polska}} |
||
|- |
|- |
||
Linia 1209: | Linia 1186: | ||
| {{Flaga|Polska}} |
| {{Flaga|Polska}} |
||
|- |
|- |
||
| align="center"| [[Plik:POL |
| align="center"| [[Plik:POL Jaraczewo COA.svg|20px]] |
||
| [[Jaraczewo]] |
| [[Jaraczewo]] |
||
| Jaratschewo |
| Jaratschewo |
Aktualna wersja na dzień 14:36, 19 cze 2024
Ten artykuł od 2022-01 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
prowincja | |||||
1848–1919 | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Siedziba | |||||
Data powstania | |||||
Data likwidacji | |||||
Powierzchnia |
28,970 km² | ||||
Populacja (1905) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość |
72.5 osób/km² | ||||
Położenie na mapie |
Prowincja Poznańska (niem. Provinz Posen) – pruska prowincja istniejąca w latach 1848–1918. Utworzona z Wielkiego Księstwa Poznańskiego.
Po I wojnie światowej większość prowincji weszła w skład Polski i utworzono z niej województwo poznańskie, z części pozostałej przy Republice Weimarskiej utworzono nową Marchię Graniczną Poznańsko-Zachodniopruską.
Podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]1. Powiaty grodzkie
- Posen (Poznań)
2. Powiaty ziemskie
- Powiat Adelnau (Odolanów)
- Powiat Birnbaum, (Międzychód)
- Powiat Bomst (Babimost)
- Powiat Fraustadt (Wschowa)
- Powiat Gostyn (Gostyń)
- Powiat Grätz (Grodzisk Wielkopolski)
- Powiat Jarotschin (Jarocin)
- Powiat Kempen i. Posen (Kępno)
- Powiat Koschmin (Koźmin Wielkopolski)
- Powiat Kosten (Kościan)
- Powiat Krotoschin (Krotoszyn)
- Powiat Lissa (Leszno)
- Powiat Meseritz (Międzyrzecz)
- Powiat Neutomischel (Nowy Tomyśl)
- Powiat Obornik (Oborniki)
- Powiat Ostrowo (Ostrów Wielkopolski)
- Powiat Pleschen (Pleszew)
- Powiat Posen-Ost (Poznań)
- Powiat Posen-West (Poznań)
- Powiat Rawitsch (Rawicz)
- Powiat Samter (Szamotuły)
- Powiat Schildberg (Ostrzeszów)
- Powiat Schmiegel (Śmigiel)
- Powiat Schrimm (Śrem)
- Powiat Schroda (Środa Wielkopolska)
- Powiat Schwerin (Warthe) (Skwierzyna)
- Powiat Wreschen (Września)
1. Powiaty grodzkie
- Bromberg (Bydgoszcz)
- Schneidemühl (Piła)
2. Powiaty ziemskie
- Powiat Bromberg (Bydgoszcz)
- Powiat Czarnikau (Czarnków)
- Powiat Filehne (Wieleń)
- Powiat Gnesen (Gniezno)
- Powiat Hohensalza (Inowrocław)
- Powiat Kolmar i. Posen (Chodzież)
- Powiat Mogilno (Mogilno)
- Powiat Schubin (Szubin)
- Powiat Strelno (Strzelno)
- Powiat Wirsitz (Wyrzysk)
- Powiat Witkowo (Witkowo)
- Powiat Wongrowitz (Wągrowiec)
- Powiat Znin (Żnin)
Nadprezydenci prowincji
[edytuj | edytuj kod]- 1848–1850 Carl Moritz von Beurmann
- 1850–1851 Gustav von Bonin
- 1851–1860 Eugen von Puttkamer
- 1860–1862 Gustav von Bonin
- 1862–1869 Karl Wilhelm von Horn
- 1869–1873 Otto von Königsmarck
- 1873–1886 William Barstow von Guenther
- 1886–1890 Robert von Zedlitz-Trützschler
- 1890–1899 Hugo von Wilamowitz-Moellendorff
- 1899–1903 Karl Julius Rudolf von Bitter
- 1903–1911 Wilhelm von Waldow-Reitzenstein
- 1911–1914 Philipp Schwartzkopff
- 1914–1918 Johann von Eisenhart-Rothe
- 1919-1920 Friedrich von Bülow (komisarycznie, z siedzibą w Pile)
Demografia i religia
[edytuj | edytuj kod]Demografia prowincji poznańskiej w latach 1871–1910:
- 1871 – 1 583 843 w tym:
- Katolicy – 63,7%(głównie Polacy)
- Protestanci – 32,3%
- Żydzi – 3,9%
- Inni – 0,1%
- 1890 – 1 751 642 w tym:
- 1910 – 2 099 831 w tym:
Wykaz miast 1848–1918 (stan ludności na 1 grudnia 1905)
[edytuj | edytuj kod]Największe miasta
[edytuj | edytuj kod]Populacja największych miast prowincji w 1905 roku według danych niemieckich oraz przynależność wojewódzka w Polsce przed rozbiorami i współcześnie:
miasto | pop. 1905 | rejencja | województwo w 1771 | województwo w 2016 | |
---|---|---|---|---|---|
1. | Poznań | 137.067 | poznańska | poznańskie | wielkopolskie |
2. | Bydgoszcz | 54.235 | bydgoska | inowrocławskie | kujawsko-pomorskie |
3. | Inowrocław | 24.551 | bydgoska | inowrocławskie | kujawsko-pomorskie |
4. | Gniezno | 23.727 | bydgoska | gnieźnieńskie | wielkopolskie |
5. | Piła | 21.622 | bydgoska | poznańskie | wielkopolskie |