Roman Kryże: Różnice pomiędzy wersjami

Roman Józef Kryże
Data i miejsce urodzenia	4 lipca 1907 ; Lwów
Data i miejsce śmierci	23 lutego 1983 ; Warszawa
Zawód, zajęcie	prawnik
	Odznaczenia

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja nieprzejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 18:25, 2 kwi 2023

Grób Romana Kryże na Powązkach Wojskowych

Roman Józef Kryże (ur. 4 lipca 1907 we Lwowie, zm. 23 lutego 1983 w Warszawie) – polski prawnik, sędzia wojskowy orzekający w procesach politycznych, funkcjonariusz stalinowskiego aparatu represji.

Życiorys

Syn Tomasza Kryżego i Aleksandry z d. Jóźwiak.

Aplikację, asesurę i pierwsze lata w zawodzie sędziego odbył w sądzie grodzkim Sądu Okręgowego w Grudziądzu^{[potrzebny przypis]}. W Wojsku Polskim II RP został awansowany na stopień podporucznika piechoty ze starszeństwem z dniem 1 grudnia 1932^[1]. W latach 30. był oficerem rezerwy 63 Toruńskiego pułku piechoty^[2]. Podczas kampanii wrześniowej pełnił służbę w stopniu podporucznika w szeregach 65 pułku piechoty. Od 18 września 1939 do 5 lutego 1945 przebywał w niewoli niemieckiej – w oflagu VII C Laufen (numer jeńca 32058)^[3]. Po oswobodzeniu brał udział w walkach o przełamanie Wału Pomorskiego.

Od 14 maja 1945 był sędzią kolejno: Sądu Grodzkiego w Grudziądzu (do 3 lipca 1945), Wydziału I Najwyższego Sądu Wojskowego (do 31 października 1950) i Wydziału II NSW (do 11 sierpnia 1955). 11 sierpnia 1955 został przeniesiony do rezerwy. W latach 1955–1977 był sędzią Sądu Najwyższego. Brał udział w orzekaniu wyroków skazujących, w tym również na karę śmierci, w sprawach przeciwko działaczom podziemia niepodległościowego, m.in. rotmistrza Witolda Pileckiego^[4] i majora Tadeusza Pleśniaka. W 1964 był przewodniczącym składu sędziowskiego, który wydał wyroki skazujące w sprawie tzw. afery mięsnej. Wiele z wyroków wydanych przez niego zostało uznanych po 1989 za mordy sądowe.

W 1946 został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi^[5].

Zmarł w 1983 i został pochowany w Kwaterze Ł Cmentarza Wojskowego na Powązkach^[6].

Przypisy

↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 110.
↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 525.
↑ szukaj w bazie [online], straty.pl [dostęp 2018-09-18] (pol.).
↑ Mordercy w togach. Za śmierć rtm. Pileckiego nie odpowiedział nikt. tvp.info, 2018-05-25. [dostęp 2019-08-26].
↑ M.P. z 1947 r. nr 51, poz. 332.
↑ „Pod tymi grobami leżą Żołnierze Wyklęci” – to apel do władz. Nie wyklinajcie ich ponownie!. wpolityce.pl, 2014-08-28. [dostęp 2015-10-08].

Bibliografia

Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.
Krzysztof Szwagrzyk, Prawnicy czasu bezprawia: sędziowie i prokuratorzy wojskowi w Polsce 1944–1956, Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2005, ISBN 83-88385-65-8.

[CITEREFRocznik_Oficerski_Rezerw1934110-1] Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 110.

[CITEREFRocznik_Oficerski_Rezerw1934525-2] Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 525.

[3] szukaj w bazie [online], straty.pl [dostęp 2018-09-18] (pol.).

[4] Mordercy w togach. Za śmierć rtm. Pileckiego nie odpowiedział nikt. tvp.info, 2018-05-25. [dostęp 2019-08-26].

[5] M.P. z 1947 r. nr 51, poz. 332.

[6] „Pod tymi grobami leżą Żołnierze Wyklęci” – to apel do władz. Nie wyklinajcie ich ponownie!. wpolityce.pl, 2014-08-28. [dostęp 2015-10-08].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

@@ Linia 20: / Linia 20: @@
 {{fakt|Aplikację, asesurę i pierwsze lata w zawodzie sędziego odbył w sądzie grodzkim Sądu Okręgowego w [[Grudziądz]]u|data=2019-02}}. W Wojsku Polskim II RP został awansowany na stopień podporucznika piechoty ze [[Starszeństwo oficerów|starszeństwem]] z dniem 1 grudnia 1932{{odn|Rocznik Oficerski Rezerw|1934|s=110}}. W latach 30. był oficerem rezerwy [[63 Toruński Pułk Piechoty|63 Toruńskiego pułku piechoty]]{{odn|Rocznik Oficerski Rezerw|1934|s=525}}. Podczas [[kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] pełnił służbę w stopniu podporucznika w szeregach [[65 Starogardzki Pułk Piechoty|65 pułku piechoty]]. Od 18 września 1939 do 5 lutego 1945 przebywał w niewoli niemieckiej – w oflagu VII C Laufen (numer jeńca 32058)<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = szukaj w bazie |data = |data dostępu = 2018-09-18 |opublikowany = straty.pl |url = https://straty.pl/szukaj-osoby.php |język = pl}}</ref>. Po oswobodzeniu brał udział w walkach o przełamanie [[Wał Pomorski|Wału Pomorskiego]].
-Od 14 maja 1945 był sędzią kolejno: Sądu Grodzkiego w Grudziądzu (do 3 lipca 1945), Wydziału I [[Najwyższy Sąd Wojskowy|Najwyższego Sądu Wojskowego]] (do 31 października 1950) i Wydziału II NSW (do 11 sierpnia 1955). 11 sierpnia 1955 został przeniesiony do rezerwy. W latach 1955–1977 był sędzią [[Sąd Najwyższy (Polska)|Sądu Najwyższego]]. Brał udział w orzekaniu wyroków skazujących, w tym również na karę śmierci, w sprawach przeciwko działaczom podziemia niepodległościowego, m.in. rotmistrza [[Witold Pilecki|Witolda Pileckiego]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.tvp.info/37344605/mordercy-w-togach-za-smierc-rtm-pileckiego-nie-odpowiedzial-nikt |tytuł = Mordercy w togach. Za śmierć rtm. Pileckiego nie odpowiedział nikt |data = 2018-05-25 |opublikowany = tvp.info |data dostępu = 2019-08-26}}</ref> i majora [[Tadeusz Pleśniak|Tadeusza Pleśniaka]]. W 1964 był przewodniczącym składu sędziowskiego, który wydał wyroki skazujące w sprawie tzw. [[afera mięsna|afery mięsnej]]. Wiele z wyroków wydanych przez niego zostało uznanych po 1989 za [[mord sądowy|mordy sądowe]]. Bezwzględność w wydawaniu wyroków śmierci w okresie stalinowskim przyczyniła się także do ukucia powiedzenia: „Sądzi Kryże – będą krzyże”, a także określenia „ukryżować”. Określenia tego używał m.in. znany adwokat i obrońca w procesach politycznych [[Władysław Siła-Nowicki]].
+Od 14 maja 1945 był sędzią kolejno: Sądu Grodzkiego w Grudziądzu (do 3 lipca 1945), Wydziału I [[Najwyższy Sąd Wojskowy|Najwyższego Sądu Wojskowego]] (do 31 października 1950) i Wydziału II NSW (do 11 sierpnia 1955). 11 sierpnia 1955 został przeniesiony do rezerwy. W latach 1955–1977 był sędzią [[Sąd Najwyższy (Polska)|Sądu Najwyższego]]. Brał udział w orzekaniu wyroków skazujących, w tym również na karę śmierci, w sprawach przeciwko działaczom podziemia niepodległościowego, m.in. rotmistrza [[Witold Pilecki|Witolda Pileckiego]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.tvp.info/37344605/mordercy-w-togach-za-smierc-rtm-pileckiego-nie-odpowiedzial-nikt |tytuł = Mordercy w togach. Za śmierć rtm. Pileckiego nie odpowiedział nikt |data = 2018-05-25 |opublikowany = tvp.info |data dostępu = 2019-08-26}}</ref> i majora [[Tadeusz Pleśniak|Tadeusza Pleśniaka]]. W 1964 był przewodniczącym składu sędziowskiego, który wydał wyroki skazujące w sprawie tzw. [[afera mięsna|afery mięsnej]]. Wiele z wyroków wydanych przez niego zostało uznanych po 1989 za [[mord sądowy|mordy sądowe]].
 W 1946 został odznaczony [[Krzyż Zasługi|Srebrnym Krzyżem Zasługi]]<ref>{{Monitor Polski|1947|51|332}}.</ref>.
 Zmarł w 1983 i został pochowany w [[Kwatera na Łączce|Kwaterze Ł]] [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarza Wojskowego na Powązkach]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://wpolityce.pl/historia/211187-pod-tymi-grobami-leza-zolnierze-wykleci-to-apel-do-wladz-nie-wyklinajcie-ich-ponownie-zobacz-zdjecia |tytuł = „Pod tymi grobami leżą Żołnierze Wyklęci” – to apel do władz. Nie wyklinajcie ich ponownie! |data = 2014-08-28 |opublikowany = wpolityce.pl |data dostępu = 2015-10-08}}</ref>.
-Był ojcem [[Andrzej Kryże|Andrzeja Kryżego]].
 == Przypisy ==