Przejdź do zawartości

Rudy Giuliani: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne, drobne techniczne
m poprawa linków
 
(Nie pokazano 40 wersji utworzonych przez 31 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{dopracować|źródła=2008-11}}
{{dopracować|źródła=2008-11}}
{{Polityk infobox
{{Polityk infobox
|polityk = Rudolph Giuliani
|polityk = Rudy Giuliani
|pełne imię i nazwisko = Rudolph William Louis Giuliani III
|grafika = Rudy Giuliani.jpg
|opis grafiki = Rudolph Giuliani (2006)
|grafika = 2019 Rudolph Giuliani, Ex-Prefeito de Nova York - 48789790128 (cropped).jpg
|opis grafiki = Rudolph Giuliani (2019)
|data urodzenia = 28 maja 1944
|data urodzenia = 28 maja 1944
|miejsce urodzenia =
|miejsce urodzenia = [[Nowy Jork]]
|data śmierci =
|data śmierci =
|miejsce śmierci =
|miejsce śmierci =
Linia 11: Linia 12:
|partia = [[Partia Republikańska (Stany Zjednoczone)|Partia Republikańska]]
|partia = [[Partia Republikańska (Stany Zjednoczone)|Partia Republikańska]]
|od = 1 stycznia 1994
|od = 1 stycznia 1994
|do = 31 grudnia 2001
|do = 1 stycznia 2002
|poprzednik = [[David Dinkins]]
|poprzednik = [[David Dinkins]]
|następca = [[Michael Bloomberg]]
|następca = [[Michael Bloomberg]]
Linia 17: Linia 18:
|2 partia = [[Partia Republikańska (Stany Zjednoczone)|Partia Republikańska]]
|2 partia = [[Partia Republikańska (Stany Zjednoczone)|Partia Republikańska]]
|2 od = 20 stycznia 2017
|2 od = 20 stycznia 2017
|2 do = 20 stycznia 2021
|odznaczenia = [[Plik:ITA OMRI 2001 GC BAR.svg|40px|Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy (Włochy)]] [[Plik:Grande ufficiale OMRI BAR.svg|40px|Order Zasługi Republiki Włoskiej II Klasy (Włochy)]] [[Plik:Order BritEmp (civil) rib.PNG|40px|Order Imperium Brytyjskiego II Klasy (Wielka Brytania)]] [[Plik:CZE Medaile Za hrdinstvi (1994) BAR.svg|40px|Medal za Bohaterstwo (Czechy)]]
|odznaczenia = {{order|OMRI|KW}} {{order|OMRI|WO}} {{order|OBE|C22}} {{order|MB|CZE}}
|commons = Category:Rudy Giuliani
|commons = Category:Rudy Giuliani
|quote = Rudolph Giuliani
|quote = Rudolph Giuliani
}}
}}
'''Rudy Giuliani''', właśc. '''Rudolph William Louis Giuliani III''' (ur. [[28 maja]] [[1944]]) – amerykański [[polityk]] pochodzenia włoskiego, [[burmistrz]] [[Nowy Jork|Nowego Jorku]] w latach 1994–2001.
'''Rudy Giuliani''', właśc. '''Rudolph William Louis Giuliani III''' (ur. [[28 maja]] [[1944]] w Nowym Jorku) – amerykański [[polityk]] pochodzenia włoskiego, [[burmistrz]] [[Nowy Jork|Nowego Jorku]] w latach 1994–2001, [[Człowiek Roku tygodnika „Time”]] w 2001 roku<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Eric Pooley |tytuł = Person of the Year 2001 |czasopismo = Time |data = 2001-12-31 |data dostępu = 2019-11-05 |issn = 0040-781X |url = http://content.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2020227_2020306,00.html |język = en-US}}</ref>.


== Życiorys ==
== Życiorys ==
[[Harold Giuliani]] (1908–1981) – ojciec przyszłego burmistrza Nowego Jorku i kandydata na prezydenta USA – 2 kwietnia 1934 r. trafił na półtora roku do więzienia. Pobyt w [[Sing Sing]] pchnął karierę Harolda na nowe tory. W latach 40. Harold Giuliani zaczął ochraniać lichwiarski interes swego szwagra [[Leo D'Avanzo]], który trudnił się także nielegalnymi zakładami bukmacherskimi. Gdy w 1944 r. przyszedł na świat Rudy, jego ojciec kijem baseballowym łamał nogi opornym dłużnikom, był także zamieszany w zabójstwa na zlecenie mafijnego klanu [[Rodzina Lucchese|Lucchese]], jednego z pięciu, które w latach 40. rządziły Nowym Jorkiem. Zmarł na raka prostaty w 1980 r., ale jego niechlubna przeszłość stała się powszechnie znana dopiero w 2006 r., po publikacji książki [[Wayne Barrett]] „Wielka iluzja: nieopowiedziana historia Rudy’ego Giulianiego i 11 września”.
Harold Giuliani (1908–1981) – ojciec przyszłego burmistrza Nowego Jorku i kandydata na prezydenta USA – 2 kwietnia 1934 r. trafił na półtora roku do więzienia. Pobyt w [[Sing Sing (więzienie)|Sing Sing]] pchnął karierę Harolda na nowe tory. W latach 40. Harold Giuliani zaczął ochraniać lichwiarski interes swego szwagra Leo D’Avanzo, który trudnił się także nielegalnymi zakładami bukmacherskimi. Gdy w 1944 r. urodził się Rudy, jego ojciec kijem baseballowym łamał nogi opornym dłużnikom, był także zamieszany w zabójstwa na zlecenie mafijnego klanu [[Rodzina Lucchese|Lucchese]], jednego z pięciu, które w latach 40. rządziły Nowym Jorkiem. Zmarł na raka prostaty w 1980 r., ale jego niechlubna przeszłość stała się powszechnie znana dopiero w 2006 r., po publikacji książki {{link-interwiki|Wayne'a Barretta|Q=Q14954771}} ''Wielka iluzja: nieopowiedziana historia Rudy’ego Giulianiego i 11 września''.


Giuliani junior przez lata skrzętnie ukrywał rodzinny sekret. We wspomnieniach napisał tylko, że ojciec uczył go boksu, interesował się sportem i głosował na partię republikańską. Gdy Rudy w 1981 r. zaczął robić karierę w ministerstwie sprawiedliwości i [[Federalne Biuro Śledcze|FBI]] rutynowo pytała go o zdarzenia z przeszłości, mogące utrudnić mu walkę z przestępczością, nawet nie zająknął się o mafijnych powiązaniach ojca. Dziś Giuliani mówi, że to właśnie ojciec wpoił mu szacunek do prawa. Harold nie chciał, by syn poszedł w jego ślady. Rudy wziął to sobie podobno do serca.
Giuliani junior przez lata skrzętnie ukrywał rodzinny sekret. We wspomnieniach napisał tylko, że ojciec uczył go boksu, interesował się sportem i głosował na partię republikańską. Gdy Rudy w 1981 r. zaczął robić karierę w [[Departament Sprawiedliwości Stanów Zjednoczonych|Departamencie Sprawiedliwości]] i [[Federalne Biuro Śledcze|FBI]] rutynowo pytała go o zdarzenia z przeszłości, mogące utrudnić mu walkę z przestępczością, nawet nie zająknął się o mafijnych powiązaniach ojca. Dziś Giuliani mówi, że to właśnie ojciec wpoił mu szacunek do prawa. Harold nie chciał, by syn poszedł w jego ślady. Rudy wziął to sobie podobno do serca.


Karierę polityczną rozpoczął jako [[prokurator]], doprowadzając do skazania kilku czołowych finansistów z [[Wall Street]] za ''[[insider trading]]'' – nielegalny handel [[Akcja (finanse)|akcjami]] spółki, przez osobę z nią związaną ([[język angielski|ang.]] ''inside'' – wewnątrz), z wykorzystaniem informacji, które nie są powszechnie znane, a które mają wpływ na notowania tejże spółki. Później był urzędnikiem w [[Departament Sprawiedliwości Stanów Zjednoczonych|Departamencie Sprawiedliwości]].
Karierę polityczną rozpoczął jako [[prokurator]], doprowadzając do skazania kilku czołowych finansistów z [[Wall Street]] za ''[[insider trading]]''. Później był urzędnikiem w [[Departament Sprawiedliwości Stanów Zjednoczonych|Departamencie Sprawiedliwości]].


Pierwszy raz startował w wyborach na burmistrza Nowego Jorku w roku 1989, z ramienia [[Partia Republikańska (Stany Zjednoczone)|Partii Republikańskiej]], jednak przegrał. Burmistrzem został dopiero w 1993.
Pierwszy raz startował w wyborach na burmistrza Nowego Jorku w 1989, z ramienia [[Partia Republikańska (Stany Zjednoczone)|Partii Republikańskiej]], jednak przegrał. Burmistrzem został dopiero w 1993.


Na początku swojej kadencji Giuliani wzmocnił [[policja|policję]] i przeprowadził kampanię walki z przestępczością, oczyszczając Nowy Jork, który wcześniej był najbardziej niebezpiecznym miastem [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]].
Na początku swojej kadencji Giuliani wzmocnił [[policja|policję]] i przeprowadził kampanię walki z przestępczością, oczyszczając Nowy Jork, który wcześniej był najbardziej niebezpiecznym miastem [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]].
Linia 38: Linia 40:
W 2000 wystartował w wyborach do Senatu przeciwko żonie [[Bill Clinton|Billa Clintona]], [[Hillary Clinton|Hillary]], wycofał się jednak z przyczyn zdrowotnych ([[Rak gruczołu krokowego|rak prostaty]]). Nieoficjalnie jednak mówiono, iż jego szanse zostały podkopane przez przyznanie się do zdrady małżeńskiej z sekretarką.
W 2000 wystartował w wyborach do Senatu przeciwko żonie [[Bill Clinton|Billa Clintona]], [[Hillary Clinton|Hillary]], wycofał się jednak z przyczyn zdrowotnych ([[Rak gruczołu krokowego|rak prostaty]]). Nieoficjalnie jednak mówiono, iż jego szanse zostały podkopane przez przyznanie się do zdrady małżeńskiej z sekretarką.


Od 11 września 2001 Giuliani jest również powszechnie szanowany za postawę w trakcie akcji ratunkowej po [[Zamach z 11 września 2001 roku|zamachu terrorystycznym na World Trade Center]]. Został za to uhonorowany tytułem Człowieka Roku 2001 przez tygodnik „[[Time (tygodnik)|Time]]”.
Od 11 września 2001 Giuliani jest również powszechnie szanowany za postawę w trakcie akcji ratunkowej po [[Zamachy z 11 września 2001 roku|zamachu terrorystycznym na World Trade Center]]. Został za to uhonorowany tytułem Człowieka Roku 2001 przez tygodnik „[[Time (tygodnik)|Time]]”<ref name=":0" />.


Kandydował w [[Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 2008 roku|wyborach prezydenckich w 2008 roku]], jednak nie uzyskał nominacji Partii Republikańskiej. 12 stycznia 2017 prezydent elekt [[Donald Trump]] zapowiedział, że Rudy Giuliani zostanie jego doradcą do spraw cyberbezpieczeństwa. Okres urzędowania rozpoczął 20 stycznia 2017 w dniu zaprzysiężenia Trumpa.
Kandydował w [[Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 2008 roku|wyborach prezydenckich w 2008]], jednak nie uzyskał nominacji Partii Republikańskiej. 12 stycznia 2017 prezydent elekt [[Donald Trump]] zapowiedział, że Rudy Giuliani zostanie jego doradcą do spraw [[Cyberterroryzm#Cyberbezpieczeństwo firmy w praktyce|cyberbezpieczeństwa]]. Okres urzędowania rozpoczął 20 stycznia 2017 w dniu zaprzysiężenia Trumpa.

Jest osobistym prawnikiem Donalda Trumpa, reprezentował go podczas [[Śledztwo w sprawie impeachmentu Donalda Trumpa|śledztwa w sprawie pierwszego impeachmentu]].

== Film ==
Zagrał siebie w filmach: ''Eddie'' (1996), ''ABC 2000: The Millennium'' (1999), ''In Memoriam: New York City'' (2002), ''Dwóch gniewnych ludzi'' (2003), ''Jak Arnold zdobywał Zachód'' (2004), ''Kulisy 11 września'' (2005), ''The Lew Rudin Way'' (2006), ''Le Cirque - stolik w raju'' (2007), '''Hick' Town'' (2009), ''The Making of the Mob: New York'' (2015), ''Osądzeni przez media'' (2020), ''Kolejny film o Boracie'' (2020)<ref>[https://www.filmweb.pl/person/Rudy+Giuliani-404945 Rudy Giuliani w serwisie Filmweb]</ref>.


== Odznaczenia ==
== Odznaczenia ==
* Cavaliere di Gran Croce [[Order Zasługi Republiki Włoskiej|Orderu Zasługi Republiki Włoskiej]] – 2001, [[Włochy]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.quirinale.it/elementi/DettaglioOnorificenze.aspx?decorato=45299| tytuł = Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana| data = 28 września 2001| opublikowany = quirinale.it | język = it |data dostępu = 22 sierpnia 2010}}</ref>
* Kawaler Krzyża Wielkiego [[Order Zasługi Republiki Włoskiej|Orderu Zasługi Republiki Włoskiej]] – 2001, [[Włochy]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.quirinale.it/elementi/DettaglioOnorificenze.aspx?decorato=45299| tytuł = Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana| data = 28 września 2001| opublikowany = quirinale.it |język = it |data dostępu = 2010-08-22}}</ref>
* Grande Ufficiale [[Order Zasługi Republiki Włoskiej|Orderu Zasługi Republiki Włoskiej]] – 1987, Włochy<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.quirinale.it/elementi/DettaglioOnorificenze.aspx?decorato=246477| tytuł = Grande Ufficiale Ordine al Merito della Repubblica Italiana| data = 2 czerwca 1987| opublikowany = quirinale.it | język = it |data dostępu = 22 sierpnia 2010}}</ref>
* Wielki Oficer [[Order Zasługi Republiki Włoskiej|Orderu Zasługi Republiki Włoskiej]] – 1987, Włochy<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.quirinale.it/elementi/DettaglioOnorificenze.aspx?decorato=246477| tytuł = Grande Ufficiale Ordine al Merito della Repubblica Italiana| data = 2 czerwca 1987| opublikowany = quirinale.it |język = it |data dostępu = 2010-08-22}}</ref>
* honorowy Knight Commander [[Order Imperium Brytyjskiego|Orderu Imperium Brytyjskiego]] – 2002, nadany przez królową [[Elżbieta II|Elżbietę II]]<ref>{{Cytuj stronę|url=http://transcripts.cnn.com/TRANSCRIPTS/0202/13/ltm.02.html |tytuł=Former New York City Mayor Rudy Giuliani Knighted by Queen Elizabeth |opublikowany=cnn.com |data=13 lutego 2002 |język = cs |data dostępu=22 sierpnia 2010}}</ref>
* Kawaler Komandor [[Order Imperium Brytyjskiego|Orderu Imperium Brytyjskiego]] (KBE) – 2002, nadany przez królową [[Elżbieta II|Elżbietę II]]<ref>{{Cytuj stronę|url=http://transcripts.cnn.com/TRANSCRIPTS/0202/13/ltm.02.html |tytuł=Former New York City Mayor Rudy Giuliani Knighted by Queen Elizabeth |opublikowany=cnn.com |data=13 lutego 2002 |język = cs |data dostępu=2010-08-22}}</ref>
* [[Medal Za Bohaterstwo (Czechy)|Medal Za Bohaterstwo]] – 2002, [[Czechy]]<ref>{{cytuj stronę|url = http://www.hrad.cz/cs/ceska-republika/statni-vyznamenani/medaile-za-hrdinstvi/seznam-vyznamenanych.shtml|tytuł = Odznaczeni Medalem za Bohaterstwo (od 1994)|opublikowany = Pražský hrad (www.hrad.cz)|język = cs|data dostępu = 3 sierpnia 2010}}</ref>
* [[Medal Za Bohaterstwo (Czechy)|Medal Za Bohaterstwo]] – 2002, [[Czechy]]<ref>{{cytuj stronę|url = http://www.hrad.cz/cs/ceska-republika/statni-vyznamenani/medaile-za-hrdinstvi/seznam-vyznamenanych.shtml|tytuł = Odznaczeni Medalem za Bohaterstwo (od 1994)|opublikowany = Pražský hrad (www.hrad.cz)|język = cs|data dostępu = 2010-08-03}}</ref>


== Przypisy ==
{{Przypisy}}
{{Przypisy}}

{{Iracka Grupa Studyjna}}
{{Iracka Grupa Studyjna}}
{{Człowiek roku tygodnika Time}}
{{Człowiek roku tygodnika Time}}
{{Burmistrzowie Nowego Jorku}}

{{Złota Malina dla najgorszego aktora drugoplanowego}}
{{Złota Malina za najgorsze ekranowe połączenie}}
{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}


Linia 65: Linia 76:
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem Za Bohaterstwo]]
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem Za Bohaterstwo]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1944]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1944]]
[[Kategoria:Republikanie (Stany Zjednoczone)]]
[[Kategoria:Republikanie ze stanu Nowy Jork]]

Aktualna wersja na dzień 22:14, 29 kwi 2024

Rudy Giuliani
Ilustracja
Rudolph Giuliani (2019)
Pełne imię i nazwisko

Rudolph William Louis Giuliani III

Data i miejsce urodzenia

28 maja 1944
Nowy Jork

Burmistrz Nowego Jorku
Okres

od 1 stycznia 1994
do 1 stycznia 2002

Przynależność polityczna

Partia Republikańska

Poprzednik

David Dinkins

Następca

Michael Bloomberg

Doradca do spraw cyberbezpieczeństwa
Okres

od 20 stycznia 2017
do 20 stycznia 2021

Przynależność polityczna

Partia Republikańska

podpis
Odznaczenia
Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy (1951-2001) Order Zasługi Republiki Włoskiej II Klasy (1951-2001) Kawaler Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny) Medal Za Bohaterstwo (Czechy)

Rudy Giuliani, właśc. Rudolph William Louis Giuliani III (ur. 28 maja 1944 w Nowym Jorku) – amerykański polityk pochodzenia włoskiego, burmistrz Nowego Jorku w latach 1994–2001, Człowiek Roku tygodnika „Time” w 2001 roku[1].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Harold Giuliani (1908–1981) – ojciec przyszłego burmistrza Nowego Jorku i kandydata na prezydenta USA – 2 kwietnia 1934 r. trafił na półtora roku do więzienia. Pobyt w Sing Sing pchnął karierę Harolda na nowe tory. W latach 40. Harold Giuliani zaczął ochraniać lichwiarski interes swego szwagra Leo D’Avanzo, który trudnił się także nielegalnymi zakładami bukmacherskimi. Gdy w 1944 r. urodził się Rudy, jego ojciec kijem baseballowym łamał nogi opornym dłużnikom, był także zamieszany w zabójstwa na zlecenie mafijnego klanu Lucchese, jednego z pięciu, które w latach 40. rządziły Nowym Jorkiem. Zmarł na raka prostaty w 1980 r., ale jego niechlubna przeszłość stała się powszechnie znana dopiero w 2006 r., po publikacji książki Wayne'a Barretta(inne języki) Wielka iluzja: nieopowiedziana historia Rudy’ego Giulianiego i 11 września.

Giuliani junior przez lata skrzętnie ukrywał rodzinny sekret. We wspomnieniach napisał tylko, że ojciec uczył go boksu, interesował się sportem i głosował na partię republikańską. Gdy Rudy w 1981 r. zaczął robić karierę w Departamencie Sprawiedliwości i FBI rutynowo pytała go o zdarzenia z przeszłości, mogące utrudnić mu walkę z przestępczością, nawet nie zająknął się o mafijnych powiązaniach ojca. Dziś Giuliani mówi, że to właśnie ojciec wpoił mu szacunek do prawa. Harold nie chciał, by syn poszedł w jego ślady. Rudy wziął to sobie podobno do serca.

Karierę polityczną rozpoczął jako prokurator, doprowadzając do skazania kilku czołowych finansistów z Wall Street za insider trading. Później był urzędnikiem w Departamencie Sprawiedliwości.

Pierwszy raz startował w wyborach na burmistrza Nowego Jorku w 1989, z ramienia Partii Republikańskiej, jednak przegrał. Burmistrzem został dopiero w 1993.

Na początku swojej kadencji Giuliani wzmocnił policję i przeprowadził kampanię walki z przestępczością, oczyszczając Nowy Jork, który wcześniej był najbardziej niebezpiecznym miastem Stanów Zjednoczonych.

Jest uważany za jednego z tzw. republikanów tylko z nazwy. Jest też członkiem liberalnego skrzydła w większości konserwatywnej Partii Republikańskiej (jest m.in. zwolennikiem prawa do przerywania ciąży, ochrony mniejszości seksualnych), co powoduje jego krytykę w środowiskach prawicy amerykańskiej.

W 2000 wystartował w wyborach do Senatu przeciwko żonie Billa Clintona, Hillary, wycofał się jednak z przyczyn zdrowotnych (rak prostaty). Nieoficjalnie jednak mówiono, iż jego szanse zostały podkopane przez przyznanie się do zdrady małżeńskiej z sekretarką.

Od 11 września 2001 Giuliani jest również powszechnie szanowany za postawę w trakcie akcji ratunkowej po zamachu terrorystycznym na World Trade Center. Został za to uhonorowany tytułem Człowieka Roku 2001 przez tygodnik „Time[1].

Kandydował w wyborach prezydenckich w 2008, jednak nie uzyskał nominacji Partii Republikańskiej. 12 stycznia 2017 prezydent elekt Donald Trump zapowiedział, że Rudy Giuliani zostanie jego doradcą do spraw cyberbezpieczeństwa. Okres urzędowania rozpoczął 20 stycznia 2017 w dniu zaprzysiężenia Trumpa.

Jest osobistym prawnikiem Donalda Trumpa, reprezentował go podczas śledztwa w sprawie pierwszego impeachmentu.

Zagrał siebie w filmach: Eddie (1996), ABC 2000: The Millennium (1999), In Memoriam: New York City (2002), Dwóch gniewnych ludzi (2003), Jak Arnold zdobywał Zachód (2004), Kulisy 11 września (2005), The Lew Rudin Way (2006), Le Cirque - stolik w raju (2007), 'Hick' Town (2009), The Making of the Mob: New York (2015), Osądzeni przez media (2020), Kolejny film o Boracie (2020)[2].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Eric Pooley, Person of the Year 2001, „Time”, 31 grudnia 2001, ISSN 0040-781X [dostęp 2019-11-05] (ang.).
  2. Rudy Giuliani w serwisie Filmweb
  3. Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana. quirinale.it, 28 września 2001. [dostęp 2010-08-22]. (wł.).
  4. Grande Ufficiale Ordine al Merito della Repubblica Italiana. quirinale.it, 2 czerwca 1987. [dostęp 2010-08-22]. (wł.).
  5. Former New York City Mayor Rudy Giuliani Knighted by Queen Elizabeth. cnn.com, 13 lutego 2002. [dostęp 2010-08-22]. (cz.).
  6. Odznaczeni Medalem za Bohaterstwo (od 1994). Pražský hrad (www.hrad.cz). [dostęp 2010-08-03]. (cz.).