Przejdź do zawartości

Zapalenie opłucnej: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
lit.
PBbot (dyskusja | edycje)
Boty
351 171 edycji
wstawienie {{Kontrola autorytatywna}}
Linia 174: Linia 174:


{{Zastrzeżenia|Medycyna}}
{{Zastrzeżenia|Medycyna}}

{{Kontrola autorytatywna}}


[[Kategoria:Choroby układu oddechowego]]
[[Kategoria:Choroby układu oddechowego]]

Wersja z 05:25, 18 cze 2021

Zapalenie opłucnej
{{{nazwa naukowa}}}
{{{alt grafiki}}}
{{{opis grafiki}}}
Synonimy

{{{synonimy}}}

Specjalizacja

{{{specjalizacja}}}

Objawy

{{{objawy}}}

Powikłania

{{{powikłania}}}

Początek

{{{początek}}}

Czas trwania

{{{czas trwania}}}

Typy

{{{typy}}}

Przyczyny

{{{przyczyny}}}

Czynniki ryzyka

{{{czynniki ryzyka}}}

Rozpoznanie

{{{rozpoznanie}}}

Różnicowanie

{{{różnicowanie}}}

Zapobieganie

{{{zapobieganie}}}

Leczenie

{{{leczenie}}}

Leki

{{{leki}}}

Rokowanie

{{{rokowanie}}}

Zapadalność

{{{zapadalność}}}

Śmiertelność

{{{śmiertelność}}}

Klasyfikacje
ICD-11

{{{ICD11}}}
{{{ICD11 nazwa}}}

ICD-10

J90
Wysięk opłucnowy niesklasyfikowany gdzie indziej

DSM-5

{{{DSM-5}}}
{{{DSM-5 nazwa}}}

DSM-IV

{{{DSM-IV}}}
{{{DSM-IV nazwa}}}

DiseasesDB

29361

MedlinePlus

001371

MeSH

D010998

[[commons:{{{commons}}}|Multimedia w Wikimedia Commons]]

Zapalenie opłucnej (łac. pleuritis) – stan zapalny opłucnej, który rzadko występuje samoistnie na ogół towarzysząc innym chorobom.

Postacie

  • Suche zapalenie opłucnej (łac. pleuritis sicca) – rozpoznanie to odnosi do ograniczonego procesu, niebędącego samoistną chorobą tylko fazą wstępną wysiękowego zapalenia opłucnej albo procesem towarzyszącym mocznicy lub różnym chorobom płuc zlokalizowanym blisko opłucnej[1].
  • Wysiękowe zapalenie opłucnej (łac. pleuritis exudativa) – rozpoznanie to odnosi tylko do wysięku opłucnowego powstającego w wyniku procesu zapalnego, najczęściej towarzyszy stanom zapalnym w zakresie płuc lub zlokalizowanym poza nimi.

Etiologia

Zgodnie z polskim źródłami[2] przyczyną zapalenia opłucnej najczęściej (50-80%) jest prątek gruźlicy, jednakże według danych Zakładu Epidemiologii i Organizacji Walki z Gruźlicą Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc liczba zachorowań na pozapłucne postacie gruźlicy spadła o ponad 50%. Zgodnie z amerykańskimi źródłami[3] przyczyną zapalenia opłucnej najczęściej jest infekcja bakteryjna lub wirusowa. U chorych z zespołem nabytego niedoboru odporności odsetek zapaleń opłucnej o etiologii gruźliczej jest wyższy niż w populacji bez infekcji wirusem HIV[4].

Suche zapalenie opłucnej

Pacjent może skarżyć się na ból klatki piersiowej przy oddychaniu oraz suchy i bolesny kaszel. Chorzy również podają, iż leżenie na boku po stronie chorej zmniejsza dolegliwości bólowe.

Do postawienia rozpoznania suchego zapalenia opłucnej wystarczą typowe dolegliwości w wywiadzie oraz tarcie opłucnowego w badaniu fizykalnym. Spośród badań dodatkowych wykonuje się przeglądowe zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej celem wykluczenia obecności płynu w jamie opłucnowej, potencjalnych złamań oraz w niektórych przypadkach nacieku nowotworowego ściany klatki piersiowej[a].

W rozpoznaniu różnicowym należy wziąć pod uwagę:

Leczenie suchego zapalenia opłucnej, w przypadku rozpoznania choroby podstawowej, polega głównie na leczeniu tej choroby. W przeciwnym przypadku leczenie samego zapalenia opłucnej jest objawowe:

  • leczenie przeciwbólowe łącznie z zastosowaniem blokady w odpowiednim segmencie,
  • leki przeciwkaszlowe np. thiocodin.

Uwagi kliniczne

  • obecność bólu klatki piersiowej przy oddychaniu świadczy zawsze o zajęciu procesem chorobowym opłucnej ściennej
  • zmniejszanie się bólu przemawia za pojawieniem się wysięku
Lokalizacja bólu Lokalizacja podrażnienia
ściana klatki piersiowej opłucna ścienna
nadbrzusze boczne partie przepony
bark, kark, mięsień czworoboczny środkowe partie przepony

Wysiękowe zapalenie opłucnej

Początek choroby jest zwykle nagły i objawia się bólem klatki piersiowej przy oddychaniu, wysoką gorączką, potami oraz suchym kaszlem.

Badanie przedmiotowe

Badania dodatkowe

Rozpoznanie

Rozpoznanie stawia się na podstawie stwierdzenia płynu w jamie opłucnowej na zdjęciu rentgenowskim klatki piersiowej. W diagnostyce różnicowej kluczową rolę odgrywa dokładny wywiad i szczegółowe badanie przedmiotowe, ponieważ w większości przypadków obraz płynu opłucnowego jest niecharakterystyczny i nie pozwala na postawienie rozpoznania. Pobranie płynu opłucnowe pozwala na wykluczenie wysięku surowiczo-włóknistego, gruźliczego czy ropnego.

Rozpoznanie różnicowe

 Zobacz więcej w artykule Płyn w jamie opłucnej, w sekcji Diagnostyka różnicowa płynu w jamie opłucnowej.

Podstawowe przyczyny obecności płynu w jamie opłucnowej (90% pacjentów)[3]:

Podstawowe przyczyny obecności wysięku w jamie opłucnowej (90% pacjentów)[7]:

Uwagi kliniczne

  • W przypadku poprawy klinicznej i samoistnego ustępowania objawów nie należy wdrażać intensywnego postępowania diagnostycznego, ponieważ może to świadczyć o wirusowej etiologii.
  • Nakłucia jamy opłucnowej do "sucha" nie należy wykonywać za pierwszym razem, ponieważ może to utrudnić późniejszą diagnostykę[5].
  • Leczenie gruźliczego zapalenie opłucnej nie różni się od leczenia gruźlicy[4].
 Zobacz więcej w artykule Gruźlica człowieka, w sekcji Leczenie.

Leczenie

Celem leczenia jest usunięcie przyczyny wysięku oraz zapobieganie rozległym płaszczyznowym zrostom, zwłaszcza przeponowych części opłucnej[8]. Nawet w przypadkach niewielkiej ilości płynu należy go usunąć, aby zapobiec wytworzeniu masywnych zrostów[9].

Powikłania

Szczególne postacie

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ przeglądowe zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej nie decyduje o rozpoznaniu i jego wykonanie nie powinno opóźniać wdrożenia właściwego leczenia
  2. ↑ złamanie żebra może wystąpić bez urazu jedynie z powodu kaszlu
  3. ↑ USG klatki piersiowej służy również wyznaczeniu miejsca wykonania nakłucia jamy opłucnowej
  4. ↑ według ogólnych zasad
  5. ↑ tylko w postaciach o ciężkim przebiegu w szybko malejących dawkach
  6. ↑ w ciężkich przypadkach zabieg nakłucia jamy opłucnowej należy powtórzyć
  7. ↑ ilość pobieranego płynu nie powinna przekroczyć 1500 ml

Przypisy

  1. ↑ Terapia internistyczna. Wolff Weihrauch (red.) Franciszek Kokot (red. I wyd. pol.). Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 1996, s. 522. ISBN 83-85842-11-X.
  2. ↑ Choroby wewnętrzne. Franciszek Kokot (red.). Warszawa: PZWL, 1996, s. 200. ISBN 83-200-1960-5.
  3. ↑ a b Martin L. Mayse: Non-Malignant Pleural Effusions. W: Alfred P. Fishman, Jack D. Elias, Jay A. Fishman, Michael A. Grippi, Robert M. Senior, Allan I. Pack: Fishman's Pulmonary Diseases and Disorders. Wyd. 4. T. 2. McGraw-Hill Medical, 2008, s. 1487. ISBN 978-0-07-148900-3. (ang.).
  4. ↑ a b Rafał Krenke, Piotr Korczyński Postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne w gruźliczym wysiękowym zaleniu opłucnej Int. Rev. Allergol. Clin. Immunol. Family Med., 2012; Vol. 18, No. 3 s.149 dostęp 2013-03-24
  5. ↑ a b N.M. Rahman, M.Munavvar Investigation of the patient with pleural effusion Clin. Med. 2009 9:174-178 dostęp 2013-03-24
  6. ↑ C W H Davies1, F V Gleeson2, R J O Davies3, on behalf of the BTS Pleural Disease Group, a subgroup of the BTS Standards of Care Committee BTS guidelines for the management of pleural infection Thorax 2003;58:ii18-ii28 doi:10.1136/thorax.58.suppl_2.ii18 dostęp 2013-03-24
  7. ↑ Krzysztof Sładek: Choroby opłucnej. W: Choroby wewnętrzne. Andrzej Szczeklik (red.). Wyd. 4. T. 2. Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2005, s. 633. ISBN 83-7430-031-0.
  8. ↑ Terapia internistyczna. Wolff Weihrauch (red.) Franciszek Kokot (red. I wyd. pol.). Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 1996, s. 523. ISBN 83-85842-11-X.
  9. ↑ Choroby wewnętrzne. Franciszek Kokot (red.). Warszawa: PZWL, 1996, s. 202. ISBN 83-200-1960-5.

Bibliografia

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zapalenie_opłucnej&oldid=63737266”