Przejdź do zawartości

Winech: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
 
(Nie pokazano 15 wersji utworzonych przez 10 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Władca kraju infobox
{{Władca infobox
| król = Winech
|władca = Winech
|imiona =
| tytulatura =
| grafika =
|grafika =
|opis grafiki =
⚫
| tytuł = chan [[Bułgaria|Bułgarii]]
| od = 756
|herb =
| do = 762
|opis herbu =
|faksymile =
⚫
| poprzednik = [[Kormisosz]]
|opis faksymile =
⚫
| następca = [[Telec]]
|dewiza =
| dynastia =
⚫
|1. tytuł = chan [[Bułgaria|Bułgarii]]
| urodzony =
| zmarł =
|1. sukcesja =
|1. od = [[756]]
⚫
| ojciec =
|1. do = [[762]]
⚫
| matka =
| żona =
|1. koronacja =
⚫
|1. poprzednik = [[Kormisosz]]
⚫
| dzieci =
⚫
|1. następca = [[Telec]]
⚫
| commons =
| source =
|dynastia =
| quote =
|data urodzenia =
|miejsce urodzenia =
|data śmierci =
|miejsce śmierci =
|przyczyna śmierci =
|miejsce spoczynku =
⚫
|ojciec =
⚫
|matka =
|rodzeństwo =
|1. związek z =
|1. związek od =
|1. związek do =
⚫
|1. dzieci =
|moneta =
|opis monety =
|odznaczenia =
⚫
|commons =
|wikiźródła =
|wikicytaty =
}}
}}
'''Winech''' – ([[język bułgarski|bułg.]] Винех) [[chan (władca)|chan]] [[Bułgaria|Bułgarii]] z rodu [[Ukil]], panujący najprawdopodobniej w latach [[756]]–[[762]].
'''Winech''' ([[język bułgarski|bułg.]] Винех) – [[chan (władca)|chan]] [[Bułgaria|Bułgarii]] z rodu [[Ukil]], panujący najprawdopodobniej w latach 756–762.


''[[Imiennik chanów protobułgarskich]]'', średniowieczny dokument, zestawiający listę władców bułgarskich, podaje, że Winech pochodził z arystokratycznego rodu Ukil i władał przez 7 lat. Ponieważ wiadomo, że Winech dowodził Bułgarami w bitwie pod Markellai w 756 roku, większość historyków przyjmuje tę datę za początek panowania Winecha, koniec ustalając na rok na 761 ([[David Marshall Lang|D. Lang]], [[Wasyl Złatarski|W. Złatarski]]) lub też na rok 762 ([[Tadeusz Wasilewski|T. Wasilewski]], [[Georg Ostrogorski|G. Ostrogoski]], [[Jordan Andrejew|J. Andrejew]]). [[Iwan Wenedikow|I. Wenedikow]] i [[Mosko Moskow|M. Moskow]] datują panowania Winecha na lata 754-760.
''[[Imiennik chanów protobułgarskich]]'', [[Średniowiecze|średniowieczny]] dokument, zestawiający listę władców bułgarskich, podaje, że Winech pochodził z arystokratycznego rodu Ukil i władał przez 7 lat. Ponieważ wiadomo, że Winech dowodził Bułgarami w bitwie pod Markellai w 756 roku, większość historyków przyjmuje tę datę za początek panowania Winecha, koniec ustalając na rok na 761 ([[David Marshall Lang|D. Lang]], [[Wasyl Złatarski|W. Złatarski]]) lub też na rok 762 ([[Tadeusz Wasilewski|T. Wasilewski]], [[Georg Ostrogorski|G. Ostrogoski]], [[Jordan Andrejew|J. Andrejew]]). [[Iwan Wenedikow|I. Wenedikow]] i [[Mosko Moskow|M. Moskow]] datują panowania Winecha na lata 754-760.


Za panowania Winecha [[Cesarstwo Bizantyńskie|bizantyjski]] cesarz [[Konstantyn V Kopronim]] podjął szereg wypraw, mających na celu całkowite podporządkowanie [[Bułgaria|Bułgarii]] cesarstwu. W 756 roku wysłał do ujścia [[Dunaj]]u flotę złożoną z 500 okrętów, a sam wyruszył z drugą armią przez Trację. Bułgarzy, rozbici pod Markellai ([[Karnobat]]), schronili się w górach. Winech został zmuszony do podjęcia rokowań pokojowych, wysłania zakładników, którymi m.in. były jego własne dzieci<ref>Й. Андреев, ''Българските ханове и царе VII-XIV век. Историко-хронологичен справочник'', София 1994, s. 20.</ref> i zwrócenia cesarstwu zdobytej przez chana Terweła prowincję Zagoria.
Za panowania Winecha [[Cesarstwo Bizantyńskie|bizantyjski]] cesarz [[Konstantyn V Kopronim]] podjął szereg wypraw, mających na celu całkowite podporządkowanie [[Bułgaria|Bułgarii]] cesarstwu. W 756 roku wysłał do ujścia [[Dunaj]]u flotę złożoną z 500 okrętów, a sam wyruszył z drugą armią przez Trację. Bułgarzy, rozbici pod Markellai ([[Karnobat]]), schronili się w górach. Winech został zmuszony do podjęcia rokowań pokojowych, wysłania zakładników, którymi m.in. były jego własne dzieci<ref>Й. Андреев, ''Българските ханове и царе VII-XIV век. Историко-хронологичен справочник'', София 1994, s. 20.</ref> i zwrócenia cesarstwu zdobytej przez chana Terweła prowincję Zagoria.


W 758 roku cesarz najechał Sklawinię – tereny zamieszkane przez Słowian macedońskich i wielkie ich masy przesiedlił do Azji Mniejszej. W trakcie kolejnej wyprawy, w [[759]], Winech rozbił armię cesarską w wąwozie [[Beregawa]] w masywie górskim [[Stara Płanina|Starej Płaniny]], zgarniając bogate łupy. Winech nie wykorzystał jednak zwycięstwa do całkowitego rozbicia resztek armii bizantyjskiej lecz przystąpił do rokowań pokojowych. Ród Ukil stał na czele prosłowiańskiego obozu bojarstwa bułgarskiego i utrzymywał się przy władzy dzięki współpracy z plemienną arystokracją słowiańską, a ta mogła utrzymywać swoją pozycję w państwie jedynie prowadząc politykę probizantyjską. Bunt opozycji wielkobojarskiej doprowadził w 762 roku do obalenia chana i wymordowania jego rodziny wraz ze wszystkimi przedstawicielami rodu Ukil na dworze w [[Pliska|Plisce]].
W 758 roku cesarz najechał Sklawinię – tereny zamieszkane przez Słowian macedońskich i wielkie ich masy przesiedlił do Azji Mniejszej. W trakcie kolejnej wyprawy, w 759, Winech rozbił armię cesarską w wąwozie [[Beregawa]] w masywie górskim [[Stara Płanina|Starej Płaniny]], zgarniając bogate łupy. Winech nie wykorzystał jednak zwycięstwa do całkowitego rozbicia resztek armii bizantyjskiej lecz przystąpił do rokowań pokojowych. Ród Ukil stał na czele prosłowiańskiego obozu bojarstwa bułgarskiego i utrzymywał się przy władzy dzięki współpracy z plemienną arystokracją słowiańską, a ta mogła utrzymywać swoją pozycję w państwie jedynie prowadząc politykę probizantyjską. Bunt opozycji wielkobojarskiej doprowadził w 762 roku do obalenia chana i wymordowania jego rodziny wraz ze wszystkimi przedstawicielami rodu Ukil na dworze w [[Pliska|Plisce]].


Zobacz też: [[Imiennik chanów protobułgarskich|Imiennik chanów bułgarskich]].
Zobacz też: [[imiennik chanów protobułgarskich|imiennik chanów bułgarskich]].

== Przypisy ==
{{Przypisy}}


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==


* {{Cytuj|autor = [[David Marshall Lang]]; |tytuł = Bułgarzy |data = 1983 |isbn = 83-06-00831-6 |inni = Hanna Olędzka (tłum.) |miejsce = Warszawa |wydawca = Państwowy Instytut Wydawniczy |s = 50 |oclc = 749601279 }}
* [[David Marshall Lang|D. Lang]], ''Bułgarzy'', Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa [[1983]], s. 50. ISBN 83-06-00831-6
* [[Tadeusz Wasilewski|T. Wasilewski]], ''Dzieje Bułgarii'', Ossolineum, Wrocław [[1970]], s. 45.
* [[Tadeusz Wasilewski|T. Wasilewski]], ''Dzieje Bułgarii'', Ossolineum, Wrocław [[1970]], s. 45.


{{Władcy pierwszego państwa bułgarskiego}}
{{przypisy}}
{{Władca-Bułgaria|urząd=chan Bułgarii|lata=756-762|poprzednik=[[Kormisosz]]|następca=[[Telec]]}}


[[Kategoria:Pierwsze państwo bułgarskie]]
[[Kategoria:Pierwsze państwo bułgarskie]]
[[Kategoria:Władcy Bułgarii]]
[[Kategoria:Władcy Bułgarii]]

[[bg:Винех]]
[[cs:Vinech]]
[[en:Vinekh of Bulgaria]]
[[pt:Vineh da Bulgária]]
[[ru:Винех]]

Aktualna wersja na dzień 20:01, 18 maj 2024

Winech
chan Bułgarii
Okres

od 756
do 762

Poprzednik

Kormisosz

Następca

Telec

Winech (bułg. Винех) – chan Bułgarii z rodu Ukil, panujący najprawdopodobniej w latach 756–762.

Imiennik chanów protobułgarskich, średniowieczny dokument, zestawiający listę władców bułgarskich, podaje, że Winech pochodził z arystokratycznego rodu Ukil i władał przez 7 lat. Ponieważ wiadomo, że Winech dowodził Bułgarami w bitwie pod Markellai w 756 roku, większość historyków przyjmuje tę datę za początek panowania Winecha, koniec ustalając na rok na 761 (D. Lang, W. Złatarski) lub też na rok 762 (T. Wasilewski, G. Ostrogoski, J. Andrejew). I. Wenedikow i M. Moskow datują panowania Winecha na lata 754-760.

Za panowania Winecha bizantyjski cesarz Konstantyn V Kopronim podjął szereg wypraw, mających na celu całkowite podporządkowanie Bułgarii cesarstwu. W 756 roku wysłał do ujścia Dunaju flotę złożoną z 500 okrętów, a sam wyruszył z drugą armią przez Trację. Bułgarzy, rozbici pod Markellai (Karnobat), schronili się w górach. Winech został zmuszony do podjęcia rokowań pokojowych, wysłania zakładników, którymi m.in. były jego własne dzieci[1] i zwrócenia cesarstwu zdobytej przez chana Terweła prowincję Zagoria.

W 758 roku cesarz najechał Sklawinię – tereny zamieszkane przez Słowian macedońskich i wielkie ich masy przesiedlił do Azji Mniejszej. W trakcie kolejnej wyprawy, w 759, Winech rozbił armię cesarską w wąwozie Beregawa w masywie górskim Starej Płaniny, zgarniając bogate łupy. Winech nie wykorzystał jednak zwycięstwa do całkowitego rozbicia resztek armii bizantyjskiej lecz przystąpił do rokowań pokojowych. Ród Ukil stał na czele prosłowiańskiego obozu bojarstwa bułgarskiego i utrzymywał się przy władzy dzięki współpracy z plemienną arystokracją słowiańską, a ta mogła utrzymywać swoją pozycję w państwie jedynie prowadząc politykę probizantyjską. Bunt opozycji wielkobojarskiej doprowadził w 762 roku do obalenia chana i wymordowania jego rodziny wraz ze wszystkimi przedstawicielami rodu Ukil na dworze w Plisce.

Zobacz też: imiennik chanów bułgarskich.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Й. Андреев, Българските ханове и царе VII-XIV век. Историко-хронологичен справочник, София 1994, s. 20.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Władcy pierwszego państwa bułgarskiego
Dulo
(681–740)
Władcy z różnych rodów
(740–802)
Ród Kruma
(802–971)
Komitopulowie
(969–1018)
  1. ↑ a b spoza dynastii
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Winech&oldid=73803938”