Gej
Gej – mężczyzna o orientacji homoseksualnej.
Etymologia i użycie słowa
Słowo gej pochodzi od angielskiego gay, które pierwotnie było stosowane jako przymiotnik w znaczeniu beztroski, szczęśliwy, wesoły, skłonny do żartów, barwny, kolorowy. Słowo to zaczęło przyjmować seksualną konotację pod koniec XVII wieku. Po raz pierwszy słowa gay w odniesieniu do osób homoseksualnych użyto w latach 20. XX w., jednak dopiero w połowie wieku zaczęto je stosować jako antonim heteroseksualności, początkowo w kontekście kampowego wyglądu opisywanych przez nie osób. W latach 60. XX wieku społeczność LGBT zaczęła stosować słowo gay w odniesieniu do samej siebie i z pozytywną konotacją, według filozofa Michela Foucaulta jako wyraz "walki o nową świadomość, niezależną tożsamość i społeczne uznanie"[1].
Jeffrey Weeks, brytyjski historyk seksualności, twierdzi, że słowo gej to auto-etykietka tych, którzy pogodzili się ze swoją orientacją homoseksualną i nie obawiają się okazywać jej zewnętrznemu światu[2].
W języku polskim słowo gay zaczęło pojawiać się w piśmie w drugiej połowie lat 80. Spolszczeniu uległo w połowie lat 90., kiedy przybrało formę gej i stało się synonimem homoseksualisty[3]. Żeńskim odpowiednikiem tego określenia jest lesbijka.
W języku angielskim określenie gay odnosi się często również do homoseksualnych kobiet, stając się synonimem osoby homoseksualnej niezależnie od płci. Podobne znaczenie ma przymiotnik gejowski, który bywa stosowany ogólnie w kontekście orientacji odmiennych od heteroseksualnej[4]. Antonimem słowa gej jest przymiotnik straight używany do określenia osoby heteroseksualnej.
Gej i lesbijka a inne określenia osób homoseksualnych
Słowa gej (ang. gay man) oraz lesbijka są uznawane za najbardziej neutralne określenia osób o orientacji homoseksualnej. Inne określenie – homoseksualista (ang. homosexual) spotyka się z krytyką i bywa uznawane za obraźliwe, gdyż posiada wydźwięk kliniczny i jest szczególnie używane przez środowiska antygejowskie. Między innymi GLAAD, The Associated Press, New York Times oraz Washington Post zalecają ograniczenie jego stosowania[5]. Mniej negatywny wydźwięk mają sformułowania osoba homoseksualna i osoba o orientacji homoseksualnej podkreślające podmiotowość osoby, o której mowa[6].
- ↑ Michael Foucault, Historia seksualności, PWN, Warszawa 2000, s. 45, ISBN 83-07-02771-3
- ↑ Ewa Mazierska, Geje heterykom, heterycy gejom, Lewica.pl, dostęp 2008-09-03
- ↑ Słownik Języka Polskiego: gej
- ↑ np. parada gejowska, literatura gejowska, filmy gejowskie
- ↑ OFFENSIVE TERMS TO AVOID. GLAAD. [dostęp 4 grudnia 2010]. (ang.).
- ↑ Grupa Edukatorów Seksualnych "Ponton": Płeć i mniejszości seksualne – słownik