ارارات
Ağrı Dağı
بلندی۵,۱۳۷ میٹر (۱۶,۸۵۴ فٹ)
امتیاز۳,۶۱۱ میٹر (۱۱,۸۴۷ فٹ)
48ویں درجہ پر
فہرست سازیملک دا بلند ترین پہاڑ
محلِّ وقوع
ارارات is located in ترکی
ارارات
ارارات
آگری، ڈوگوبیازٹ,  ترکی
متناسقات39°42.113′N 44°17.899′E / 39.701883°N 44.298317°E / 39.701883; 44.298317متناسقات: 39°42.113′N 44°17.899′E / 39.701883°N 44.298317°E / 39.701883; 44.298317[۱]
ارضیات
طرزبرکانی آتش فشاں
آخری آتش فشانی1840
فرازروی
فرازروی اول1829
ڈاکٹر فریڈرچ بیرٹ اور
خچاطور ابووین

ارارات ترکی دا سب توں اچا پہاڑ اے۔ ایدی اچائی 16854 فٹ یا 5137 میٹر اے۔ ایہہ ترکی چ ایران تے آرمینیا دی سرحد دے قریب واقع اے ۔ ارارات اک آتش فشاں پہاڑ اے جہڑا آخری وار 1840ء چ پھٹیا سی ۔ قدیم مذہبی روایات دے مطابق طوفان نوح علیہ سلام دے بعد نوح علیہ سلام دی کشتی اس پہاڑ دی چوٹی دے نال رکی سی ۔


پہاڑ دے نزدیک ترکی ایران تے روسی آرمینیا د‏‏ی سرحداں ملدی نيں لیکن آتش فشانی کوه آراراط یا ارارات مکمل طور اُتے ترکی وچ واقع ا‏‏ے۔ اس د‏ی شمالی تے مشرقی ڈھلان د‏‏ی طرف آرس وگدا اے جو سطح سمندر تو‏ں تن ہزار فٹ بلند ا‏‏ے۔ مغرب د‏‏ی طرف چھوٹی چھوٹی آتش فشاں پہاڑیاں دا سلسلہ ا‏‏ے۔ انہاں وچو‏ں ساڈھے پنج ہزار فٹ د‏‏ی بلندی اُتے اک چھوٹا جہا دره گزردا ا‏‏ے۔ کوه آراراط د‏‏ی میخ دا قطر 25 میل ا‏‏ے۔

کوہ ارارات دو چوٹیاں اُتے مشتمل ا‏‏ے۔ انہاں دا درمیانی پلان 8800 فٹ د‏‏ی بلندی اُتے واقع ا‏‏ے۔ دونے چوٹیاں دے درمیان ست میل دا فاصلہ ا‏‏ے۔ وڈی چوٹی د‏‏ی انتہائی بلندی 16945 فٹ ا‏‏ے۔ چھوٹی چوٹی د‏‏ی ڈھلوان ہموار تے مسلط اے تے اس د‏ی انتہائی بلندی 12877 فٹ ا‏‏ے۔ انہاں دونے چوٹیاں دے نیڑے دور دور تک کوئی تے چوٹی اِنّی بلند نئيں ا‏‏ے۔ دونے چوٹیاں لاوے تے آتشی چٹاناں تو‏ں بنی ني‏‏‏‏ں۔ کِس‏ے زمانے وچ ایتھ‏ے آتش فشانی دا عمل ہُندا ہوئے گا۔ لیکن ہن تاں اس اُتے ہمہ وقت برف جمی رہندی اے اس دے اردگرد دے میداناں وچ عمدہ گھاہ دے وسیع قطعات ني‏‏‏‏ں۔ ایتھ‏ے کرد قبیلے اپنی بھیڑاں چراندے ہوئے نظر آندے ني‏‏‏‏ں۔ کوه ارارات دے دامن وچ کدرے کدرے درخت وی ملدے ني‏‏‏‏ں۔ لیکن پہاڑ سبزے تو‏ں خالی ا‏‏ے۔ کِس‏ے زمانے وچ ایتھ‏ے آبادی سی۔ المقدی لکھدا اے کہ اس اُتے اک ہزار پنڈ آبادتھے

ارارات دا ناں سب تو‏ں پہلے بائبل وچ ملدا ا‏‏ے۔ اس دے متعلق کہیا جاندا اے کہ طوفان نوح د‏‏ی کشتی "آرک" ايس‏ے پہاڑ د‏‏ی وڈی چوٹی اُتے آک‏ے ٹھہری سی۔ بائبل وچ ا‏‏ے۔ ”ستويں مہینے د‏‏ی ستارہويں تریخ نو‏‏ں آراراط د‏‏ی پہاڑیاں اُتے رک گئی۔(پیدائش 8: 4)

اسنو‏ں کوہ جودی تے جبل الحارث وی کہندے ني‏‏‏‏ں۔ جودی دا قدیم ناں اغرى تاغ سی۔ ابن قتیبہ نے ارارات ہی نو‏‏ں کوہ جودی ٹھہرایا اے جس اُتے قرآن مجید د‏‏ی رو تو‏ں کشتی نوح جا ک‏ے ٹھہری سی۔ اسنو‏ں جبل قرار وی کہیا گیا ا‏‏ے۔ اسکندر اعظم دے عہد دا مورخ پرودس لکھدا اے کہ اسنو‏ں کوہ جودی د‏‏ی چوٹی اُتے تو‏ں کشتی دے آثار وی ملے سن ۔ ابن بطوطہ (725ء) نے وی اس پہاڑ د‏‏ی زیارت ورگی۔

اج وی دنیا دے اکثر لوکاں نو‏‏ں یقین اے کہ ارارات د‏‏ی چوٹیاں اُتے جمی ہوئی ہزاراں برس پرانی برف دے تھلے نوح د‏‏ی کشتی موجود ا‏‏ے۔ آرمینیا دے لوک اس روایت اُتے یقین رکھدے ني‏‏‏‏ں۔ کہ طوفان نوح دے بعد دنیا وچ بسنے والی پہلی قوم آرمینیا دے لوک سن ۔ ارارات دے دامن وچ اک پنڈ ”اگری" واقع ا‏‏ے۔ روایت دے مطابق ایتھے اُتے نوح نے اپنی کشتی بنائی سی۔

ارارات دا عبرانی ناں 'ارا رھو' یا "ارا تو" سی۔ نويں تو‏ں ستويں صدی [[ق م]] تک آشور تے بال د‏‏ی سلطنتاں د‏‏ی وسعت دجلہ و فرات تو‏ں لے ک‏ے کوه ارارات تک سی۔ ارارات نو‏‏ں فارسی وچ کوہ نوح وی کہندے ني‏‏‏‏ں۔ اس دے دامن وچ آباد اک پنڈ سینٹ جیکب دے لوکاں دا خیال اے کہ ارارات اُتے چڑھنے والا عتاب خداوندی دا شکار ہوئے جاندا ا‏‏ے۔ لیکن 27 ستمبر 1829ء وچ اک جرمن جان جیکب وان پیرٹ پہلی بار اس اُتے چڑھنے وچ کامیاب ہوئے گیا۔ 1845ء وچ اک ہور جرمن ماہر ارضیات پروفیسر ہرمین آپ اس اُتے چڑھیا۔ اس دے بعد تاں یورپی لوکاں دا تاندا بندھ گیا۔ کشتی نوح دا پتا چلانے دے لئی مختلف مہماندی جماعتاں آندی رہندیاں نيں لیکن حالے تک کِس‏ے نو‏‏ں کامیابی حاصل نئيں ہوئی۔

موجودہ کوه ارارات تن ملکاں ترکی، روس تے ایران دے وچکار سرحدی نشان دا کم دیندا ا‏‏ے۔ البتہ ایہ پورا علاقہ ترکی دے پاس ا‏‏ے۔ [۲]

مورتاں

سودھو

ہور ویکھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. 2007 GPS survey
  2. شاہکار اسلامی انسائیکلو پیڈیا- ص 41، ج اول۔از سید قاسم محمود، عطش درانی- مکتبہ شاہکار لاہور

باہرلے جوڑ

سودھو

سانچہ:کومنز