Azori (portugalski: Açores) je portugalski arhipelag od 9 otoka u Atlantskom oceanu i jedna od dvije portugalske autonomne regije (portugalski: Região Autónoma dos Açores). Azori su integralni dio Europske Unije kao njena ultraperiferna regija.

Região Autónoma dos Açores
Autonomna regija Azori
Zastava Azora
Zastava
Grb Azora
Grb
GesloAntes morrer livres que em paz sujeitos
(portugalski:Bolje umrijeti slobodan nego biti porobljen u miru)
Himna: "A Portuguesa (nacionalna),
Hino dos Açores (lokalna)"
Glavni gradPonta Delgada, Angra do Heroísmo, Horta
Službeni jeziciportugalski
Leaders
Utemeljenjeautonomija od 1976
Površina
• Vode (%)
n/a
Stanovništvo
• Popis iz 2011
246 102 (n/a.)
• Gustoća
105 /km2
Valutaeuro
Vremenska zona+1
Pozivni broj+351 292/+351 295/+351 296
ISO 3166 kod[[ISO 3166-2:Šablon:ISO 3166 kod|Šablon:ISO 3166 kod]]
Veb-domena.pt
Najviši vrh arhipelaga Pico (2351 m), pogled sa otoka Faial

Azori su udaljeni oko 1400 km od Lisabona i oko 1800 km od istočne obale Sjeverne Amerike. [1]Na arhipelagu živi 246 102 stanovnika, po podacima iz 2011. Dvije najvažnije privredne aktivnosti su poljoprivreda i turizam. Arhipelag se sastoji od devet velićih i osam manjih otoka, koja se protežu na više od 600 kilometara. Portugal je proglasio vode oko arhipelaga od 1,1 miliona km² svojom pomorskom i ekonomskom zonom. Azori su otoci vulkanskog porijekla, i nikad nisu bili dio nikakve kopnene mase. Planina Pico na istoimenom otoku Pico visoka 2351 m, je ujedno i najviši vrh Portugala. Azori su u stvari vrhovi najviših planina na svijetu, ukoliko bi se mjerilo od njihove baze na dnu oceana.

Historija

uredi

Azori su bili izgleda poznati još u 14. vijeku, što se može videti iz jednoga katalonskoga atlasa. Ponovo ih je otkrio 1427. jedan od kapetana, koji je plovio za Henrika Moreplovca. Kolonizacija tada nenastanjenog arhipelaga započela je 1439. Filip II Španjolski je 1583. poslao iberijsku flotu da očisti Azore od francuskih trgovaca. Azori su se vratili pod kontrolu Portugala krajem iberijske unije Portugala i Španjolske. Tada je narod Azora napao dobro utvrđen garnizon Kastiljanaca. Građanski rat 1820. u Portugalu imao je svoje posledice na Azorima. Za vreme Drugog svjetskog rata portugalski diktator Antonio Salazar iznajmio 1943. je Azore Britancima. To je bila promena politike, jer je dotad dopuštao samo njemačkim podmornicama i brodovima da se opskrbljuju gorivom. To je bila prelomna točka bitke za Atlantik, jer je omogućila saveznicima da osiguraju zračnu nadmoć u sredini Atlantika. Na taj način su mogli pratiti podmornice i štititi konvoje. Amerikanci su 1944. osnovali bazu na otoku Santa Maria, ali ta baza je bila kratkog vijeka. Na otoku Terceira osnovana je 1945. zajednička američko-portugalska baza. Ta baza je bila važna tokom Hladnog rata, jer su odatle patrolirale podmornice i tražile sovjetske podmornice, pored toga baza se koristi i za opskrbu aviona gorivom na letu preko oceana.

Geografija i klima

uredi

Arhipelag se formirao tokom tercijara u alpinskoj fazi. Vulkanski krateri i kupe otkrivaju vulkansko porjeklo otoka, posljednja erupcija dogodila se na otoku Faial 1957, nakon nje se povećala površina otoka. Ukupna površina Azora je 2 333 km²[1], 9 najvećih otoka arhipelaga su;

Azori imaju umjerenu oceansku klimu. Prosječna količina padalina povećava se od istoka prema zapadu i kreće se od 700 do 1600 milimetara.

Povezano

uredi
Panorama otoka Faial

Bilješke

uredi
  1. 1,0 1,1 Where we are (engleski). The Azores. Arhivirano iz originala na datum 2011-11-29. Pristupljeno 21. 11. 2011. 

Vanjske veze

uredi