Dr Franz Liszt [list], uf Ungarisch Liszt Ferencz, wien er si Naame sälber gschriibe het (* 22. Oktober 1811 z Raiding/Doborján, denn im ungarische Chronland vom Kaiserdum Ööstriich, hüte Burgeland; † 31. Juli 1886 z Bayreuth), isch en ööstriichisch-ungarische Komponist, Pianist, Dirigänt, Theaterläiter, Muusigleerer und Schriftsteller gsi.

Dr Franz Liszt im Alter vo 46,
Fotografii vom Franz Hanfstaengl

Dr Liszt isch äine vo de hervorragendste Klaviervirtuose gsi und äine vo de broduktivste Komponiste vom 19. Joorhundert. Er het in e Hufe underschiidlige Stil und Gattige komponiert. Sini Sinfonische Dichdige häi dr Wääg zur „programmatische Muusig“ vorberäitet. Wäge sine Hauptwärk zellt men en zur Nöidütsche Schuel. Er isch äine vo de Gründer vom Allgemäine Dütsche Muusigveräin gsi. Won er 54 Joor alt gsi isch, het er z Rom die niidere Weije und dr Ditel Abbé überchoo.

S Gsamtwärk vom Franz Liszt isch riisig und bis hüte isch käi Gsamtusgoob erschiine. Die sogenannti „Carl-Alexander-Ausgabe“, wo eso häisst, wil si 1888 vom Groossherzog Carl Alexander vo Sachse-Weimar-Eisenach sinere Franz-Liszt-Stiftig aagstoose worde isch, umfasst 34 Bänd, isch aber nid vollständig. Dr änglisch Muusigwüsseschaftler Humphrey Searle het e süstematischs Wärkverzäichnis zämmegstellt und isch uf 702 Ditel choo ooni die literarische Wärk:

  • 123 Klavierwärk
  • 77 Lieder
  • 65 gäistligi Chorwärk
  • 28 wältligi Chorwärk
  • 11 Orgelwärk
  • 1 Opere
  • 25 Orchesterwärk
  • 7 Wärk für Klavier und Orchester
  • 9 Kammerkonzärt
  • 5 Melodrame
  • 335 Arraaschmang und Transkripzioone
  • 17 unvolländeti Wärk

Litratuur

ändere
  • Altenburg, Detlef (Hrsg.): Franz Liszt, Tagebuch 1827. Wien 1986.
  • Burger, Ernst: Franz Liszt. Eine Lebenschronik in Bildern und Dokumenten. List Verlag, München 1986, ISBN 3-417-77160-3 (formal falschi ISBN). Mit einem Vorwort von Alfred Brendel.
  • d’Agoult, Marie (Daniel Stern): Mémoires, Souvenirs et Journaux I/II. Présentation et Notes de Charles F. Dupêchez, Mercure de France 1990.
  • Hamburger, Klára: Franz Liszt. Leben und Werk. Böhlau Verlag, Köln/Weimar/Wien 2011, ISBN 978-3-412-20581-2.
  • Oliver Hilmes: Liszt. Biographie eines Superstars. Siedler, München 2011, ISBN 978-3-88680-947-9.
  • Jung, Hans Rudolf (Hrsg.): Franz Liszt in seinen Briefen. Frankfurt am Main 1988.
  • Kretschmar, Hermann: Liszt, Franz Ritter von. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 52, Duncker & Humblot, Leipzig 1906, S. 28–49.
  • Raabe, Peter: Liszts Leben, 2. Auflage. Tutzing 1968.
  • Raabe, Peter: Liszts Schaffen, 2. Auflage. Tutzing 1968.

Weblingg

ändere

  Schriften- und pdf-Verzeichnis im dütschsprochige Wikisource

  Commons: Franz Liszt – Sammlig vo Multimediadateie

  Künstler-Wandelungen im dütschsprochige Wikisource

  Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Franz_Liszt“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.