Diocesi de Balbastro-Roda

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

A diocesi de Balbastro-Roda (en latín Dioecesis Barbastrensis-Rotensis) ye una antiga diocesi aragonesa, predecesora d'a diocesi de Balbastro y de l'actual diocesi de Balbastro-Monzón.

Diocesi de Balbastro-Roda
Dioecesis Barbastrensis-Rotensis
Antiga diocesi d'Aragón
Entidat
 • Provincia
Antiga diocesi
Tarragona
Capital Balbastro y Roda
Seu bispal Asumpción de Santa María
Sant Vicent de Roda
Fundación 1100
Desaparición 1149

Historia

editar

En l'anyo 1100, Ponz de Roda (1097-1104) consagrau bispe de Roda por o Papa Urbán II tresladó a diocesi de Roda ta Balbastro dimpués d'a conquiesta d'ista ciudat, creyando-se asinas a diocesi de Balbastro-Roda.

Dimpués d'a conquiesta de Uesca en 1096, o bispe Pero de Chaca (1087-1099) s'heba apresurau a prener posesión d'a seu oscense y o suyo succesor, o intrepido bispe Istevan de Uesca (1099-1130) miró de recuperar, en clara rebeldía contra a Santa Sede, a zona entre l'Alcanadre y a Cinca.

Con o nuevo rei Alifonso I d'Aragón (1104-1134) o partiu indichenista d'o clero y o bispe Esteban teneban a favor d'o rei perdida en tiempos d'o bispe infant García de Chaca, obtenendo una victoria que se tradució en una acción conchunta d'o rei, o bispe Istevan y os nobles balbastrenses que, de común alcuerdo, forachitoron violentament de Balbastro a o bispe Remón Guillén (1104-1126), conoixiu como Sant Remón de Roda, reducindo-lo a la sola seu de Roda y incorporando a Uesca as tierras entre l'Alcanadre y a Cinca.

O bispato rotense tresladó a suya seu ta Lerida dimpués d'a suya conquiesta en 1148, lo que trayió aparellada a paulatina desaparición d'a desapartada seu ribagorzana, encara que a ilesia de Roda d'Isabana conservó o títol de seu catedralicia y un capítol catedralicio de ueito miembros baixo a dirección d'un prior.

Conlevó tamién l'annexión o bispato de Leida d'as comarcas de Ribagorza, Litera y a ribera d'a Cinca.

Edat Meya

editar

En o sieglo XIV Roda perdió definitivament o carácter de seu episcopal, y lo que i remaniba de l'antiga seu fue dau ta Leida, quedando astí nomás un priorato con dominio sobre una parti d'as tierras y parroquias d'a redolada. Convertida en canonica, a metat d'o sieglo XIX perdió a comunidat y pasó a estar una parroquia mas d'a diocesi de Leida.

O suyo territorio inicial coincidiba con os condatos de Pallars y Ribagorza, que comprendeba a parti no sumisa a los moros d'as comarcas de l'Alta Ribagorza, Baixa Ribagorza, Pallars Chusán y Pallars Sobirán, y gosó estender-se dica Sobrarbe. Agora bien, as constants barallas a o largo d'os anyos fuoron retallando a suya (en primeras) ampla rechión. Asinas, a diocesi d'Urchel s'annexionó ascape a cuasi totalidat d'os dos Pallars, y dimpués a val de Bohí y a val de Barrabés, y en 1040 una parti de Sobrarbe, con a val de Chistau, fue unida a Uesca. En 1203, a radíz d'o treslau ta Leida, a zona de Balbastro, a Barbatania, tamién fue annexionada a Uesca.

Cronolochia episcopal

editar
Num. Bispe Inicio d'o cargo Final d'o cargo
1. Ponz 1100 1104
2. Remón 1104 1126
3. Istevan 1126 1130?
4. Pero Guillén 1130 1134
5. Remiro lo Monche 1134 1135
6. Chufré 1135 1143
7. Guillén Pérez 1143 1148?

Se veiga tamién

editar


 
Diocesis d'Aragón
 

Archidiocesi de Zaragoza | Diocesi de Balbastro-Monzón | Diocesi de Chaca | Diocesi de Tarazona | Diocesi de Teruel y Albarracín | Diocesi de Uesca


Titulars: Diocesi de Roda‎ | Diocesi de Sasau‎


Desapareixidas: Diocesi d'Albarracín | Diocesi de Balbastro | Diocesi de Balbastro-Roda‎ | Diocesi de Segorb-Albarracín‎ | Diocesi de Teruel‎