18 d'octubre

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Escaicimientos

Aragón

• 1101 - as tropas d'o rei Pero I d'Aragón conquieren a localidat de Boleya, en a Plana de Uesca.

Atros países

• 1685 - o rei Loís XIV de Francia sinya l'Edicto de Fontainebleau, que revoca l'Edicto de Nantes d'Henrique IV de 1598.
• 1748 - con a signatura d'o Tractau d'Aquisgrán, remata a Guerra de Succesión d'Austria.
• 1851 - o escritor estausunidense Herman Melville publica a suya novela Moby Dick.
• 1912 - con a signatura d'o Tractau de Lausana, remata a Guerra italo-turca, con redota de l'Imperio Otomán; o Reino d'Italia s'anexiona Tripolitania, Cirenaica, o Dodecaneso y Rodas.
• 1987 - canonización d'os ditos Diez y seis martirs de Nagasaki por a Ilesia Catolica.

Naixencias

Aragón

• 1841 - naixencia en Uesca (Plana de Uesca, provincia de Uesca) d'o cheologo, paleontologo y escritor aragonés Lucas Mallada y Pueyo (†1921).

Atros países

Sieglo XII

• 1130 - naixencia en Yuxi (Fujian, China) d'o filosofo y politico chinés Zhu Xi (†1200).

Sieglo XV

• 1405 - naixencia en Corsignano (Republica de Siena) d'o Papa Pío II (†1464).

Sieglo XVI

• 1569 - naixencia en Nápols (Reino de Nápols) d'o poeta italiano Giambattista Marino (†1625).

Sieglo XVII

• 1634 - naixencia en Nápols (Reino de Nápols) d'o pintor italiano d'estilo barroco Luca Giordano (†1705).

Sieglo XVIII

• 1701 - naixencia en París d'o historiador francés Charles Le Beau (†1778).
• 1706 - naixencia en Burano (Republica de Venecia) d'o compositor italiano Baldassare Galuppi (†1785).
• 1741 - naixencia en Amiens (hue Somme, Picardía) d'o escritor y militar Pierre Choderlos de Laclos (†1803).
• 1753 - naixencia en Montpeller (hue en Erau, Lenguadoc-Rosellón) de l'advogato y politico francés Jean-Jacques-Régis de Cambacérès (†1824).
• 1777 - naixencia en Fráncfort de l'Oder (Reino de Prusia, hue Alemanya) d'o escritor, poeta y dramaturgo alemán Heinrich von Kleist (†1811).
• 1785 - naixencia en Weymouth (Dorset, Anglaterra) d'o escritor y novelista britanico Thomas Love Peacock (†1866).
• 1792 - naixencia en Guanajuato (Guanajuato) d'o historiador y politico mexicano Lucas Alamán, president de Mexico en 1829 (†1853).

Sieglo XIX

Anyos 1800

• 1801 - naixencia en Talar de Arroyo Largo (hue provincia d'Entre Ríos) d'o militar y politico archentino Justo José de Urquiza, president d'Archentina en 1854-1860 (†1870).
• 1805 - naixencia en Guasca (Cundinamarca) d'o politico y periodista colombiano Mariano Ospina Rodríguez, president de Colombia en 1857-1861 (†1885).

Anyos 1810

• 1816 - naixencia en Suhl (hue en Turinchia, Alemanya) d'o escritor y dramaturgo alemán Friedrich Wilhelm Adami (†1893).

Anyos 1820

• 1824 - naixencia en Cabra (hue en a provincia de Cordoba) d'o escritor, politico y diplomatico andaluz Juan Valera (†1905).

Anyos 1830

• 1831 - naixencia en Potsdam (Reino de Prusia) d'o rei de Prusia y emperador d'Alemanya Frederico III. (†1888).
• 1835 - naixencia en Buenos Aires de l'advogato y politico archentino Manuel Quintana, president d'Archentina en 1904-1906 (†906).

Anyos 1850

• 1850 - naixencia en Ferrol (provincia d'A Coruña, Galicia) d'o sendicalista y politico espanyol Pablo Iglesias, fundador d'o Partido Socialista Obrero Español (†1925).
• 1859 - naixencia en París d'o filosofo y escritor francés Henri Bergson, Premio Nobel de Literatura en 1927 (†1941).

Anyos 1860

• 1865 - naixencia en Jakarta (Indias Orientals Neerlandesas, hue Indonesia) d'o lingüista neerlandés Arie de Jong, uno d'os creyadors d'o volapük (†1957).

Anyos 1870

• 1873 - naixencia en Mantova (Lombardía) d'o politico italiano Ivanoe Bonomi (†1951).

Anyos 1880

O ciclista francés Lucien Petit-Breton, naixito o 18 d'octubre de 1882.

• 1882 - naixencia en Plesei (Loira Atlantica, Bretanya) d'o ciclista francés Lucien Petit-Breton (†1917).

Anyos 1890

• 1894 - naixencia en Budapest d'o escritor hongaro Tibor Déry (†1977).
• 1898 - naixencia en Viena (Austria) de l'actriz estausunidense d'orichen austrico Lotte Lenya (†1981).

Sieglo XX

Anyos 1900

• 1902
  • - naixencia en Savannah (Cheorchia) de l'actriz estausunidense Miriam Hopkins (†1972).
  • - naixencia en Hannover (Baixa Saxonia) d'o fisico alemán Pascual Jordan (†1980).
• 1903 - naixencia en Karlsruhe (Imperio Alemán) de l'atleta alemana Lina Radke (†1983).
• 1905 - naixencia en N'Gokro (hue Yamoussoukro, Costa de Vori) d'o politico de Costa de Vori Félix Houphouët-Boigny, president de Costa de Vori en 1960-1993 (†1993).
• 1906 - naixencia en Saint Louis (Missouri) d'o pintor estausunidense James Brooks (†1992).
• 1909 - naixencia en Torino (Piemont, Reino d'Italia) d'o churista, filosofo, historiador y politologo italiano Norberto Bobbio (†2004).
• 1919 - naixencia en Mont-reyal (Québec) d'o politico canadiense Pierre Elliott Trudeau, primer ministro de Canadá (†2000).

Anyos 1920

O musico, cantaire y compositor estausunidense Chuck Berry, naixito o 18 d'octubre de 1926.

• 1920 - naixencia en Atenas de l'actriz, cantaire y politico griega Melina Mercouri (†1994).
• 1925 - naixencia en Shkodër (districto de Shkodër, prefectura de Shkodër) d'o politico albanés Ramiz Alia, president d'Albania en 1991-1992.
• 1926
  • - naixencia en Saint Louis (Missouri) d'o musico, cantaire y compositor estausunidense Chuck Berry.
  • - naixencia en Sopot (Ciudat Libre de Danzig) de l'actor alemán Klaus Kinski (†1991).
• 1927 - naixencia en Wise (Virchinia) de l'actor estausunidense George C. Scott, Premio Oscar a o Millor Actor en 1970 (†1999).

Anyos 1930

• 1932 - naixencia en Kaunas d'o politico lituano Vytautas Landsbergis, president de Lituania en 1990-1992.
• 1934 - naixencia en Estocolmo (Suecia) de l'actriz estausunidense d'orichen sueco Inger Stevens (†1970).
• 1935 - naixencia en Norristown (Pennsilvania) de l'actor estausunidense Peter Boyle (†2006).

Anyos 1940

• 1946
  • - naixencia en Long Beach (California) d'o escritor, novelista y guionista estausunidense James Robert Baker (†1997).
  • - naixencia en Elche (Baixo Vinalopón, provincia d'Alicant) d'o escritor y novelista valenciano Vicente Molina Foix.
  • - naixencia en Toronto (Ontario) d'o compositor canadiense Howard Shore.
• 1947 - naixencia en Nueva York (Nueva York) de l'actor estausunidense Joe Morton.

Anyos 1950

• 1950
  • - naixencia en Kalanaur (Haryana) de l'actor indio Om Puri.
  • - naixencia en Nueva York (Nueva York) d'a escritora, dramaturga y guionista estausunidense Wendy Wasserstein (†2006).
• 1951 - naixencia en Detroit (Michigan) de l'actriz estausunidense Pam Dawber.
• 1956 - naixencia en Praga (Checoslovaquia) d'a chugadora de tenis checa nacionalizata estausunidense Martina Navratilova.
• 1959
  • - naixencia en Ciudat de Mexico de l'atleta mexicano Ernesto Canto.
  • - naixencia en San Salvador d'o periodista y politico salvadorenyo Carlos Mauricio Funes Cartagena.

Anyos 1960

• 1960 - naixencia en Berchem-Sainte-Agathe (Rechión de Bruselas-Capital) de l'actor belga Jean-Claude Van Damme.
• 1961
  • - naixencia en Nueva Orleans (Loisiana) d'o musico y compositor de jazz estausunidense Wynton Marsalis.
  • - naixencia en Nueva York (Nueva York) d'o escritor y novelista estausunidense Rick Moody.
• 1962 - naixencia en Nueva York (Nueva York) de l'actor estausunidense Vincent Spano.
• 1968 - naixencia en Pinneberg (Schleswig-Holstein, Alemanya Occidental) d'o chugador de tenis alemán Michael Stich.

Anyos 1970

• 1977 - naixencia en Vera (Cinco Villas, merindat de Pamplona) d'o ciclista navarro Jon Bru.
• 1979 - naixencia en Bilbau (Bizcaya) d'o ciclista basco David Herrero.

Anyos 1980

• 1984
  • - naixencia en Bombai (Maharashtra) de l'actriz y modelo india Freida Pinto.
  • - naixencia en Saint Paul (Minnesota) d'a esquiadora estausunidense Lindsey Vonn.

Anyos 1990

• 1990 - naixencia en Dos Hermanas (provincia de Sevilla, Andalucía) d'a cantaire espanyola Melody.

Defuncions

Aragón

• 1035 - muere o rei Sancho Garcés III de Navarra, conte d'Aragón.

Atros países

Sieglo VII

• 629 - muere Clotario II, rei de Neustria y rei d'os francos (n.584).

Sieglo VIII

• 707 - muere en Roma o Papa Chuan VII.

Sieglo XII

• 1141 - muere Leopoldo I de Bavera, markgraf d'Austria y duque de Bavera (n.1108).

Siego XV

• 1417 - muere en Recanati (hue en a provincia de Macerata, Marcas) o Papa Gregorio XII (n.1326).

Sieglo XVI

• 1503 - muere en Roma o Papa Pío III (n.1439).
• 1541 - muere en o castiello de Methven (Escocia) a reina d'Escocia Margalida Tudor (n.1489).
• 1545 - muere o compositor anglés John Taverner (n.1490).
• 1547 - muere en Roma o cardenal, humanista y escritor italiano Jacopo Sadoleto (n.1477).

Sieglo XVII

• 1678 - muere en Anvers (Países Baixos espanyols, hue Flandres, Belchica) o pintor flamenco Jacob Jordaens (n.1593).

Sieglo XVIII

• 1775 - muere en Leipzig (Sacro Imperio Romano Chermanico) o filosofo alemán Christian August Crusius (n.1715).

Sieglo XIX

• 1865 - muere en a mansión de Brocket Hall (Hertfordshire, Anglaterra) o politico britanico Henry John Temple, tercer vizconte de Palmerstone, que estió primer ministro d'o Reino Uniu (n.1784).
• 1866
  • - muere en Santiago de Chile o militar y politico chileno Manuel Bulnes, president de Chile en 1841-1851 (n.1799).
  • - muere en Múnich (Reino de Bavera) o medico y naturalista alemán Philipp Franz von Siebold (n.1796).
• 1871 - muere en Londres o matematico, inventor, incheniero y filosofo britanico Charles Babbage (n.1792).
• 1889 - muere en Nueva York (Nueva York) o inventor italiano Antonio Meucci (n.1808).
• 1893 - muere en Saint-Cloud (Altos d'o Sena, Isla de Francia) o compositor francés Charles Gounod (n.1818).

Sieglo XX

Anyos 1910

• 1918 - muere en Viena o debuixant y pintor austriaco Koloman Moser (n.1868).

Anyos 1920

• 1921 - muere en Sárvár (Vas, Hongría) o rei Loís III de Bavera (n.1845).

Anyos 1930

• 1931 - muere en West Orange (Nueva Jersey) o inventor estausunidense Thomas Alva Edison (n.1847).

Anyos 1940

• 1940 - muere en Brest (Finisterre, Bretanya) o poeta francés Saint-Pol-Roux (n.1861).
• 1942 - muere en Moscú (Unión Sovietica) o pintor ruso Mikhail Nesterov (n.1862).
• 1943 - muere en a provincia de Groningen o botanico y taxonomo neerlandés Benedictus Hubertus Danser (n.1891).
• 1948 - muere en Hamburgo o militar alemán Walther von Brauchitsch (n.1881).

Anyos 1950

• 1950 - muere en Reno di Leggiuno (provincia de Varese, Lombardía) o tenor italiano Giuseppe Borgatti (n.1871).
• 1955 - muere en Madrit o filosofo espanyol José Ortega y Gasset (n.1883).
• 1959 - muere en Saint Denis l'atleta francés Boughera El Ouafi (n.1888).

Anyos 1960

• 1965 - muere en Los Angeles (California) l'actor britanico Henry Travers (n.1874).
• 1966 - muere en Madrit o politico y escritor espanyol Rafael Sánchez Mazas, uno d'os fundadors de Falange Española (n.1894).

Anyos 1970

• 1973 - muere en Annapolis (Maryland) o filosofo estausunidense Leo Strauss (n.1899).
• 1975 - muere en Nueva York (Nueva York) l'actor estausunidense Al Lettieri (n.1928).
• 1979 - muere en L'Abana (Provincia de Ciudat de l'Habana) o escritor, poeta y dramaturgo cubano Virgilio Piñera (n.1912).

Anyos 1980

• 1982 - muere o politico francés Pierre Mendès France, primer ministro en 1954-1955 (n.1907).
• 1983 - muere en Barcelona (Catalunya) o politico, sendicalista y escritor anarquista Diego Abad de Santillán (n.1897).

Anyos 1990

• 1994 - muere en Madrit l'actriz espanyola Conchita Montes (n.1914).

Anyos 2000

• 2000
  • - muere en Los Angeles (California) l'actriz y cantaire estausunidense Julie London (n.1926).
  • - muere en Woodstock (Vermont) l'actriz y ballarina estausunidense Gwen Verdon (n.1925).

Sieglo XXI

• 2003 - muere en Bangkok (Tailandia) o escritor y novelista catalán Manuel Vázquez Montalbán (n.1939).
• 2008 - muere en o condau d'Essex (Nueva Jersey) a cantaire estausunidense Dee Dee Warwick (n.1945).
• 2012 - muere en Amsterdam (Holanda Septentrional) l'actriz neerlandesa Sylvia Kristel (n.1952).