Кромержыж: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.6 |
Artsiom91Bot (размовы | уклад) выпраўленне перасылак |
||
(Не паказана адна прамежкавая версія яшчэ аднаго ўдзельніка) | |||
Радок 60: | Радок 60: | ||
'''Кро́мержыж''' ({{lang-cs|Kroměříž}}, '''Крэмзір''' ({{lang-de|Kremsier}})) — горад на ўсходзе [[Чэхія|Чэхіі]], у [[раён Кромержыж|раёне Кромержыж]] [[Злінскі край|Злінскага края]]. Размешчаны у гістарычным раёне [[Маравія|Маравія]], на беразе ракі [[Морава, левы прыток Дуная|Морава]], на вышыні 201 метр над узроўнем мора. Плошча горада складае 55,61 км². Падзелены на 10 гарадскіх раёнаў. Насельніцтва складае {{nobr|29 374}} чалавекі ([[2006]]). |
'''Кро́мержыж''' ({{lang-cs|Kroměříž}}, '''Крэмзір''' ({{lang-de|Kremsier}})) — горад на ўсходзе [[Чэхія|Чэхіі]], у [[раён Кромержыж|раёне Кромержыж]] [[Злінскі край|Злінскага края]]. Размешчаны у гістарычным раёне [[Маравія|Маравія]], на беразе ракі [[Морава, левы прыток Дуная|Морава]], на вышыні 201 метр над узроўнем мора. Плошча горада складае 55,61 км². Падзелены на 10 гарадскіх раёнаў. Насельніцтва складае {{nobr|29 374}} чалавекі ([[2006]]). |
||
Вядомы як Ганацкія Афіны (Hanácké Athény). У [[1997]] годзе гэты горад, сярэдневяковы цэнтр якога знаходзіцца пад абаронай дзяржавы, быў прызнаны найпрыгожым гістарычным горадам Чэшскай Рэспублікі. У [[1998]] годзе тэрыторыя Архібіскупскага палаца была ўнесена ў [[Спіс |
Вядомы як Ганацкія Афіны (Hanácké Athény). У [[1997]] годзе гэты горад, сярэдневяковы цэнтр якога знаходзіцца пад абаронай дзяржавы, быў прызнаны найпрыгожым гістарычным горадам Чэшскай Рэспублікі. У [[1998]] годзе тэрыторыя Архібіскупскага палаца была ўнесена ў [[Спіс аб’ектаў Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА ў Чэхіі|спіс Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА]]. |
||
== Гісторыя == |
== Гісторыя == |
||
Радок 76: | Радок 76: | ||
== Гарады-пабрацімы == |
== Гарады-пабрацімы == |
||
{{Гарады-пабрацімы}} |
|||
* {{Сцяг|Славакія}} [[Нітра (горад)|Нітра]], [[Славакія]] |
|||
* {{Сцяг|Францыя}} [[Шатадзён]], [[Францыя]] |
|||
* {{Сцяг|Аўстрыя}} [[Крэмс-на-Дунаі]], [[Аўстрыя]] |
|||
* {{Сцяг|Польшча}} [[Пякары Слёнске]], [[Польшча]] |
|||
* {{Сцяг|Румынія}} [[Рымніку-Вылча]], [[Румынія]] |
|||
== Вядомыя асобы == |
== Вядомыя асобы == |
Актуальная версія на 02:07, 26 сакавіка 2023
Горад
Кромержыж
Kroměříž
| ||||||||||||||||||||||||||||||
Кро́мержыж (чэшск.: Kroměříž, Крэмзір (ням.: Kremsier)) — горад на ўсходзе Чэхіі, у раёне Кромержыж Злінскага края. Размешчаны у гістарычным раёне Маравія, на беразе ракі Морава, на вышыні 201 метр над узроўнем мора. Плошча горада складае 55,61 км². Падзелены на 10 гарадскіх раёнаў. Насельніцтва складае 29 374 чалавекі (2006).
Вядомы як Ганацкія Афіны (Hanácké Athény). У 1997 годзе гэты горад, сярэдневяковы цэнтр якога знаходзіцца пад абаронай дзяржавы, быў прызнаны найпрыгожым гістарычным горадам Чэшскай Рэспублікі. У 1998 годзе тэрыторыя Архібіскупскага палаца была ўнесена ў спіс Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА.
Гісторыя
[правіць | правіць зыходнік]Кромержыж — старадаўні горад Краіны Ганакаў. Першае паселішча з'явілася на тэрыторыі Кромержыжа яшчэ ў часы Вялікай Маравіі. Упершыню згадваецца як вёска ў 1110 годзе, калі быў набыты оламаўцкім біскупам Ёганам II. Кромержыжу, размешчанаму на скрыжаванні гандлёвых шляхоў, у 1266 годзе ўказам чэшскага караля Пржэмысла Отакара II быў пададзены статус горада, у тым жа годзе ў пачынаецца будаўніцтва замка. У 1290 годзе ўводзіцца гарадское права.
У часы Гусіцкіх войнаў Кромержыж быў апорай гусітаў у Маравіі. Вернуты быў Оламаўцкім біскупам толькі ў 1456 годзе. У 1467—1471 гадах горад апынуўся ў цэнтры ваенных дзеянняў паміж арміямі чэшскага караля Іржы з Подзебрадаў і венгерскага караля Мацвея Корвіна.
У XVI — пачатку XVII стагоддзя Кромержыж ператвараецца ў адзін з найважнейшых палітычных і культурных цэнтраў Маравіі. Аднак у часы Трыццацігадовай вайны горад быў захоплены і цалкам разбураны шведамі. Ізноў адбудаваны толькі ў другой палове XVII стагоддзя Оламаўцкім біскупам Карлам II Ліхтэнштэйн-Кастэлькорнам. У час вайны за аўстрыйскую спадчыну, у 1742 годзе быў захоплены прускай арміяй, у 1752 годзе горад выгарэў пры пажары. У 1805 годзе быў заняты арміяй Напалеона.
У час Аўстрыйскай рэвалюцыі 1848 года, пасля прыгнечання Габсбургамі паўстання ў Вене, сюды, у Кромержыж пераехаў і да сакавіка 1849 года засядаў у біскупскім палацы аўстрыйскі рэйхстаг.
У 1885 годзе ў Кромержыжы сустракаліся і вялі перамовы па пытаннях еўрапейскай палітыкі імператар Аўстра-Венгрыі Франц-Іосіф і расійскі імператар Аляксандр III.
У красавіку 1939 года заняты нямецкай арміяй. Вызвалены ў 1945 годзе савецкімі войскамі.
Гарады-пабрацімы
[правіць | правіць зыходнік]Вядомыя асобы
[правіць | правіць зыходнік]Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Кромержыж
- Вэб-камера г. Кромержыж, Від на галоўную плошчу Архівавана 10 мая 2014.
- ↑ а б Deník — Vltava Labe Media, 2022. Праверана 6 лістапада 2023.
- ↑ Register of territorial identification, addresses and real estates Праверана 28 лютага 2023.