Навальніца: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Няма тлумачэння праўкі |
VladimirZhV (размовы | уклад) |
||
(Не паказана 20 прамежкавых версій 16 удзельнікаў) | |||
Радок 1:
[[File:Wall cloud with lightning - NOAA - rotated.jpg|thumb|220px]]
'''Навальні́ца''' — складаная атмасферная з'ява, неабходнай часткай якой з'яўляюцца шматразовыя электрычныя зарады паміж [[хмара]]мі альбо паміж хмарай і зямлёй ([[маланка|маланкі]]), якія таксама суправаджаюцца гукавой з'явай — [[гром]]ам.
== Прырода навальніц ==
Навальніца звязана з развіццём магутных кублавата-дажджавых воблакаў, што таксама звязана з моцнай хісткасцю [[стратыфікацыя атмасферы|стратыфікацыі]] [[паветра]] пры высокім утрыманні [[Вільготнасць паветра|вільгаці]]. З гэткай прычыны навальніца суправаджаецца моцнымі шквалістымі [[Вецер|вятрамі]] і [[залева]]й, а часам разам з [[град]]ам. У той самы час навальніца —
== Геаграфія навальніц ==
▲<div style="border: none; width:512px;"><div class="thumbcaption"><center>''Размеркаванне навальнічных разрадаў па паверхні Зямлі.''</center></div></div></div>
Адначасова на Зямлі дзейнічае каля паўтары тысяч навальніц, сярэдняя інтэнсіўнасць разрадаў ацэньваецца як 46 маланак у секунду. Па паверхні планеты навальніцы размяркоўваюцца нераўнамерна. Над акіянам навальніц назіраецца прыблізна ў дзесяць разоў менш, чым над кантынентамі. У трапічнай і субтрапічнай зоне (ад 30° паўночнай шыраты да 30° паўднёвай шыраты) засяроджана каля 78 % усіх маланкавых разрадаў. Максімум навальнічнай актыўнасці прыпадае на [[Цэнтральная Афрыка|Цэнтральную Афрыку]]. У палярных раёнах [[Арктыка|Арктыкі]] і [[Антарктыка|Антарктыкі]] і над палюсамі навальніц практычна не бывае. Інтэнсіўнасць навальніц ідзе за сонцам: максімум навальніц прыпадае на лета (у сярэдніх шыротах) і дзённыя пасляпаўдзённыя гадзіны. Мінімум зарэгістраваных навальніц прыпадае на час перад узыходам сонца.
На навальніцы ўплываюць таксама геаграфічныя асаблівасці мясцовасці: моцныя навальнічныя цэнтры знаходзяцца ў горных раёнах [[Гімалаі|Гімалаяў]] і [[Кардыльеры|Кардыльераў]]
== Меры бяспекі ==
Пры навальніцы рэкамендуецца зачыняць вокны, не карыстацца электрапрыборамі, на вуліцы не шукаць схованку пад дрэвамі або лініямі электраперадачы. У час навальніцы катэгарычна забаронена купацца і лепш адысці далей ад вадаёма. Аўтамабілістам не трэба запраўляць машыну ў час навальніцы, а непагоду лепш перачакаць у салоне.
== Гл. таксама ==
* [[Снежная навальніца]]
* [[
* [[Палярнае ззянне]]
* [[Навальнічная энергетыка]]
Радок 22 ⟶ 23:
{{зноскі}}
== Літаратура ==
* {{Крыніцы/Беларусь: энцыклапедычны даведнік (1995)|Навальні́ца|511}}
== Спасылкі ==
{{Commons|Category:Thunderstorm}}
{{
{{Бібліяінфармацыя}}
▲[[Катэгорыя:Атмасферныя электрычныя з'явы]]
|
Актуальная версія на 13:26, 25 мая 2023
Навальні́ца — складаная атмасферная з'ява, неабходнай часткай якой з'яўляюцца шматразовыя электрычныя зарады паміж хмарамі альбо паміж хмарай і зямлёй (маланкі), якія таксама суправаджаюцца гукавой з'явай — громам.
Прырода навальніц[правіць | правіць зыходнік]
Навальніца звязана з развіццём магутных кублавата-дажджавых воблакаў, што таксама звязана з моцнай хісткасцю стратыфікацыі паветра пры высокім утрыманні вільгаці. З гэткай прычыны навальніца суправаджаецца моцнымі шквалістымі вятрамі і залевай, а часам разам з градам. У той самы час навальніца — з’ява адносна нядоўгатэрміновая, кожная навальніца рэдка цягнецца больш за 2 гадзіны. Вылучаюць навальніцы франтальныя і унутрымасавыя.
Геаграфія навальніц[правіць | правіць зыходнік]
Адначасова на Зямлі дзейнічае каля паўтары тысяч навальніц, сярэдняя інтэнсіўнасць разрадаў ацэньваецца як 46 маланак у секунду. Па паверхні планеты навальніцы размяркоўваюцца нераўнамерна. Над акіянам навальніц назіраецца прыблізна ў дзесяць разоў менш, чым над кантынентамі. У трапічнай і субтрапічнай зоне (ад 30° паўночнай шыраты да 30° паўднёвай шыраты) засяроджана каля 78 % усіх маланкавых разрадаў. Максімум навальнічнай актыўнасці прыпадае на Цэнтральную Афрыку. У палярных раёнах Арктыкі і Антарктыкі і над палюсамі навальніц практычна не бывае. Інтэнсіўнасць навальніц ідзе за сонцам: максімум навальніц прыпадае на лета (у сярэдніх шыротах) і дзённыя пасляпаўдзённыя гадзіны. Мінімум зарэгістраваных навальніц прыпадае на час перад узыходам сонца.
На навальніцы ўплываюць таксама геаграфічныя асаблівасці мясцовасці: моцныя навальнічныя цэнтры знаходзяцца ў горных раёнах Гімалаяў і Кардыльераў[1].
Меры бяспекі[правіць | правіць зыходнік]
Пры навальніцы рэкамендуецца зачыняць вокны, не карыстацца электрапрыборамі, на вуліцы не шукаць схованку пад дрэвамі або лініямі электраперадачы. У час навальніцы катэгарычна забаронена купацца і лепш адысці далей ад вадаёма. Аўтамабілістам не трэба запраўляць машыну ў час навальніцы, а непагоду лепш перачакаць у салоне.
Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]
Зноскі
- ↑ Where Lightning Strikes Архівавана 17 сакавіка 2008.
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Навальні́ца // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 511. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Навальніца