Loudieg

Loudieg (Loudia [ludja]^[2] pe Lódeyac e gallaoueg; Loudéac e galleg) a zo ur gumun eus Breizh e departamant Aodoù-an-Arvor hag e Bro-Sant-Brieg, e-kreiz ar vro. Pennlec'h Kanton Loudieg eo.

Loudieg

Straed Pondi.

Anv gallaouek

Loudia, Lódeyac

Anv gallek (ofisiel)

Loudéac

Melestradurezh

Loudieg (pennlec'h)

Kod kumun

22136

Kod post

22600

Maer
Amzer gefridi

Bruno Le Bescaut
2020-2026

Etrekumuniezh

Loudieg Kumuniezh - Kreiz Breizh

Bro velestradurel

Bro Kreiz Breizh

Lec'hienn web

(fr) ville-loudeac.fr

Poblañsouriezh

Poblañs

9 652 ann. (2020)^[1]

Stankter

120 ann./km²

Douaroniezh

Daveennoù
lec'hiañ

48° 10′ 40″ Norzh
2° 45′ 14″ Kornôg / 48.1778, -2.7539

Uhelderioù

kreiz-kêr : 162 m
bihanañ 73 m — brasañ 245 m

Gorread

80,24 km²

Loudieg

Douaroniezh

Lec'hiet eo Loudieg e Kreiz-Breizh, etre an hentoù N164 (Roazhon-Brest) ha D700 (Sant-Brieg-Pondi). 30 mn diouzh Sant-Brieg hag 1 eur diouzh Roazhon.

Kumunioù amezek

Treve	Treve, Ar Voudenn	Ar Voudenn
Oud, Sant-Karadeg, Henvoustoer	N	Perenezeg
	K Loudieg R
	S
Oud, Sant-Goneri	Sant-Maodan	Sant-Barnev

Dezougen

Diavaez an ti-gar.
Un tren er porzh-houarn.

War al linennoù hent-houarn (serret) Karaez Loudieg ha Pondi Sant-Brieg emañ Loudieg.

Anv

Stummoù kozh

Kavout a reer ar stummoù-mañ: Locduiac (etre 1066 ha 1082), Lodeac (e 1149), Lodoach (e 1223), Lodeac (e 1239, e 1264), Parrez ha burgus Lodeiac (e 1263), Lodoiac (e 1269, e 1280), Loudeac (e 1271), Lodoyac (e 1286), Lodeac (e 1296), Lodehac (e 1369), Loudeac (e 1396). Ar stumm melestradurel a-vremañ a zeu war wel e 1427 (Dielloù Liger-Atlantel, B 2979).

Brezhoneg

E brezhoneg eo testeniekaet ar stummoù-mañ: Loudeac (1789, 1790, 1865, 1911), Loudeak (1847, 1884, 1894, 1905, 1910), Lozag (1906, 1908), Loudieg (etre 1910 ha 2022), Laudeg (1919), Laodeg (1923, 1927), Loudeag (1933), Laudâc (1934), Loudéak (1937), Leudeg (1967), Ludwag (1978), Loraog (1978)^[3]^[4].

Ardamezioù

En glazur e deir gwerzhidenn en argant ; e gab en gul, karget gant teir mailhenn en aour.^[5]

Istor

XI^vet kantved

War-dro 1059: meneg kentañ eus "Loudeac" e karta diazez prioldi ar Groaz Santel e Josilin.

XIII^vet kantved

1263: Loudieg zo lakaet da barrez.

XV^vet kantved

1491: arme Bro C'hall a voe ac'hubet Loudieg ganti.

Dispac'h Gall

Gant al lezenn eus an 26 a viz C'hwevrer 1790 e voe lakaet Loudieg da benn ur bann^[6].

XX^vet kantved

Brezel-bed kentañ

Diazezet e voe an Ospital Milourel Klokaus Niv 78 e Loudieg e-pad ar Brezel-bed kentañ; gloazidi a oa erruet e miz Gwengolo dija, ha krouet e voe an ospital d'an 2 a viz Here 1914; serret e voe e dibenn miz Du 1917^[7].
E 1917 e voe degemeret repuidi, 63 Gall ha 62 Velgiad e Loudieg^[8]; e mizioù Meurzh hag Ebrel 1918 e teuas pemp repuad all eus departamantoù gall Oise ha Somme abalamour d'an dagadenn alaman bet boulc'het e miz Meurzh^[9].
Mervel a reas 220 gwaz hervez monumant ar re varv (eleze 3,83% eus ar boblañs e 1911) er gumun, met 251 hervez monumant Santez-Anna-Wened, abalamour d'ar brezel^[10]; lazhet e voe pevar anezhe e Belgia e miz Eost 1914, e penn- kentañ ar brezel: d’an 21 e Fosses-la-Ville, ur soudard eus an 70vet Rujumant Troadegiezh ^[11] ha, d’an 22 en Arsimont, ur soudard eus an 71vet Rujumant Troadegiezh^[12] e Maissin, ur soudard eus an 19vet Rujumant Troadegiezh

^[13] hag en Emgann Rossignol, ur c’hanolier blenier eus an 2vet Rujumant Kanolierezh Trevadennel^[14]; d’an 22 a viz Ebrel 1915 e voe lazhet daou soudard eus an 71vet Rujumant Troadegiezh e Boezinge e Flandrez Belgia^[15]^,^[16].

Eil brezel-bed

D'an 28 a viz Ebrel 1941 e kouezhas un nijerez (Hampden I marilhet AD834 ha kodet VN-?) eus ar Royal Air Force e Quilliant, nepell eus Loudieg. Daou nijour eus he laz a varvas. Douaret e voent e bered ar gumun. Unan all a voe serret d'an Alamaned, unan all a zeuas a-benn da achap^[17].
D'ar 4 a viz Gouhere 1944 e voe lazhet seizh Rezistant FFI gant an Alamaned e "La Porcherie"^[18].
Dieubet e voe Loudieg d'an 3 a viz Eost 1944 gant lu ar Stadoù-Unanet^[19].

Brezelioù didrevadennañ

Brezel Indez-Sina

Mervel a reas daou vilour eus ar gumun er Viêtnam abalamour d'ar brezel.

Brezel Aljeria

Mervel a reas daou vilour eus ar gumun abalamour d'ar brezel.

Monumantoù ha traoù heverk

An iliz katolik.
Ar c'hoc'hu hag an iliz katolik.

Iliz katolik Sant Nikolaz.
Ar c'hoc'hu.
Monumant ar re varv e Leurgêr an Ti-post, luc’hskeudenn ha kartenn-bost^[20].
Monumant kantonel ar re varv (1939-1945, Brezelioù Indez-Sina hag Aljeria) el Leurgêr Charles de Gaulle, luc’hskeudenn^[21].
Plakenn ar re varv (1914-1918) en iliz katolik, luc’hskeudenn^[22].
Monumant ar Rezistanted FFI bet lazhet e miz Gouhere 1944, luc’hskeudenn^[23].

Bered ar gumun

Bezioù al Lu gall.
Bez ur soudard eus an trevadennoù.
Bez ur soudard eus an trevadennoù.
Bezioù izili eus ar Rezistañs.

Beziet eo bet enni soudarded eus ar brezelioù-bed hag izili eus ar Rezistañs.

Bezioù ar C'hommonwealth


Bro	Niver a dud
Rouantelezh-Unanet	2 (Royal Air Force)
Hollad	2

Bezioù ar C'hommonwealth: daou nijour marvet e miz Ebrel 1941, e-pad an Eil brezel-bed, pa gouezhas o c'harr-nij nepell eus Loudieg^[24]^,^[25].

Melestradurezh

An ti-kêr diouzh an noz.

Roll ar vaered

Amzer	Anv	Strollad	Micher
13.06.1976 - ...	Pierre Étienne
2001 - 2020	Gérard Huet	Hep Strollad	Kelenner
2020 - ...	Bruno Le Bescaut

Poblañs

Emdroadur ar boblañs abaoe 1962

Niver a annezidi

Luc'hskeudennoù

Tud

Tud bet ganet eno

1895 : Jeanne Malivel, arzourez.
1901 : Yann Sohier, skolaer ha difenner ar brezhoneg er skol.

Tud bet marvet eno

Ardamezeg ar familhoù

	de Kaërbout / de Kerbout Aotrounez la Vallée	En gul e dri ezev en argant, 2, 1

Gevelliñ

Bro	Kêr	Abaoe
Alamagn	Büdingen	1983

Liammoù diavaez

Commons

Muioc'h a restroù diwar-benn

Loudieg

a vo kavet e Wikimedia Commons.

(fr) Lec'hienn ofisiel kêr Loudieg
(br) Loudieg war GeoBreizh.com

Notennoù ha daveoù

↑ Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA
↑ (gal)(fr) "Loudia" distaget [ludja], ChubEndret — Motiër d non d'endrët en galo, L'institu Chubri
↑ "Loudieg" war lec'hienn DEVRI
↑ "Loudieg", KerOfis (Ofis Publik ar Brezhoneg)
↑ Eus skoed an tiegezh Roc'han e teu ar mailhennoù.
↑ (fr)J. B. Duverger, Collection complète des lois, décrets, ordonnances, règlemens avis du Conseil d'Etat, Levrenn gentañ, Eil embannadur, Pariz, 1834, p.105
↑ (fr)Le Pays de Loudéac et la Grande Guerre 1914-1918, Mémoire du Pays de Loudéac, Eil c'hwec'hmiziad 1995, pajennoù 22 ha 23
↑ (fr)Le Pays de Loudéac et la Grande Guerre 1914-1918, Mémoire du Pays de Loudéac, Eil c'hwec'hmiziad 1995, pajenn 20
↑ (fr)Le Pays de Loudéac et la Grande Guerre 1914-1918, Mémoire du Pays de Loudéac, Eil c'hwec'hmiziad 1995, pajenn 23
↑ (fr)Le Pays de Loudéac et la Grande Guerre 1914-1918, Mémoire du Pays de Loudéac, Eil c'hwec'hmiziad 1995, pajenn 49
↑ (fr)Fichenn hiniennel - Memorial Genweb
↑ (fr)Fichenn hiniennel - Memorial Genweb
↑ (fr)Fichenn hiniennel - Memorial Genweb
↑ (fr)Fichenn hiniennel - Memorial Genweb
↑ (fr)Fichenn hiniennel - Memorial Genweb
↑ (fr)Fichenn hiniennel - Memorial Genweb
↑ (fr)Pertes RAF
↑ (fr)Memorial Genweb
↑ (fr)Éric Rondel, Les Américains en Bretagne, p.8, Éditions Astoure, 2008
↑ (fr)Memorial Genweb
↑ (fr)Memorial Genweb
↑ (fr)Memorial Genweb
↑ (fr)Memorial Genweb
↑ (en)Commonwealth War Graves Commission
↑ (fr)Pertes RAF ABSA 39-45

[1] Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA

[2] (gal)(fr) "Loudia" distaget [ludja], ChubEndret — Motiër d non d'endrët en galo, L'institu Chubri

[3] "Loudieg" war lec'hienn DEVRI

[4] "Loudieg", KerOfis (Ofis Publik ar Brezhoneg)

[5] Eus skoed an tiegezh Roc'han e teu ar mailhennoù.

[6] (fr)J. B. Duverger, Collection complète des lois, décrets, ordonnances, règlemens avis du Conseil d'Etat, Levrenn gentañ, Eil embannadur, Pariz, 1834, p.105

[7] (fr)Le Pays de Loudéac et la Grande Guerre 1914-1918, Mémoire du Pays de Loudéac, Eil c'hwec'hmiziad 1995, pajennoù 22 ha 23

[8] (fr)Le Pays de Loudéac et la Grande Guerre 1914-1918, Mémoire du Pays de Loudéac, Eil c'hwec'hmiziad 1995, pajenn 20

[9] (fr)Le Pays de Loudéac et la Grande Guerre 1914-1918, Mémoire du Pays de Loudéac, Eil c'hwec'hmiziad 1995, pajenn 23

[10] (fr)Le Pays de Loudéac et la Grande Guerre 1914-1918, Mémoire du Pays de Loudéac, Eil c'hwec'hmiziad 1995, pajenn 49

[11] (fr)Fichenn hiniennel - Memorial Genweb

[12] (fr)Fichenn hiniennel - Memorial Genweb

[13] (fr)Fichenn hiniennel - Memorial Genweb

[14] (fr)Fichenn hiniennel - Memorial Genweb

[15] (fr)Fichenn hiniennel - Memorial Genweb

[16] (fr)Fichenn hiniennel - Memorial Genweb

[17] (fr)Pertes RAF

[18] (fr)Memorial Genweb

[19] (fr)Éric Rondel, Les Américains en Bretagne, p.8, Éditions Astoure, 2008

[20] (fr)Memorial Genweb

[21] (fr)Memorial Genweb

[22] (fr)Memorial Genweb

[23] (fr)Memorial Genweb

[24] (en)Commonwealth War Graves Commission

[25] (fr)Pertes RAF ABSA 39-45

[2]

[1]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]