Plouarzhel
| Plouarzhel | ||
|---|---|---|
 Ar maerdi. | ||
| ||
| Anv gallek (ofisiel) | Plouarzel | |
| Bro istorel | Bro-Leon | |
| Melestradurezh | ||
| Departamant | Penn-ar-Bed | |
| Arondisamant | Brest | |
| Kanton | Lokournan | |
| Kod kumun | 29177 | |
| Kod post | 29810 | |
| Maer Amzer gefridi | André Talarmin 2001-2020 | |
| Etrekumuniezh | KK Bro an Hirwazh | |
| Bro velestradurel | Bro Brest | |
| Lec'hienn web | Ti-kêr | |
| Poblañsouriezh | ||
| Poblañs | 3 924 ann. (2020)[1] | |
| Stankter | 92 ann./km² | |
| Douaroniezh | ||
| Daveennoù lec'hiañ | ||
| Uhelderioù | bihanañ 0 m — brasañ 133 m | |
| Gorread | 42,83 km² | |
|
||
kemmañ  |
||
Plouarzhel (distaget [plu.ˈar.zɛl]) a zo ur gumun eus Bro-Leon e kanton Lokournan, e departamant Penn-ar-Bed, e gwalarn Breizh.
Douaroniezh
-
An Aber Ildud.
- War lez an Aber Ildud emañ Plouarzhel.
Brezhoneg
Ya d'ar brezhoneg
- D’ar 4 a viz Gouere 2005 e oa bet votet ar garta Ya d'ar brezhoneg gant kuzul-kêr ar gumun.
Deskadurezh
- E distro-skol 2023 e oa 90 skoliad enskrivet er c'hlasoù divyezhek (21,6 % eus skolidi ar gumun evit a sell ouzh ar c'hentañ derez)[2].
Istor
- Dekred eus ar 26 a viz Du 1790 war al le ret: e penn-kentañ 1791 e voe nac'het al le ouzh ar Roue, ar vro hag al lezennoù gant ar person Jean Pédel hag ar c'hure Jacques Lanuzel[3].
- Mervel a reas 109 gwaz eus ar gumun abalamour d'ar brezel, eleze 4,12% ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911[4].
- Mervel a reas 30 den ag ar gumun abalamour d'ar brezel[5].
- Nijerezioù ar Royal Air Force (aerlu ar Rouantelezh-Unanet) kouezhet e Plouarzhel: d'ar 14 a viz Meurzh 1941 ur Blenheim marilhet V5399 ha kodet PZ-G eus an 53th Squadron; lazhet e voe he zri nijour, douaret int e bered kumun Lokournan; d'ar 4 a viz Meurzh 1941 e voe tro un nijerez Hampden marilhet AD738 ha kodet ZN-? eus ar 106th Squadron; lazhet e voe he fevar nijour, douaret int e bered kumun Lokournan ivez[6].
- Nijerezioù an United States Army Air Forces kouezhet e Plouarzhel: d'ar 16 a viz Ebrel 1943 ur c'harr-nij B-24D-15-CO (anvet "Liberty Lass", marilhet 41-23732 ha kodet YM-B) gant dek milour en e vourzh; seizh anezhe a voe lazhet (daou anezhe a zo douaret er Brittany American Cemetery e Montjoie-Saint-Martin), an tri all a voe tapet gant an Alamaned; d'ar 26 a viz Eost 1944 ur c'harr-nij P-47D-16-RE (marilhet 42-76154, 362vet FG, 378 vet FS); e leviour a varvas, douaret eo er Brittany American Cemetery e Montjoie-Saint-Martin e Bro-C'hall[7].
Brezelioù didrevadennañ
- Lazhet e voe ur c’harter-mestr er morlu gall eus ar gumun d’an 30 a viz Meurzh 1958 en Oued Saftar (departamant Tlemcen)[8].
Monumantoù ha traoù heverk
- Maen-hir Kerloaz: gant e 9,50 m a uhelder eo ar brasañ peulvan en e sav dre ar bed.
-
Tourioù-avel Plouarzhel.
-
Diabarzh un tour-avel eus Plouarzhel.
-
Maen-hir Kerloaz (9,50 m).
-
Iliz katolik Sant Arzhel.
-
Itron-Varia Drezian.
- Chapel Sant Alar.
- Maner Kervatouz.
- Tour-tan Trezian.
- Kouldri Lahalla.
- Monumant ar re varv er vered, damzrailhet ha disakret e voe gant an Alamaned e 1943; luc’hskeudenn[9].
- Plakennoù ar re varv en an iliz katolik, luc’hskeudennoù[10].
Emdroadur ar boblañs abaoe 1962
Niver a annezidi
Melestradurezh
Tud
Tud ganet eno
- 1847 : Frañsez-Mari ar C'hozh, troour brezhonek.
Tud bet marvet eno
- Kristof Jezegoù, skrivagner brezhonek ha beleg katolik, d'an 11 a viz Even 1953.
Gevelliñ
Liammoù diavaez
- (fr) lec’hienn ar gumun
- (fr) Trezianiz (diwar-benn Trezien, ul lodenn eus Plouarzhel)
- (br) Plouarzhel war lec'hienn Geobreizh
Notennoù ha daveoù
- ↑ Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA
- ↑ Distro-skol ar c’helenn divyezhek Kelenn
- ↑ Kristof Jezegoù, Hor Bro e-pad ar Revolusion, Ti-moullañ Ar Bobl, Karaez, 1915, pajenn 42
- ↑ (fr)Memorial Genweb
- ↑ (fr)Memorial Genweb
- ↑ (fr)Pertes RAF Finistère
- ↑ (fr)Pertes USAAF Finistère
- ↑ (fr)Fichenn hiniennel - Memorial Genweb
- ↑ (fr)Université de Lille
- ↑ (fr)Memorial Genweb