Coroni'r Brenin Siarl III a'r Frenhines Camilla

seremoni a gynhaliwyd yn 2023

Cynhaliwyd y seremoni i goroni'r Brenin Siarl III a'r Frenhines Camilla ar 6 Mai 2023 yn Abaty Westminster, Llundain, y Deyrnas Unedig. Esgynnodd Siarl i'r orsedd ym mhymtheg teyrnas y Gymanwlad yn sgil marwolaeth ei fam, Elisabeth II, ar 8 Medi 2022, a chynhaliwyd y seremoni ffurfiol i dderbyn Siarl yn frenin yn symbolaidd, a'i wraig yn frenhines gydweddog, a'u harwisgo â theyrndlysau a choronau, yn unol â thraddodiadau brenhinol y Deyrnas Unedig.

Coroni'r Brenin Siarl III a'r Frenhines Camilla
Y Brenin Siarl III a'r Frenhines Gydweddog Camilla yn chwifio i'r torfeydd o'r balconi blaen wedi iddynt ddychwelyd i Balas Buckingham o'r seremoni.
Enghraifft o'r canlynolcoroni'r teyrn Prydeinig Edit this on Wikidata
Dyddiad6 Mai 2023 Edit this on Wikidata
LleoliadAbaty Westminster Edit this on Wikidata
Map
Gwladwriaethy Deyrnas Unedig Edit this on Wikidata
Gwefanhttps://coronation.gov.uk/ Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Cynlluniwyd y seremoni ar sail gwasanaeth Anglicanaidd y Cymun Bendigaid. Cafodd Siarl ei eneinio gydag olew sanctaidd, derbyniodd dlysau'r goron, a dodwyd y goron ar ei ben, defod urddo sydd yn pwysleisio ei swyddogaeth ysbrydol fel Amddiffynnydd y Ffydd—hynny yw, penlywodraethwr Eglwys Loegr—a'i chyfrifoldebau seciwlar. Datganwyd teyrnged iddo gan gynrychiolwyr o Eglwys Loegr a'r teulu brenhinol, a gwahoddwyd deiliaid y teyrnasoedd i wneud hynny hefyd. Coronwyd Camilla hefyd, mewn seremoni fyrrach a symlach. Wedi'r gwasanaeth, teithiodd aelodau o'r teulu brenhinol mewn gorymdaith wladol i Balas Buckingham, ac ymddangosant ar y balconïau yn y blaen a'r cefn. Cafodd nifer o agweddau'r coroniad eu newid o'r arfer hanesyddol, gyda'r nod o gynrychioli crefyddau a diwylliannau ar draws y Deyrnas Unedig, a chwtogwyd ar hyd y seremoni o gymharu â choroni Elisabeth II ym 1953. Hwn oedd y tro cyntaf i'r iaith Gymraeg gael ei chlywed wrth goroni teyrn yn Abaty Westminster: canodd Syr Bryn Terfel a Chôr Abaty Westminster weddi'r Kyrie yn Gymraeg, wedi ei cyfansoddi gan Paul Mealor.[1]

Cynhaliwyd dathliadau i nodi'r coroniad ar draws y Deyrnas Unedig, a theyrnasoedd eraill y Gymanwlad, gan gynnwys partïon stryd, ymgyrchoedd gwirfoddoli, gwasanaethau eglwysig, a chyngerdd yng Nghastell Windsor ar 7 Mai. Yn ôl arolygon o Ebrill 2023, amwys oedd barn y cyhoedd am y coroniad, a rhannwyd y boblogaeth yn gyffredinol yn ôl oedran: yr oedd y cenedlaethau hŷn yn gefnogol o'r coroni, tra bo'r ieuenctid yn ddifater neu yn wrthwynebol iddo. Aeth torfeydd mawr i Lundain i wylio'r orymdaith ac i sbïo ar y brenin a'r frenhines, ac ymgynulliodd eraill ar draws y wlad i wylio darllediadau o'r digwyddiadau. Aeth eraill i Lundain i brotestio, a chafwyd gwrthdystiadau gan weriniaethwyr mewn nifer o ddinasoedd, gan gynnwys Caerdydd. Cynhaliwyd hefyd dathliadau yng Nghanada, Awstralia, Seland Newydd, Antigwa a Barbiwda, a gwledydd eraill. Defnyddiodd rhai yr achlysur i dynnu sylw at hanes gwladychiaeth gan yr Ymerodraeth Brydeinig a'i effaith ar gyn-drefedigaethau heddiw.

Hwn oedd y coroniad cyntaf o deyrn Prydeinig yn yr 21g, a'r 40fed i'w gynnal yn Abaty Westminster ers coroni Wiliam I ym 1066.[2]

Cyfeiriadau

golygu
  1. "Bryn Terfel yn canu yn y Gymraeg yn seremoni'r Coroni". BBC Cymru Fyw. Cyrchwyd 8 Mai 2023.
  2. "A history of coronations". www.westminster-abbey.org. Dean and Chapter of Westminster. 2023. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 15 March 2023. Cyrchwyd 19 March 2023.