Artìcol in dialètt pramsân

MezzaniMzàn
La chiesa di Mezzano SuperioreLa ceza d'Amzàn Sora
ProvinciaPruvînciaPruvénziaPruvèinsa
provincia di ParmaPärma
AbitantiAbitântAbitàntAbitànt
(gennaio 2008znär 2008)
3 120
SuperficieMetradûraEstensiånEstensiòun
(109 ab/km²)
28,65km²
AltitudineAltèsaAltazzaAltèssa
27m
Pref.tel. / CAPPrefés e côdisPreféss e côdgPreféss e còdiṡ
0521 / 43055
Cod.ISTAT/catastoCod.ISTAT/catâstCod. ISTAT/catâstCod.ISTAT/catàst
034021 / F174
CoordinatePuṣisiòunPuṡiziånPusisiòun
Nome abitantiNòm di abitàntNuminâja
MezzanesiMzànes
Santo patronoSânt prutetòurSant prutetåurSànt prutetór
(31 dicembre31 dicembär)
San SilvestroSan Silvestär
FrazioniVéliFraziónFrasiòun
Bocca d'Enza, Casale, Ghiare Bonvisi, Mazzabue, Mezzano Rondani, Mezzano superiore, Mezzano Inferiore, ValleBóca d’Ensa, Casäl, Giäri, Mazabò, Mzàn di Rondin, Mzàn Sora, Mzàn Sott, Vâl
Comuni contiguiCmûni ṣvinântCmóṅni ataîṡCumùn tachèdi
(nord) Casalmaggiore (CR), Viadana (MN), (est) Brescello (RE), (sud) Sorbolo, Parma, Torrile (ovest) Colorno(tramóntan) Casalmagiór (CR), Viadana (MN), (mate'na) Barsèl (RE), (mezdé) Sòrbol, Pärma, Torìl (sira) Colórni
Sito istituzionaleSît dla cmûnaSît dla cmóṅnaSit dal cumùn
SindacoSéndechSénndicSéndech
(14/06/04)
Meuccio Berselli
Tel. comuneTel. cmónaTel. cmóṅnaTel. cumùn
0521-669711
Email comuneEmail cmónaPòsta eletrònica cmóṅnaEmail cumùn

Evoluzione demograficaCambiamèint dal nómer di abitânt int al tèimpCanbiamänt dal nómmer di abitànt int al tänpCambiamèint dal nómmer di abitànt in dal tèimp

(anno)(ân)(àn)
(abitanti)(abitânt)(abitànt)(abitànt)
1861
4 237
1871
4 379
1881
4 227
1901
4 261
1911
4 399
1921
4 267
1931
4 236
1936
4 208
1951
3 811
1961
3 271
1971
2 717
1981
2 429
1991
2 503
2001
2 942
2008
3 120
Dati Nómer ed l'Nómmer dlNómmer ed l'ISTAT - grâfica dla Vichipêdia.- grâfica dla Vichipêdia

Mzàn o Amzàn (Mezzani in italiân ) l'è n c'món äd 3.055 abitant, ad la Bàsa Pramsàna.

La ciesa d'Amzàn Sott

A difarénsa d'etär c'món an gh'è mja un centär gros e d'il frassjón ma l'è costituì da divèrs paés pö o meno d'il stèsi dimensjón. Al nom Mzàn al vén dal latén Medianus c'a vól dir in mèza a. Töt i paès dal c'món da ch’indré j’érin dj’isòli in meza al Po. I paés j’en: al Casäl, Mzàn di Rondin, Mzàn Sora e Mzàn Sott, j’én invéci ciòp ed cà: Bóca d’Ensa, il Giäri e la Vâl. Al dialét d’Amzàn cme cól dla bàsa l’è influnsé da col de d’là da Po mo anca un pò da col ed Rèz.

Storiä

modifica
 
Al machinón: al prim motor dl'idrovora adèss in t'la piàssa d'Amzàn Sott

In t’al Medioêv i s’en formädi j’isòli in t’al Po, prima cóla dal Casäl, pò cóla d’Amzàn Sora e pò vers al 1300 Mzàn Sott. Mzàn di Rondin subita l’era de d’la da Po, pò dop’un’aluvión al fiöm a s’è spostè e al l’ha stachè dal cramónés par tachäräl al pramzàn. Mzàn Sott e Sora fin da l’inési j’érin téritori dal Vèscòv ad Pärma, che a Mzàn Sora a gh’äva anca al sò palass, l’era una spèci ed stât indipéndent. Töt l’è fnì in t’al 1763 quand’al Duca ad Pärma l’ha costrètt al Vèscòv a daräg il sò possión d’j Amzàn. In t’al 1861 al c'món insèma con Pärma l’è pasé sóta l’Italia.

Geografiä

modifica
 
Al Po azvén a Mzàn

Al c'món d’Amzàn l’è in tl’estrémité nord-est dla Provincia ad Pärma, in mèz a la Pianura Padana e al conféna con tre provinci: Rèz, Mantua e Cramóna. L’è traversè dal Po e da la Pärma cl’as böta in Po dòp Amzàn Sora e da l’Ensa c’la va in Po contra Barsèl.

A Mzàn j’én nassù

modifica
  • Clemént Bondi (Clemente Bondi) (Mzàn Sora 1742 - Vienna 1821) religiós e poeta
  • Giusèp Ródinzón (Giuseppe Rondizzoni) (Mzàn Sora 1788 – Valparaiso 1866), généräl cl’a combatù con Napóléón e pò in Cile.
  • Giusèp Cantón (Giuseppe Cantoni) (Lindzón ad Barsèl 1841 - Casäl 1909), musicista e fondatór dal Concerto Cantoni.
  • Enrico Benassi (Casäl 1902, Pärma 1978), pitór.
  • Rino Varnéss (Rino Vernizzi) (Mzàn Sott 1946), sónador af fagòt a livèl internassionäl, l'ha soné part tant'an in tl'orchestra dl'academia nassionäla ad Santa Cecilia ad Róma.