Ολιγαρχία λέγεται το πολίτευμα στο οποίο η πολιτική εξουσία ασκείται από ένα μικρό τμήμα της κοινωνίας. Η λέξη προέρχεται από τις λέξεις ὀλίγον και ἄρχω.

Πρωτογενείς αναφορές

Επεξεργασία

Ο Πλάτων στον «Πολιτικό» διαχωρίζει την ολιγαρχία που υποκινείται από την ιδιοτέλεια, απ΄ αυτήν που αποβλέπει στο κοινό καλό.[1]

Σύγχρονες αναφορές

Επεξεργασία

Ορισμένοι πολιτικοί επιστήμονες και φιλόσοφοι εκφράζουν την άποψη ότι σχεδόν όλα τα πολιτεύματα είναι στην πράξη ολιγαρχίες και ότι οι δημοκρατίες μπορούν να θεωρηθούν εκλεγμένες ολιγαρχίες. Όμως υπάρχει και η αρχαία και σύγχρονη Άμεση Δημοκρατία όπου οι Πολίτες συναποφασίζουν με Ψηφοφορίες και οι αντιπρόσωποι είναι προσωρινοί υπάλληλοι χωρίς οικογενειοκρατία ή άλλη ισχυρή ομάδα, συνεπώς δεν είναι όλα τα πολιτεύματα ολιγαρχίες. Οι ολιγαρχίες συνήθως ελέγχονται από ισχυρές οικογένειες που διατηρούν την εξουσία από γενιά σε γενιά. Ο Αριστοτέλης χρησιμοποιούσε τον όρο για να αναφέρεται στην κυριαρχία των πλουσίων, αλλά δεν είναι πάντα η κυριαρχία των πλουσίων, αλλά απλώς η κυριαρχία μιας προνομιούχας ομάδας.


Ωστόσο η ιδέα της κυριαρχίας του λαού και στα δημοκρατικά πολιτεύματα συγκρούεται προς την ολιγαρχική πραγματικότητα:

«Η ιδέα της κυριαρχίας του λαού συγκρούεται προς την ολιγαρχική πραγματικότητα. Η ενότητα του λαού αναιρείται δια της διαιρέσεώς του σε αντίπαλες τάξεις. Η έννοια του λαϊκού συνόλου ως πηγής της πολιτικής εξουσίας διαψεύδεται από το δόγμα της θελήσεως της πλειοψηφίας. Η ιδέα του κράτους υπηρέτη του συνόλου αντίκειται προς την πραγματικότητα του κράτους-κόμματος. Αλλά η κυριωτέρα των εσωτερικών αιτιών της χρονίας κρίσεως της δημοκρατίας ευρίσκεται εις την εκ κοινωνικών λόγων διαπάλη των ιδεωδών της».[2]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Πλάτων, Πολιτικός 291c-303d
  2. Αλέξανδρος Σβώλος, Γόνιμοι πολιτικοί στοχασμοί

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία