Ρύζι

μονοκοτυλήδονο φυτό της οικογένειας των Ποοειδών

Το ρύζι είναι μονοκοτυλήδονο φυτό της οικογένειας των Ποοειδών (Poaceae) ή Αγρωστωδών (Gramineae), που απαντάται σε δύο είδη (Oryza sativa, Όρυζα η ήμερη και Oryza glaberrima, Όρυζα η λειοτάτη) με καταγωγή από την τροπική και υποτροπική Νότια Ασία και την Αφρική. Το ρύζι είναι ένα από τα βασικά διατροφικά είδη της ανθρωπότητας: τα δυο είδη του αποτελούν το ένα πέμπτο των συνολικά καταναλισκόμενων θερμίδων παγκοσμίως. (Ο όρος "άγριο ρύζι" μπορεί να αναφέρεται σε άγρια είδη Όρυζας (Oryza), αλλά κατά σύμβαση αναφέρεται σε είδη του συγγενούς είδους Zizania, τόσο άγρια όσο και καλλιεργούμενα). Το ρύζι συνήθως αναπτύσσεται σε ύψος 1-1,8 μέτρα, με μακριά λεία φύλλα 50-100 εκατοστά σε μήκος και 2-2,5 εκατοστά πλάτος. Τα μικρά του άνθη βγαίνουν σε κλαδιά 30-50 εκατοστών. Ο σπόρος είναι κοκκώδης (caryopsis) με μήκος 5-12 χιλιοστά και 2-3 χιλιοστά διατομή.

Ρύζι

Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Φυτά (Plantae)
Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα (Magnoliophyta)
Ομοταξία: Μονοκοτυλήδονα (Liliopsida)
Τάξη: Κυπειρώδη (Cyperales)
Οικογένεια: Ποοειδή (Poaceae)
Γένος: Όρυζα (Oryza)
L.
Είδη

Είδη ρυζιού ως έτοιμο προϊόν

Επεξεργασία

Το ρύζι ως προϊόν κυκλοφορεί σε πολλές μορφές ανάλογα με τον τόπο και τον τρόπο παραγωγής του. Ορισμένα είδη που τα συναντούμε κατά κόρον στην ελληνική αγορά είναι:

  • Ρύζι Γλασέ. Το χρώμα του είναι λευκό και το σχήμα του μεσόσπερμο, από τα παλαιότερα είδη, με ισχυρή παρουσία στην ελληνική αγορά ενδείκνυται για σούπες και γλυκά όπως το ρυζόγαλο.
  • Ρύζι Καρολίνα. Το χρώμα του είναι λευκό και το σχήμα του μεσόσπερμο. Είναι προτιμητέο για φαγητά φούρνου.
  • Ρύζι Νυχάκι. Το χρώμα του είναι λευκό και το σχήμα του μακρύσπερμο, κυρίως για πιλάφι.
  • Ρύζι προβρασμένο. Είναι προβρασμένο με υποκίτρινο χρώμα και το σχήμα του είναι μακρύσπερμο. Το χρώμα του οφείλεται στον εξωτερικό φλοιό του ρυζιού ο οποίος απομακρύνεται σε στάδιο της επεξεργασίας του. Ρύζι με ανοδική εμπορική πορεία, θεωρείται ιδανικό για πιλάφι και για κάθε συνταγή, λόγω του ότι παραμένει σπυρωτό.
  • Ρύζι καστανό μερικώς αναποφλοίωτο. Στο ρύζι αυτό κατά την επεξεργασία δεν αφαιρείται ο φλοιός του με αποτέλεσμα το τελικό προϊόν να είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες και με μικρότερο γλυκαιμικό δείκτη σε σχέση με τα παραδοσιακά ρύζια. Συστήνεται σε δίαιτες υγιεινής διατροφής και απώλειας βάρους.
     
    Καστανό ρύζι
  • Ρύζι Μπασμάτι. Το χρώμα του είναι λευκό και το σχήμα του μακρύσπερμο: Αρωματικό ρύζι που καλλιεργείται στις περιοχές των ποταμών που πηγάζουν από τα Ιμαλάια και βρίσκονται μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν. Το άρωμα του έχει σχέση με τα ιδιαίτερα συστατικά του υπεδάφους των περιοχών που καλλιεργείται. Ρύζι για κάθε χρήση, με ιδιαίτερη γεύση.
     
    Ρύζι μπασμάτι
     
    Ρύζι ζασμίν
 
Ρύζι αρμπόριο
  • Ρύζι ζασμίν. Το χρώμα του είναι λευκό και το σχήμα του μακρύσπερμο: Αρωματικό ρύζι που καλλιεργείται στα υψίπεδα της Ταϊλάνδης. Το άρωμα του οφείλεται στα ιδιαίτερα συστατικά του υπεδάφους της περιοχής που καλλιεργείται. Ρύζι για κάθε χρήση με ιδιαίτερη γεύση.
  • Ρύζια Αρμπόριο και καρναρόλι με σχήμα μεσόσπερμο αλλά μεγάλο και πλατύ κόκκο. Συνήθως ιταλικής προέλευσης, καλλιεργούνται στις παραποτάμιες περιοχές του ποταμού Πάδου της Βορείου Ιταλίας. Χρησιμοποιούνται για την παρασκευή ριζότου.
  • Ρύζι Άγριο: Είναι ένα υδρόφιλο φυτό που καλλιεργείται στη Βόρειο Αμερική (Zizania palustis L.), συγγενές με το ασιατικό ρύζι. Πλούσιο σε φυτικές ίνες με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη.

Διατροφικές πληροφορίες

Επεξεργασία
Παραγωγή ρυζιού ανά χώρα το 2009
(σε εκατομμύρια μετρικούς τόνους)[1]
  Κίνα 197
  Ινδία 131
  Ινδονησία 64
  Μπανγκλαντές 45
  Βιετνάμ 39
  Ταϊλάνδη 31
  Μιανμάρ 31
  Φιλιππίνες 16
  Βραζιλία 13
  Ιαπωνία 11
  Πακιστάν 10
  ΗΠΑ 10
Source:
Food and Agriculture Organization Αρχειοθετήθηκε 2018-12-26 στο Wayback Machine.

Το λευκό μακρύκοκκο ρύζι περιέχει ανά 100 γραμμάρια τα κάτωθι συστατικά:

Συστατικά Λευκού Μακρύκοκκου Ρυζιού
*Ενέργεια = 365 θερμίδες ή 1527 kJ
*Πρωτεΐνες =7.13 γρ.
*Λίπος = 0.66 γρ
*Υδατάνθρακες = 80 γρ.
**Σάκχαρα = 0,12 γρ.
**Φυτικές Ίνες = 1,3 γρ.
* Σίδηρος 0,80 mg (6%)
*Μαγνήσιο = 1.088 mg (7%)
*Ασβέστιο=28 (3%)
*Φώσφορος =115 mg (16%)
*Κάλιο =115 mg (2%)
*Ψευδάργυρος = 1,09 mg (11%)
* Θειαμίνη (Βιταμίνη Β1) = 0.0701 mg (6%)
* Ριβοφλαβίνη (Βιταμίνη Β2) = 0.0149 mg (1%)
* Νιασίνη (Βιταμίνη Β3) = 1.62 mg (11%)
* Παντοθενικό οξύ (Βιταμίνη Β5) = 1.014 mg (20%)
* Βιταμίνη Β6 = 0.164 mg (13%)
*Μαγγάνιο 1.088 mg (52%)

|** Τα ποσοστά εντός παρενθέσεως είναι η συνιστώμενη ημερήσια δόση.

    • Πηγή USDA

|}

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. fao.org. «Agriculture Statistics > Grains > Rice production (2009) by country». Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2010. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία