Κυβέρνηση Στέφανου Σκουλούδη 1915: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
|||
Γραμμή 31: | Γραμμή 31: | ||
[[File:M133 6 carcasse de Zepplin devans la Tour Blanche.jpg|thumb|left|Οι συμμαχικές δυνάμεις κατέρριψαν γερμανικό [[αερόπλοιο|ζέπελιν]]. Ιούνιος 1916, Θεσσαλονίκη]] |
[[File:M133 6 carcasse de Zepplin devans la Tour Blanche.jpg|thumb|left|Οι συμμαχικές δυνάμεις κατέρριψαν γερμανικό [[αερόπλοιο|ζέπελιν]]. Ιούνιος 1916, Θεσσαλονίκη]] |
||
Αν και το κόμμα του πρώτευσε, ο Γούναρης δεν θέλησε να αναλάβει την πρωθυπουργία, υποστηρίζοντας ότι οι εκλογές επιβράβευαν το έργο της κυβέρνησης Σκουλούδη, και δεν υπήρχε λόγος μεταβολής. <br /> |
Αν και το κόμμα του πρώτευσε, ο Γούναρης δεν θέλησε να αναλάβει την πρωθυπουργία, υποστηρίζοντας ότι οι εκλογές επιβράβευαν το έργο της κυβέρνησης Σκουλούδη, και δεν υπήρχε λόγος μεταβολής. <br /> |
||
Η κυβέρνηση Σκουλούδη είχε να αντιμετωπίσει τις αυξανόμενες ταπεινωτικές για την Ελλάδα πιέσεις εκ μέρους της [[Αντάντ]] για εγκατάλειψη της ουδετερότητας και στο τέλος, την καταστρατήγηση της ουδετερότητας και από την Γερμανία (βομβαρδισμός θέσεων της Αντάντ στη Θεσσαλονίκη, και κατάληψη του [[Ρούπελ|οχυρού Ρούπελ]] από γερμανο-βουλγαρικά στρατεύματα). |
|||
''«Η Κυβέρνηση Σκουλούδη συνδέθηκε με τις συνεχείς υποχωρήσεις στις εκβιαστικές ενέργειες παραβίασης της ουδετερότητας της Ελλάδας εκ μέρους της Entente. Η σύλληψη από τις συμμαχικές δυνάμεις των προξένων των Κεντρικών Δυνάμεων στη Θεσσαλονίκη, η σταδιακή κατάληψη με διάφορες δικαιολογίες της Κέρκυρας, της Μήλου, της Κεφαλονιάς, του Καραμπουρνού και, αργότερα, της Θάσου, η ανατίναξη της κύριας γέφυρας στον ποταμό Στρυμόνα, η επιβολή στρατιωτικού νόμου στη Θεσσαλονίκη και ο ναυτικός αποκλεισμός της χώρας, ο οποίος επέφερε έντονη έλλειψη σιταριού, καυσίμων αλλά και απαραίτητων μεταλλευμάτων, αποδείκνυαν πέρα από κάθε αμφιβολία την αδυναμία της κυβέρνησης Σκουλούδη να ασκήσει δική της πολιτική.»<ref>Τζιομάκης Χρήστος: «ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 1910:ΤΟ ΚΟΜΜΑ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΟΦΡΟΝΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΓΟΥΝΑΡΗ». Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία [εθνικο και καποδιστριακο πανεπιστημιο αθηνων παιδαγωγικο ... - ΕΚΠΑ [https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/file/lib/default/data/2698057/theFile], σελ.86</ref> |
|||
==Παράδοση Ανατολικής Μακεδονίας στη Βουλγαρία== |
|||
Η φιλοβασιλική κυβέρνηση Σκουλούδη είχε να αντιμετωπίσει τις αυξανόμενες πιέσεις για την επιλογή στρατοπέδου ανάμεσα στην [[Αντάντ]] και τη Γερμανία. Η κυβέρνηση επέλεξε το Γερμανικό στρατόπεδο και για να δημιουργήσει τετελεσμένο γεγονός αποφάσισε την παράδοση της Ανατολικής Μακεδονίας στους Βούλγαρους, συμμάχους των Γερμανών. Ειδικότερα, ο πρωθυπουργός Σκουλούδης, ο υπουργός Στρατιωτικών Γιαννακίτσας, ο τότε αναπληρωτής του επιτελάρχη του Στρατού (και κατοπινός δικτάτορας) [[Ιωάννης Μεταξάς]], με τη σύμφωνη γνώμη του βασιλιά Κωνσταντίνου, αποφάσισαν την αμαχητί παράδοση του οχυρού Ρούπελ στους Γερμανοβουλγάρους, στις [[26 Μαΐου]] [[1916]]<ref>Σπύρος Κουζινόπουλος, ''Δράμα 1941. Μια παρεξηγημένη εξέγερση'', εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2011, σελ. 19-20.</ref><ref>Βασίλης Χ. Ριτζαλέος, ''[http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/20726#page/42/mode/2up Οι εβραϊκές κοινότητες στην Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη από τα μέσα του 19ου αιώνα μέχρι το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190913121932/http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/20726#page/42/mode/2up |date=2019-09-13 }}'', Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης-Διδακτορική Διατριβή, Θεσσαλονίκη 2006, σελ. 34.</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.kathimerini.gr/400719/article/epikairothta/ellada/oi-epidiw3eis-twn-voylgarwn-sth-makedonia|title=Οι επιδιώξεις των Βούλγαρων στη Μακεδονία|last=Τσέκου|first=Κατερίνα|ημερομηνία=1 Αυγούστου 2010|website=kathimerini.gr|publisher=Η Καθημερινή|archiveurl=|archivedate=|accessdate=24 Δεκεμβρίου 2019}}</ref><ref>Τζιομάκης, σελ. 85. : ''«Η Κυβέρνηση Σκουλούδη συνδέθηκε με τις συνεχείς υποχωρήσεις στις εκβιαστικές ενέργειες παραβίασης της ουδετερότητας της Ελλάδας εκ μέρους της Entente. Η σύλληψη από τις συμμαχικές δυνάμεις των προξένων των Κεντρικών Δυνάμεων στη Θεσσαλονίκη, η σταδιακή κατάληψη με διάφορες δικαιολογίες της Κέρκυρας, της Μήλου, της Κεφαλονιάς, του Καραμπουρνού και, αργότερα, της Θάσου, η ανατίναξη της κύριας γέφυρας στον ποταμό Στρυμόνα, η επιβολή στρατιωτικού νόμου στη Θεσσαλονίκη και ο ναυτικός αποκλεισμός της χώρας, ο οποίος επέφερε έντονη έλλειψη σιταριού, καυσίμων αλλά και απαραίτητων μεταλλευμάτων, αποδείκνυαν πέρα από κάθε αμφιβολία την αδυναμία της κυβέρνησης Σκουλούδη να ασκήσει δική της πολιτική.''»</ref>. |
|||
⚫ | |||
Ο ιστορικός Γ. Βεντήρης έγραψε πως η παράδοση του Ρούπελ αποτέλεσε «αίσχος εις τας ημέρας του ελληνισμού».<ref>{{Cite web|url=https://serraikanea.gr/koinonia/item/45617-i-paradosi-tou-roypel-kai-tis-an-makedonias-otan-o-metaksas-eipe-nai-stous-germanovoulgarous.html|title=Η παράδοση του Ρούπελ και της Αν. Μακεδονίας: Όταν ο Μεταξάς είπε «ΝΑΙ» στους Γερμανοβουλγάρους|accessdate=2020-04-08}}</ref> |
|||
Στη συνέχεια έγινε η παράδοση της Καβάλας στις Γερμανοβουλγαρικές δυνάμεις και η [[Αιχμαλωσία του Δ΄ Σώματος Στρατού στο Γκέρλιτς|παράδοση του ελληνικόυ Δ' Σώματος Στρατού]], με περισσότερους από 7.000 αξιωματικούς και στρατιώτες που κατέληξαν αιχμάλωτοι στο γερμανικό στρατόπεδο του [[Γκέρλιτς]] στα γερμανοπολωνικά σύνορα.<ref>{{Cite web|url=https://serraikanea.gr/koinonia/item/45617-i-paradosi-tou-roypel-kai-tis-an-makedonias-otan-o-metaksas-eipe-nai-stous-germanovoulgarous.html|title=Η παράδοση του Ρούπελ και της Αν. Μακεδονίας: Όταν ο Μεταξάς είπε «ΝΑΙ» στους Γερμανοβουλγάρους|accessdate=2020-04-08}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.mixanitouxronou.gr/i-ntropi-tou-ethnikou-dichasmou-to-d-soma-stratou-pou-egkatelipse-ti-drama-ke-paradothike-amachiti-stous-germanous/| title=Η ντροπή του εθνικού διχασμού| accessdate=2020-04-08| date=1941-04-29 | publisher=Μηχανή του Χρόνου}}</ref> |
|||
Ακολούθησε η πολύνεκρη για τον Ελληνισμό [[Β΄ Βουλγαρική Κατοχή της Ανατολικής Μακεδονίας]] (1916-1918). Στη διάρκεια της Β' Βουλγαρικής Κατοχής (1916-1918) ο ελληνικός πληθυσμός στις πόλεις και τα χωριά υπέστη διώξεις, λιμοκτονία, ομηρίες καθώς και συλλήψεις, φυλακίσεις, βιαιοπραγίες και βασανισμούς από τη μυστική βουλγαρική αστυνομία και τον κατοχικό βουλγαρικό στρατό. Ως αποτέλεσμα χιλιάδες Έλληνες έχασαν τη ζωή τους.<ref>[http://www.kathimerini.gr/438308/article/epikairothta/ellada/h-voylgarikh-eisvolh-sthn-anat-makedonia Η βουλγαρική εισβολή στην Ανατ. Μακεδονία -του Ιακωβου Μιχαηλιδη, εφημερίδα Καθημερινή 25.09.2011]</ref><ref>Τετράδια Βουλγαρικῆς Κατοχῆς, Ἀνατολική Μακεδονία 1916-1918, ἐπιμέλεια Ν. Ρουδομέτωφ, τ. 2ος, Ἱστορικό Λογοτεχνικό Ἀρχεῖο Καβάλας, Καβάλα 2008.</ref><ref>Β.Σ. Κάρτσιου, Ἡ Γενοκτονία τοῦ Ἑλληνισμοῦ τῆς Ἀνατολικῆς Μακεδονίας κατά τή 2η Βουλγαρική Κατοχή (1916-18), ἐκδ. Ἐρωδιός, Θεσσαλονίκη 2010.</ref> |
|||
⚫ | |||
==Σύνθεση υπουργικού συμβουλίου== |
==Σύνθεση υπουργικού συμβουλίου== |
||
Γραμμή 59: | Γραμμή 56: | ||
==Πηγές== |
==Πηγές== |
||
* Τζιομάκης Χρήστος: «ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 1910:ΤΟ ΚΟΜΜΑ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΟΦΡΟΝΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΓΟΥΝΑΡΗ». Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία [εθνικο και καποδιστριακο πανεπιστημιο αθηνων παιδαγωγικο ... - ΕΚΠΑ [ |
* Τζιομάκης Χρήστος: «ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 1910:ΤΟ ΚΟΜΜΑ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΟΦΡΟΝΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΓΟΥΝΑΡΗ». Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία [εθνικο και καποδιστριακο πανεπιστημιο αθηνων παιδαγωγικο ... - ΕΚΠΑ [https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/file/lib/default/data/2698057/theFile] |
||
* Ανδρέας Διαμαντόπουλος: «Οι ελληνικές κυβερνήσεις 1843 - 2004», https://web.archive.org/web/20071019122526/http://www.greeklaws.com/pubs/results.php?id=842 |
* Ανδρέας Διαμαντόπουλος: «Οι ελληνικές κυβερνήσεις 1843 - 2004», https://web.archive.org/web/20071019122526/http://www.greeklaws.com/pubs/results.php?id=842 |
||
==Αναφορές== |
==Αναφορές== |
||
<references /> |
<references /> |
||
{{Κυβερνήσεις της Ελλάδας (1901 - 1922)}} |
|||
[[Κατηγορία:Ελληνικές κυβερνήσεις επί Κωνσταντίνου Α΄|1915 10]] |
[[Κατηγορία:Ελληνικές κυβερνήσεις επί Κωνσταντίνου Α΄|1915 10]] |
Έκδοση από την 17:31, 12 Ιουνίου 2020
Βασιλευομένη Δημοκρατία | |
Ημερομηνία σχηματισμού | 25 Οκτωβρίου 1915 |
---|---|
Ημερομηνία διάλυσης | 9 Ιουνίου 1916 |
Πρόσωπα και δομές | |
Αρχηγός Κράτους | Κωνσταντίνος Α΄ της Ελλάδας |
Πρόεδρος Κυβέρνησης | Στέφανος Σκουλούδης |
Συνολικός αριθμός Μελών | 8 |
Κατάσταση στο νομοθετικό σώμα | Κυβέρνηση πλειοψηφίας μετά τις εκλογές |
Αξιωματική Αντιπολίτευση | Κόμμα Φιλελευθέρων |
Αρχηγός Αξιωματικής Αντιπολίτευσης | Ελευθέριος Βενιζέλος |
Ιστορία | |
Εκλογές | Ελληνικές βουλευτικές εκλογές Δεκεμβρίου 1915 |
Θητεία νομοθετικού σώματος | 11 Ιανουαρίου 1916 - 9 Ιανουαρίου 1916 (ΚΑ κοινοβουλευτική περίοδος) |
Προηγούμενη | Κυβέρνηση Αλέξανδρου Ζαΐμη 1915 |
Διάδοχη | Κυβέρνηση Αλέξανδρου Ζαΐμη 1916 |
Η Κυβέρνηση του Στέφανου Σκουλούδη (Οκτώβριος 1915 - Ιούνιος 1916) σχηματίστηκε μετά την πτώση της προηγούμενης κυβέρνησης Ζαΐμη. Ο βασιλιάς, κάλεσε τον Στέφανο Σκουλούδη, άνθρωπο του περιβάλλοντός του και εκτός Κοινοβουλίου εκείνη την περίοδο να αναλάβει τον σχηματισμό κυβέρνησης, με σκοπό την διενέργεια εκλογών.
Ο βασιλιάς πράγματι, διέλυσε την Βουλή (στην οποία πλειοψηφούσε το κόμμα των Φιλελευθέρων) στις 29 Οκτωβρίου και προκήρυξε εκλογές για τις 15 Δεκεμβρίου, με σκοπό, όπως θεωρεί ο συνταγματολόγος Νίκος Αλιβιζάτος : «την επιβολή της πολιτικής του ανευθύνου Βασιλέως, η οποία αντιτίθεται προς την πολιτικήν της υπευθύνου κυβερνήσεως και μάλιστα προς την εκδηλωθείσαν ήδη λαϊκήν θέλησιν» [1]
Οι «Φιλελεύθεροι» θεωρώντας έκνομες τις πρωτοβουλίες αυτές του βασιλιά, αρνήθηκαν να πάρουν μέρος στις εκλογές, και όπως ήταν αναμενόμενο, το «Κόμμα των Εθνικοφρόνων» του Δημητρίου Γούναρη, ήρθε πρώτο σε ψήφους, και κατέκτησε τις 256 από τις 333 συνολικά έδρες του Κοινοβουλίου.
Αν και το κόμμα του πρώτευσε, ο Γούναρης δεν θέλησε να αναλάβει την πρωθυπουργία, υποστηρίζοντας ότι οι εκλογές επιβράβευαν το έργο της κυβέρνησης Σκουλούδη, και δεν υπήρχε λόγος μεταβολής.
Η κυβέρνηση Σκουλούδη είχε να αντιμετωπίσει τις αυξανόμενες ταπεινωτικές για την Ελλάδα πιέσεις εκ μέρους της Αντάντ για εγκατάλειψη της ουδετερότητας και στο τέλος, την καταστρατήγηση της ουδετερότητας και από την Γερμανία (βομβαρδισμός θέσεων της Αντάντ στη Θεσσαλονίκη, και κατάληψη του οχυρού Ρούπελ από γερμανο-βουλγαρικά στρατεύματα).
«Η Κυβέρνηση Σκουλούδη συνδέθηκε με τις συνεχείς υποχωρήσεις στις εκβιαστικές ενέργειες παραβίασης της ουδετερότητας της Ελλάδας εκ μέρους της Entente. Η σύλληψη από τις συμμαχικές δυνάμεις των προξένων των Κεντρικών Δυνάμεων στη Θεσσαλονίκη, η σταδιακή κατάληψη με διάφορες δικαιολογίες της Κέρκυρας, της Μήλου, της Κεφαλονιάς, του Καραμπουρνού και, αργότερα, της Θάσου, η ανατίναξη της κύριας γέφυρας στον ποταμό Στρυμόνα, η επιβολή στρατιωτικού νόμου στη Θεσσαλονίκη και ο ναυτικός αποκλεισμός της χώρας, ο οποίος επέφερε έντονη έλλειψη σιταριού, καυσίμων αλλά και απαραίτητων μεταλλευμάτων, αποδείκνυαν πέρα από κάθε αμφιβολία την αδυναμία της κυβέρνησης Σκουλούδη να ασκήσει δική της πολιτική.»[2]
Τέλος, όταν οι συμμαχικές δυνάμεις απαίτησαν την πλήρη αποστράτευση της χώρας, την διάλυση της κυβέρνησης και την προκήρυξη νέων εκλογών, καθώς και αλλαγές στα ανώτατα αστυνομικά κλιμάκια, η κυβέρνηση Σκουλούδη παραιτήθηκε.
Σύνθεση υπουργικού συμβουλίου
- «Πρωθυπουργός» - («Πρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου»): Στέφανος Σκουλούδης
- «Επί των Εξωτερικών υπουργός»: Στέφανος Σκουλούδης
- «Επί της Δικαιοσύνης υπουργός»: προσωρινά, Δημήτριος Ράλλης
- αντικαταστάθηκε στις 27 Μαρτίου 1916 από τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Ματθαίο Χατζάκο
- «Επί των Εσωτερικών υπουργός»: Δημήτριος Γούναρης
- «Επί των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας εκπαιδεύσεως υπουργός»: Αντώνιος Μιχελιδάκης
- «Επί των Οικονομικών υπουργός»: Στέφανος Δραγούμης
- - αντικαταστάθηκε στις 27 Μαρτίου 1916, προσωρινά από τον Δημήτριο Ράλλη
- «Επί της Εθνικής Οικονομίας υπουργός» : Γεώργιος Θεοτόκης
- - αντικαταστάθηκε - λόγω θανάτου - στις 12 Ιανουαρίου 1916, προσωρινά από τον Δημήτριο Γούναρη
- «Επί των Δημοσίων Συγκοινωνιών υπουργός»: Δημήτριος Ράλλης
- «Επί των Στρατιωτικών υπουργός»: υποστράτηγος, Ιωάννης Γιαννακίτσας
- «Επί των Ναυτικών υπουργός»: αντιναύαρχος, Παύλος Κουντουριώτης
Πηγές
- Τζιομάκης Χρήστος: «ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 1910:ΤΟ ΚΟΜΜΑ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΟΦΡΟΝΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΓΟΥΝΑΡΗ». Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία [εθνικο και καποδιστριακο πανεπιστημιο αθηνων παιδαγωγικο ... - ΕΚΠΑ [2]
- Ανδρέας Διαμαντόπουλος: «Οι ελληνικές κυβερνήσεις 1843 - 2004», https://web.archive.org/web/20071019122526/http://www.greeklaws.com/pubs/results.php?id=842
Αναφορές
- ↑ «Εισαγωγή στην ελληνική συνταγματική ιστορία 1821-1941», εκδ. "Σάκκουλα", 1981, τόμος Α', σελ.113)
- ↑ Τζιομάκης Χρήστος: «ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 1910:ΤΟ ΚΟΜΜΑ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΟΦΡΟΝΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΓΟΥΝΑΡΗ». Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία [εθνικο και καποδιστριακο πανεπιστημιο αθηνων παιδαγωγικο ... - ΕΚΠΑ [1], σελ.86
- ↑ ΦΕΚ Α105 /1916, ΦΕΚ Α60 /1916