Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ρέημοντ Τσάντλερ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφορά
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Διάσωση 0 πηγών και υποβολή 0 για αρχειοθέτηση.) #IABot (v2.0.9.5
 
(26 ενδιάμεσες εκδόσεις από 13 χρήστες δεν εμφανίζονται)
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
{{πληροφορίες προσώπου}}
{{πληροφορίες προσώπου|noref=true}}
O '''Ρέημοντ Τσάντλερ''' ή '''Ρέιμοντ Τσάντλερ'''<ref>{{Cite web|url=https://www.lifo.gr/guide/book/news/raymond-chandler-i-mikri-aderfi|title=Raymond Chandler: Η Μικρή Αδερφή|ημερομηνία=2021-03-24|website=[[LiFO]]|language=el|accessdate=2023-07-25}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.ratpack.gr/culture/story/12173/o-reimont-tsantler-symvolizei-tin-anagki-gia-tin-poiotita|title=Ο Ρέιμοντ Τσάντλερ συμβόλιζε πάντα την ανάγκη για ποιότητα|last=ΧΡΗΣΤΟΥ|first=ΚΩΣΤΑΣ|ημερομηνία=2019-10-10|website=RatPack.gr|language=el|accessdate=2023-07-25}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.protagon.gr/tag/reimont-tsantler|title=Ρέιμοντ Τσάντλερ {{!}} Protagon.gr|language=el|accessdate=2023-07-25}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Η πορεία του ελληνικού αστυνομικού μυθιστορήματος και τα βασικά στοιχεία του είδους αυτού|url=http://195.251.240.227/jspui/handle/123456789/3942|date=2014-05-28|language=el|first=Χρυσοβαλάντης|last=Θεοδωρίδης|first2=Δήμητρα|last2=Τσομπάνη}}{{Dead link|date=Μαρτίου 2024 }}</ref><ref>{{Cite journal|title=Συνοπτική ιστορία του φιλμ νουάρ και ανάλυση της ταινίας Laura του Otto Preminger|url=https://amitos.library.uop.gr/xmlui/handle/123456789/5228|date=2019-09-05|language=el|first=Παναγιώτης|last=Λιάκος}}</ref> ({{lang-en|Raymond Thornton Chandler}}) ([[23 Ιουλίου]] [[1888]] – [[26 Μαρτίου]] [[1959]]) ήταν Αμερικανός συγγραφέας, περισσότερο γνωστός για τα [[Αστυνομικό μυθιστόρημα|αστυνομικά]] του διηγήματα και μυθιστορήματα.
O '''Ρέημοντ Τσάντλερ''' , (Raymond Thornton Chandler) ([[23 Ιουλίου]] [[1888]] – [[26 Μαρτίου]] [[1959]]) ήταν Αμερικανός συγγραφέας, περισσότερο γνωστός για τα [[Αστυνομικό μυθιστόρημα|αστυνομικά]] του διηγήματα και μυθιστορήματα. <br />

''«Πατέρας»'' της πιο γνωστής ίσως αστυνομικής φιγούρας, του ντεντέκτιβ '''Φίλιπ Μάρλοου''' , θεωρείται από τους θεμελιωτές του είδους στην Αμερική, και δημιουργός - μαζί με τον [[Ντάσιελ Χάμετ]] και τον Τζέημς Μ. Κέιν - της λεγόμενης '''σκληρής''' (hard-boiled) αστυνομικής ιστορίας. Έγραψε 7 μυθιστορήματα στη διάρκεια της ζωής του, με γνωστότερο τον [[Ο μεγάλος ύπνος|Μεγάλο ύπνο]] ("The Big Sleep"), και δεκάδες διηγήματα. Το μυθιστόρημά του [[Ο μεγάλος αποχαιρετισμός]] ("The Long Goodbye") βραβεύτηκε με το [[Βραβεία Έντγκαρ|Βραβείο Έντγκαρ]] για το καλύτερο μυθιστόρημα του [[1953]]. Πολλά από αυτά διασκευάστηκαν για τον κινηματογράφο.
''«Πατέρας»'' της πιο γνωστής ίσως αστυνομικής φιγούρας, του ντετέκτιβ [[Φίλιπ Μάρλοου]],<ref>{{Cite web|url=https://www.maxmag.gr/book/o-sklirotrachilos-ntetektiv-filip-marlooy-sto-pulp-sympan-toy-reimont-tsantler/|title=Ο σκληροτράχηλος ντετέκτιβ, Φίλιπ Μάρλοου, στο pulp σύμπαν του Ρέιμοντ Τσάντλερ {{!}} Βιβλίο|last=Δήμος|first=Γιώργος|last2=Δήμος|first2=Γιώργος|ημερομηνία=2022-07-13|website=MAXMAG {{!}} Πολιτισμός, Τέχνες, Διασκέδαση, Ομορφιά|language=el|accessdate=2022-09-09}}</ref> θεωρείται από τους θεμελιωτές του είδους στην Αμερική, και δημιουργός - μαζί με τον [[Ντάσιελ Χάμετ]] και τον [[Τζέημς Κέιν]] - της λεγόμενης σκληρής ([[hardboiled]]) αστυνομικής ιστορίας. Έγραψε 7 μυθιστορήματα στη διάρκεια της ζωής του, με γνωστότερο τον «[[Ο μεγάλος ύπνος|Μεγάλο ύπνο]]» ("The Big Sleep"), και δεκάδες διηγήματα. Το μυθιστόρημά του «[[Ο μεγάλος αποχαιρετισμός]]» ("The Long Goodbye") βραβεύτηκε με το [[Βραβεία Έντγκαρ|Βραβείο Έντγκαρ]] για το καλύτερο μυθιστόρημα του [[1953]]. Πολλά από αυτά διασκευάστηκαν για τον κινηματογράφο.
[[File:The-Big-Sleep-trailer-book.jpg|thumb|left|Ο [[Φίλιπ Μάρλοου]] ([[Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ]]) διαβάζει τον Μεγάλο ύπνο, στην ομώνυμη ταινία]]


===Βιογραφικά στοιχεία===
===Βιογραφικά στοιχεία===
Ο Τσάντλερ γεννήθηκε το [[1888]] στο [[Σικάγο]] των Η.Π.Α., αν και πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο Plattsmouth της πολιτείας [[Νεμπράσκα]]. <br />
Ο Τσάντλερ γεννήθηκε το [[1888]] στο [[Σικάγο]] των Η.Π.Α., αν και πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο Plattsmouth της πολιτείας [[Νεμπράσκα]].

Ωστόσο, όταν ο αλκοολικός πατέρας του εγκατέλειψε την οικογένεια το [[1899]], η μητέρα του, που είχε ιρλανδική καταγωγή, και ο μικρός Ρέι, πήγαν να ζήσουν κοντά στην οικογένεια της μητέρας του, στο [[Λονδίνο]]. Το [[1907]] πήρε (αυτό που σήμερα) ονομάζουμε Βρετανική υπηκοότητα (British subject) προκειμένου να μπορέσει να εργαστεί στον δημόσιο τομέαν και πράγματι υπηρέτησε για έναν χρόνο, σε μια υπηρεσία του Υπουργείου Ναυτικών. Δυσαρεστημένος από την εργασία γραφείου, παραιτήθηκε και έπιασε δουλειά σαν ρεπόρτερ στις αγγλικές εφημερίδες "Daily Express" και "Western Gazette".<br />
Ωστόσο, όταν ο αλκοολικός πατέρας του εγκατέλειψε την οικογένεια το [[1899]], η μητέρα του, που είχε ιρλανδική καταγωγή, και ο μικρός Ρέι, πήγαν να ζήσουν κοντά στην οικογένεια της μητέρας του, στο [[Λονδίνο]]. Το [[1907]] πήρε (αυτό που σήμερα ονομάζουμε) Βρετανική υπηκοότητα (British subject) προκειμένου να μπορέσει να εργαστεί στον δημόσιο τομέα και πράγματι υπηρέτησε για έναν χρόνο, σε μια υπηρεσία του Υπουργείου Ναυτικών. Δυσαρεστημένος από την εργασία γραφείου, παραιτήθηκε και έπιασε δουλειά σαν ρεπόρτερ στις αγγλικές εφημερίδες "Daily Express" και "Western Gazette".
⚫
Όμως ούτε σε αυτόν τον τομέα βρήκε κάτι που να ταιριάζει και το [[1912]] επέστρεψε στην Αμερική όπου εγκαταστάθηκε πρώτα στο [[Σαν Φρανσίσκο]] και όταν γύρισε και η μητέρα του, στο [[Λος Άντζελες]], όπου έκανε διάφορες δουλειές.<br />

⚫
Όταν η Αμερική μπήκε στον [[Α΄Παγκόσμιος Πόλεμος|Α' Παγκόσμιο Πόλεμο]], κατατάχθηκε στην μονάδα "Canadian Expeditionary Force" η οποία προοριζόταν να σταλεί στην Ευρώπη. Πράγματι, πολέμησε σε μάχες στη Γαλλία και μάλιστα προετοιμαζόταν για να υπηρετήσει στην [[Βασιλική Πολεμική Αεροπορία (Βρετανία)|RAF]] όταν ο πόλεμος τελείωσε.<br />
⚫
Όμως ούτε σε αυτόν τον τομέα βρήκε κάτι που να ταιριάζει και το [[1912]] επέστρεψε στην Αμερική όπου εγκαταστάθηκε πρώτα στο [[Σαν Φρανσίσκο]] και όταν γύρισε και η μητέρα του, στο [[Λος Άντζελες]], όπου έκανε διάφορες δουλειές.
⚫
Το [[1924]] - ένα χρόνο μετά το θάνατο της μητέρας του, Φλόρενς Τσάντλερ - παντρεύτηκε την επί χρόνια αγαπημένη του, και κατά 18 χρόνια μεγαλύτερή του Pearl Eugenie ("Cissy") Pascal. Από το [[1922]] δούλευε σαν στέλεχος της πετρελαϊκής εταιρείας "Dabney Oil Syndicate", και μάλιστα το [[1931]] ασκούσε ήδη χρέη αντιπροέδρου. Η μεγάλη ύφεση όμως που κατέστρεψε την οικονομία της Αμερικής μαζί με τον αλκοολισμό του Τσάντλερ (που ήδη προκαλούσε προβλήματα στην εργασία του), έφεραν την απόλυσή του από την εταιρεία το [[1932]].<ref>Tom Hiney: "Raymond Chandler: A Biography", Random House, 2010</ref><br />

⚫
Ο Τσάντλερ τότε κατέφυγε σε αυτό που πάντα ήθελε να κάνει: άρχισε να μαθαίνει να γράφει αστυνομικές ιστορίες διαβάζοντας τα βιβλία του [[Έρλ Στάνλεϊ Γκάρντνερ]], δημιουργού του ντετέκτιβ Πέρι Μέησον. Το [[1933]] στέλνει προς δημοσίευση το πρώτο του διήγημα "Blackmailers Don't Shoot", το οποίο και δημοσιεύεται στο λαϊκό αστυνομικό περιοδικό της εποχής «Μαύρη μάσκα» ("Black Mask"). Ως το [[1938]] είχε ήδη γράψει και δημοσιεύεσει 16 διηγήματα ενώ το [[1939]] έρχεται η πρώτη μεγάλη επιτυχία : το μυθιστόρημα '''"The Big Sleep"''' - [[Ο μεγάλος ύπνος]] και η πρώτη εμφάνιση του '''Φίλιπ Μάρλοου'''. ''«...το πρότυπο για το μεγαλύτερο μέρος της αστικής αστυνομικής λογοτεχνίας που ακολούθησε...»'' όπως διαπιστώνει ο ομότεχνος του Τσάντλερ, [[Ίαν Ράνκιν]].<ref>http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=05/09/2010&id=198948</ref>
⚫
Όταν η Αμερική μπήκε στον [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α' Παγκόσμιο Πόλεμο]], κατατάχθηκε στην μονάδα "Canadian Expeditionary Force" η οποία προοριζόταν να σταλεί στην Ευρώπη. Πράγματι, πολέμησε σε μάχες στη Γαλλία και μάλιστα προετοιμαζόταν για να υπηρετήσει στην [[Βασιλική Πολεμική Αεροπορία (Βρετανία)|RAF]] όταν ο πόλεμος τελείωσε.
⚫
Το [[1940]] παράλληλα με την έκδοση του μυθιστορήματος "Farewell, My Lovely", άρχισε να δουλεύει και για τον κινηματογράφο - γράφοντας σενάρια ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζουν το «[[Κολασμένη Αγάπη]]», ("Double Indemnity") που έγραψε σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη [[Μπίλι Γουάιλντερ]] ([[1944]]), το «[[Μπλε ντάλια]]», ("The Blue Dahlia") που έγραψε μόνος του ([[1946]]) και το «[[Ο άγνωστος του εξπρές]]», ("Strangers on a Train") του [[Άλφρεντ Χίτσκοκ]] σε συνεργασία με τους Γουίτφιλντ Κουκ και Ζένζι Όρμοντ, ([[1951]]).<br />

⚫
Το [[1954]] είναι μια κρίσιμη χρονιά για τον συγγραφέα. Πεθαίνει ύστερα από μακρά ασθένεια η γυναίκα του Cissy Chandler, γεγονός που τον διέλυσε ψυχικά. Ο Τσάντλερ πέφτει σε βαθιά κατάθλιψη που επιτείνει ο χρόνιος αλκοολισμός του και το [[1955]] κάνει απόπειρα αυτοκτονίας. Η υγεία του επιδεινώθηκε και τα επόμενα χρόνια νοσηλεύτηκε σε νοσοκομεία αρκετές φορές. Ωστόσο, το [[1958]] θα πάει ως τη [[Νάπολη]] της Ιταλίας, για να πάρει συνέντευξη από τον διαβόητο μαφιόζο [[Λάκι Λουτσιάνο]], που είχε πρόσφατα απελαθεί από τις Η.Π.Α.<br />
⚫
Το [[1924]] - ένα χρόνο μετά το θάνατο της μητέρας του, Φλόρενς Τσάντλερ - παντρεύτηκε την επί χρόνια αγαπημένη του, και κατά 18 χρόνια μεγαλύτερή του Pearl Eugenie ("Cissy") Pascal. Από το [[1922]] δούλευε σαν στέλεχος της πετρελαϊκής εταιρείας "Dabney Oil Syndicate", και μάλιστα το [[1931]] ασκούσε ήδη χρέη αντιπροέδρου. Η μεγάλη ύφεση όμως που κατέστρεψε την οικονομία της Αμερικής μαζί με τον αλκοολισμό του Τσάντλερ (που ήδη προκαλούσε προβλήματα στην εργασία του), έφεραν την απόλυσή του από την εταιρεία το [[1932]].<ref>Tom Hiney: "Raymond Chandler: A Biography", Random House, 2010</ref>
⚫
Ο Ρέημοντ Τσάντλερ θα πεθάνει από επιπλοκές πνευμονίας στις [[26 Μαρτίου]] του [[1959]] στο σπίτι του στο Λος Άντζελες, πρόσφατα εκλεγμένος πρόεδρος της «Εταιρείας Αμερικανών συγγραφέων μυστηρίου», - ("Mystery Writers Association"). <ref>http://www.biblionet.gr/author/15099/Raymond_Chandler</ref>

⚫
Ο Τσάντλερ τότε κατέφυγε σε αυτό που πάντα ήθελε να κάνει: άρχισε να μαθαίνει να γράφει αστυνομικές ιστορίες διαβάζοντας τα βιβλία του [[Έρλ Στάνλεϊ Γκάρντνερ]], δημιουργού του ντετέκτιβ Πέρι Μέησον. Το [[1933]] στέλνει προς δημοσίευση το πρώτο του διήγημα "Blackmailers Don't Shoot", το οποίο και δημοσιεύεται στο λαϊκό αστυνομικό περιοδικό της εποχής «Μαύρη μάσκα» ("Black Mask"). Ως το [[1938]] είχε ήδη γράψει και δημοσιεύεσει 16 διηγήματα ενώ το [[1939]] έρχεται η πρώτη μεγάλη επιτυχία : το μυθιστόρημα "The Big Sleep" - [[Ο μεγάλος ύπνος]] και η πρώτη εμφάνιση του Φίλιπ Μάρλοου. ''«...το πρότυπο για το μεγαλύτερο μέρος της αστικής αστυνομικής λογοτεχνίας που ακολούθησε...»'' όπως διαπιστώνει ο ομότεχνος του Τσάντλερ, [[Ίαν Ράνκιν]].<ref>http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=05/09/2010&id=198948</ref>
⚫
Το [[1940]] παράλληλα με την έκδοση του μυθιστορήματος "Farewell, My Lovely", άρχισε να δουλεύει και για τον κινηματογράφο - γράφοντας σενάρια ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζουν το «[[Κολασμένη Αγάπη]]», ("Double Indemnity") που έγραψε σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη [[Μπίλι Γουάιλντερ]] ([[1944]]), το «[[Η Γαλάζια Ντάλια]]», ("The Blue Dahlia") που έγραψε μόνος του ([[1946]]) και το «[[Ο άγνωστος του εξπρές]]», ("Strangers on a Train") του [[Άλφρεντ Χίτσκοκ]] σε συνεργασία με τους Γουίτφιλντ Κουκ και Ζένζι Όρμοντ, ([[1951]]).

⚫
Το [[1954]] είναι μια κρίσιμη χρονιά για τον συγγραφέα. Πεθαίνει ύστερα από μακρά ασθένεια η γυναίκα του Cissy Chandler, γεγονός που τον διέλυσε ψυχικά. Ο Τσάντλερ πέφτει σε βαθιά κατάθλιψη που επιτείνει ο χρόνιος αλκοολισμός του και το [[1955]] κάνει απόπειρα αυτοκτονίας. Η υγεία του επιδεινώθηκε και τα επόμενα χρόνια νοσηλεύτηκε σε νοσοκομεία αρκετές φορές. Ωστόσο, το [[1958]] θα πάει ως τη [[Νάπολη]] της Ιταλίας, για να πάρει συνέντευξη από τον διαβόητο μαφιόζο [[Λάκι Λουτσιάνο]], που είχε πρόσφατα απελαθεί από τις Η.Π.Α. Η συνέντευξη ωστόσο, που την πήρε για λογαριασμό των "The Sunday Times of London", δεν δημοσιεύτηκε ποτέ.<ref>Seeking an interview, Chandler wrote to Luciano Lucania, who was known as ''Lucky Luciano'' and who was living in Naples after having been deported from the United States for criminal activities. ''Some of my questions to you may be rather brutal,'' he said, ''but if you decline to answer them, there will be no record that they have been asked. There will be nothing published by me which you do not say, but of course, I cannot be responsible for editorial comment.'' Chandler's sympathetic article based on that interview, titled ''My Friend Luco'' and written for The Sunday Times of London, was never published. http://www.nytimes.com/1981/08/31/books/raymond-chandler-a-master-letter-writer-too.html</ref>

⚫
Ο Ρέημοντ Τσάντλερ θα πεθάνει από επιπλοκές πνευμονίας στις [[26 Μαρτίου]] του [[1959]] στο σπίτι του στο Λος Άντζελες, πρόσφατα εκλεγμένος πρόεδρος της «Εταιρείας Αμερικανών συγγραφέων μυστηρίου», - ("Mystery Writers Association").<ref>https://www.biblionet.gr/προσωπο?personid=15099</ref>

==Εργογραφία==
===Μυθιστορήματα===
* [[1939]] : "The Big Sleep" - (''«Ο μεγάλος ύπνος»'', μτφ. Φίλιππος Χρυσόπουλος, εκδ. "Κέδρος", 2010)
* [[1940]] : "Farewell, My Lovely" - (''«Αντίο, γλυκιά μου»'', μτφ. [[Ανδρέας Αποστολίδης (σκηνοθέτης)|Αντρέας Αποστολίδης]], εκδ. "Άγρα", 2009)
* [[1942]] : "The High Window" - (''«Το ψηλό παράθυρο»'', μτφ. Ανδρέας Αποστολίδης, εκδ. "Άγρα", 2010)
* [[1943]] : "The Lady in the Lake" - (''«Η κυρία της λίμνης»'', μτφ. Κωνσταντίνος Αργυρός, εκδ. "Ερατώ", 1998)
* [[1949]] : "The Little Sister" - (''«Η μικρή αδερφή»'', μτφ. Αντώνης Καλοκύρης, εκδ. "Κέδρος", 2002)
* [[1953]] : "The Long Good-bye" - (''«Ο μεγάλος αποχαιρετισμός»'', μτφ. Αντώνης Καλοκύρης, εκδ. "Κέδρος", 2008)
* [[1958]] : "Playback" - (''«Πλεϊμπάκ»'', μτφ. Αθανάσιος Ζάβαλος, εκδ. "Κέδρος", 2005)

===Συλλογές διηγημάτων===
* [[1944]] : "Five Murders"
<small>"Goldfish" / "Spanish Blood" / "Blackmailers Don't Shoot"/ "Guns at Cyrano's" / "Nevada Gas"</small>
* [[1945]] : "Five Sinister Characters"
<small>"Trouble is My Business" / "Pearls Are a Nuisance" / "I'll Be Waiting" / "The King in Yellow" / "Red Wind" </small>
* [[1947]] : "Finger Man, and Other Stories"
<small>"Finger Man" / "The Bronze Door" / "Smart-Aleck Kill"</small>
* [[1950]] : "The Simple Art of Murder"
<small>"Finger Man" / "Smart-Aleck Kill" / "Guns at Cyrano's" / "Pick-up on Noon Street" / "Goldfish" / "The King in Yellow" / "Pearls Are a Nuisance" / "I'll Be Waiting" / "Red Wind" / "Nevada Gas" / "Spanish Blood" / "Trouble is My Business" / "The Simple Art of Murder"</small>
* [[1964]] : "Killer in the Rain"
<small>"Killer in the Rain" / "The Man Who Liked Dogs" / "The Curtain" / "Try the Girl" / "Mandarin's Jade" / "Bay City Blues" / "The Lady in the Lake" / "No Crime in the Mountains"</small> <ref>Όλα τα διηγήματα του Τσάντλερ έχουν εκδοθεί στα ελληνικά, αλλά σε συλλογές διαφορετικές από τις πρώτες αμερικάνικες που αναγράφονται εδώ</ref>

===Σενάρια===
======σενάρια που έγιναν ταινίες======
* [[1944]] :"Double Indemnity" - ('' [[Με διπλή ταυτότητα]] '') - για την "Paramount Pictures", σε συνεργασία με τον Μπίλι Γουάιλντερ (το σενάριο προτάθηκε για το Όσκαρ καλύτερου διασκευασμένου σεναρίου)
* [[1944]] : "And Now Tomorrow" - (δεν έχει κυκλοφορήσει στην Ελλάδα) - για την "Paramount Pictures", σε συνεργασία με τον Φρανκ Πάρτος
* [[1945]] : "The Unseen" - (''Αόρατη απειλή'') - για την "Paramount Pictures", σε συνεργασία με τον Hagar Wilde
* [[1946]] : "The Blue Dahlia" - (''[[Η Γαλάζια Ντάλια]]'' ) - για την "Paramount Pictures" (το σενάριο προτάθηκε για το Όσκαρ καλύτερου πρωτότυπου σεναρίου) - (''«Μπλε ντάλια»'', μτφ. Βαγγέλης Παραμπούκης, εκδ. "Παρατηρητής", 1991)
* [[1951]] : "Strangers on a Train" - (''[[Ο άγνωστος του εξπρές]]'' ) - για την "Warner Bros", σε συνεργασία με τον Czenzi Ormonde

======σενάρια που δεν έγιναν ταινίες======
* [[1946]] : "The Innocent Mrs. Duff" για την Paramount Pictures, βασισμένο στο ομώνυμο έργο της Elisabeth Sanxay Holding
* [[1947]] : "Playback" για την "Universal Studios" , το σενάριο αργότερα θα το διασκευάσει στο ομώνυμο τελευταίο μυθιστόρημά του


==Πηγές - Παραπομπές==
==Πηγές - Παραπομπές==
Γραμμή 18: Γραμμή 61:


{{authority control}}
{{authority control}}


{{DEFAULTSORT:Τσαντλερ Ρειμοντ}}
[[Κατηγορία:Συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας|Τ]]
[[Κατηγορία:Συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας|Τ]]
[[Κατηγορία:Αμερικανοί σεναριογράφοι]]
[[Κατηγορία:Αμερικανοί σεναριογράφοι]]

Τρέχουσα έκδοση από την 06:33, 3 Μαρτίου 2024

Ρέημοντ Τσάντλερ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση23  Ιουλίου 1888
Σικάγο
Θάνατος26  Μαρτίου 1959
Λα Χόγια
Αιτία θανάτουπνευμονία
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςMount Hope Cemetery
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΑγγλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά
ΣπουδέςΚολέγιο Ντάλγουιτς
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασεναριογράφος
μυθιστοριογράφος
συγγραφέας
ποιητής
Αξιοσημείωτο έργοΟ μεγάλος ύπνος
Αντίο, γλυκειά μου (μυθιστόρημα)
The High Window
The Lady in the Lake
The Little Sister
The Long Goodbye
Playback
Poodle Springs
Επηρεάστηκε απόΝτάσιελ Χάμετ
Περίοδος ακμής1933
Οικογένεια
ΣύζυγοςCissy Pascal
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςΒρετανικός Στρατός και Βρετανική Βασιλική Αεροπορία
Πόλεμοι/μάχεςΑ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςEdgar Allan Poe Award for Best Novel (1955)
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

O Ρέημοντ Τσάντλερ ή Ρέιμοντ Τσάντλερ[1][2][3][4][5] (αγγλικά: Raymond Thornton Chandler‎‎) (23 Ιουλίου 1888 – 26 Μαρτίου 1959) ήταν Αμερικανός συγγραφέας, περισσότερο γνωστός για τα αστυνομικά του διηγήματα και μυθιστορήματα.

«Πατέρας» της πιο γνωστής ίσως αστυνομικής φιγούρας, του ντετέκτιβ Φίλιπ Μάρλοου,[6] θεωρείται από τους θεμελιωτές του είδους στην Αμερική, και δημιουργός - μαζί με τον Ντάσιελ Χάμετ και τον Τζέημς Κέιν - της λεγόμενης σκληρής (hardboiled) αστυνομικής ιστορίας. Έγραψε 7 μυθιστορήματα στη διάρκεια της ζωής του, με γνωστότερο τον «Μεγάλο ύπνο» ("The Big Sleep"), και δεκάδες διηγήματα. Το μυθιστόρημά του «Ο μεγάλος αποχαιρετισμός» ("The Long Goodbye") βραβεύτηκε με το Βραβείο Έντγκαρ για το καλύτερο μυθιστόρημα του 1953. Πολλά από αυτά διασκευάστηκαν για τον κινηματογράφο.

Ο Φίλιπ Μάρλοου (Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ) διαβάζει τον Μεγάλο ύπνο, στην ομώνυμη ταινία

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Τσάντλερ γεννήθηκε το 1888 στο Σικάγο των Η.Π.Α., αν και πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο Plattsmouth της πολιτείας Νεμπράσκα.

Ωστόσο, όταν ο αλκοολικός πατέρας του εγκατέλειψε την οικογένεια το 1899, η μητέρα του, που είχε ιρλανδική καταγωγή, και ο μικρός Ρέι, πήγαν να ζήσουν κοντά στην οικογένεια της μητέρας του, στο Λονδίνο. Το 1907 πήρε (αυτό που σήμερα ονομάζουμε) Βρετανική υπηκοότητα (British subject) προκειμένου να μπορέσει να εργαστεί στον δημόσιο τομέα και πράγματι υπηρέτησε για έναν χρόνο, σε μια υπηρεσία του Υπουργείου Ναυτικών. Δυσαρεστημένος από την εργασία γραφείου, παραιτήθηκε και έπιασε δουλειά σαν ρεπόρτερ στις αγγλικές εφημερίδες "Daily Express" και "Western Gazette".

Όμως ούτε σε αυτόν τον τομέα βρήκε κάτι που να ταιριάζει και το 1912 επέστρεψε στην Αμερική όπου εγκαταστάθηκε πρώτα στο Σαν Φρανσίσκο και όταν γύρισε και η μητέρα του, στο Λος Άντζελες, όπου έκανε διάφορες δουλειές.

Όταν η Αμερική μπήκε στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, κατατάχθηκε στην μονάδα "Canadian Expeditionary Force" η οποία προοριζόταν να σταλεί στην Ευρώπη. Πράγματι, πολέμησε σε μάχες στη Γαλλία και μάλιστα προετοιμαζόταν για να υπηρετήσει στην RAF όταν ο πόλεμος τελείωσε.

Το 1924 - ένα χρόνο μετά το θάνατο της μητέρας του, Φλόρενς Τσάντλερ - παντρεύτηκε την επί χρόνια αγαπημένη του, και κατά 18 χρόνια μεγαλύτερή του Pearl Eugenie ("Cissy") Pascal. Από το 1922 δούλευε σαν στέλεχος της πετρελαϊκής εταιρείας "Dabney Oil Syndicate", και μάλιστα το 1931 ασκούσε ήδη χρέη αντιπροέδρου. Η μεγάλη ύφεση όμως που κατέστρεψε την οικονομία της Αμερικής μαζί με τον αλκοολισμό του Τσάντλερ (που ήδη προκαλούσε προβλήματα στην εργασία του), έφεραν την απόλυσή του από την εταιρεία το 1932.[7]

Ο Τσάντλερ τότε κατέφυγε σε αυτό που πάντα ήθελε να κάνει: άρχισε να μαθαίνει να γράφει αστυνομικές ιστορίες διαβάζοντας τα βιβλία του Έρλ Στάνλεϊ Γκάρντνερ, δημιουργού του ντετέκτιβ Πέρι Μέησον. Το 1933 στέλνει προς δημοσίευση το πρώτο του διήγημα "Blackmailers Don't Shoot", το οποίο και δημοσιεύεται στο λαϊκό αστυνομικό περιοδικό της εποχής «Μαύρη μάσκα» ("Black Mask"). Ως το 1938 είχε ήδη γράψει και δημοσιεύεσει 16 διηγήματα ενώ το 1939 έρχεται η πρώτη μεγάλη επιτυχία : το μυθιστόρημα "The Big Sleep" - Ο μεγάλος ύπνος και η πρώτη εμφάνιση του Φίλιπ Μάρλοου. «...το πρότυπο για το μεγαλύτερο μέρος της αστικής αστυνομικής λογοτεχνίας που ακολούθησε...» όπως διαπιστώνει ο ομότεχνος του Τσάντλερ, Ίαν Ράνκιν.[8] Το 1940 παράλληλα με την έκδοση του μυθιστορήματος "Farewell, My Lovely", άρχισε να δουλεύει και για τον κινηματογράφο - γράφοντας σενάρια ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζουν το «Κολασμένη Αγάπη», ("Double Indemnity") που έγραψε σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη Μπίλι Γουάιλντερ (1944), το «Η Γαλάζια Ντάλια», ("The Blue Dahlia") που έγραψε μόνος του (1946) και το «Ο άγνωστος του εξπρές», ("Strangers on a Train") του Άλφρεντ Χίτσκοκ σε συνεργασία με τους Γουίτφιλντ Κουκ και Ζένζι Όρμοντ, (1951).

Το 1954 είναι μια κρίσιμη χρονιά για τον συγγραφέα. Πεθαίνει ύστερα από μακρά ασθένεια η γυναίκα του Cissy Chandler, γεγονός που τον διέλυσε ψυχικά. Ο Τσάντλερ πέφτει σε βαθιά κατάθλιψη που επιτείνει ο χρόνιος αλκοολισμός του και το 1955 κάνει απόπειρα αυτοκτονίας. Η υγεία του επιδεινώθηκε και τα επόμενα χρόνια νοσηλεύτηκε σε νοσοκομεία αρκετές φορές. Ωστόσο, το 1958 θα πάει ως τη Νάπολη της Ιταλίας, για να πάρει συνέντευξη από τον διαβόητο μαφιόζο Λάκι Λουτσιάνο, που είχε πρόσφατα απελαθεί από τις Η.Π.Α. Η συνέντευξη ωστόσο, που την πήρε για λογαριασμό των "The Sunday Times of London", δεν δημοσιεύτηκε ποτέ.[9]

Ο Ρέημοντ Τσάντλερ θα πεθάνει από επιπλοκές πνευμονίας στις 26 Μαρτίου του 1959 στο σπίτι του στο Λος Άντζελες, πρόσφατα εκλεγμένος πρόεδρος της «Εταιρείας Αμερικανών συγγραφέων μυστηρίου», - ("Mystery Writers Association").[10]

Εργογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μυθιστορήματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1939 : "The Big Sleep" - («Ο μεγάλος ύπνος», μτφ. Φίλιππος Χρυσόπουλος, εκδ. "Κέδρος", 2010)
  • 1940 : "Farewell, My Lovely" - («Αντίο, γλυκιά μου», μτφ. Αντρέας Αποστολίδης, εκδ. "Άγρα", 2009)
  • 1942 : "The High Window" - («Το ψηλό παράθυρο», μτφ. Ανδρέας Αποστολίδης, εκδ. "Άγρα", 2010)
  • 1943 : "The Lady in the Lake" - («Η κυρία της λίμνης», μτφ. Κωνσταντίνος Αργυρός, εκδ. "Ερατώ", 1998)
  • 1949 : "The Little Sister" - («Η μικρή αδερφή», μτφ. Αντώνης Καλοκύρης, εκδ. "Κέδρος", 2002)
  • 1953 : "The Long Good-bye" - («Ο μεγάλος αποχαιρετισμός», μτφ. Αντώνης Καλοκύρης, εκδ. "Κέδρος", 2008)
  • 1958 : "Playback" - («Πλεϊμπάκ», μτφ. Αθανάσιος Ζάβαλος, εκδ. "Κέδρος", 2005)

Συλλογές διηγημάτων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1944 : "Five Murders"

"Goldfish" / "Spanish Blood" / "Blackmailers Don't Shoot"/ "Guns at Cyrano's" / "Nevada Gas"

  • 1945 : "Five Sinister Characters"

"Trouble is My Business" / "Pearls Are a Nuisance" / "I'll Be Waiting" / "The King in Yellow" / "Red Wind"

  • 1947 : "Finger Man, and Other Stories"

"Finger Man" / "The Bronze Door" / "Smart-Aleck Kill"

  • 1950 : "The Simple Art of Murder"

"Finger Man" / "Smart-Aleck Kill" / "Guns at Cyrano's" / "Pick-up on Noon Street" / "Goldfish" / "The King in Yellow" / "Pearls Are a Nuisance" / "I'll Be Waiting" / "Red Wind" / "Nevada Gas" / "Spanish Blood" / "Trouble is My Business" / "The Simple Art of Murder"

  • 1964 : "Killer in the Rain"

"Killer in the Rain" / "The Man Who Liked Dogs" / "The Curtain" / "Try the Girl" / "Mandarin's Jade" / "Bay City Blues" / "The Lady in the Lake" / "No Crime in the Mountains" [11]

Σενάρια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

σενάρια που έγιναν ταινίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • 1944 :"Double Indemnity" - ( Με διπλή ταυτότητα ) - για την "Paramount Pictures", σε συνεργασία με τον Μπίλι Γουάιλντερ (το σενάριο προτάθηκε για το Όσκαρ καλύτερου διασκευασμένου σεναρίου)
  • 1944 : "And Now Tomorrow" - (δεν έχει κυκλοφορήσει στην Ελλάδα) - για την "Paramount Pictures", σε συνεργασία με τον Φρανκ Πάρτος
  • 1945 : "The Unseen" - (Αόρατη απειλή) - για την "Paramount Pictures", σε συνεργασία με τον Hagar Wilde
  • 1946 : "The Blue Dahlia" - (Η Γαλάζια Ντάλια ) - για την "Paramount Pictures" (το σενάριο προτάθηκε για το Όσκαρ καλύτερου πρωτότυπου σεναρίου) - («Μπλε ντάλια», μτφ. Βαγγέλης Παραμπούκης, εκδ. "Παρατηρητής", 1991)
  • 1951 : "Strangers on a Train" - (Ο άγνωστος του εξπρές ) - για την "Warner Bros", σε συνεργασία με τον Czenzi Ormonde
σενάρια που δεν έγιναν ταινίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • 1946 : "The Innocent Mrs. Duff" για την Paramount Pictures, βασισμένο στο ομώνυμο έργο της Elisabeth Sanxay Holding
  • 1947 : "Playback" για την "Universal Studios" , το σενάριο αργότερα θα το διασκευάσει στο ομώνυμο τελευταίο μυθιστόρημά του

Πηγές - Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ «Raymond Chandler: Η Μικρή Αδερφή». LiFO. 24 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2023. 
  2. ↑ ΧΡΗΣΤΟΥ, ΚΩΣΤΑΣ (10 Οκτωβρίου 2019). «Ο Ρέιμοντ Τσάντλερ συμβόλιζε πάντα την ανάγκη για ποιότητα». RatPack.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2023. 
  3. ↑ «Ρέιμοντ Τσάντλερ | Protagon.gr». Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2023. 
  4. ↑ Θεοδωρίδης, Χρυσοβαλάντης; Τσομπάνη, Δήμητρα (2014-05-28). Η πορεία του ελληνικού αστυνομικού μυθιστορήματος και τα βασικά στοιχεία του είδους αυτού. http://195.251.240.227/jspui/handle/123456789/3942. [νεκρός σύνδεσμος]
  5. ↑ Λιάκος, Παναγιώτης (2019-09-05). Συνοπτική ιστορία του φιλμ νουάρ και ανάλυση της ταινίας Laura του Otto Preminger. https://amitos.library.uop.gr/xmlui/handle/123456789/5228. 
  6. ↑ Δήμος, Γιώργος· Δήμος, Γιώργος (13 Ιουλίου 2022). «Ο σκληροτράχηλος ντετέκτιβ, Φίλιπ Μάρλοου, στο pulp σύμπαν του Ρέιμοντ Τσάντλερ | Βιβλίο». MAXMAG | Πολιτισμός, Τέχνες, Διασκέδαση, Ομορφιά. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2022. 
  7. ↑ Tom Hiney: "Raymond Chandler: A Biography", Random House, 2010
  8. ↑ http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=05/09/2010&id=198948
  9. ↑ Seeking an interview, Chandler wrote to Luciano Lucania, who was known as Lucky Luciano and who was living in Naples after having been deported from the United States for criminal activities. Some of my questions to you may be rather brutal, he said, but if you decline to answer them, there will be no record that they have been asked. There will be nothing published by me which you do not say, but of course, I cannot be responsible for editorial comment. Chandler's sympathetic article based on that interview, titled My Friend Luco and written for The Sunday Times of London, was never published. http://www.nytimes.com/1981/08/31/books/raymond-chandler-a-master-letter-writer-too.html
  10. ↑ https://www.biblionet.gr/προσωπο?personid=15099
  11. ↑ Όλα τα διηγήματα του Τσάντλερ έχουν εκδοθεί στα ελληνικά, αλλά σε συλλογές διαφορετικές από τις πρώτες αμερικάνικες που αναγράφονται εδώ
Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ρέημοντ_Τσάντλερ&oldid=10455194"