Forĝisto: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
LiMrBot (diskuto | kontribuoj) e esperantigita parametro, kosmetikaj ŝanĝoj |
|||
Linio 1:
[[Dosiero:Blacksmith at work02.jpg|
'''Forĝisto''' estas metiisto, kiu kreas objektojn el [[fero]] aŭ [[ŝtalo]] per la "projektado" de la [[metalo]], tio estas, uzas ilojn por varpi, tranĉi kaj transformi la metalon kiam ĝi estas en solida stato. Plej ofte, ĉi tio fariĝas varmigante la metalon ĝis la punkto, kiam ĝi brilas ruĝa aŭ oranĝa.
Forĝistoj laboras kun "nigraj metaloj", plejparte kaj kutime fero. La nigra koloro devenas de la tavolo de [[oksido]] formita sur la surfaco de la metalo kiam ĝi estas varmigita. Ili varmigas la metalon ĝis ĝi fariĝas sufiĉe mola por formiĝi per la iloj de la forĝistoj, kiel [[martelo]] kaj [[ĉizilo]]. La varmego akireblas per [[hejtado]] per gaso, karbo kaj similaj rimedoj.
En lia [[forĝejo]], uzante manlaboriloj, tradicie li laboras per martelo sur [[amboso]], kaj la feron li ardigas en la forĝista [[forno]]. Forĝistoj povas produkti ornamaĵojn (ekz. Skulptaĵoj aŭ ornamitaj feraj mebloj); Iloj, kaj por laboro, kiel [[plugilo]], kaj kuirado, kiel [[klingo]] por [[tranĉilo]], kaj armiloj, kiel [[glavo]]; Same kiel infrastrukturo kiel [[Framo|framoj]], pordegoj, retoj, [[Fervoja trako|fervojaj trakoj]], [[hufumo]]jn, simplajn ferajn ilojn kaj aliajn feraĵojn.
La tradicia forĝista profesio malgraviĝis pro apero de la [[traktoro]]j en la [[agrikulturo]], motoraj [[veturilo]]j en la trafiko. Komence de la aŭtomobilismo, ofte la forĝistoj partoprenis en produkto de la unuaj (neseriaj) ekzempleroj.
Kvankam la antikva profesio estis anstataŭigita de plejparte industriaj landoj en industriaj plantoj, nun ekzistas revigliĝo (precipe en Eŭropo) de [[:en:Artisan|forĝistoj-artisano]]<nowiki/>j, kiuj vidas sin kiel parton de la kreivaj projektaj profesioj kaj provizas ornamaĵojn je la nivelo de "nigra" metala dezajno ĝis [[Polurado|finpoluro]]. Hodiaŭ la forĝistoj faras artajn metiaĵojn, vendataj dum festoj en [[Foiro|foiroj]].
Linio 13:
== Familinomoj ==
En diversaj lingvoj, oftas familiaj nomoj, kiuj indikas, ke ilia subjekto estas forĝisto aŭ posteulo de forĝistoj.
[[Angla lingvo|Angle]] ''Smith'' estas la plej ofta familia nomo en anglalingvaj landoj. Ĝi estas la familia nomo de ĉirkaŭ duona miliono da britoj kaj ĉirkaŭ tri milionoj da usonanoj. [[Germana lingvo|Germane]] la variaĵoj estas Schmidt, Schmid, Schmidl, Schmidtke, Smid (Schmidt, Schmid, Schmidt) kaj Smidt, kiuj estas komunaj nomoj; [[Rusa lingvo|Ruse]] Кузнецов, (Kuznetsov), Кузнецов estas ofta familia nomo en Rusio. [[Jida lingvo|Jide]] Schmide kaj Goldschmidt; En la [[Araba lingvo|araba]] حداد (Haddad); En [[Judhispana lingvo|Ladino]] Ferrero (Ferrero, Ferreres); [[Rumana lingvo|Rumane]]: Feraru.
Linio 24:
* [[Ferepoko]]
* [[Hefesto]]
[[Kategorio:Forĝistoj| ]]
| |||