Saltu al enhavo

15-a de marto: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][atendante kontrolon]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
 
(15 mezaj versioj de 3 uzantoj ne montriĝas)
Linio 17: Linio 17:
* [[1412]]: [[Pactraktato]] de [[Stará Ľubovňa]] inter la pola reĝo [[Ladislao la 2-a Jogajlo]] kaj la reĝo de Hungario kaj Germanio [[Sigismondo (Sankta Romia Imperio)|Sigismondo]] (post la [[batalo de Grunwald]] kaj pactraktato de [[Toruń]])
* [[1412]]: [[Pactraktato]] de [[Stará Ľubovňa]] inter la pola reĝo [[Ladislao la 2-a Jogajlo]] kaj la reĝo de Hungario kaj Germanio [[Sigismondo (Sankta Romia Imperio)|Sigismondo]] (post la [[batalo de Grunwald]] kaj pactraktato de [[Toruń]])
* [[1493]]: [[Kristoforo Kolumbo]] alvenis al la haveno [[Palos de la Frontera]] finante unuan ekspedicion al la [[Nova Mondo]]
* [[1493]]: [[Kristoforo Kolumbo]] alvenis al la haveno [[Palos de la Frontera]] finante unuan ekspedicion al la [[Nova Mondo]]
* [[1564]]: [[islamo|Islamana]] imperiestro [[Jalaluddin Muhammad Akbar]], reganto de la [[Norda Barato]], abolicis en sia [[Mogola Imperio]] imposton de alikredantoj
* [[1564]]: [[islamo|Islamana]] imperiestro [[Jalaluddin Muhammad Akbar]], reganto de la [[Norda Barato]], aboliciis en sia [[Mogola Imperio]] imposton de alikredantoj
* [[1570]]: [[Episkopo]] de [[Kujavio]] anoncis t.n. [[Statuto]]jn de Karnkowski (aŭ [[Konstitucio]]jn de [[Gdańsk]]), konfirmitajn de Sejmo kaj precizantajn la regorajtojn de pola reĝo kaj la [[Pola Respubliko]] en Gdańsk kaj sur la [[maro]]
* [[1595]]: En de li fondita urbo [[Zamość]] kanceliero [[Jan Zamoyski]] malfermis unuan en [[Pollando]] privatan [[altlernejo]]n, nomatan poste [[Akademio de Zamość]]
* [[1595]]: En de li fondita urbo [[Zamość]] kanceliero [[Jan Zamoyski]] malfermis unuan en [[Pollando]] privatan [[altlernejo]]n, nomatan poste [[Akademio de Zamość]]
* [[1656]]: [[Sveda diluvo]]: [[divizio]] de pola [[militisto]] Stefan Czarniecki frakasis [[svedoj]]n en batalo de [[Jarosław (Antaŭkarpatio)|Jarosław]]
* [[1656]]: [[Sveda diluvo]]: [[divizio]] de pola [[militisto]] Stefan Czarniecki frakasis [[svedoj]]n en batalo de [[Jarosław (Antaŭkarpatio)|Jarosław]]
* [[1760]]: [[Sepjara milito]]: aŭstraj trupoj okupis [[Racibórz]]
* [[1765]]: [[Varsovio]]: reĝo [[Stanislao Aŭgusto Poniatowski]] fondis [[kadeto|Kadetan]] Lernejon
* [[1765]]: [[Varsovio]]: reĝo [[Stanislao Aŭgusto Poniatowski]] fondis [[kadeto|Kadetan]] Lernejon
* [[1781]]: [[Usona Milito de Sendependeco]]: batalo de [[Greensboro (Norda Karolino)|Guilford Court House]]
* [[1781]]: [[Usona Milito de Sendependeco]]: batalo de [[Greensboro (Norda Karolino)|Guilford Court House]]
Linio 46: Linio 48:
* [[1921]]: Gvidanto de [[Junaj Turkoj]] kaj unu el arkitektoj de la [[armena genocido]], [[Mehmet Talat]], estis mortpafita en [[Berlino]] de agento de la [[Armena Revolucia Federacio]]
* [[1921]]: Gvidanto de [[Junaj Turkoj]] kaj unu el arkitektoj de la [[armena genocido]], [[Mehmet Talat]], estis mortpafita en [[Berlino]] de agento de la [[Armena Revolucia Federacio]]
* [[1922]]: Rezulte de [[tumulto]] kaŭzita de konfisko de movebla proprietaĵo de la [[Rusa Ortodoksa Eklezio]] en urbo [[Ŝuja]] kelkaj personoj pereis kaj dekkelkaj vundiĝis
* [[1922]]: Rezulte de [[tumulto]] kaŭzita de konfisko de movebla proprietaĵo de la [[Rusa Ortodoksa Eklezio]] en urbo [[Ŝuja]] kelkaj personoj pereis kaj dekkelkaj vundiĝis
* [[1923]]: Orienta [[landlimo]] de la [[Dua Pola Respubliko]] estis agnoskita flanke de [[Konferenco de grandambasadoroj|Konsilio de Ambasadoroj de Entento]], kune kun rajto de Pollando al Orienta [[Galicio]] kaj [[Vilno]]-regiono, kio por 15 jaroj frostigis rilatojn kun [[Litovio]]
* [[1923]]: Orienta [[landlimo]] de la [[Dua Pola Respubliko]] kun [[Sovetunio]] estis agnoskita flanke de [[Konferenco de grandambasadoroj|Konsilio de Ambasadoroj de Entento]], kune kun rajto de Pollando al Orienta [[Galicio]] kaj [[Vilno]]-regiono, kio por 15 jaroj frostigis rilatojn kun [[Litovio]]
* [[1930]]: Ĉefministro [[Kazimierz Bartel]] demisiis sian registaron
* [[1933]]: Proklamo de [[Nazia Germanio]] en [[Potsdamo]]
* [[1933]]: Proklamo de [[Nazia Germanio]] en [[Potsdamo]]
* [[1936]]: [[Okcidentaj Tatroj]]: oni funkciigis [[aertelfero]]n sur [[Kaspra pinto]] ([[landlimo|landlime]] de [[Slovakio]] kaj [[Pollando]])
* [[1936]]: [[Okcidentaj Tatroj]]: oni funkciigis [[aertelfero]]n sur [[Kaspra pinto]] ([[landlimo|landlime]] de [[Slovakio]] kaj [[Pollando]])
Linio 53: Linio 56:
* [[1939]]: [[Hungaroj]] komencis aneksi [[Karpata Rutenio|Karpatan Rutenion]] (15-18.03)
* [[1939]]: [[Hungaroj]] komencis aneksi [[Karpata Rutenio|Karpatan Rutenion]] (15-18.03)
* [[Dua mondmilito]]:
* [[Dua mondmilito]]:
** [[1940]]: [[Germana okupado de Pollando]]: kadre de la [[Aranĝo T4]], en [[Lodzo]] ekde la 13-a de marto estis murditaj de [[germanoj]] ĉirkaŭ 500 pacientoj de [[psikiatrio|psikiatria]] malsanulejo
** [[1940]]: Germana teroro en okupata Pollando: [[Heinrich Himmler]] en [[Poznań]] alparolis al komandantoj de [[koncentrejo]]j sur la polaj teritorioj: ''Ĉiuj polaj fakuloj estos utiligitaj en nia porarmea [[industrio]]. Poste ĉiuj [[poloj]] malaperos de tiu ĉi mondo. (...) Tial necesas, ke la granda germana [[nacio]] vidu sian ĉefan taskon en neniigo de ĉiuj poloj''; kadre de la [[Aranĝo T4]], en [[Lodzo]] ekde la 13-a de marto estis murditaj de [[germanoj]] ĉirkaŭ 500 pacientoj de [[psikiatria hospitalo]]; [[Provinco Vartlando]]: germana sekureca polico [[murdo|murdis]] en [[Poznań]] 6 loĝantojn de [[Rawicz]]
** [[1941]]: [[Militkrimo]]j: de la 13-a ĝis la 15-a de marto de [[malsanulejo]] "Kochanówka" apud [[Lodzo]] [[Ordnungspolizei|germana polico]] forveturigis ĉirkaŭ 600 malsanulojn, kiujn ĝi [[murdo|murdis]] kadre de [[eŭtanazio]]; 2 germanaj liniaj ŝipoj komencis sinkigi malsolvitan [[konvojo]]n [[Anglio]]-[[Ameriko]] (13 ŝipojn kaj ekregis 3 [[cisternoŝipo]]jn dum 2 tagoj)
** [[1941]]: [[Militkrimo]]j: de la 13-a ĝis la 15-a de marto de [[malsanulejo]] "Kochanówka" apud [[Lodzo]] [[Ordnungspolizei|germana polico]] forveturigis ĉirkaŭ 600 malsanulojn, kiujn ĝi [[murdo|murdis]] kadre de [[eŭtanazio]]; [[Gestapo]] ĉi tage serĉis en [[Poznań]] 350 polojn, kiuj rifuzis labori; [[konspiro|konspira]] revuo "Rzeczpospolita Polska" (Pola Respubliko) aperis, eldonata de la [[pola ekzila registaro]] — estanta oficiala revuo de la Registara Delegitaro por la Lando; du germanaj liniaj ŝipoj komencis sinkigi malsolvitan [[konvojo]]n [[Anglio]]-[[Ameriko]] (13 ŝipojn kaj ekregis 3 [[cisternoŝipo]]jn dum 2 tagoj)
** [[1942]]: [[Volinia masakro]]: [[ukrainoj|ukrainaj]] kaj germanaj policaj taĉmentoj bruligis [[vilaĝo]]n Koszyszcze kaj [[murdo|murdis]] en ĝi 145 polojn, 19 [[ukraino]]jn (komunistoj), 7 judojn kaj 9 kaŝiĝantajn sovetajn [[militkaptito]]jn
** [[1942]]: [[Militkrimo]]j: germana polico pafmortigis en Sobień 28 personojn, kaj en [[distrikto Lubelski]] - 5; [[Volinia masakro]]: [[ukrainoj|ukrainaj]] kaj germanaj policaj taĉmentoj bruligis [[vilaĝo]]n Koszyszcze kaj [[murdo|murdis]] en ĝi 145 polojn, 19 [[ukraino]]jn (komunistoj), 7 judojn kaj 9 kaŝiĝantajn sovetajn [[militkaptito]]jn
** [[1943]]: [[Militkrimo]]j: germanaj ĝendarmoj [[pafekzekutado|pafekzekutis]] en Słupia Nowa ([[distrikto Kielecki]]) ĉirkaŭ 200 membrojn de la [[Pola Rezistomovado]]; en [[koncentrejo]] [[Majdanek]] germanoj ekzekutis 80 malliberulojn, kiuj anonciĝis ĉe [[kuracisto]] kiel malsanaj; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: [[Tria Batalo de Ĥarkovo]] finita - germanoj rekonkeris [[Ĥarkivo]]n; [[Pacifiko]]: [[Armitaj fortoj]] de Centra Pacifiko alinomiĝis al 5-a [[Militŝiparo]]
** [[1943]]: [[Militkrimo]]j: germanaj ĝendarmoj [[pafekzekutado|pafekzekutis]] en Słupia Nowa ([[distrikto Kielecki]]) ĉirkaŭ 200 membrojn de la [[Pola Rezistomovado]], en Sobień-Piaski ([[Ĉekarpata provinco]]) kaj Skronin 47 personojn; germanoj [[murdo|murdis]] en Siedliska ([[distrikto Miechowski]]) 5-membran familion Baranek kun 4 judoj, kaŝitaj de ili; de [[Varsovio]] foriris transporto kun 66 [[virino]]j al [[koncentrejo Ravensbrück]]; en [[koncentrejo]] [[Majdanek]] germanoj ekzekutis 80 malliberulojn, kiuj anonciĝis ĉe [[kuracisto]] kiel malsanaj; [[Volinia masakro]]: ukrainaj naciistoj murdis en vilaĝoj Jamieniec kaj Drażne 12 polojn; [[Pola Rezistomovado]]: taĉmento "Błyskawica" de [[Kamparanaj Batalionoj]] sur [[stacidomo]] Susiec ([[Distrikto Tomaszowski (Lubelski)|Distrikto Tomaszowski]]) ekbruligis trajnon veturantan al orienta fronto - 40 [[cisterno]]jn da [[benzino]]; Kamparanaj Batalionoj en [[distrikto Hrubieszów]] frakasis gardejon de ukraina polico, kaj en [[distrikto Busko]] liberigis 13 kamparanojn; membroj de komunista Popola Gvardio eksplodigis [[trajno]]n en [[distrikto Miński]]; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: [[Tria Batalo de Ĥarkovo]] finita - germanoj rekonkeris [[Ĥarkivo]]n; [[Pacifiko]]: [[Armitaj fortoj]] de Centra Pacifiko alinomiĝis al 5-a [[Militŝiparo]]
** [[1944]]: politika reprezentantaro de [[Pola Partizana Ŝtato|Pola Subtera Ŝtato]] publikigis programan deklaracion "Pri kio militas la pola nacio"; tri [[brigado]]j de [[Pola Enlanda Armeo]] okupis Krewo ([[Grodna regiono]]), taĉmento de [[Pola Partizana Ŝtato|Ĉefa Komandejo de Landa Armeo]] en Chlebowice Świrskie ([[Lvova provinco]]) venĝe, pro ukrainaj murdoj de poloj, likvidis 60 ukrainajn naciistojn bruligante iliajn 12 [[bieno]]jn; Itala Fronto: [[aviado]] de [[Aliancanoj]] atakis [[Cassino]]n, la tria [[batalo de Monte Cassino]] komenciĝis - dum 11 tagoj batalis kun grandaj perdoj [[Nov-Zelando|nov-zelanda]] korpuso apogata de barata [[divizio]]; [[nacia himno de Sovetunio]] oficialiĝis anstataŭante [[La Internacio (himno)|''La Internacion'']]; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: trupoj de la 2-a Ukraina Fronto frakasis maldekstran alon de 8-a Armeo, transiris [[Suda Bugo|Sudan Bugon]], kie ili okupis 6 setlejojn; trupoj de la 3-a Ukraina Fronto liberigis 2 lokojn en [[Mikolajeva provinco]]; finna parlamento rifuzis sovetajn kondiĉojn pri [[armistico]]; [[Sudokcidenta Pacifiko]]: 1-a Divizio de Kavalerio grundiĝis sur la insulo [[provinco Manus|Manus]]
** [[1944]]: [[Militkrimo]]j: germana polico pafmortigis en [[Hrubieszów]] 22 malliberulojn kaj en [[Serock]] 20 personojn; [[Gestapo]] pafmortigis en Feliksin 16 personojn; ukraina polico kaj [[Ukraina Ribela Armeo]] murdis nokte de la 14-a/15-a de marto en [[distrikto Hrubieszów]] 33 personojn, en tio 22 fervojistojn, kelke da virinoj kaj [[infano]]j; [[Gestapo]] alveturigis al koncentrejo [[Mauthausen]] 102 polojn; de koncentrejo [[Majdanek]] fuĝis 3 malliberuloj, en tio gvidanto de sekreta asocio "Orzeł" (Aglo); germanaj regopovoj forveturigis de urba [[arkivo]] en [[Lvovo]] 5 [[vagono]]jn da [[dokumento]]j; politika reprezentantaro de [[Pola Partizana Ŝtato|Pola Subtera Ŝtato]] publikigis programan deklaracion "Pri kio militas la pola nacio"; tri [[brigado]]j de [[Pola Enlanda Armeo]] okupis Krewo ([[Grodna regiono]]), taĉmento de [[Pola Partizana Ŝtato|Ĉefa Komandejo de Landa Armeo]] en Chlebowice Świrskie ([[Lvova provinco]]) venĝe, pro ukrainaj murdoj de poloj, likvidis 60 ukrainajn naciistojn bruligante iliajn 12 [[bieno]]jn; Itala Fronto: [[aviado]] de [[Aliancanoj]] atakis [[Cassino]]n, la tria [[batalo de Monte Cassino]] komenciĝis - dum 11 tagoj batalis kun grandaj perdoj [[Nov-Zelando|nov-zelanda]] korpuso apogata de barata [[divizio]]; [[nacia himno de Sovetunio]] oficialiĝis anstataŭante [[La Internacio (himno)|''La Internacion'']]; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: trupoj de la 2-a Ukraina Fronto frakasis maldekstran alon de 8-a Armeo, transiris [[Suda Bugo|Sudan Bugon]], kie ili okupis 6 setlejojn; trupoj de la 3-a Ukraina Fronto liberigis 2 lokojn en [[Mikolajeva provinco]]; finna parlamento rifuzis sovetajn kondiĉojn pri [[armistico]]; [[Sudokcidenta Pacifiko]]: 1-a Divizio de Kavalerio grundiĝis sur la insulo [[provinco Manus|Manus]]
** [[1945]]: [[Dodekanesoj]], liberigitaj de Italio, provas unuiĝi kun [[Grekio]]; usona 8-a Aviada Armeo atakis [[Oranienburg]] kaj nokte la soveta aviado — [[Veszprém]]; en okcidenta Hungario trupoj de la 3-a Ukraina Fronto fine rebatis germanan atakon de Armea Grupiĝo "Sudo"; laŭ rekomendo de [[Joachim von Ribbentrop]] en [[Stokholmo]] oni esploris separisman pacon; [[Okcidenta Fronto (Dua Mondmilito)|Okcidenta Fronto]]: usonaj 6-a, 15-a kaj 21-a Armeaj Korpusoj ekatakis inter [[Rejno]] kaj [[Mozelo]]
** [[1945]]: Dua [[soveta okupado de Pollando]]: [[Lavrentij Berija]] prezentis al [[Stalin]] raporton pri "purigo de [[Vilno]]-regiono el la bandoj de [[Pola Enlanda Armeo]]"; en [[Lublin]] estis ekzekutita de komunista sekureca servo [[subkolonelo]] Edward Jasiński; solena inaŭguro de la nova studjaro en [[Jagelona Universitato]]; [[Dodekanesoj]], liberigitaj de Italio, provas unuiĝi kun [[Grekio]]; usona 8-a Aviada Armeo atakis [[Oranienburg]] kaj nokte la soveta aviado — [[Veszprém]]; en okcidenta Hungario trupoj de la 3-a Ukraina Fronto fine rebatis germanan atakon de Armea Grupiĝo "Sudo"; laŭ rekomendo de [[Joachim von Ribbentrop]] en [[Stokholmo]] oni esploris separisman pacon; [[Okcidenta Fronto (Dua Mondmilito)|Okcidenta Fronto]]: usonaj 6-a, 15-a kaj 21-a Armeaj Korpusoj ekatakis inter [[Rejno]] kaj [[Mozelo]]; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: [[Ruĝa Armeo]] komencis Operacon de [[Supra Silezio]]
* [[1946]]: Interkonsenta Komitato de [[Organizaĵo]]j de la [[Pola Partizana Ŝtato|Pola Subtera Ŝtato]] konspire fondiĝis - ĝi asociigis [[antikomunismo|kontraŭkomunistajn]] partiojn kiel [[Libero kaj Sendependo]] aŭ Partio de Nacia [[Sendependeco]] (adeptoj de [[Józef Piłsudski]])
* [[1946]]: Interkonsenta Komitato de [[Organizaĵo]]j de la [[Pola Partizana Ŝtato|Pola Subtera Ŝtato]] konspire fondiĝis - ĝi asociigis [[antikomunismo|kontraŭkomunistajn]] partiojn kiel [[Libero kaj Sendependo]] aŭ Partio de Nacia [[Sendependeco]] (adeptoj de [[Józef Piłsudski]])
* [[1947]]: En [[Londono]] fondiĝis [[Instituto]] de [[Józef Piłsudski]]
* [[1947]]: En [[Londono]] fondiĝis [[Instituto]] de [[Józef Piłsudski]]
* [[1948]]: [[Stalinismo]]: Milita Juĝejo en [[Varsovio]] mortkondamnis rotestron [[Witold Pilecki]], oficiron de la [[Pola Enlanda Armeo]], kiu en 1940 memvole estis arestita kaj deportita al [[Aŭŝvico]], por akiri [[Raportoj de Pilecki|informojn pri la koncentrejo]] — antaŭ la verdikto kaj [[justica murdo]] li estis kruele torturita
* [[1948]]: [[Stalinismo]]: Milita Juĝejo en [[Varsovio]] mortkondamnis rotestron [[Witold Pilecki]], oficiron de la [[Pola Enlanda Armeo]], kiu en 1940 memvole estis arestita kaj deportita al [[Aŭŝvico]], por akiri [[Raportoj de Pilecki|informojn pri la koncentrejo]] — antaŭ la verdikto kaj [[justica murdo]] li estis kruele torturita
* [[1950]]: [[Pollando]] forlasis [[Internacia Monunua Fonduso|Internacian Monan Fonduson]] kaj [[Monda Banko|Internacian Bankon de Rekonstruo kaj Disvolvo]]
* [[1950]]: Popola [[Pollando]] forlasis [[Internacia Monunua Fonduso|Internacian Monan Fonduson]] kaj [[Monda Banko|Internacian Bankon de Rekonstruo kaj Disvolvo]]
* [[1951]]: Irana [[petrolindustrio]] estis [[Ŝtatigo|ŝtatigita]] de la movado gvidata de [[Mohamed Mosadek]] - faligita en [[CIA]]-[[puĉo]] en 1953
* [[1951]]: Irana [[petrolindustrio]] estis [[Ŝtatigo|ŝtatigita]] de la movado gvidata de [[Mohamed Mosadek]] - faligita en [[CIA]]-[[puĉo]] en 1953
* [[1952]]: [[Florido]]: sur [[Internacia Kurejo Sebring]] okazis unua [[aŭtosporto|aŭtosportado]]
* [[1952]]: [[Florido]]: sur [[Internacia Kurejo Sebring]] okazis unua [[aŭtosporto|aŭtosportado]]
* [[1957]]: Al [[Egipto]] ekiris unua pola [[arkeologio|arkeologia]] [[ekspedicio]], kiun gvidis profesoro [[Kazimierz Michałowski]], fondinto de la pola [[mediteraneo|mediteranea]] [[skolo]]
* [[1957]]: Al [[Egipto]] ekiris unua pola [[arkeologio|arkeologia]] [[ekspedicio]], kiun gvidis profesoro [[Kazimierz Michałowski]], fondinto de la pola [[mediteraneo|mediteranea]] [[skolo]]
* [[1960]]: [[Pola Popola Respubliko]]: sur la [[insulo]] [[Wolin]] estis kreita [[nacia parko]]
* [[1961]]: [[Sud-Afriko]] forlasis britan [[Komunumo de Nacioj|Komunumon de Nacioj]]
* [[1961]]: [[Sud-Afriko]] forlasis britan [[Komunumo de Nacioj|Komunumon de Nacioj]]
* [[1962]]: Kanada [[telekomunikado|telekomunika]] firmao Bell Canada ofertis novan komercan servon pere de [[faksilo]]
* [[1962]]: Kanada [[telekomunikado|telekomunika]] firmao Bell Canada ofertis novan komercan servon pere de [[faksilo]]
Linio 103: Linio 107:
* [[2019]]: Proksimume 1 400 000 da junuloj en 123 landoj protestis kontraŭ [[klimata ŝanĝo]]
* [[2019]]: Proksimume 1 400 000 da junuloj en 123 landoj protestis kontraŭ [[klimata ŝanĝo]]
* [[Invado de Rusio en Ukrainion (2022)|Invado de Rusio en Ukrainion]]:
* [[Invado de Rusio en Ukrainion (2022)|Invado de Rusio en Ukrainion]]:
** [[2022]]: en [[Kievo]] estis pripafitaj 4 [[kolektiva loĝejo|kolektivaj loĝejoj]], 5 personoj pereis; nome de [[EU]] ĉefministroj de Pollando ([[Mateusz Morawiecki]]), Ĉeĥio ([[Petr Fiala]]) kaj [[Slovenio]] ([[Janez Janša]]) venis al [[Kievo]] por renkontiĝi kun la [[prezidanto de Ukrainio]] kaj ĉefministro; [[Japanio]] aplikis 17 [[sankcio]]jn al pliaj civitanoj de Rusio (deputitoj al [[Dumao]], entreprenistoj kaj proksimaj kunalorantoj de [[Putin]]), kaj la brita registaro aplikis sankciojn al 370 personoj kaj firmaoj el [[Belorusio]] kaj [[Rusio]]; [[FIDE]] decidis, ke la 44-a [[ŝako|Ŝaka]] [[Olimpiko]] ne okazos laŭplane en [[Moskvo]] sed en [[Ĉenajo]] (Barato); Rusio forlasis [[konsilio de Eŭropo|Konsilion de Eŭropo]]
** [[2022]]: 20-a tago de la rusa [[agreso]]: [[Prezidanto de Ukrainio]] informis, ke li per dekreto distingis 234 [[militisto]]jn, inkluzive de 59 postmorte; en [[Kievo]] estis pripafitaj 4 [[kolektiva loĝejo|kolektivaj loĝejoj]], 5 personoj pereis, 27 estis savitaj de [[fajrobrigado]]j el la flamanta 16-etaĝa domo;
** Mondreago: nome de [[EU]] ĉefministroj de Pollando ([[Mateusz Morawiecki]]), Ĉeĥio ([[Petr Fiala]]) kaj [[Slovenio]] ([[Janez Janša]]) venis al [[Kievo]] por renkontiĝi kun la [[prezidanto de Ukrainio]] kaj ĉefministro; [[Japanio]] aplikis 17 [[sankcio]]jn al pliaj civitanoj de Rusio (deputitoj al [[Dumao]], entreprenistoj kaj proksimaj kunlaborantoj de [[Putin]]), kaj la brita registaro aplikis sankciojn al 370 personoj kaj firmaoj el [[Belorusio]] kaj [[Rusio]]; [[FIDE]] decidis, ke la 44-a [[ŝako|Ŝaka]] [[Olimpiko]] ne okazos laŭplane en [[Moskvo]] sed en [[Ĉenajo]] (Barato); Rusio forlasis [[konsilio de Eŭropo|Konsilion de Eŭropo]]
** [[2023]]: [[Eŭropa Parlamento]] rezolucie kondamnis [[reĝimo]]n de [[Aljaksandr Lukaŝenka]] kaj alvokis al [[sankcio]]j; en [[Pollando]] estis frakasita [[spionado|spiona]] grupo favora al Rusio — [[prezidanto de Pollando]] renkontiĝis kun [[CIA]]-ĉefo; prezidento de [[Sirio]] [[Baŝar al-Asad]] en [[Moskvo]] esprimis subtenon de Rusio; itala spionagentejo informis ke [[Grupo Wagner]] fiksis [[premio]]n de 15 mln da dolaroj pro la itala defend-ministro
** [[2023]]: 385-a tago de la rusa [[agreso]]: Pasinttage estis 40 aeratakoj, 12 raketaj kaj pli ol 100 artileriaj pripafoj kontraŭ Ukrainio; en okupata [[Melitopolo]] eksplodis aŭto de grava [[kunlaborismo|kunlaboristo]], la viro ne vivas;
** Mondreago: [[Eŭropa Parlamento]] rezolucie kondamnis [[reĝimo]]n de [[Aljaksandr Lukaŝenka]] kaj alvokis al [[sankcio]]j; en [[Pollando]] estis frakasita [[spionado|spiona]] grupo favora al Rusio — [[prezidanto de Pollando]] renkontiĝis kun [[CIA]]-ĉefo; prezidento de [[Sirio]] [[Baŝar al-Asad]] en [[Moskvo]] esprimis subtenon de Rusio; itala spionagentejo informis ke [[Grupo Wagner]] fiksis [[premio]]n de 15 mln da dolaroj pro la itala defend-ministro


== Naskiĝoj ==
== Naskiĝoj ==
Linio 113: Linio 119:
* [[1614]]: [[Franciscus Sylvius]], nederlanda kuracisto, kemiisto, fiziologo kaj anatomo (m. [[1672]])
* [[1614]]: [[Franciscus Sylvius]], nederlanda kuracisto, kemiisto, fiziologo kaj anatomo (m. [[1672]])
* [[1660]]: [[Olaus Rudbeckius, la Juna]], sveda anatomiisto, esploristo, naturalisto, botanikisto, ornitologo kaj profesoro de medicino (m. [[1740]])
* [[1660]]: [[Olaus Rudbeckius, la Juna]], sveda anatomiisto, esploristo, naturalisto, botanikisto, ornitologo kaj profesoro de medicino (m. [[1740]])
*[[1666]]: [[Johann Christoph Kiesewetter]], germana pedagogo kaj lernejestro
* [[1666]]: [[Johann Christoph Kiesewetter]], germana pedagogo kaj lernejestro (m. [[1733]])
* [[1684]]: [[Francesco Durante]], itala komponisto de [[baroko]] (m. [[1755]])
* [[1684]]: [[Francesco Durante]], itala komponisto de [[baroko]] (m. [[1755]])
* [[1713]]: [[Nicolas Louis de Lacaille]], franca geodeziisto kaj astronomo esplorinta la [[suda hemisfero|sudan ĉielon]] (m. [[1762]])
* [[1713]]: [[Nicolas Louis de Lacaille]], franca geodeziisto kaj astronomo esplorinta la [[suda hemisfero|sudan ĉielon]] (m. [[1762]])
Linio 185: Linio 191:
* [[1632]]: [[Morico (Hesio-Kaselo)|Morico]], germana [[landgrafo]] el [[Hesia dinastio]] (n. [[1572]])
* [[1632]]: [[Morico (Hesio-Kaselo)|Morico]], germana [[landgrafo]] el [[Hesia dinastio]] (n. [[1572]])
* [[1673]]: [[Salvator Rosa]], itala pentristo, poeto kaj komponisto de baroko (n. [[1615]])
* [[1673]]: [[Salvator Rosa]], itala pentristo, poeto kaj komponisto de baroko (n. [[1615]])
* [[1708]]: [[Johannes Pretten]], germana teologo
* [[1708]]: [[Johannes Pretten]], germana teologo (n. [[1634]])
* [[1723]]: [[Johann Christian Günther]], germana verkisto de baroko, verkinta ankaŭ latinlingve (n. [[1695]])
* [[1723]]: [[Johann Christian Günther]], germana verkisto de baroko, verkinta ankaŭ latinlingve (n. [[1695]])
* [[1818]]: [[János Gyöngyössi]], hungara reformita pastro, poeto (n. [[1741]])
* [[1818]]: [[János Gyöngyössi]], hungara reformita pastro, poeto (n. [[1741]])
Linio 191: Linio 197:
* [[1824]]: [[Carl Poppo Fröbel]], germana pedagogo kaj libropresisto (n. [[1786]])
* [[1824]]: [[Carl Poppo Fröbel]], germana pedagogo kaj libropresisto (n. [[1786]])
* [[1842]]: [[Luigi Cherubini]], itala klasika operkomponisto (n. [[1760]])
* [[1842]]: [[Luigi Cherubini]], itala klasika operkomponisto (n. [[1760]])
*[[1846]]: [[Ferdinand Dümmler]], germana eldonisto (n. [[1777]])
* [[1846]]: [[Ferdinand Dümmler]], germana eldonisto (n. [[1777]])
* [[1864]]: [[Károly Zilahi-Kiss]], hungara ĵurnalisto, kritikisto, poeto (n. [[1838]])
* [[1864]]: [[Károly Zilahi-Kiss]], hungara ĵurnalisto, kritikisto, poeto (n. [[1838]])
* [[1887]]: [[Innocenzo Manzetti]], itala [[inventisto]] de [[biciklo]], [[piano]], [[pantografo]] (n. [[1826]])
* [[1887]]: [[Innocenzo Manzetti]], itala [[inventisto]] de [[biciklo]], [[piano]], [[pantografo]] (n. [[1826]])
Linio 224: Linio 230:


== Specialaj tagoj kaj festoj ==
== Specialaj tagoj kaj festoj ==
* [[Romkatolika Eklezio]]: [[Sankta Klemento Maria Hofbauer]], ĉeĥa [[redemptoristoj|redemptoristo]]
* [[Liturgia jaro|Fesroj kaj rmemoroj]] en [[Katolika Eklezio]]:
** [[Sankta Klemento Maria Hofbauer]], ĉeĥa [[redemptoristoj|redemptoristo]]
* [[Nacia tago]] en [[Hungario]], memoro pri la revoluci- kaj liberigbatalo en [[1848]] kaj [[1849]]; pliaj tagoj estas la [[20-a de aŭgusto]] kaj la [[23-a de oktobro]].
* [[Nacia tago]] en [[Hungario]], memoro pri la [[Revolucio de 1848|Printempo de la Popoloj]]; pliaj tagoj estas la [[20-a de aŭgusto]] kaj la [[23-a de oktobro]].
* [[Belorusio]]: Festo de [[Konstitucio]]
* Monda Tago de [[Konsumo|Konsumanto]] - ekde 1983
* Monda Tago de [[Konsumo|Konsumanto]] - ekde 1983



Nuna versio ekde 09:19, 28 jul. 2024

marto
lu ma me ĵa ve sa di
1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31
aranĝo de 2024
tagoj

La 15-a de marto estas la 74-a tago de la jaro (la 75-a en superjaroj) laŭ la gregoria kalendaro. 291 tagoj restas.

Je la 15-a de marto okazis, interalie:

Naskiĝoj

[redakti | redakti fonton]

Specialaj tagoj kaj festoj

[redakti | redakti fonton]

La 15-a de marto estas (laŭ gregoria kalendaro):