Saltu al enhavo

Nimfoj: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e esperantigita parametro, uzo de ŝablono
 
(28 mezaj versioj de 16 uzantoj ne montriĝas)
Linio 1: Linio 1:
{{TemasPri|la mitologiaj Nimfoj|[[Nimfo (apartigilo)]]}}
[[Dosiero:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Nymphs and Satyr (1873).jpg|250px|thumb|right|''Nimfoj kaj [[satiruso]]'' de [[William-Adolphe Bouguereau]] (1873)]]
[[Dosiero:William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) - Nymphs and Satyr (1873).jpg|250px|eta|dekstra|''Nimfoj kaj [[satiruso]]'' de [[William-Adolphe Bouguereau]] (1873)]]


'''Nimfo''' el la gr. νύμφη kun la signifo: ''tiu kovrita per vualo'', ''fianĉino''. Latine ''nubere'', ''edziniĝi''. La praa radiko estas la hindeŭkropa ''sneubh'', ''kovriĝi''. Laŭ la [[helena mitologio]] la nimfoj estis sekundaraj diinoj, tio estas, ili aperis post la olimpaj dioj (ekscepte de [[Meliadoj]] kiu naskiĝis de la verŝita sango de [[Urano (dio)|Urano]]) kaj personigis la generfortojn de la fundamentaj elementoj: akvo kaj tero. Ili estis ĉiam junaj kaj havis longdaŭran vivon, kvankam mortemaj. Kelkaj miltologoj asertas ke ili estas reprezentaĵoj de la praa Granda Dipatrino kiu potenciĝis antaŭ la enkonduko de la helena dipatriarkeco; tiele ili estis emanaĵoj de [[Gaja]], la Granda Terpatrino kuniĝinta kun la akvo, fekundpova elemento.
'''Nimfo''' (el la greka νύμφη kun la signifo: ''tiu kovrita per vualo'', ''fianĉino''. Latine ''nubere'', ''edziniĝi'') estas mitologia estaĵo. La praa radiko estas la hindeŭkropa ''sneubh'', ''kovriĝi''.


Laŭ la [[helena mitologio]] la nimfoj estis sekundaraj diinoj, tio estas, ili aperis post la olimpaj dioj (ekscepte de [[Meliadoj]] kiu naskiĝis de la verŝita sango de [[Urano (dio)|Urano]]) kaj personigis la generfortojn de la fundamentaj elementoj: akvo kaj tero. Ili estis ĉiam junaj kaj havis longdaŭran vivon, kvankam mortemaj. Kelkaj miltologoj asertas ke ili estas reprezentaĵoj de la praa Granda Dipatrino kiu potenciĝis antaŭ la enkonduko de la helena dipatriarkeco; tiele ili estis emanaĵoj de [[Gaja]], la Granda Terpatrino kuniĝinta kun la akvo, fekundpova elemento.
La nimfoj troviĝis en la montoj, arbaroj, fontoj, riveroj, rojoj kaj lagoj. Ili ankaŭ estis "viditaj" en la sektoj de la ĝemelaj dioj [[Artemisa]] kaj [[Apolono]], ankaŭ [[Afrodita]], [[Dionizo]], [[Hermeso]] kaj [[Pajno]] aŭ kune kun la voluptamaj [[satiruso]]j kaj aliaj estuloj de la naturo. Oni diras ke la [[epifanio]] de la nimfoj estis en la tagmezo, pro tio oni avertis la promenantojn, je tiu momento, ne alproksimiĝi al la fontoj, al la rojoj aŭ al la arbaj ombroj; ankaŭ oni rakontas pri la freneziĝo trafinta tiun kiu ekvidis aperaĵon eliranta el la akvo.

Nimfoj troviĝis en la montoj, arbaroj, fontoj, riveroj, rojoj kaj lagoj. Ili ankaŭ estis "viditaj" en la sektoj de la ĝemelaj dioj [[Artemisa]] kaj [[Apolono]], ankaŭ [[Afrodita]], [[Dionizo]], [[Hermeso]] kaj [[Pajno]] aŭ kune kun la voluptamaj [[satiruso]]j kaj aliaj estuloj de la naturo. Oni diras ke la [[epifanio]] de la nimfoj estis en la tagmezo, pro tio oni avertis la promenantojn, je tiu momento, ne alproksimiĝi al la fontoj, al la rojoj aŭ al la arbaj ombroj; ankaŭ oni rakontas pri la freneziĝo trafinta tiun kiu ekvidis aperaĵon eliranta el la akvo.


Ĉiam junaj, graciaj kaj belaj ili estis bonfarantaj estulinoj kaj amataj de multaj dioj ([[Zeŭso]], [[Apolono]], [[Dionizo]], [[Hermeso]]) kaj homoj.
Ĉiam junaj, graciaj kaj belaj ili estis bonfarantaj estulinoj kaj amataj de multaj dioj ([[Zeŭso]], [[Apolono]], [[Dionizo]], [[Hermeso]]) kaj homoj.


== Klasifiko de la Nimfoj ==
* [[Oceanidinoj]]: La tri mil marnimfoj, filinoj de [[Oceano (mitologio)|Oceano]].
** ''[[Metiso]]'' Μῆτις
** ''[[Eŭrinoma]]''
** ''[[Kalipso]]''
* [[Nereidinoj]]: La 50 marnimfoj, filinoj de [[Nereo]].
* [[Potamidinoj]]: Rivernimfoj, filinoj de la rivero [[Potamo]].
* [[Najado]]j: Nimfoj de torentoj kaj rojoj.
* Krenejaj kaj Pegejaj: Nimfoj de la fontoj.
* Limneidoj: Nimfoj de la lagoj.
* [[Driadoj]]: Nimfoj de la arbaro.
* Hamadriadoj: Nimfoj de la arboj, ĉefe de la kverko.
* [[Oreadoj]]: Nimfoj de la montoj.
* Napejaj: Nimfoj de la valoj kaj ĝangaloj.
* [[Epimelidoj]]: Nimfoj kiu zorgis pri la [[ŝafo]]j.
* [[Meliadoj]]: Nimfoj de l' [[frakseno]]j. Tiuj ĉi ne estis sekundaraj estulinoj, ĉar ili naskiĝis de la verŝita sango de [[Urano (dio)|Urano]] dum la unua generacio de la dioj.
{{-}}


== Klasifiko de la Nimfoj: ==
== Vidu ankaŭ ==

* '''Oceanidinoj''': La tri mil marnimfoj, filinoj de [[Oceano (mitologio)| Oceano]].
** ''Metisa'' Μῆτις
** ''Eŭrinoma''
** ''Kalipsa''
* '''Nereidinoj''': La 50 marnimfoj, filinoj de [[Nereo]].
* '''Potamidinoj''': Rivernimfoj, filinoj de la rivero [[Potamo]].
* '''[[Najado]]j''': Nimfoj de torentoj kaj rojoj.
* '''Krenejaj''' kaj '''Pegejaj''': Nimfoj de la fontoj.
* '''Limneidoj''': Nimfoj de la lagoj.
* '''Driadoj''': Nimfoj de la arbaro.
* '''Hamadriadoj''': Nimfoj de la arboj, ĉefe de la kverko.
* '''Oreadoj''': Nimfoj de la montoj.
* '''Napejaj''': Nimfoj de la valoj kaj ĝangaloj.
* '''Meliadoj''': Nimfoj de l' [[frakseno]]j. Tiuj ĉi ne estis sekundaraj estulinoj, ĉar ili naskiĝis de la verŝita sango de [[Urano (dio)|Urano]] dum la unua generacio de la dioj.
<br clear=all>

==Ankaŭ vidu==
* [[Nimfeto]]
* [[Nimfeto]]
{{projektoj|commonscat=Nymphs}}
{{Projektoj|commonscat=Nymphs}}


[[Kategorio:Nimfoj| ]]
[[Kategorio:Nimfoj| ]]

[[an:Ninfa]]
[[ar:حورية (ميثولوجيا إغريقية)]]
[[ast:Ninfa]]
[[bg:Нимфа]]
[[br:Nimfezed]]
[[ca:Nimfa]]
[[cs:Nymfy]]
[[da:Nymfe (mytologi)]]
[[de:Nymphe]]
[[el:Νύμφες]]
[[en:Nymph]]
[[es:Ninfa]]
[[fi:Nymfit]]
[[fr:Nymphe (mythologie)]]
[[he:נימפה]]
[[hr:Nimfa]]
[[hu:Nimfa (mitológia)]]
[[id:Nymph]]
[[it:Ninfa (mitologia)]]
[[ja:ニュンペー]]
[[ko:님프]]
[[lb:Nymph]]
[[lt:Nimfa]]
[[mk:Нимфа]]
[[nl:Nimf (mythologie)]]
[[nn:Nymfe]]
[[no:Nymfe (mytologi)]]
[[pl:Nimfa (mitologia)]]
[[pt:Ninfa (mitologia)]]
[[ro:Nimfe]]
[[ru:Нимфы]]
[[scn:Ninfa (mituluggìa)]]
[[sk:Nymfa (mytológia)]]
[[sl:Nimfa]]
[[sr:Нимфа]]
[[sv:Nymf]]
[[th:นิมฟ์]]
[[tr:Nemf]]
[[uk:Німфи]]
[[zh:宁芙]]

Nuna versio ekde 17:47, 13 okt. 2023

Temas pri... Ĉi tiu artikolo temas pri la mitologiaj Nimfoj. Por aliaj signifoj vidu la artikolon Nimfo (apartigilo).
Nimfoj kaj satiruso de William-Adolphe Bouguereau (1873)

Nimfo (el la greka νύμφη kun la signifo: tiu kovrita per vualo, fianĉino. Latine nubere, edziniĝi) estas mitologia estaĵo. La praa radiko estas la hindeŭkropa sneubh, kovriĝi.

Laŭ la helena mitologio la nimfoj estis sekundaraj diinoj, tio estas, ili aperis post la olimpaj dioj (ekscepte de Meliadoj kiu naskiĝis de la verŝita sango de Urano) kaj personigis la generfortojn de la fundamentaj elementoj: akvo kaj tero. Ili estis ĉiam junaj kaj havis longdaŭran vivon, kvankam mortemaj. Kelkaj miltologoj asertas ke ili estas reprezentaĵoj de la praa Granda Dipatrino kiu potenciĝis antaŭ la enkonduko de la helena dipatriarkeco; tiele ili estis emanaĵoj de Gaja, la Granda Terpatrino kuniĝinta kun la akvo, fekundpova elemento.

Nimfoj troviĝis en la montoj, arbaroj, fontoj, riveroj, rojoj kaj lagoj. Ili ankaŭ estis "viditaj" en la sektoj de la ĝemelaj dioj Artemisa kaj Apolono, ankaŭ Afrodita, Dionizo, Hermeso kaj Pajno aŭ kune kun la voluptamaj satirusoj kaj aliaj estuloj de la naturo. Oni diras ke la epifanio de la nimfoj estis en la tagmezo, pro tio oni avertis la promenantojn, je tiu momento, ne alproksimiĝi al la fontoj, al la rojoj aŭ al la arbaj ombroj; ankaŭ oni rakontas pri la freneziĝo trafinta tiun kiu ekvidis aperaĵon eliranta el la akvo.

Ĉiam junaj, graciaj kaj belaj ili estis bonfarantaj estulinoj kaj amataj de multaj dioj (Zeŭso, Apolono, Dionizo, Hermeso) kaj homoj.

Klasifiko de la Nimfoj

[redakti | redakti fonton]
  • Oceanidinoj: La tri mil marnimfoj, filinoj de Oceano.
  • Nereidinoj: La 50 marnimfoj, filinoj de Nereo.
  • Potamidinoj: Rivernimfoj, filinoj de la rivero Potamo.
  • Najadoj: Nimfoj de torentoj kaj rojoj.
  • Krenejaj kaj Pegejaj: Nimfoj de la fontoj.
  • Limneidoj: Nimfoj de la lagoj.
  • Driadoj: Nimfoj de la arbaro.
  • Hamadriadoj: Nimfoj de la arboj, ĉefe de la kverko.
  • Oreadoj: Nimfoj de la montoj.
  • Napejaj: Nimfoj de la valoj kaj ĝangaloj.
  • Epimelidoj: Nimfoj kiu zorgis pri la ŝafoj.
  • Meliadoj: Nimfoj de l' fraksenoj. Tiuj ĉi ne estis sekundaraj estulinoj, ĉar ili naskiĝis de la verŝita sango de Urano dum la unua generacio de la dioj.


Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]