Saltu al enhavo

Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Eksteraj ligiloj kaj do referencoj
 
(15 mezaj versioj de 10 uzantoj ne montriĝas)
Linio 2: Linio 2:
{{Informkesto libro
{{Informkesto libro
| titolo = Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko
| titolo = Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko
| aŭtoro = Bertilo Wennergren
| aŭtoro = Bertilo Wennergren
| eldonjaro = 2006, 2013, 2016
| eldonjaro = 2006, 2013, 2016, 2020
| eldonurbo =
| eldonurbo =
| eldoninto = Esperanto‑Ligo por Norda Ameriko
| eldoninto = [[E@I]] kunlabore kun La Ranetoj
| paĝoj = 696
| paĝoj = 748
| isbn = 978-0-939785-07-0
| isbn = 978-0-939785-07-0
| oclc = 311169563
| oclc = 311169563
| bildo = PMEG 15.0 provizora PDF 17 Junio 2013.pdf
| bildo = PMEG 15.0.6 provizora PDF 31 Majo 2019.pdf
}}
}}
La '''''Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko''''' ('''PMEG''') estas libro, kiu klarigas la [[Esperanto-gramatiko]]n en facile komprenebla maniero. Ĝi estas verkita ĉefe de [[Bertilo Wennergren]]<ref>{{Citaĵo el retejo|titolo=Nova Pomego estos eĉ pli korekta|url=http://liberafolio.org/2016/nova-pomego-estos-pli-korekta|arkivurl=https://web.archive.org/web/20160527171621/liberafolio.org/2016/nova-pomego-estos-pli-korekta|dato=2016-05-27|arkivdato=2016-05-27|verko=Libera Folio}}</ref>. Ĝi celas ordinarajn Esperantistojn, kiuj volas studi la gramatikon, vortfaradon, skribon, kaj elparolon de tiu lingvo<ref>{{citaĵo el retejo |persona nomo=Petro |familia nomo=DESMET' |aŭtoroligilo=Petro De Smedt |dato=2006 |url=http://esperanto.be/fel/2006/008993.php |titolo=La unua Zamenhof‑monumento de la 21a jarcento: dika Pomego! |verko=Monato |paĝo=5 |alirdato=2016-07-02}}</ref>.


La '''''Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko''''' ('''PMEG''') estas libro, kiu klarigas la [[Esperanto-gramatiko]]n en facile komprenebla maniero. Ĝi estas verkita ĉefe de [[Bertilo Wennergren]]<ref>{{Citaĵo el retejo|titolo=Nova Pomego estos eĉ pli korekta|url=http://liberafolio.org/2016/nova-pomego-estos-pli-korekta|arkivurl=https://web.archive.org/web/20160527171621/http://liberafolio.org/2016/nova-pomego-estos-pli-korekta|dato=2016-05-27|arkivdato=2016-05-27|verko=Libera Folio|alirdato=2016-06-03}}</ref>. La mallongigon PMEG multaj elparolas kiel "pomego". Ĝi celas ordinarajn Esperantistojn, kiuj volas studi la gramatikon, vortfaradon, skribon, kaj elparolon de tiu lingvo<ref>{{citaĵo el retejo |persona nomo=Petro |familia nomo=DESMET' |aŭtoroligilo=Petro De Smedt |dato=2006 |url=https://www.monato.be/2006/008993.php |titolo=La unua Zamenhof‑monumento de la 21a jarcento: dika Pomego! |verko=Monato |paĝo=5 |alirdato=2016-07-02}}</ref>. Pri la enhavo de PMEG respondecas nur Wennergren, sed helpis en la verkado multaj aliaj personoj.
Por plifaciligi la komprenon<ref>[[Donald Broadribb|Broadribb, Donald]] (2000). [http://www.esperanto.be/fel/mon/rec/gespm.html "Monato"]. Alirita je 2016-06-26.</ref>, ĝi ne uzas tradiciajn gramatikajn [[termino (vorto)|terminojn]]<ref>{{Citaĵo el gazeto|familia nomo=Kris|persona nomo=Alen|aŭtoroligilo=Alen Kris|jaro=2006|titolo=Amaraj provoj|url=http://esperanto-ondo.ru/Recenzoj/R-pmeg.htm|gazeto=[[La Ondo de Esperanto]].|numero=2006 №11 (145)|alirdato=2016-06-26}}</ref>. Ekzemploj de la uzataj terminoj estas ''O-vorto'' anstataŭ “[[substantivo]]” kaj “rolvorteto” anstataŭ “[[prepozicio]]”. Tiuj novspecaj gramatikaj terminoj aldone pli taŭgas por priskribi Esperanton ol la tradiciaj terminoj. Ekzemple, laŭ la tradiciaj terminaro, la vortoj “tiu”, “ambaŭ” kaj “ties” estus adjektivoj, sed ili kondutas tre malsame al la adjektivoj finiĝantaj per “a”; la termino ''A-vorto'' kungrupigas vortojn, kiuj kondutas simile<ref>{{Citaĵo el retejo|url=http://lingvakritiko.com/2006/11/28/la-gramatikaj-terminoj-en-pmeg/|titolo=La gramatikaj terminoj en PMEG|arkivurl=https://web.archive.org/web/20160410162607/lingvakritiko.com/2006/11/28/la-gramatikaj-terminoj-en-pmeg/|arkivdato=2016-04-10|familia nomo=Wennergren|persona nomo=Bertilo|aŭtoroligilo=Bertilo Wennergren|dato=2006-11-28}}</ref>.

Por plifaciligi la komprenon<ref>[[Donald Broadribb|Broadribb, Donald]] (2000). [https://www.esperanto.be/fel/mon/rec/gespm.html "Monato"]. Alirita je 2016-06-26.</ref>, ĝi ne uzas tradiciajn gramatikajn [[termino (vorto)|terminojn]]<ref>{{Citaĵo el gazeto|familia nomo=Kris|persona nomo=Alen|aŭtoroligilo=Alen Kris|jaro=2006|titolo=Amaraj provoj|url=http://esperanto-ondo.ru/Recenzoj/R-pmeg.htm|gazeto=[[La Ondo de Esperanto]].|numero=2006 №11 (145)|alirdato=2016-06-26}}</ref>. Ekzemploj de la uzataj terminoj estas ''O-vorto'' anstataŭ “[[substantivo]]” kaj “rolvorteto” anstataŭ “[[prepozicio]]”. Tiuj novspecaj gramatikaj terminoj aldone pli taŭgas por priskribi Esperanton ol la tradiciaj terminoj. Ekzemple, laŭ la tradiciaj terminaro, la vortoj “tiu”, “ambaŭ” kaj “ties” estus adjektivoj, sed ili kondutas tre malsame al la adjektivoj finiĝantaj per “a”; la termino ''A-vorto'' kungrupigas vortojn, kiuj kondutas simile<ref>{{Citaĵo el retejo|url=http://lingvakritiko.com/2006/11/28/la-gramatikaj-terminoj-en-pmeg/|titolo=La gramatikaj terminoj en PMEG|arkivurl=https://web.archive.org/web/20160410162607/http://lingvakritiko.com/2006/11/28/la-gramatikaj-terminoj-en-pmeg/|arkivdato=2016-04-10|familia nomo=Wennergren|persona nomo=Bertilo|aŭtoroligilo=Bertilo Wennergren|dato=2006-11-28|alirdato=2007-12-17}}</ref>.

La libro difinas sin kiel konserveman verkon, kiu multloke defendas la [[Fundamento de Esperanto|Fundamentan]] kaj Zamenhofan lingvaĵon kontraŭ diversaj [[Lingva reformo|reformemaj ideoj kaj uzoj]], sed ĝi ankaŭ prezentas modernajn uzojn kaj evoluojn, eĉ tiajn, kiujn iuj eble opinias tro drastaj.<ref>{{Citaĵo el libro|familia nomo=Wennergren|persona nomo=Bertilo|aŭtoroligilo=Bertilo Wennergren|titolo=PMEG 2020|jaro=2020|eldoninto=[[E@I]]|isbn=978-91-970515-3-8|ĉapitro=Enkonduko|ĉapitrourl=https://bertilow.com/pmeg/enkonduko.html}}</ref>


[[Dosiero:Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko.jpg|eta|maldekstra|La unua papera eldono, de 2006.]]
[[Dosiero:Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko.jpg|eta|maldekstra|La unua papera eldono, de 2006.]]
PMEG estas ĉefe praktika lernilo, do ĝi ne celas esti teoria verko por lingvistoj, male de la [[Plena Analiza Gramatiko]], kiun oni taksis la plej granda esplora projekto pri Esperanta gramatiko ĝis la eldono de PMEG<ref name="Sutton2008">{{citaĵo el libro |familia nomo=Sutton |persona nomo=Geoffrey |dato=2008 |titolo=Concise Encyclopedia of the Original Literature of Esperanto, 1887-2007 |eldoninto=Mondial |paĝo=172 |isbn=978-1-59569-090-6}}</ref>.
PMEG estas ĉefe praktika lernilo, do ĝi ne celas esti teoria verko por lingvistoj, male de la [[Plena Analiza Gramatiko]], kiun oni taksis la plej granda esplora projekto pri Esperanta gramatiko ĝis la eldono de PMEG<ref name="Sutton2008">{{citaĵo el libro |familia nomo=Sutton |persona nomo=Geoffrey |dato=2008 |titolo=Concise Encyclopedia of the Original Literature of Esperanto, 1887-2007 |eldoninto=Mondial |paĝo=172 |isbn=978-1-59569-090-6}}</ref>.


== Paperaj eldonoj ==
De 1995 ĝis 2006, PMEG ekzistis nur en [[interreto]]<ref name="Dorcas2006">{{citaĵo el retejo|url=http://esperanto-usa.org/?q=node/135 |titolo=PMEG is available now! |dato=2006 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20160417025436/esperanto-usa.org/?q=node/135 |arkivdato=2016-04-17 |familia nomo=Dorcas |persona nomo=Filipo |aŭtoroligilo=Phil Dorcas |eldoninto=Esperanto‑USA |lingvo=en}}</ref>, sed ekde 2006 ankaŭ aĉeteblas la papera versio, eldonita de [[Esperanto‑USA]].
De 1995 ĝis 2006, PMEG ekzistis nur en [[interreto]]<ref name="Dorcas2006">{{citaĵo el retejo |url=http://esperanto-usa.org/?q=node/135 |titolo=PMEG is available now! |dato=2006 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20160417025436/http://esperanto-usa.org/?q=node%2F135 |arkivdato=2016-04-17 |familia nomo=Dorcas |persona nomo=Filipo |aŭtoroligilo=Phil Dorcas |eldoninto=Esperanto‑USA |lingvo=en |alirdato=2021-08-18 }}</ref>, sed ekde 2006 ankaŭ aĉeteblas la papera versio, eldonita de [[Esperanto‑USA]]. En 2020 [[E@I]], kunlabore kun [[La Ranetoj]], publikigis novan paperan eldonon. La unua eldono (nun elĉerpita) aperis en 2005. Ĝin eldonis Esperanto-Ligo por Norda Ameriko, nun nomata [[Esperanto-USA]].


== Vidu ankaŭ ==
Pri la enhavo de PMEG respondecas nur Wennergren, sed helpis en la verkado multaj aliaj personoj.
* [[Detala Gramatiko de Esperanto]]


==Referencoj==
== Referencoj ==
{{Referencoj}}
{{Referencoj}}


==Eksteraj ligiloj==
== Eksteraj ligiloj ==
{{Projektoj}}
{{Portalo|Lingvo|Esperanto}}
{{Portalo|Lingvo|Esperanto}}
* {{Oficiala retejo}}
* {{Oficiala retejo}}
<!--* [http://search.obvsg.at/primo_library/libweb/action/display.do?tabs=detailsTab&ct=display&fn=search&doc=ONB_aleph_acc000963781&indx=1&recIds=ONB_aleph_acc000963781&recIdxs=0&elementId=0&renderMode=poppedOut&displayMode=full&frbrVersion=&frbg=&&vl(1UI0)=contains&dscnt=0&scp.scps=scope%3A%28ONB_aleph_esperanto%29&tb=t&vid=ONB&mode=Basic&srt=rank&tab=onb_sondersammlungen&dum=true&vl(freeText0)=Plena%20manlibro%20de%20esperanta%20gramatiko&dstmp=1504551855665 Katalogo de]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} [[Esperantomuzeo kaj Kolekto por Planlingvoj]]-->
* [http://anet.ua.ac.be/desktop/ehc/core/index.phtml?language=&euser=&session=&service=opacehc&robot=&deskservice=desktop&desktop=ehc&workstation=EHC-LZ&extra= Katalogo de] [[Heredaĵbiblioteko Hendrik Conscience]] : entajpu la vortojn "plena manlibro".


{{Bibliotekoj}}
[[Kategorio:Gramatiko de Esperanto]]
[[Kategorio:Gramatiko de Esperanto]]
[[Kategorio:Esperanto en interreto]]
[[Kategorio:Esperantlingvaj retejoj]]
[[Kategorio:Antverpena Lingvo-libraro]]
[[Kategorio:Antverpena Lingvo-libraro]]
[[Kategorio:Katalogo de Esperantomuzeo kaj Kolekto por Planlingvoj]]
[[Kategorio:Katalogo de Heredaĵbiblioteko Hendrik Conscience]]

Nuna versio ekde 18:22, 4 nov. 2023

Ĉi tiu artikolo estas verkita en Esperanto-Vikipedio kiel la unua el ĉiuj lingvoj en la tuta Vikipedia projekto.
Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko
Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko
libro pri gramatiko
Aŭtoroj
Aŭtoro Bertilo Wennergren
Lingvoj
Lingvo Esperanto
Eldonado
Eldondato 2006, 2013, 2016, 2020
Eldoninto E@I kunlabore kun La Ranetoj
Trajtoj
Paĝoj 748
ISBN 978-0-939785-07-0
OCLC 311169563
vdr

La Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko (PMEG) estas libro, kiu klarigas la Esperanto-gramatikon en facile komprenebla maniero. Ĝi estas verkita ĉefe de Bertilo Wennergren[1]. La mallongigon PMEG multaj elparolas kiel "pomego". Ĝi celas ordinarajn Esperantistojn, kiuj volas studi la gramatikon, vortfaradon, skribon, kaj elparolon de tiu lingvo[2]. Pri la enhavo de PMEG respondecas nur Wennergren, sed helpis en la verkado multaj aliaj personoj.

Por plifaciligi la komprenon[3], ĝi ne uzas tradiciajn gramatikajn terminojn[4]. Ekzemploj de la uzataj terminoj estas O-vorto anstataŭ “substantivo” kaj “rolvorteto” anstataŭ “prepozicio”. Tiuj novspecaj gramatikaj terminoj aldone pli taŭgas por priskribi Esperanton ol la tradiciaj terminoj. Ekzemple, laŭ la tradiciaj terminaro, la vortoj “tiu”, “ambaŭ” kaj “ties” estus adjektivoj, sed ili kondutas tre malsame al la adjektivoj finiĝantaj per “a”; la termino A-vorto kungrupigas vortojn, kiuj kondutas simile[5].

La libro difinas sin kiel konserveman verkon, kiu multloke defendas la Fundamentan kaj Zamenhofan lingvaĵon kontraŭ diversaj reformemaj ideoj kaj uzoj, sed ĝi ankaŭ prezentas modernajn uzojn kaj evoluojn, eĉ tiajn, kiujn iuj eble opinias tro drastaj.[6]

La unua papera eldono, de 2006.

PMEG estas ĉefe praktika lernilo, do ĝi ne celas esti teoria verko por lingvistoj, male de la Plena Analiza Gramatiko, kiun oni taksis la plej granda esplora projekto pri Esperanta gramatiko ĝis la eldono de PMEG[7].

Paperaj eldonoj

[redakti | redakti fonton]

De 1995 ĝis 2006, PMEG ekzistis nur en interreto[8], sed ekde 2006 ankaŭ aĉeteblas la papera versio, eldonita de Esperanto‑USA. En 2020 E@I, kunlabore kun La Ranetoj, publikigis novan paperan eldonon. La unua eldono (nun elĉerpita) aperis en 2005. Ĝin eldonis Esperanto-Ligo por Norda Ameriko, nun nomata Esperanto-USA.

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. Nova Pomego estos eĉ pli korekta. Libera Folio (2016-05-27). Arkivita el la originalo je 2016-05-27. Alirita 2016-06-03.
  2. DESMET', Petro. La unua Zamenhof‑monumento de la 21a jarcento: dika Pomego!. Monato, p. 5 (2006). Alirita 2016-07-02.
  3. Broadribb, Donald (2000). "Monato". Alirita je 2016-06-26.
  4. Kris, Alen (2006). “Amaraj provoj”, La Ondo de Esperanto. (2006 №11 (145)). Alirita 2016-06-26.. 
  5. Wennergren, Bertilo. La gramatikaj terminoj en PMEG (2006-11-28). Arkivita el la originalo je 2016-04-10. Alirita 2007-12-17.
  6. Wennergren, Bertilo. (2020) “Enkonduko”, PMEG 2020. E@I. ISBN 978-91-970515-3-8.
  7. Sutton, Geoffrey. (2008) Concise Encyclopedia of the Original Literature of Esperanto, 1887-2007. Mondial, p. 172. ISBN 978-1-59569-090-6.
  8. Dorcas, Filipo. PMEG is available now! (angle). Esperanto‑USA (2006). Arkivita el la originalo je 2016-04-17. Alirita 2021-08-18.

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]