Encyclopédie: berrikuspenen arteko aldeak
t r2.7.1) (robota Erantsia: la:Encyclopédie |
|||
| 18. lerroa: | 18. lerroa: | ||
[[Kategoria:Liburuak]] |
[[Kategoria:Liburuak]] |
||
[[Kategoria:Ilustrazioa]] |
[[Kategoria:Ilustrazioa]] |
||
[[bg:Енциклопедия или Тълковен речник на науките, изкуствата и занаятите]] |
|||
[[bo:༄༅།། རིག་གནས་ཤེས་བྱ་ཀུན་ཁྱབ།]] |
|||
[[ca:Encyclopédie]] |
|||
[[cs:Encyklopedie aneb Racionální slovník věd, umění a řemesel]] |
|||
[[da:Encyclopédie]] |
|||
[[de:Encyclopédie ou Dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers]] |
|||
[[el:Εγκυκλοπαίδεια ή Λεξικό αλφαβητικά ταξινομημένο των τεχνών και των επαγγελμάτων]] |
|||
[[en:Encyclopédie]] |
|||
[[eo:Encyclopédie ou dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers]] |
|||
[[es:L'Encyclopédie]] |
|||
[[et:Entsüklopeedia (Diderot)]] |
|||
[[fa:آنسیکلوپدی]] |
|||
[[fi:Encyclopédie]] |
|||
[[fr:Encyclopédie ou Dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers]] |
|||
[[gl:Encyclopédie]] |
|||
[[he:האנציקלופדיה הגדולה]] |
|||
[[hu:Encyclopédie]] |
|||
[[it:Encyclopédie]] |
|||
[[ja:百科全書]] |
|||
[[ko:백과전서]] |
|||
[[la:Encyclopédie]] |
|||
[[lt:Encyclopédie]] |
|||
[[nl:Encyclopédie]] |
|||
[[no:Encyclopédie]] |
|||
[[oc:Encyclopédie]] |
|||
[[pl:Encyclopédie]] |
|||
[[pt:Encyclopédie]] |
|||
[[ro:Encyclopédie]] |
|||
[[ru:Энциклопедия, или Толковый словарь наук, искусств и ремёсел]] |
|||
[[simple:Encyclopédie]] |
|||
[[sk:Encyclopédie ou Dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers]] |
|||
[[sl:L'Encyclopédie]] |
|||
[[sr:Француска енциклопедија]] |
|||
[[sv:Encyklopedisterna]] |
|||
[[ta:பிரெஞ்சு கலைக்களஞ்சியம்]] |
|||
[[th:สารานุกรม หรือพจนานุกรมอันเป็นระบบว่าด้วยวิทยาศาสตร์ ศิลปกรรม และหัตถกรรม]] |
|||
[[uk:Енциклопедія, або Тлумачний словник науки, мистецтва й ремесел]] |
|||
[[zh:百科全书，或科学、艺术和工艺详解词典]] |
|||
09:58, 18 martxoa 2013ko berrikusketa
Encyclopédie ou Dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers 1751 eta 1772 artean Frantzian Denis Diderot eta Jean d'Alemberten zuzendaritzapean editatutako entziklopedia bat da.
XVIII. mendeko lanik handienetakotzat hartzen da, ez soilik lehen entziklopedia frantziarra izateagatik, baizik eta garaiko ezagutzarik garrantzitsuenen sintesi bat izateagatik, garairako ahalegin editorial handi bat izan zelarik.
Duen ezagutzagatik, ordezkatzen duen ahaleginagatik, eta bere egileek eman zizkioten asmoengatik Ilustrazioaren proiektuaren ikur, arma politiko, eta editoreen, erredaktoreen eta botere sekular eta eklesiastikoen ordezkarien arteko eztabaida ugariren arrazoia izan zen.
Aurrekariak
Entziklopedia bat frantsesez argitaratzeko ideia Ingalaterran Ephrain Chambersen Cyclopaediak (Zientzien eta Arteen Hiztegi Unibertsala) (1728) izan zuen eragin eta arrakasta editorialagandik eta jesuitek idatzitako Trevouxren argitaratzetik jaiotzen da. Nabarmendu behar da, baita ere, irakurle ugarik mota hauetako lanak eskatzen zituztela.
André Le Breton editore frantziarrak, liburuzain arrakastatsua eta lan ingelesen itzulpenean aditua zena, 1745ean Chambersen entziklopedia frantsesera itzultzeko baimena jaso zuen. Bretonek, proiektua lideratzeko, hasiera batean John Mills, Frantzian bizi zen ingeles bat zena, eta Jean Paul de Gua de Malves abadea aukeratu zituen, baina arrazoi ezberdinengatik proiektua utzi egin zuten. 1747an Le Bretonek Dideroti eta d'Alemberti ematen die Encyclopédie argitaratzeko lana.
Garapen editoriala
Diderot eta D'Alemberten inkorporazioak erabat eraldatu zuen proiektua, itzulpen soil bat izatetik askoz lan handiago bat izatera pasatuz, garaiko ezagutzak arrunt bilakatzeko, argitaratu gabeko lanekin eta grabatu ugarirekin.
Entziklopedia egitura eta gaien arabera sailkatzeko, Diderotek eta D'Alembertek Novum organum-en (1620) Francis Baconek adierazten duen giza ezagutzen zuhaitza hartzen dute, eta Descartesen eta bere Metodoaren diskurtsoaren (1637) eragina ere badaramate.