Bernhard Riemann: berrikuspenen arteko aldeak
(5 erabiltzailek tartean egindako 8 berrikusketa ez dira erakusten) | |||
1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
{{biografia infotaula automatikoa}} |
|||
[[Fitxategi:Georg Friedrich Bernhard Riemann.jpeg|eskuinera|thumbnail|Bernhard Riemann]] |
|||
'''Georg Friedrich Bernhard Riemann''' ([[Jameln|Breselenz]], [[Alemania]], |
'''Georg Friedrich Bernhard Riemann''' ([[Jameln|Breselenz]], [[Alemania]], [[1826]]ko [[irailaren 17]]a - [[Verbania]], [[Italia]], [[1866]]ko [[uztailaren 20]]a) matematikari alemaniarra izan zen. [[Analisi (argipena)|Analisiaren]] eta [[geometria diferentzial]]aren arloetan ekarpen garrantzitsuak egin zituen, eta horietako batzuek [[erlatibitate orokorra]]ren garapenerako bidea erraztu zuten. |
||
Bere izena honako kontzeptuekin dago lotuta: [[zeta |
Bere izena honako kontzeptuekin dago lotuta: [[zeta funtzio]]a, [[Riemannen hipotesi]]a, [[Riemannen integral]]a, [[Riemannen barietate]]a, [[Riemannen gainazal]]ak, [[Riemannen geometria]]. |
||
== Biografia == |
== Biografia == |
||
Riemann artzain luterano baten seme izan zen. |
Riemann artzain luterano baten seme izan zen. |
||
1846an [[Göttingeneko Unibertsitatea]]n filologia eta teologia ikasten hasi zen. Artzain bihurtu, eta aitari atsegin ematea eta familiari lagundu ahal izatea ziren bere helburu nagusiak. |
1846an [[Göttingeneko Unibertsitatea]]n filologia eta teologia ikasten hasi zen. Artzain bihurtu, eta aitari atsegin ematea eta familiari lagundu ahal izatea ziren bere helburu nagusiak. |
||
1847an matematikak ikasteko nahikoa diru lortu zuen. [[Berlin]]a joan zen. Han [[Jacobi]], [[Dirichlet]] eta [[Steiner]] |
1847an matematikak ikasteko nahikoa diru lortu zuen. [[Berlin]]a joan zen. Han [[Carl Gustav Jakob Jacobi|Jacobi]], [[Johann Peter Gustav Lejeune Dirichlet|Dirichlet]] eta [[Jakob Steiner|Steinerrek]] irakasten zuten. 1849an [[Göttingen]]era itzuli zen. |
||
1859an Riemannen hipotesia formulatu zuen, matematiketan ebatzi gabeko problema ospetsu eta garrantzitsuenetarikoa. |
1859an Riemannen hipotesia formulatu zuen, matematiketan ebatzi gabeko problema ospetsu eta garrantzitsuenetarikoa. |
||
Bere lehen hitzaldiak 1854an eman zituen, eta horietan Riemannen geometriaren inguruko arloa sortu zuen. |
Bere lehen hitzaldiak 1854an eman zituen, eta horietan Riemannen geometriaren inguruko arloa sortu zuen. |
||
Italiara egin zuen hirugarren bidaian hil zen. |
Italiara egin zuen hirugarren bidaian hil zen. |
||
== Erreferentziak == |
== Erreferentziak == |
||
{{commonskat}} |
|||
{{Elhuyar-HPS 2012 | data=2012/10/4}} |
{{Elhuyar-HPS 2012 | data=2012/10/4}} |
||
{{ |
{{bizialdia|1826ko|1866ko|Riemann, Bernhard}} |
||
[[Kategoria:Saxoniarrak]] |
[[Kategoria:Saxoniarrak]] |
||
[[Kategoria:Alemaniako matematikariak]] |
[[Kategoria:Alemaniako matematikariak]] |
||
[[Kategoria:XIX. mendeko matematikariak]] |
[[Kategoria:XIX. mendeko matematikariak]] |
||
[[Kategoria: |
[[Kategoria:Alemaniako luterotarrak]] |
||
[[Kategoria: |
[[Kategoria:Royal Societyko kideak]] |
Hauxe da oraingo bertsioa, 19:59, 31 uztaila 2022 data duena
Georg Friedrich Bernhard Riemann (Breselenz, Alemania, 1826ko irailaren 17a - Verbania, Italia, 1866ko uztailaren 20a) matematikari alemaniarra izan zen. Analisiaren eta geometria diferentzialaren arloetan ekarpen garrantzitsuak egin zituen, eta horietako batzuek erlatibitate orokorraren garapenerako bidea erraztu zuten. Bere izena honako kontzeptuekin dago lotuta: zeta funtzioa, Riemannen hipotesia, Riemannen integrala, Riemannen barietatea, Riemannen gainazalak, Riemannen geometria.
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Riemann artzain luterano baten seme izan zen. 1846an Göttingeneko Unibertsitatean filologia eta teologia ikasten hasi zen. Artzain bihurtu, eta aitari atsegin ematea eta familiari lagundu ahal izatea ziren bere helburu nagusiak. 1847an matematikak ikasteko nahikoa diru lortu zuen. Berlina joan zen. Han Jacobi, Dirichlet eta Steinerrek irakasten zuten. 1849an Göttingenera itzuli zen. 1859an Riemannen hipotesia formulatu zuen, matematiketan ebatzi gabeko problema ospetsu eta garrantzitsuenetarikoa. Bere lehen hitzaldiak 1854an eman zituen, eta horietan Riemannen geometriaren inguruko arloa sortu zuen. Italiara egin zuen hirugarren bidaian hil zen.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Bernhard Riemann |