سنگ‌نگاره پیشکش‌آوران تخت جمشید: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه |
|||
| (۲۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۷:
|دوره = [[هخامنشیان]]
|تاریخ ساخت = دوران زمامداری [[خشایارشا]] و [[داریوش بزرگ]]
|
|محل اکتشاف =[[تخت جمشید]]
|کاشف =
خط ۲۰:
|توضیحات =<small>از این طرح در [[کاخ هدیش]] (کاخ اختصاصی [[خشایارشا]] شاه) و [[کاخ تچر]] (کاخ اختصاصی [[داریوش بزرگ]]) استفاده شده‌است.</small>
}}
'''سنگ‌نگاره پیشکش‌آوران تخت جمشید''' طرح سنگ نگارهای است که در قسمت‌های مختلف کاخ‌های [[هخامنشیان]] در [[تخت جمشید]] دیده می‌شود. این طرح، پیشکش‌آورانی را نمایش می‌دهد که هر کدام با حمل یک تحفه از پلکانی بالا می‌روند. از این طرح در [[کاخ هدیش]] (کاخ اختصاصی [[خشایارشا]] شاه) و [[کاخ تچر]] (کاخ اختصاصی [[داریوش بزرگ]]) استفاده شده‌است. یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد سنگ تراشی و [[معماری هخامنشیان]]، تخته سنگ‌های تراشیده و حکاکی شده‌ای است که در دیواره پله-گذرهایی که به سمت تالارها و کاخ‌های جشن و
این دیواره‌های تراشیده شدهٔ در جوار پلکان‌ها، عموماً تصاویر یک در میان مرد پارسی و مادی را نشان می‌دهد که با حمل خوراکی‌های مختلف نظیر بره، مشک نوشیدنی، ظروف غذا و غیره به سمت مهمانی‌های شاهنشاهی پیش می‌روند.
== بدنه پلکان آپادانا ==
[[
[[پرونده:Apadana-stairs.jpg|بندانگشتی|وسط|350px|۱- مادی‌ها ۲- ایلامی‌ها ۳- پارت‌ها ۴- سغدی‌ها ۵- مصری‌ها ۶- باختری‌ها ۷- اهالی سیستان ۸- اهالی ارمنستان ۹- بابلی‌ها ۱۰- اهالی کلیکیه ۱۱- سکاهای کلاه‌تیزخود ۱۲- ایونی‌ها ۱۳- اهالی سمرقند ۱۴- فنیقی‌ها ۱۵- اهالی کاپادوکیه ۱۶- اهالی لیدی ۱۷- اراخوزی‌ها ۱۸- هندی‌ها ۱۹- اهالی مقدونیه ۲۰- اعراب ۲۱- آشوری‌ها ۲۲- لیبی‌ها ۲۳- اهالی حبشه]]
سنگ‌نگارهٔ هدایای نمایندگان ۲۳ کشور در بدنه پلکان آپادانا از سمت راست به شرح زیر است:<ref name="pourabdolah">{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=پورعبدالله |نام=حبیب‌الله |کتاب=تحت جمشید از نگاهی دیگر | ناشر=انتشارات کلهر |سال=۱۳۸۶}}</ref>
;ردیف بالا
;ردیف وسط
:۱۲-یونانی‌ها
:۱۳-سمرقندی‌ها
;ردیف پائین
;نمایندگان بر بدنهٔ شیب پلکان که به طرف بالا می‌رود
=== فهرست هدایا ===
{| class="wikitable"
!شماره
!ملیت
!هدیه
!نگاره
!شماره
!ملیت
!هدیه
!نگاره
|-
|۱
|'''[[مادها]]'''
|صنایع دستی<ref name="pourabdolah"/>
|[[File:IranPersepolisApadana3.jpg|100پیکسل]]
|۱۳
|'''[[پارت‌ها]]'''
|پارچه، اسب<ref name="pourabdolah"/>
|[[File:Tribute Bearers on the Apadana Staircase 7 (Best Viewed Size "Large") (4688507242).jpg|85پیکسل]]
|-
|۲
|'''[[ایلام (تمدن)|ایلامی‌ها]]'''
|[[شیر ایرانی|شیر ماده]] و دو توله‌اش<ref name="pourabdolah"/>
|[[File:Susian Tribute Bearers on the Apadana Staircase 21 (Best Viewed Size "Large") (4688619059).jpg|85پیکسل]]
|۱۴
|'''[[منطقه گنداره|گنداره‌ای‌ها]]'''
|ظروف، گاو<ref name="pourabdolah"/>
|[[File:Perseepolis.jpg|85پیکسل]]
|-
|۳
|'''[[ارمنی‌ها]]'''
|اسب، شراب<ref name="pourabdolah"/>
|[[File:Persepolis 3.JPG|85پیکسل]]
|۱۵
|'''باختریش'''
|شتر دو کوهان، لبنیات<ref name="pourabdolah"/>
|[[File:Persepolis16.JPG|85پیکسل]]
|-
|۴
|'''[[فنیقیه|فنیقی‌ها]]'''
|جام، پیاله، دستنبد زرین، ارابه<ref name="pourabdolah"/>
|
|۱۶
|'''[[ساگارتی|اسگارتایی‌ها]]'''
|اسب، لباس<ref name="pourabdolah"/>
|[[File:Tribute Bearers on the Apadana Staircase 22 (Best Viewed Size "Large") (4688831503).jpg|85پیکسل]]
|-
|۵
|'''[[بابل (تمدن)|بابلی‌ها]]'''
|گاو کوهان‌دار، پارچه‌های زینتی<ref name="pourabdolah"/>
|[[File:Baylonian Tribute Bearers on the Apadana Staircase 18 (Best Viewed Size "Large") (4688527169).jpg|85پیکسل]]
|۱۷
|'''[[سغدی‌ها]]'''
|گوسفند، شراب، پارچه<ref name="pourabdolah"/>
|[[File:Sogdian Tribute Bearers on the Apadana Staircase 16 (Best Viewed Size "Large") (4689076272).jpg|85پیکسل]]
|-
|۶
|'''[[لیدیه|لیدیه‌ای‌ها]]'''
|ظرف‌های زرین، ارابه و اسب<ref name="pourabdolah"/>
|[[File:Tribute Bearers on the Apadana Staircase 20 (Best Viewed Size "Large") (4688577403).jpg|85پیکسل]]
|۱۸
|'''[[هندی‌ها]]'''
|[[قاطر]]، عطر، نیزه زرین، ادویه<ref name="pourabdolah"/>
|[[File:Indian Tribute Bearers on the Apadana Staircase 8 (Best Viewed Size "Large") (4688525278).jpg|85پیکسل]]
|-
|۷
|'''[[رخج|رخجی‌ها]]'''
|ظروف، گوزن<ref name="pourabdolah"/>
|[[File:Priests procession at Persepolis.jpg|100پیکسل]]
|۱۹
|'''[[تراکیان]] و [[مقدونیان]]'''
|سپر، نیزه، شمشیر<ref name="pourabdolah"/>
|
|-
|۸
|'''[[امپراتوری آشور|آشوری‌ها]]'''
|قوچ، جواهرات، پارچه<ref name="pourabdolah"/>
|[[File:Persepolis 24.11.2009 11-32-18.jpg|85پیکسل]]
|۲۰
|'''[[عرب‌ها]]'''
|شتر، خنجر، پارچه<ref name="pourabdolah"/>
|[[File:Arabian Tribute-Bearer on the Apadana Staircase 4 (4685919183).jpg|85پیکسل]]
|-
|۹
|'''[[کاپادوکیه]]'''
|اسب، لباس<ref name="pourabdolah"/>
|
|۲۱
|'''زرنگ'''
|گاومیش، قالی<ref name="pourabdolah"/>
|[[File:Drangianian Tribute Bearers on the Apadana Staircase 10 (Best Viewed Size "Large") (4688016893).jpg|85پیکسل]]
|-
|۱۰
|'''[[مصر باستان|مصری‌ها]]'''
|گاو، پارچه، مروارید<ref name="pourabdolah"/>
|
|۲۲
|'''[[لیبی|لیبی‌ها]]'''
|بز، ارابه، نیزه<ref name="pourabdolah"/>
|
|-
|۱۱
|'''[[سکاها]]'''
|زیورآلات، اسب، کمان<ref name="pourabdolah"/>
|[[File:IranPersepolisApadana4.jpg|85پیکسل]]
|۲۳
|'''[[حبشه|حبشی‌ها]]''' (اتیوپیایی‌ها)
|شمشیر، [[عاج|عاج فیل]]، زرافه<ref name="pourabdolah"/>
|[[File:Persépolis, Irán, 2016-09-24, DD 47.jpg|85پیکسل]]
|-
|۱۲
|'''[[ایونیان]]'''
|پارچه، ظروف سیمین، کلاف، پشم<ref name="pourabdolah"/>
|[[File:Ionian Tribute Bearers on the Apadana Staircase (Best Viewed Size "Large") (4688057305).jpg|85پیکسل]]
|
|
|
|
|}
== سنگ نگاره موزهٔ موزه متروپولیتن نیویورک ==
یکی از این سنگ‌نگاره‌های حجاری شده که در [[موزه متروپولیتن نیویورک]] نگهداری می‌شود، یک مرد پارسی را نشان می‌دهد که در حال حمل [[خیک|مشک آب یا شراب]] به وسیله یک سینی است. مرد سمت راست که در پله بالاتر قرار دارد، مرد مسلح اهل ماد را نشان می‌دهد که در حال حمل ظرفی درپوش دار است.
== رفتار هخامنشیان بر اساس سنگ‌نگاره‌ها ==
در سنگ‌نگاره‌های تخت‌جمشید هیچ‌کس را نمی‌توان در حالت خضوع یا سرافکنده دید و نمایندگان ملل نه به عنوان شکست خوردگان یا برده بلکه همه به‌طور یکسان عضو جامعه بزرگ جهانی هستند و همه ملل از [[ماد|مادها]] تا [[هند|هندی‌ها]]، [[تونس|تونسی‌ها]]، [[آفریقا|آفریقایی‌ها]] و یونانیان همه به صورت شخصیت مستقل و متکی به خود نقش شده‌اند.<ref name="pourabdolah"/>
در سنگ نگارهای تخت‌جمشید فاصله هر ملت به وسیله یک درخت سرو، که درخت مقدس می‌باشد، جدا شده‌است. درجه‌بندی نمایندگان ملل بر پایه فرهنگ و سابقه یا دوری و نزدیکی آنهاست مانند [[ماد|مادها]]، [[ایلامی|ایلامی‌ها]]، [[خوزی|خوزی‌ها]]، [[بابلی|بابلی‌ها]]، [[آشوریان]].<ref name="pourabdolah"/>
راهنمای ملل، پارسی و مادی یا ایلامی است که دست در دست ملل دیگر جهت راهنمایی مهمانان مشخص شده‌است و مردم همه ملل آزاد بودند تا از لباس، فرهنگ و زبان خود استفاده نمایند در صف نمایندگان و در کل تخت جمشید هیچ‌کس سوار بر اسب نیست، هیچ‌گونه سعی در برتر نشان دادن یا تفاخر پارسی‌ها نسبت به ملل دیگر را نمی‌توان دید.<ref name="pourabdolah"/>
نمایندگان ملل دستهایشان را به نشانه دوستی به طرف همدیگر دراز کرده‌اند. داشتن [[عصا]] نشان از مقام و درجه عالی‌است، [[کلاه شیاردار بلند]] نشانه مقام ارتشی و [[کلاه بلند ساده]] نشانه از بزرگی و [[کلاه استوانه کوتاه]] نشانه از کارمند درباری و گارد سلطنتی و خدمتگزاران می‌باشد.<ref name="pourabdolah"/>
== نگارخانه ==
سطر ۶۹ ⟵ ۱۹۸:
File:Lydian Tribute Bearers on the Apadana Staircase 19 (Best Viewed Size "Large") (4688551995).jpg
</gallery>
== جستارهای وابسته ==
* [[تکوک]]
* [[جام هیولای دوسر و غزال]]
* [[جام شیردال و گاو بال‌دار]]
* [[شیر دال]]
* [[جام نقره‌ای زن عیلامی]]
* [[تاریخ ایران پیش از آریایی‌ها]]
* [[مارلیک]]
* [[فهرست آثار تمدنی ایران در سایر جهان]]
== منابع ==
{{پانویس}}
* شناسنامه و [[بروشور]] راهنمای عتیقه‌های موجود در موزه متروپولیتن نیویورک (زبان انگلیسی)
{{
[[رده:اشیای ایران باستان در موزه‌های خارج از کشور]]
سطر ۸۰ ⟵ ۲۱۹:
[[رده:سنگ‌نگاره‌های تاریخی ایران]]
[[رده:معماری ایرانی]]
[[رده:
[[رده:فهرست آثار تمدنی ایرانشهری بیرون از ایران]]
| |||