علی امین‌الدوله: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
{{دیگرکاربردها|امین‌الدوله}}
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱۰ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱:
{{دیگرکاربردها|امین‌الدوله}}
{{Infobox Officeholder
| name = میرزا علی خان امین‌الدوله
| birth_name =
| nickname = امین‌الملک{{-}}امین‌الدوله
| image = AliFile:Brooklyn AminMuseum al-Dawla An Elderly Gentleman One of 274 Vintage Photographs.jpg
| caption = میرزا علی خان امین‌الدوله
| office1 = [[فهرست وزیران اعظم ایران|رئیس‌الوزرا/وزیر اعظم/صدراعظم ایران]]<ref group="پانویس">او در سه‌شنبه ۳١٧ ذیقعدهٔفروردین‌ماه ۱۳۱۴١٢٧۶ ه‍ه.قخ «رئیس‌الوزرا»، در ۸١٧ ربیع‌الاولمردادماه ۱۳۱۵ ه‍.ق١٢٧۶ «وزیر اعظم» و در رجبآذرماه ۱۳۱۵١٢٧۶ «صدراعظم» لقب گرفت. این‌ها صرفاً تغییر لقب بودند و در تمام این دوره ریاست هیئت وزیران بر عهدهٔ او بود.</ref>
| monarch1 = [[مظفرالدین شاه]]
| term_start1 = سه‌شنبه ۳١٧ ذیقعدهٔفروردین‌ماه ۱۳۱۴١٢٧۶
| term_end1 = یکشنبه ۱۵ محرمخردادماه ۱۳۱۶ ه‍.ق١٢٧٧
| predecessor1 = [[میرزا علی‌اصغر خان امین‌السلطان]]
| successor1 = [[میرزا علی‌اصغر خان امین‌السلطان]]
| office2 = رئیس دارالشورای کبرای دولتی
| monarch2= [[ناصرالدین شاه]]
| term_start2 = ۱۲۹۹١٢۶٠
| term_end2 = ۱۳۱۳١٢٧۴ ه‍.قخ
| predecessor2 =
| successor2 =
| office3 = پیشکار آذربایجان
| monarch3= [[مظفرالدین شاه]]
| term_start3 = ۱۳۱۳١٢٧۴
| term_end3 = ۱۳۱۴١٢٧۵ ه‍.قخ
| predecessor3 =
| successor3 =
| birth_date = ۱۲۵۹ ه‍۱۲۲۲ه‍.قش
| birth_place = [[تهران]]
| death_date = ۱۳۲۲ ه‍۱۲۸۳ه‍.قخ
| death_place = لشت نشا، [[گیلان]]
| nationality = {{پرچم|ایران|۱۹۲۵}}
سطر ۴۴ ⟵ ۴۵:
}}
 
'''میرزا علی امین‌الدوله''' (۱۲۵۹۱۲۲۲ ه‍.ق،خ، تهران–۱۳۲۲تهران–[[۱۲۸۳]] ه‍.ق، خ، گیلان)، از رجال دوران [[قاجاریه]] و صدراعظم [[ایران]] بود.
 
== زندگینامهزندگی ==
[[پرونده:Aminodowleh.jpg|250px|بندانگشتی|امین‌الدوله (اثر ابوتراب غفاری یا ابوموسی) حدوداً ۱۳۰۰ قمری]]
[[پرونده:Aminoldowleh Garden.JPG|بندانگشتی|250px|باغ و عمارت امین‌الدوله در تهران]]
 
علی‌خان امین‌الدوله فرزند محمد خان [[مجدالملک سینکی]]، در ۱۸ ذیقعده ۱۲۵۹ در [[تهران]] به دنیا آمد. پس از انجام تحصیلات معمول نزد پدر دانشمند و اصلاح‌طلب خود، به آموختن زبان [[زبان فرانسوی|فرانسوی]] و معلومات جدید پرداخت و نوشته‌های نویسندگان و دانشمندان غرب را مطالعه کرد در اوایل عهد [[ناصرالدین شاه]] منشی حضور بود و بیشتر رسائل شاه به قلم و انشای او تحریر می‌شد. در سال ۱۲۹۰ لقب [[امین‌الملک]] و منصب وزارت رسائل به او داده شد. در همان اوقات ادارهٔ [[پست]] به او سپرده شد و یک سال بعد ضرابخانهٔ دولتی نیز به او واگذار گردید. در سال ۱۲۹۷ وزارت وظایف و اوقاف که شغل پدری‌اش بود به دیگر مشاغل او افزوده شد. در سال ۱۲۹۹ لقب امین‌الدوله گرفت، و در سال ۱۳۰۴ به ریاست مجلس وزرا و [[دارالشورای کبری]] انتخاب شد.
 
در سفرهای [[ناصرالدین شاه]] به فرنگ، امین‌الدوله ملتزم رکاب بود، و شاه پس از بازگشت از سفر سوم فرنگ در سال ۱۳۰۶ قمری امر تدوین قانون را به عهدهٔ او گذاشت. امین‌الدوله یک کتابچهٔ قانون تنظیم کرد و فرمان اجرای آن صادر شد، اما حکومتیان از اجرای آن جلوگیری کردند.
سطر ۵۶ ⟵ ۵۷:
امین‌الدوله در سال ۱۳۱۳ در زمان صدراعظمی [[امین‌السلطان]] به پیشکاری [[آذربایجان]] منصوب شد، و این انتصاب در حکم تبعید او بود. در آنجا حاجی میرزا [[حسن رشدیه]] را که پس از هجوم روحانیان و بستن [[مدرسه رشدیه]] به [[قفقاز]] فرار کرده بود با تلگراف به [[تبریز]] خواست و به دست او دبستان باشکوهی بنیاد نهاد و همهٔ هزینه‌های آن را خود پرداخت کرد<ref>{{یادکرد کتاب| نام خانوادگی = محقق | نام = مهدی | عنوان =[فصلنامه مطالعات تاریخ اسلام]| شماره =17 |فصل= نقش و حایگاه شیخ هادی نجم‌آبادی در تکوین جنبش مشروطه| مکان =تهران | ناشر = وزارت علوم، تحقیقات و فناوری| تاریخ = | سال =1392| صفحه =51 |}}</ref>
 
در زمان زمامداری امین الدوله، نهضت فرهنگی مدرسه‌های جدید آغاز شد و آزادی مطبوعات فراهم گشت.<ref>{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی = ناظم الاسلام کرمانی|نام= محمد| عنوان =[تاریخ بیداری ایرانیان]| شماره =17 |فصل= مقدمه| مکان =تهران | ناشر = نشرآگاه و نوین | سال =1362| صفحه =155-159 |}}</ref> [[مجدالاسلام کرمانی]] که خود از مشروطه خواهان بود، این گونه اعمال اصلاحی او را مقدمه‌ای مهم بر جنبش مشروطیت خوانده استخوانده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب| نام خانوادگی = مجدالاسلام | نام = احمد | عنوان =[تاریخ انقلاب مشروطیت ایران]|جلد=اول|فصل=سفرنامه کلات| مکان =تهران | ناشر = انتشارات دانشگاه اصفهان|صفحه =93-94 |}}</ref>
 
امین الدوله را از ارادتمندان [[شیخ هادی نجم‌آبادی]]، حاج [[میرزا یحیی دولت‌آبادی]] و از دوستان [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]]، [[سید محمد طباطبایی]] نام برده‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب| نام خانوادگی = محقق | نام = مهدی |نام نویسنده 2= سید مقداد|نام خانوادگ۲= نبوی رضوی|عنوان =[فصلنامه مطالعات تاریخ اسلام]| شماره =17 |فصل= نقش و حایگاه شیخ هادی نجم‌آبادی در تکوین جنبش مشروطه| مکان =تهران | ناشر = وزارت علوم، تحقیقات و فناوری| تاریخ = | سال =1392| صفحه =51 |}}</ref>
مظفرالدین شاه چون در سال دوم سلطنت خود [[امین‌السلطان]] را از صدارت برداشت، در اواخر سال ۱۳۱۴ امین‌الدوله را به تهران خواست و به‌عنوان صدراعظم منصوب کرد. امین‌الدوله برخی اقدامات اصلاحی را آغاز کرد، همچون سامان‌بخشی به درآمدها و هزینه‌های کشور، اصلاح [[گمرک]] با استخدام مأموران متخصص گمرک از [[بلژیک]]، گسترش مدرسه‌های جدید، و تشویق جراید و مطبوعات. اما مخالفت‌های گستردهٔ حکومتیان و ضدیت علما موجب شد که شاه از او بیمناک شد و در سال ۱۳۱۶ از صدارت معزول گردید. امین‌الدوله به ملک خود در [[لشت نشا]]ی [[گیلان]] رفت، و پس از سفر به [[مکه]] و سفر دیگری به [[اروپا]] برای معالجه، در سال ۱۳۲۲ قمری در [[لشت نشا]] درگذشت.
 
از کارهای امین‌الدوله تأسیس اولین کارخانهٔ قند با سرمایهٔ داخلی با همکاری مهندسان بلژیکی در [[کهریزک]]، تأسیس کارخانهٔ کبریت‌سازی در [[الهیه]] [[شمیران]] که ملک او بود، و تأسیس مدرسه‌های [[رشدیه]] در تهران است. امین‌الدوله از مؤسسان ادارهٔ پست به سبک جدید بود. میرزا علی‌خان امین‌الدوله، پدر [[محسن امین الملکامین‌الدوله]] و پدربزرگ دکتر [[علی امینی]] بود.
 
میرزا علی خان امین‌الدوله مردی دانشور بود و زبان فرانسوی را به خوبی می‌دانست. از آثار او می‌توان به سفرنامهٔ مکه و [[خاطرات امین‌الدوله]] اشاره کرد.
 
== اقدامات ==
1-ساماندهی به نظم و مالیه
 
2-ایجاد انجمن معارف
 
3-راه اندازی ضرابخانه
 
4-تاسیس کارخانه قند کهریزک
 
5-تاسیس کارخانه کبریت سازی
 
6-تاسیس و مدیریت اداره پست
 
7-اصلاح گمرک توسط استخدام مستشاران بلژیکی
 
== پارک امین الدوله ==
وی از همراهان ناصرالدین شاه در سفرهای فرنگستان بود که پس از بازگشت در ملک خود در جنوب پیچ شمیران در خیابان ابن سینای کنونی اولین پارک ایران را تاسیس کرد که شامل امارت قدیم - امارت جدید - امارت کلاه فرنگی و یک دریاچه دو هزار متر مربعی بود همراه با چند قایق برای تفریح در دریاچه
 
== پیچ امین الدوله ==
گلی که امین الدوله از اروپا آورده در پارک خود کاشت و به پیج امین الدوله مشهور گشت
 
== تبارنامه ==
سطر ۱۰۳ ⟵ ۸۳:
 
{{ترتیب‌پیش‌فرض:امین‌الدوله، علی}}
 
[[رده:افراد انقلاب مشروطه]]
[[رده:اهالی تهران]]