ویکی‌پدیا:لوگوها

بسیاری از تصاویر لوگوها که مدت‌هاست در ویکی‌پدیا قرار گرفته‌اند، تصاویری متعلق به سایرین هستند که با اهداف دانش‌نامه‌ای از آن‌ها استفاده می‌شود و از نظر ویکی‌پدیا، تصاویری مورد قبول به حساب می‌آیند. روی هم رفته سه دغدغه اساسی پیرامون استفاده از لوگوها وجود دارد؛ نخست، این تصاویر اغلب تصاویری آزاد نیستند و در نتیجه استفاده از آن‌ها مشروط به برآورده کردن رهنمودهای محتوای غیر آزاد و همچنین توجه ویژه به رهنمودهای معیارهای محتوای غیر آزاد می‌شود. دوم، لوگوها اغلب به صورت نشان تجاری ثبت شده‌اند و در نتیجه استفاده از آن‌ها به طور جداگانه، محدود و مشروط به رعایت دغدغه‌های قوانین کپی رایت می‌شود. سوم، نیاز به ویرایش تصاویر برای ارائه بهتر آن‌ها و از سوی دیگر وفادار ماندن به دیدگاه بی‌طرف در روند تهیه متون دانش‌نامه، باعث ایجاد معضلات ویرایشی و پدید آمدن سردرگمی برای ایجاد یک لوگوی مناسب با رعایت قوانین می‌شود.

منطق دانش‌نامه‌ای برای پدید آوردن یک لوگو شبیه به روند ایجاد یک پُرتره از یک بازیگر مشهور است؛ اغلب استفاده کنندگان از صفحات دانش‌نامه‌ای این احساس را دارند که پرتره‌ها باعث فراهم آوردن اطلاعاتی ارزش‌مند دربارهٔ شخص مد نظر می‌شود و یک متن به تنهایی، قادر به القای آن مفاهیم نیست. لوگوها نیز مانند پرتره‌ها نقشی مستقل و منحصر به فرد در معرفی شی مرتبط با خود را دارند. گرفتن یک عکس آزاد از اشخاص مطرح و لوگوها بر خلاف عکاسی از مردم عادی، به طور معمول تحت قوانین کپی رایت و نشان تجاری می‌شود و در نتیجه برای قرار دادن یک تصویر کاملاً آزاد از افراد مشهور و لوگوها، راه‌کار ساده‌ای وجود ندارد.

دغدغه‌های مربوط به کپی رایت

ویرایش

بارگذاری لوگوهای غیر آزاد

ویرایش

لوگوی شرکت‌ها را می‌توان در مقالات مربوط به آن شرکت به کار برد، ولی باید توجه داشت در صورتی که آن شرکت فرد استفاده کننده را به چالش بکشاند، از نظر قانونی آن فرد مسئول اثبات لزوم استفاده از آن لوگو در ویکی‌پدیا تحت معیارهای محتوای غیر آزاد خواهد بود. لوگوها در ویکی‌پدیا می‌بایست تا حد ممکن با تفکیک‌پذیری پایین و در موارد ضروری بارگذاری شوند. لوگو باید دربردارنده توضیحات کافی برای نشان دادن لزوم استفاده منصفانه از آن باشد. الگوی {{Non-free use rationale logo}} توانایی ایجاد توضیحات منطقی برای پوشش تمامی اطلاعات مورد نیاز را دارد. برای آن که یک روند استفاده منصفانه هرچه بیش‌تر و بهتر شکل بگیرد، قرار دادن نشانی وبی که لوگو از آن‌جا گرفته شده است، تسهیل کننده بررسی اعتبار تصاویر و چگونگی رعایت قوانین مربوط به کپی رایت لوگوها و اصالت آن‌ها خواهد بود. یک برچسب کپی رایت تصویر، باید به تمامی تصاویر بارگذاری شده افزوده شود. برای بیش‌تر لوگوها، ضمیمه کردن الگوی {{نگاره نماد}} (در زیر نشان داده شده است) مناسب و به جا است. در نظر داشته باشید تا زمانی که استفاده شما از لوگو در چارچوب استفاده منصفانه قرار گیرد و کاربرد آن باعث ایجاد هیچ گونه برداشت نابه‌جایی در مورد ویکی‌پدیا یا ناقض سیاست‌های ویکی‌پدیا نشود یا مقاله‌ای که در آن لوگو وجود دارد باعث ایجاد هیچ گونه زمینه مستدلی برای ارائه درخواست شکایت از سوی صاحب آن نشود، نیازی به جستوجو برای یافتن اجازه‌نامه رسمی از صاحب لوگو برای استفاده از آن نیست.


لوگوهای آزاد بدون کپی رایت

 
این لوگوی شرکت کوکاکولا، نخستین بار در اواخر قرن نوزدهم منتشر شد. این لوگو تنها تشکیل شده از حروف با فونت Spencerian است؛ در نتیجه این لوگو به دو دلیل مشمول کپی رایت نیست. هرچند که این لوگو توسط قانون نشان تجاری حمایت می‌شود.
 
لوگوی ادوبی. ترکیب ساده شکل گرفته از ادغام چند شکل به همراه کلمه‌ای با حروف معمولی

اگرچه بیش‌تر لوگوها، تصاویری آزاد نیستند و می‌بایست مطابق روند گفته شده در سطرهای پیشین نسبت به بارگذاری آن‌ها اقدام کرد، ولی سه نوع از لوگوها وجود دارند که بنا به دلایلی که در زیر آورده شده است، تحت قوانین کپی رایت قرار نمی‌گیرند:

  1. توجه به اولین تاریخ نشر لوگو: در صورتی که لوگو برای اولین بار در تاریخی قبل از ۱۹۲۳ منتشر شده باشد، آن لوگو در حوزه استفاده عمومی قرار می‌گیرد.
  2. طراحی لوگوی ساده و متشکل از یک سری حروف الفبا یا لغات: بر اساس قوانین کپی رایت ایالات متحده آمریکا، حروف با رسم‌الخط معمول‌شان مشمول کپی رایت نیستند؛ در نتیجه لوگوهایی که منحصراً متشکل از حروف با رسم‌الخط معمولی هستند، کپی رایت ندارند. برای استفاده از چنین لوگوهایی می‌توان الگوی {{الگو:PD-textlogo}} را به آن لوگوها ضمیمه کرد (در زیر نشان داده شده است).
  3. طراحی لوگو تشکیل شده از شکل‌های هندسی ساده یا ترکیب ساده‌ای از آن‌ها یا ترکیب ساده‌ای از متن و اشکال باشد. برای چنین لوگوهایی الگوی {{الگو:PD-textlogo}} به تصویر ضمیمه می‌شود تا استفاده از تصویر به صورت کامل مصداق استفاده منصفانه قلمداد شود.

البته باید توجه داشت که ممکن است لوگویی با مشخصات بالا که مشمول کپی رایت نیست، تحت حمایت قانون نشان تجاری قرار داشته باشد.