کارت بانکی یا کارت اعتباری یا کردیت کارت (به انگلیسی: Credit card) گونه‌ای کارت پرداخت است که برای شخص‌های حقیقی یا حقوقی صادر می‌شود. این کارت به دارنده آن این امکان را می‌دهد که بر پایه گونه قرارداد، از خدمت و کالاهایی برخوردار شده و سالانه بهای آن را بپردازد.[۱] به عبارت دیگر یک حد اعتبار[۲] به کاربر اختصاص داده می‌شود که می‌تواند از آن پولی را برای پرداخت قرض بگیرد.

ویزا، مسترکارت و امریکن اکسپرس. از پرکاربردترین کارت‌های جهان.

پیشینه

ویرایش

کارت اعتباری برای نخستین بار در سال ۱۹۵۰ در ایالات متحده آمریکا پدیدار گشت.[۳] شرکت داینرز با قراردادی میان خود و چند رستوران اقدام به ایجاد سرویس پرداخت نمود، به‌گونه‌ای که با ارائه کارت داینرز مشتریان می‌توانستند از سرویس رستوران بهره‌گیری کرده و در پایان ماه به شرکت نام‌برده بدهی خود را پرداخت کنند.

کارکرد

ویرایش

کارتهای اعتباری توسط سیستم‌های مختلف الکترونیک مدیریت و پردازش می‌شوند. آن‌ها به‌طور کلی عبارتند از: کارت‌های دارای حافظه و پردازشگر (کارت هوشمند)، کارت‌های پردازش هم‌زمان (آنلاین) که عمدتاً به صورت کارت‌های مغناطیسی تهیه و عرضه می‌شوند و کارت‌های بدون تماس (RF ID). البته ممکن است انواع مختلف دیگری از کارت‌های شناسایی(ID Card) نیز برای کارت‌های اعتباری استفاده شوند ولی این سه نوع بیشترین استفاده را دارند. بیشتر در اروپا از کارت‌های هوشمند و در آمریکا از کارت‌های مغناطیسی برای این نوع کارت‌ها استفاده می‌شود.

منشأ ایجاد اعتبار می‌تواند شرکتها، ارگانها، بانک‌ها یا موسسات مالی/اعتباری باشند ولی مدیریت آن معمولاً توسط سیستم‌های پرداخت الکترونیک اجرا می‌گردد. در بسیاری از نقاط جهان شرکتهایی مانند ویزا و مستر کارت، مدیریت چنین اعتباراتی را انجام می‌دهند که البته در خیلی از موارد منشأ ایجاد اعتبارشان، خودشان نیستند.

کاربرد کارتهای اعتباری و برتری نسبت به اسکناس

ویرایش
  • می‌توانید بیشتر از مبلغی که در اختیار دارید خرج کنید.
  • حمل کارت اعتباری به مراتب امن‌تر و راحت‌تر از پول نقد است.
  • با آن می‌توانید از هر فروشگاهی و در هر زمانی خرید کنید.
  • به وسیله آن می‌توانید اعتبار خود را افزایش دهید که بعداً در بحران‌ها می‌تواند کمک کننده باشد.
  • در هر جای کشور میتوانید از آن استفاده کنید[۴]
  • خرید های اینترنتی آسان و راحت
  • سبک بودن و جابه جایی آسان
  • تاریخچه تراکنش برای بازبینی
  • امنیت و سختی بیشتر نسبت به اسکناس

میزان اعتبار

ویرایش
 
دو نمونه کارت اعتباری مربوط به مسترکارت و ویزا

میزان و سقف اعتباری که به هر شخص داده می‌شود بستگی زیادی به درآمد و توان بازپرداخت وی دارد. پس از تعیین اعتبار می‌تواند از محل این اعتبار، کالا و خدمات مورد نظر را خریداری کرده و در هنگام سر رسید آن را یکجا یا به صورت اقساط، باز پرداخت نماید. تقریباً در اکثر نقاط جهان، افراد اعتبار سنجی شده و با مشخص شدن اعتبار هر شخص، کارت اعتباریش دارای سقف اعتبار معینی خواهد بود که کمترین ریسک عدم بازپرداخت را دارد. گاه تضمین مناسب با اعتبار درخواستی برای بازپرداخت این اعتبارات در اختیار ایجاد کنندگان اعتبار قرار دارد که ریسک آن را به حداقل می‌رساند هرچند در برخی موارد، اعتبارات شامل عدم بازپرداخت نیز خواهند بود و معمولاً اعتبار دهندگان این ریسک را می‌دانند.

 
شکل رایج کارت‌های اعتباری

کارتهای اعتباری به دلیل ماهیت آنها، دارای کاربران و متقاضیان ویژهٔ خود است، در بسیاری کشورهای متمدن و توسعه یافته تمامی افراد بزرگسال دارای کارت اعتباری هستند. هر شخص حقیقی از ابتدای سن قانونی و در صورت تقاضا دارای کارت اعتباری با میزانی کنترل شده و محدود خواهد شد، می‌توان میزان اعتبار وی را به مرور به روز کرد و سابقه وی را نگهداشت و بدین ترتیب کاربران برای حفظ سابقه خود به مدیریت شخصی پرداخت‌ها می‌پردازند چراکه در صورت از دست دادن اعتبار به سختی قادر به اصلاح عملکرد اعتباری خود و دریافت دوباره اعتبار خواهند بود. در کشورهای پیشرفته دنیا، مصرف‌کنندگان کارت اعتباری چنین حساسیتی را به خوبی درک کرده و این اعتبار را حفظ می‌کنند چراکه این سیستم‌های مالی عمدتاً به هم متصل هستند، اگر فردی از یکی از این سیستم‌ها استفاده کرده باشد، در تمامی نقاط دنیا می‌توان اعتبار فرد را سنجید و در شبکهٔ پولی دارای سابقه خواهد ماند.

جستارهای وابسته

ویرایش


منابع

ویرایش
  1. Sullivan, ‎arthur (2003), "0", Economics: Principles inبق action (به انگلیسی), Steven M. Sheffrin, Upper Saddle River, New Jersey 07458: Prentice Hall, p. 261, archived from the original on 20 December 2016, retrieved 24 February 2021{{citation}}: نگهداری CS1: موقعیت (link) نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  2. line of credit
  3. «مروری بر تاریخچه کارت‌های اعتباری». روزنامه دنیای اقتصاد. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۲-۱۸.
  4. «کارت اعتباری چیست؟ ۸ گام برای دریافت کارت اعتباری - مجله قسطا». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ مه ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۲.