پرش به محتوا

اسفندیار یگانگی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
InternetArchiveBot (بحث | مشارکت‌ها)
نجات ۲ منبع و علامت‌زدن ۰ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0
(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{Infobox Officeholder
{{Infobox Officeholder
| name = اسفندیار یگانگی
| name = اسفندیار یگانگی
| birth_name =
| birth_name =
| nickname =
| nickname =
| image = اسفندیار یگانگی.jpg
| image = اسفندیار یگانگی.jpg
| caption = بنیانگذار آبیاری نوین در ایران
| caption = بنیانگذار آبیاری نوین در ایران
| office1 = نماینده زرتشتیان در مجلس شورای ملی
| office1 = نماینده زرتشتیان در مجلس شورای ملی
| term_start1 =
| term_start1 =
| term_end1 =
| term_end1 =
| predecessor1 = [[رستم گیو]]
| predecessor1 = [[رستم گیو]]
| successor1 = [[بوذرجمهر مهر]]
| successor1 = [[بوذرجمهر مهر]]
| office2 =
| office2 =
| primeminister2=
| primeminister2 =
| term_start2 =
| term_start2 =
| term_end2 =
| term_end2 =
| predecessor2 =
| predecessor2 =
| successor2 =
| successor2 =
| office3 =
| office3 =
| primeminister3=
| primeminister3 =
| term_start3 =
| term_start3 =
| term_end3 =
| term_end3 =
| predecessor3 =
| predecessor3 =
| successor3 =
| successor3 =
| birth_date = ۱۲۸۷ خورشیدی
| birth_date = ۱۲۸۷ خورشیدی
| birth_place = یزد،
| birth_place = یزد،
| death_date = ۲ مهرماه ۱۳۵۱
| death_date = ۲ مهرماه ۱۳۵۱
| death_place = [[روچستر، مینه‌سوتا]]، آمریکا
| death_place = [[روچستر، مینه‌سوتا]]، آمریکا
| nationality = {{flag|Iran|1964}}
| nationality = ایرانی
| residence =
| residence =
| restingplace =
| restingplace =
| alma_mater = دکترای اقتصاد
| alma_mater = دکترای اقتصاد
| party =
| party =
| otherparty =
| otherparty =
| spouse = مروارید زرتشتی
| spouse = مروارید زرتشتی
| children = رستم و بهرام یگانگی
| children = رستم و بهرام یگانگی
| occupation = سیاست‌مدار
| occupation = سیاست‌مدار
| profession =
| profession =
|cabinet =
| cabinet =
| religion = [[زرتشتی]]
| religion = [[زرتشتی]]
|signature =
| signature =
|awards =
| awards =
|website =
| website =
|footnotes =
| footnotes =
|blank1 = خویشاوندان سرشناس
| blank1 = خویشاوندان سرشناس
|data1 = [[اردشیر یگانگی]] (برادر){{سخ}}[[کامبیز یگانگی]] (برادر زاده){{سرخط}}[[فرنگیس یگانگی]] (زن برادر)
| data1 = [[اردشیر یگانگی]] (برادر){{سخ}}[[کامبیز یگانگی]] (برادر زاده){{سرخط}}[[فرنگیس یگانگی]] (زن برادر)
|blank2 = فعالیت‌ها
| blank2 = فعالیت‌ها
|data2 = حفر اولین چاه عمیق ایران و بیش از ۲۵۰۰ حلقه چاه عمیق در کشور{{سخ}}تاسیس درمانگاه یگانگی{{سخ}}تاسیس کنکاش یگانگی{{سخ}}تاسیس شرکت بوتان به همراه محمود و محسن خلیلی
| data2 = حفر اولین چاه عمیق ایران و بیش از ۲۵۰۰ حلقه چاه عمیق در کشور{{سخ}}تاسیس درمانگاه یگانگی{{سخ}}تاسیس کنکاش یگانگی{{سخ}}تاسیس شرکت بوتان به همراه محمود و محسن خلیلی
}}
}}


'''اسفندیار یگانگی''' مشهور به '''دکتر اسفندیار یگانگی''' (۱۲۸۷، [[یزد]]- ۲ مهر ۱۳۵۱، [[مینه سوتا]]) بنیانگذار آبیاری نوین در ایران است.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.ngdir.ir/library/PListsDetail.asp?PID=41032 |title=پایگاه ملی داده‌های علوم زمین کشور |accessdate=۳۱ دسامبر ۲۰۱۴ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141231150833/http://www.ngdir.ir/library/PListsDetail.asp?PID=41032 |archivedate=۳۱ دسامبر ۲۰۱۴ |dead-url=yes }}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده=تارنمای انجمن زرتشتیان تهران |نشانی=http://www.t-z-a.com/old/farhang/Khatereh.htm |عنوان=خاطره یک روستایی از دکتر اسفندیار یگانگی |ناشر= |تاریخ= |تاریخ بازبینی= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141231150825/http://www.t-z-a.com/old/farhang/Khatereh.htm |archivedate=۳۱ دسامبر ۲۰۱۴ |dead-url=yes }}</ref><ref name="pesteh">{{یادکرد وب |نویسنده =انجمن پسته ایران |نشانی=http://iranpistachio.org/fa/articles/omumi/2080-1391-12-19-09-55-17 |عنوان=نگاهی به سیر تحول در بهره‌برداری از آبهای زیرزمینی ایران | ناشر = |تاریخ =۱۹ اسفند ۱۳۹۱ |تاریخ بازبینی=}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده =مستوفی، حسن علی |نشانی=http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/859050/آبهای-زیرزمینی-و-بهره-برداری-از-آنها-برای-کشاورزی--صنعت-و-آب-مشروب-شهرها-و-دهات?q=اسفندیار%20یگانگی |عنوان= آبهای زیرزمینی و بهره‌برداری از آن‌ها برای کشاورزی: صنعت و آب مشروب شهرها و دهات | ناشر =مجله بورس |تاریخ =۱ فروردین ۱۳۴۳ |تاریخ بازبینی=}}</ref>
'''اسفندیار یگانگی''' مشهور به '''دکتر اسفندیار یگانگی''' (۱۲۸۷، [[یزد]] ۲ مهر ۱۳۵۱، [[مینه سوتا]]) بنیانگذار آبیاری نوین در ایران بود.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.ngdir.ir/library/PListsDetail.asp?PID=41032 |title=پایگاه ملی داده‌های علوم زمین کشور |accessdate=۳۱ دسامبر ۲۰۱۴ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141231150833/http://www.ngdir.ir/library/PListsDetail.asp?PID=41032 |archivedate=۳۱ دسامبر ۲۰۱۴ |dead-url=yes }}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده=تارنمای انجمن زرتشتیان تهران |نشانی=http://www.t-z-a.com/old/farhang/Khatereh.htm |عنوان=خاطره یک روستایی از دکتر اسفندیار یگانگی |ناشر= |تاریخ= |تاریخ بازبینی= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141231150825/http://www.t-z-a.com/old/farhang/Khatereh.htm |archivedate=۳۱ دسامبر ۲۰۱۴ |dead-url=yes }}</ref><ref name="pesteh">{{یادکرد وب |نویسنده =انجمن پسته ایران |نشانی=http://iranpistachio.org/fa/articles/omumi/2080-1391-12-19-09-55-17 |عنوان=نگاهی به سیر تحول در بهره‌برداری از آبهای زیرزمینی ایران | ناشر = |تاریخ =۱۹ اسفند ۱۳۹۱ |تاریخ بازبینی=}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده =مستوفی، حسن علی |نشانی=http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/859050/آبهای-زیرزمینی-و-بهره-برداری-از-آنها-برای-کشاورزی--صنعت-و-آب-مشروب-شهرها-و-دهات?q=اسفندیار%20یگانگی |عنوان= آبهای زیرزمینی و بهره‌برداری از آن‌ها برای کشاورزی: صنعت و آب مشروب شهرها و دهات | ناشر =مجله بورس |تاریخ =۱ فروردین ۱۳۴۳ |تاریخ بازبینی=}}</ref>
او مؤسس شرکت آبیاری سرتاسری ایران است<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://www.avval.ir/e.25806/شرکت-آبیاری-سرتاسری-ایران |عنوان=مشخصات شرکت آبیاری سراسری ایران |ناشر=کتاب اول |تاریخ= |تاریخ بازبینی= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304223210/http://www.avval.ir/e.25806/%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA-%D8%A2%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%B3%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 |archivedate=۴ مارس ۲۰۱۶ |dead-url=yes }}</ref>
او مؤسس شرکت آبیاری سرتاسری ایران است<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://www.avval.ir/e.25806/شرکت-آبیاری-سرتاسری-ایران |عنوان=مشخصات شرکت آبیاری سراسری ایران |ناشر=کتاب اول |تاریخ= |تاریخ بازبینی= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304223210/http://www.avval.ir/e.25806/%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA-%D8%A2%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%B3%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 |archivedate=۴ مارس ۲۰۱۶ |dead-url=yes }}</ref>
و طی ۲۷ سال، بیش از ۲۵۰۰ حلقه چاه عمیق در سراسر ایران حفر نموده‌است.<ref name="chehreh">{{یادکرد وب |نویسنده =مهرفر، خسرو اسفندیار |نشانی=http://czcjournal.org/CN/170/PDF/CN170.PDF |عنوان=اسفندیار بهرام یگانگی | ناشر =نشریه چهره نما |تاریخ = تابستان ۱۳۹۳(صفحات ۶ الی ۱۰)|تاریخ بازبینی=}}</ref>
و طی ۲۷ سال، بیش از ۲۵۰۰ حلقه چاه عمیق در سراسر ایران حفر نموده‌است.<ref name="chehreh">{{یادکرد وب |نویسنده =مهرفر، خسرو اسفندیار |نشانی=http://czcjournal.org/CN/170/PDF/CN170.PDF |عنوان=اسفندیار بهرام یگانگی | ناشر =نشریه چهره نما |تاریخ = تابستان ۱۳۹۳(صفحات ۶ الی ۱۰)|تاریخ بازبینی=}}</ref>
خط ۵۴: خط ۵۴:
اسفندیار یگانگی پس از [[رستم گیو]]، به مدت ۴ دوره پی در پی یعنی از دوره بیستم تا دوره بیست وسوم، نماینده [[ایرانیان زرتشتی]] در [[مجلس شورای ملی]] بود.<ref name="amordad">{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=http://amordadnews.com/neveshtehNamyesh.aspx?NId=6616|عنوان=دکتر اسفندیار یگانگی چهارمین نمایندهٔ زرتشتیان در مجلس شورای ملی|ناشر=مرداد-تارنمای خبری زرتشتیان|تاریخ=۶ اسفند ۱۳۹۰|تاریخ بازبینی=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141231142304/http://amordadnews.com/neveshtehNamyesh.aspx?NId=6616|archivedate=۳۱ دسامبر ۲۰۱۴|dead-url=yes}}</ref>
اسفندیار یگانگی پس از [[رستم گیو]]، به مدت ۴ دوره پی در پی یعنی از دوره بیستم تا دوره بیست وسوم، نماینده [[ایرانیان زرتشتی]] در [[مجلس شورای ملی]] بود.<ref name="amordad">{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=http://amordadnews.com/neveshtehNamyesh.aspx?NId=6616|عنوان=دکتر اسفندیار یگانگی چهارمین نمایندهٔ زرتشتیان در مجلس شورای ملی|ناشر=مرداد-تارنمای خبری زرتشتیان|تاریخ=۶ اسفند ۱۳۹۰|تاریخ بازبینی=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141231142304/http://amordadnews.com/neveshtehNamyesh.aspx?NId=6616|archivedate=۳۱ دسامبر ۲۰۱۴|dead-url=yes}}</ref>


او نخستین فرد ایرانی بود که با مطرح کردن لایحه‌ای در مجلس شورای ملی، کارگاه‌های تعمیر کشتی و سکوهای حفاری نفت رادر [[بندر بوشهر]] احداث کرد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://ical.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=2377&Itemid=12 |عنوان=مذاکرات مجلس شورای ملی-دوره ۲۲- جلسه ۲۱۵| ناشر =کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای ملی |تاریخ =۱۵ آذر ۱۳۴۹ |تاریخ بازبینی=}}</ref>
او نخستین فرد ایرانی بود که با مطرح کردن لایحه‌ای در مجلس شورای ملی، کارگاه‌های تعمیر کشتی و سکوهای حفاری نفت رادر [[بندر بوشهر]] احداث کرد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://ical.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=2377&Itemid=12 |عنوان=مذاکرات مجلس شورای ملی-دوره ۲۲- جلسه ۲۱۵ |ناشر=کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای ملی |تاریخ=۱۵ آذر ۱۳۴۹ |تاریخ بازبینی= |archive-date=۳۱ دسامبر ۲۰۱۴ |archive-url=https://web.archive.org/web/20141231151356/http://ical.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=2377&Itemid=12 |url-status=dead }}</ref>


اسفندیار یگانگی مبتکر صنعت [[نفت و گاز]] بود و به همراه محسن و [[محمود خلیلی]] در تاریخ ۱۸ مرداد ۱۳۳۲، [[شرکت بوتان]] را جهت توزیع گاز مایع به خانه‌ها تأسیس کردند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =حسین پور، مریم |نشانی=http://tccim.ir/TccimPaperDetail.aspx?id=39 |عنوان=روایتی از زندگی محمود خلیلی پدر صنعت گاز ایران | ناشر =تاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref>
اسفندیار یگانگی مبتکر صنعت [[نفت و گاز]] بود و به همراه محسن و [[محمود خلیلی]] در تاریخ ۱۸ مرداد ۱۳۳۲، [[شرکت بوتان]] را جهت توزیع گاز مایع به خانه‌ها تأسیس کردند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده=حسین پور، مریم |نشانی=http://tccim.ir/TccimPaperDetail.aspx?id=39 |عنوان=روایتی از زندگی محمود خلیلی پدر صنعت گاز ایران |ناشر=تاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران |تاریخ= |تاریخ بازبینی= |archive-date=۳۱ دسامبر ۲۰۱۴ |archive-url=https://web.archive.org/web/20141231142710/http://tccim.ir/TccimPaperDetail.aspx?id=39 |url-status=dead }}</ref>


او نخستین فرد ایرانی بود که برآوردهای آماری را با استفاده از روشهای جدید علمی ارائه کرد. او در سال ۱۳۱۳، [[سری زمانی]] [[شاخص قیمت]] [[عمده فروشی]] را برای سال‌های ۱۲۹۲ تا ۱۳۱۲ برآورد نمود.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =خاوری نژاد، ابوالفضل |نشانی=http://t-e.mbri.ac.ir/userfiles/file/133/26-ertebat%20elme%20eghtesad%20va%20amar%20dar%20iran.pdf |عنوان=ارتباط علم اقتصاد و آمار در ایران | ناشر =فصل نامه تازه‌های اقتصاد |تاریخ = شماره ۱۳۳- پاییز ۹۰|تاریخ بازبینی=}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=خاوری نژاد|نام=ابوالفضل |کتاب=برآورد تولید ناخالص داخلی ایران(۱۳۱۴–۱۲۸۵) | ناشر=پژوهشکده پولی و بانکی |سال=۱۳۸۸}}</ref>
او نخستین فرد ایرانی بود که برآوردهای آماری را با استفاده از روشهای جدید علمی ارائه کرد. او در سال ۱۳۱۳، [[سری زمانی]] [[شاخص قیمت]] [[عمده فروشی]] را برای سال‌های ۱۲۹۲ تا ۱۳۱۲ برآورد نمود.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =خاوری نژاد، ابوالفضل |نشانی=http://t-e.mbri.ac.ir/userfiles/file/133/26-ertebat%20elme%20eghtesad%20va%20amar%20dar%20iran.pdf |عنوان=ارتباط علم اقتصاد و آمار در ایران | ناشر =فصل نامه تازه‌های اقتصاد |تاریخ = شماره ۱۳۳- پاییز ۹۰|تاریخ بازبینی=}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=خاوری نژاد|نام=ابوالفضل |کتاب=برآورد تولید ناخالص داخلی ایران(۱۳۱۴–۱۲۸۵) | ناشر=پژوهشکده پولی و بانکی |سال=۱۳۸۸}}</ref>
خط ۶۷: خط ۶۷:


== بنیانگذاری آبیاری نوین در ایران ==
== بنیانگذاری آبیاری نوین در ایران ==
او در زمان تحصیلش در سفری که به ایالت کلرادوی آمریکا داشت، متوجه شد که روشهای استفاده شده برای آبیاری مزارع در آنجا، با روشهای سنتی آبیاری که آن زمان در ایران انجام می‌شد کاملاً متفاوت است؛ و به جای تکیه بر بارش باران و استفاده از [[قنات]]‌ها، از روشهای سیستماتیک نوین و حفر چاه‌های عمیق برای آبیاری مزارع استفاده می‌کنند. همین موضوع انگیزه‌ای شد تا او برای پیشرفت کشاورزی مزارع و باغات ایران تکنیک آبیاری نوین را به ایران بیاورد. او در خرداد ماه سال ۱۳۲۳ با کمک یکی از مهندسین آمریکایی بنام «جک ریشارد» که قبلاً تجربه حفر چاه عمیق در همدان را داشت، اولین [[چاه عمیق]] کشاورزی ایران را حفر کرد.<ref>{{یادکرد|نویسنده = |کتاب = یادنامه برای بزرگداشت شادروان دکتر اسفندیار یگانگی| ناشر =انتشارات فروهر |صفحه = |تاریخ = مهرماه ۱۳۵۱}}</ref> یکی دیگر از نخستین چاه‌های عمیقی که توسط یگانگی حفر شد، چاه عمیقی است که در آرامگاه زرتشتیان تهران (قصر فیروزه) قرار دارد و تا به امروز از آن بهره‌برداری می‌شود.<ref name="chehreh" />
او در زمان تحصیلش در سفری که به ایالت کلرادوی آمریکا داشت، متوجه شد که روش‌های استفاده شده برای آبیاری مزارع در آنجا، با روش‌های سنتی آبیاری که آن زمان در ایران انجام می‌شد کاملاً متفاوت است؛ و به جای تکیه بر بارش باران و استفاده از [[قنات]]‌ها، از روش‌های سیستماتیک نوین و حفر چاه‌های عمیق برای آبیاری مزارع استفاده می‌کنند. همین موضوع انگیزه‌ای شد تا او برای پیشرفت کشاورزی مزارع و باغات ایران تکنیک آبیاری نوین را به ایران بیاورد. او در خرداد ماه سال ۱۳۲۳ با کمک یکی از مهندسین آمریکایی به نام «جک ریشارد» که قبلاً تجربه حفر چاه عمیق در همدان را داشت، اولین [[چاه آب|چاه]] عمیق کشاورزی ایران را حفر کرد.<ref>{{یادکرد|نویسنده = |کتاب = یادنامه برای بزرگداشت شادروان دکتر اسفندیار یگانگی| ناشر =انتشارات فروهر |صفحه = |تاریخ = مهرماه ۱۳۵۱}}</ref> یکی دیگر از نخستین چاه‌های عمیقی که توسط یگانگی حفر شد، چاه عمیقی است که در آرامگاه زرتشتیان تهران (قصر فیروزه) قرار دارد و تا به امروز از آن بهره‌برداری می‌شود.<ref name="chehreh" />


اگر چاهی به آب مناسب نمی‌رسید هزینه‌ای دریافت نمی‌کرد و برای نیازمندان به رایگان چاه حفر می‌کرد.<ref name="amordad" />
اگر چاهی به آب مناسب نمی‌رسید هزینه‌ای دریافت نمی‌کرد و برای نیازمندان به رایگان چاه حفر می‌کرد.<ref name="amordad" />


=== چاه‌های عمیق شیراز ===
=== چاه‌های عمیق شیراز ===
شیراز، اولین شهر ایران بود که از شبکه آب لوله‌کشی مدرن بهره‌مند شد.<ref>[[محمد نمازی|Mohammad Namazi]]</ref> در ابتدا آب تصفیه خانه این شهر تنها از دو رشته قنات تأمین می‌گردید ولی پس از مطالعاتی که مهندسین مشاور انگلیسی انجام دادند مشخص شد که آب قناتها کافی نبوده و آلوده نیز هستند و نیاز به حفر چاه‌های عمیق می‌باشد،<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://abfa-shiraz.ir/page/تاریخچه-شرکت-آب-وفاضلاب-شیراز |عنوان=تاریخچه شرکت آب وفاضلاب شیراز |ناشر=شرکت آبفای شیراز |تاریخ=۱۹ مهر ۱۳۹۳ |تاریخ بازبینی= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150630184952/http://abfa-shiraz.ir/page/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA-%D8%A2%D8%A8-%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2 |archivedate=۳۰ ژوئن ۲۰۱۵ |dead-url=yes }}</ref> بنابراین برای تأمین آب کافی و سالم، چاه‌های عمیقی توسط آبیاری یگانگی حفرشد و با تأمین آب مورد نیاز تصفیه خانه، دستگاه آب شیراز افتتاح گردید.<ref name="yata">{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://www.yataahoo.com/?p=910 |عنوان=دکتر اسفندیار یگانگی |ناشر=تارنمای فرهنگی یتااهو |تاریخ=۱۴ اردیبهشت ۱۳۸۹ |تاریخ بازبینی= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141220150411/http://www.yataahoo.com/?p=910 |archivedate=۲۰ دسامبر ۲۰۱۴ |dead-url=yes }}</ref>
شیراز، اولین شهر ایران بود که از شبکه آب لوله‌کشی مدرن بهره‌مند شد.<ref>[[محمد نمازی|Mohammad Namazi]]</ref> در ابتدا آب تصفیه‌خانه این شهر تنها از دو رشته قنات تأمین می‌شد ولی پس از مطالعاتی که مهندسین مشاور انگلیسی انجام دادند مشخص شد که آب قنات‌ها کافی نبوده و آلوده هستند و نیاز به حفر چاه‌های عمیق است؛<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://abfa-shiraz.ir/page/تاریخچه-شرکت-آب-وفاضلاب-شیراز |عنوان=تاریخچه شرکت آب وفاضلاب شیراز |ناشر=شرکت آبفای شیراز |تاریخ=۱۹ مهر ۱۳۹۳ |تاریخ بازبینی= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150630184952/http://abfa-shiraz.ir/page/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA-%D8%A2%D8%A8-%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2 |archivedate=۳۰ ژوئن ۲۰۱۵ |dead-url=yes }}</ref> بنابراین برای تأمین آب کافی و سالم، چاه‌های عمیقی توسط آبیاری یگانگی حفر شد و با تأمین آب مورد نیاز تصفیه‌خانه، دستگاه آب شیراز افتتاح شد.<ref name="yata">{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://www.yataahoo.com/?p=910 |عنوان=دکتر اسفندیار یگانگی |ناشر=تارنمای فرهنگی یتااهو |تاریخ=۱۴ اردیبهشت ۱۳۸۹ |تاریخ بازبینی= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141220150411/http://www.yataahoo.com/?p=910 |archivedate=۲۰ دسامبر ۲۰۱۴ |dead-url=yes }}</ref>


=== چاه عمیق مسجد قم ===
=== چاه عمیق مسجد قم ===
هنگامی که [[آیت‌الله بروجردی]] قصد داشت در [[شهر قم]]، مسجدی بسازد و برای کندن [[چاه آب]] آن به اسفندیار یگانگی مراجعه کرد، یگانگی پس از اتمام کار و تأمین آب مسجد، هیچگونه وجهی بابت دستمزد انجام کار دریافت نکرد و آن را به رایگان انجام داد که موجب خشنودی و تحسین بروجردی و مردم قم شد،<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =مرتضی رسولی |نشانی=http://www.noormags.ir/view/ar/articlepage/21935/158/text|عنوان= گفتگو و خاطرات: زرتشتیان معاصر ایران | ناشر =فصلنامه تاریخ معاصر ایران |تاریخ =زمستان۸۲-صفحه۱۵۸ |تاریخ بازبینی=}}</ref> به‌طوریکه در [[نماز جمعه]] قم از اسفندیار یگانگی قدردانی شد.<ref name="chehreh" />
هنگامی که [[آیت‌الله بروجردی]] قصد داشت در [[شهر قم]]، مسجدی بسازد، برای حفر [[چاه آب]] آن به اسفندیار یگانگی مراجعه کرد؛ یگانگی پس از اتمام کار و تأمین آب مسجد، هیچ‌گونه وجهی بابت دستمزد انجام کار دریافت نکرد و آن را به رایگان انجام داد که موجب خشنودی و تحسین بروجردی و مردم قم شد،<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =مرتضی رسولی |نشانی=http://www.noormags.ir/view/ar/articlepage/21935/158/text|عنوان= گفتگو و خاطرات: زرتشتیان معاصر ایران | ناشر =فصلنامه تاریخ معاصر ایران |تاریخ =زمستان۸۲-صفحه۱۵۸ |تاریخ بازبینی=}}</ref> به‌طوری‌که در [[نماز جمعه]] قم از اسفندیار یگانگی قدردانی شد.<ref name="chehreh" />


=== چاه‌های عمیق بویین زهرا ===
=== چاه‌های عمیق بویین زهرا ===
در [[زمین‌لرزه ۱۳۴۱ بوئین‌زهرا|زمین لرزه بویین زهرا]] که در سال ۱۳۴ اتفاق افتاد نیز، اسفندیار یگانگی به رایگان برای هموطنانش چاه عمیق حفر کرد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.asriran.com/fa/news/625889/وقتی-یک-زردشتی-چاه-آب-مسجد-اعظم-قم-را-ایجاد-کرد-و-پول-نگرفت |عنوان =وقتی یک زردشتی چاه آب مسجد اعظم قم را ایجاد کرد و پول نگرفت | ناشر =روزنامه عصر ایران |تاریخ =۱۹ مرداد ۱۳۹۷ |تاریخ بازدید = ۱۱ اوت ۲۰۱۸}}</ref>
در [[زمین‌لرزه ۱۳۴۱ بوئین‌زهرا|زمین‌لرزه بویین زهرا]] که در سال ۱۳۴۱ اتفاق افتاد، اسفندیار یگانگی به رایگان برای زلزله‌زدگان چاه عمیق حفر کرد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.asriran.com/fa/news/625889/وقتی-یک-زردشتی-چاه-آب-مسجد-اعظم-قم-را-ایجاد-کرد-و-پول-نگرفت |عنوان =وقتی یک زردشتی چاه آب مسجد اعظم قم را ایجاد کرد و پول نگرفت | ناشر =روزنامه عصر ایران |تاریخ =۱۹ مرداد ۱۳۹۷ |تاریخ بازدید = ۱۱ اوت ۲۰۱۸}}</ref>


== تأسیس درمانگاه یگانگی ==
== تأسیس درمانگاه یگانگی ==
[[پرونده:درمانگاه یگانگی.jpg|160px|بندانگشتی|چپ|درمانگاه یگانگی]]
[[پرونده:درمانگاه یگانگی.jpg|160px|بندانگشتی|چپ|درمانگاه یگانگی]]
اسفندیار یگانگی در ۷ خرداد ۱۳۳۹ بر روی زمینی که متعلق به [[انجمن زرتشتیان تهران]] بود، درمانگاه خیریه‌ای بنام پدرش (بهرام اردشیر یگانگی) بنا نهاد و آن را وقف کرد. این درمانگاه در خیابان جمهوری کوچه [[کیخسرو شاهرخ]] قرار دارد<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://shafajoo.com/medical/1630/یگانگی-خیریه |عنوان=نشانی درمانگاه خیریه یگانگی |ناشر=تارنمای شفاجو |تاریخ= |تاریخ بازبینی= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150101130018/http://shafajoo.com/medical/1630/%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%AE%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%87 |archivedate=۱ ژانویه ۲۰۱۵ |dead-url=yes }}</ref> و ساختمان آن علاوه بر درمانگاه دارای دو طبقه دیگر نیر هست.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =میترا دهموبد |نشانی=http://mehriran.tv/article_read.php?a=685 |عنوان=از قلمستان مشیرالدوله تا محلهٔ زرتشتیان | ناشر =ویژه‌نامه زرتشتیان شماره ٢٤ |تاریخ = سال ١٣٩١ |تاریخ بازبینی=}}</ref>
اسفندیار یگانگی در ۷ خرداد ۱۳۳۹ بر روی زمینی که متعلق به [[انجمن زرتشتیان تهران]] بود، درمانگاه خیریه‌ای به نام پدرش (بهرام اردشیر یگانگی) بنا کرد و آن را وقف کرد. این درمانگاه در خیابان جمهوری کوچه [[کیخسرو شاهرخ]] قرار دارد<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://shafajoo.com/medical/1630/یگانگی-خیریه |عنوان=نشانی درمانگاه خیریه یگانگی |ناشر=تارنمای شفاجو |تاریخ= |تاریخ بازبینی= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150101130018/http://shafajoo.com/medical/1630/%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%AE%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%87 |archivedate=۱ ژانویه ۲۰۱۵ |dead-url=yes }}</ref> و ساختمان آن علاوه بر درمانگاه دارای دو طبقه دیگر نیر هست.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده=میترا دهموبد |نشانی=http://mehriran.tv/article_read.php?a=685 |عنوان=از قلمستان مشیرالدوله تا محلهٔ زرتشتیان |ناشر=ویژه‌نامه زرتشتیان شماره ٢٤ |تاریخ=سال ١٣٩١ |تاریخ بازبینی= |archive-date=۳۱ دسامبر ۲۰۱۴ |archive-url=https://web.archive.org/web/20141231142831/http://mehriran.tv/article_read.php?a=685 |url-status=dead }}</ref>
دبیرخانه انجمن زرتشتیان تهران تا پیش از آنکه در سال ۱۳۸۷ که به محل جدید منتقل شود، در طبقه فوقانی این درمانگاه قرار داشت.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =کامبیز رستمی |نشانی=http://www.berasad.com/fa/content/view/572/50/ |عنوان=نخستین نشست انجمن تهران در محل دبیرخانه جدید | ناشر =تارنمای برساد |تاریخ =۱ مرداد ۱۳۸۷ |تاریخ بازبینی=}}</ref>
این درمانگاه پس از انجام عملیات بازسازی در ۱۶ اردیبهشت ۱۳۸۷ بازگشایی شد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://hamazoor.ir/persian/index.php?option=com_content&task=view&id=317&Itemid=154 |عنوان= پذیرش بیمار در درمانگاه یگانگی آغاز شد | ناشر =همازور، تارنمای خبری تحلیلی زرتشتیان |تاریخ = اردیبهشت ۱۳۸۷|تاریخ بازبینی=}}</ref>


دبیرخانه انجمن زرتشتیان تهران تا پیش از آن‌که در سال ۱۳۸۷ به محل جدید منتقل شود، در طبقه فوقانی این درمانگاه قرار داشت.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =کامبیز رستمی |نشانی =http://www.berasad.com/fa/content/view/572/50/ |عنوان =نخستین نشست انجمن تهران در محل دبیرخانه جدید |ناشر =تارنمای برساد |تاریخ =۱ مرداد ۱۳۸۷ |تاریخ بازبینی = |archive-date =۳۱ دسامبر ۲۰۱۴ |archive-url =https://web.archive.org/web/20141231142234/http://www.berasad.com/fa/content/view/572/50/ |url-status =dead }}</ref>
== تأسیس کنکاش یگانگی ==

یکی دیگر از خدماتی که اسفندیار یگانگی به جامعه زرتشتیان ارائه کرد، برگزاری همایشهایی بنام کنکاش یگانگی است، اولین جلسه این کنکاش در تاریخ ۱۸ آبان ۱۳۳۶ با حضور اسفندیار یگانگی در تالار انجمن زرتشتیان تهران تشکیل شد. برگزاری این کنکاش با گذشت بیش ار ۵۰ سال همچنان ادامه دارد.
این درمانگاه پس از انجام عملیات بازسازی در ۱۶ اردیبهشت ۱۳۸۷ بازگشایی شد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://hamazoor.ir/persian/index.php?option=com_content&task=view&id=317&Itemid=154 |عنوان=پذیرش بیمار در درمانگاه یگانگی آغاز شد |ناشر=همازور، تارنمای خبری تحلیلی زرتشتیان |تاریخ=اردیبهشت ۱۳۸۷ |تاریخ بازبینی= }}{{پیوند مرده}}</ref>
در این کنکاش، شرکت کنندگان، به رایزنی و هم‌اندیشی پیرامون مسائل مختلف جامعه زرتشتی می‌پردازند و برای حل آن‌ها راهکارهای مؤثر پیدا می‌کنند.<ref name="chehreh" /><ref name="amordad" />

== همایش‌های کنکاش یگانگی ==
یکی دیگر از خدماتی که اسفندیار یگانگی به جامعه زرتشتیان ارائه کرد، برگزاری همایش‌هایی با عنوان «کنکاش یگانگی» است؛ اولین جلسه این همایش‌ها در تاریخ ۱۸ آبان ۱۳۳۶ با حضور اسفندیار یگانگی در تالار انجمن زرتشتیان تهران تشکیل شد. برگزاری این همایش با گذشت بیش ار ۵۰ سال همچنان ادامه دارد. در این برنامه، شرکت‌کنندگان، به رایزنی و هم‌اندیشی پیرامون مسائل مختلف جامعه زرتشتی می‌پردازند و برای حل آن‌ها راهکارهای مؤثر پیدا می‌کنند.<ref name="chehreh" /><ref name="amordad" />


== دیگر کارهای انجام شده ==
== دیگر کارهای انجام شده ==
* در سال۱۳۳۳، [[نیایشگاه|نیایشگاهی]] به نام مادرش (مروارید یگانگی) در شهر شیراز ساخت.
* در سال ۱۳۳۳، [[نیایشگاه|نیایشگاهی]] به نام مادرش (مروارید یگانگی) در شهر شیراز ساخت.
* در «پذیرشگاه باستانی» شهر زاهدان، تالاری به نام خواهرش (بانو یگانگی) برای برگزاری مراسم اجتماعی و دینی ساخت.<ref name="amordad" />
* در «پذیرشگاه باستانی» شهر زاهدان، تالاری به نام خواهرش (بانو یگانگی) برای برگزاری مراسم اجتماعی و دینی ساخت.<ref name="amordad" />
* حمایت و کمک مالی به هنرمندان<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =مطهر، سید مسعود |نشانی=http://sadatghiri.ir/web2/?p=1352 |عنوان=مفاخر شوشتر | ناشر =وب سایت رسمی و شجره نامه خاندان سادات قیری |تاریخ =۱/۰۸/۹۳ |تاریخ بازبینی=}}</ref>
* او همچنین با کمک مالی به هنرمندان از آن‌ها حمایت می‌کرد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =مطهر، سید مسعود |نشانی=http://sadatghiri.ir/web2/?p=1352 |عنوان=مفاخر شوشتر | ناشر =وب سایت رسمی و شجره نامه خاندان سادات قیری |تاریخ =۱/۰۸/۹۳ |تاریخ بازبینی=}}</ref>


== مرگ ==
== مرگ ==
اسفندیار یگانگی در ۲ مهر ۱۳۵۱ خورشیدی بر اثر [[بیماری دیابت]] در [[مایو کلینیک]]، [[ایالت مینه سوتا]] آمریکا درگذشت. وی در این هنگام ۶۴ سال داشت و پس از مرگ به ایران آورده شد تا در آرامگاه زرتشتیان تهران به خاک سپرده شود.
اسفندیار یگانگی در ۲ مهر ۱۳۵۱ خورشیدی بر اثر [[بیماری دیابت]] در [[مایو کلینیک]]، [[ایالت مینه سوتا|ایالت مینه‌سوتا]] آمریکا درگذشت. وی در این هنگام ۶۴ سال داشت و پس از مرگ به ایران آورده شد تا در آرامگاه زرتشتیان تهران به خاک سپرده شود.


در جلسه ۶۶ مجلس شورای ملی که روز چهاردهم مهرماه همان سال برگزار شد، [[عبدالله ریاضی]] که ریاست مجلس را بر عهده داشت، از درگذشت اسفندیار یگانگی اظهار تاسف کرد و برای یادبودش سخنانی گفت. پس از آن حضار و نمایندگان به احترام اسفندیار یگانگی قیام نمودند و یک دقیقه سکوت در مجلس اعلام شد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://ical.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=2379&Itemid=14 |عنوان =مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ۲۳-جلسه ۶۶ | ناشر =کتابخانه، موزه و مرکز اسناد جمهوری اسلامی |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۱۶ مارس ۲۰۱۵}}</ref>
در جلسه ۶۶ [[مجلس شورای ملی]] که روز ۱۴ مهرماه همان سال برگزار شد، [[عبدالله ریاضی]] که ریاست مجلس را بر عهده داشت، از درگذشت اسفندیار یگانگی اظهار تاسف کرد و برای یادبودش سخنانی گفت. پس از آن حضار و نمایندگان به احترام اسفندیار یگانگی قیام نمودند و یک دقیقه سکوت در مجلس اعلام شد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی = http://ical.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=2379&Itemid=14 |عنوان = مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ۲۳-جلسه ۶۶ |ناشر = کتابخانه، موزه و مرکز اسناد جمهوری اسلامی |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۱۶ مارس ۲۰۱۵ |archive-date = ۱۱ آوریل ۲۰۱۵ |archive-url = https://web.archive.org/web/20150411061928/http://www.ical.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=2379&Itemid=14 |url-status = dead }}</ref>


[[توران شهریاری]] شاعره معاصر سروده‌ای به یاد او و به مناسبت درگذشتش سروده‌است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده=شهریاری، توران |نشانی=http://tooran.ir/soroodeha/divan/240.html |عنوان=بیاد شادروان دکتر اسفندیار یگانگی |ناشر=تارنمای توران شهریاری |تاریخ= |تاریخ بازبینی= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141231142942/http://tooran.ir/soroodeha/divan/240.html |archivedate=۳۱ دسامبر ۲۰۱۴ |dead-url=yes }}</ref>
[[توران شهریاری]]، شاعر معاصر، شعری به یاد او و به مناسبت درگذشتش سروده‌است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده=شهریاری، توران |نشانی=http://tooran.ir/soroodeha/divan/240.html |عنوان=بیاد شادروان دکتر اسفندیار یگانگی |ناشر=تارنمای توران شهریاری |تاریخ= |تاریخ بازبینی= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141231142942/http://tooran.ir/soroodeha/divan/240.html |archivedate=۳۱ دسامبر ۲۰۱۴ |dead-url=yes }}</ref>


== همایش سپاس داری از اندیشه‌های تأثیر گذار ==
== همایش سپاس داری از اندیشه‌های تأثیر گذار ==
در تاریخ ۶ اسفند ۱۳۸۹، همایشی با عنوان سپاسداری از اندیشه‌های تأثیرگذار زرتشتی در جشنگاه خسروی با کوشش گروه پویندگان اشا برگزار شد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.berasad.com/fa/content/view/6856/ |عنوان =نخستین دوره همایش سپاس گذاری از اندیشه‌های تأثیر گذار برگزار شد | ناشر =برساد-تارنمای خبری تحلیلی زرتشتیان |تاریخ = ۷ اسفند ۱۳۸۹|تاریخ بازدید = ۲۸ فوریه ۲۰۱۵}}</ref> این همایش که به منظور قدردانی از [[کیخسرو شاهرخ]]، [[فرنگیس یگانگی]]، اسفندیار یگانگی و [[اردشیر یگانگی]] برگزار شد دارای بخش‌های متنوعی بود و در آن آقایان [[کامبیز یگانگی]] و تموچین شاهرخ به عنوان نوه‌های [[کیخسرو شاهرخ]] حضور داشتند و در مورد خانواده یگانگی و تأثیرگذاری [[کیخسرو شاهرخ]] گفتگو کردند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://hamazoor.ir/persian/index.php?option=com_content&task=view&id=3329 |عنوان =آیین همازوری و سپاس از اندیشه‌های تأثیرگذار زرتشتی| ناشر =همازور-تارنمای خبری زرتشتیان |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۸ فوریه ۲۰۱۵}}</ref>
در تاریخ ۶ اسفند ۱۳۸۹، همایشی با عنوان سپاسداری از اندیشه‌های تأثیرگذار زرتشتی در جشنگاه خسروی با کوشش گروه پویندگان اشا برگزار شد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.berasad.com/fa/content/view/6856/|عنوان = نخستین دوره همایش سپاس گذاری از اندیشه‌های تأثیر گذار برگزار شد|ناشر = برساد-تارنمای خبری تحلیلی زرتشتیان|تاریخ = ۷ اسفند ۱۳۸۹|تاریخ بازدید = ۲۸ فوریه ۲۰۱۵|archive-date = ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۵|archive-url = https://web.archive.org/web/20150923183928/http://www.berasad.com/fa/content/view/6856/|url-status = dead}}</ref> این همایش که به منظور قدردانی از [[کیخسرو شاهرخ]]، [[فرنگیس یگانگی]]، اسفندیار یگانگی و [[اردشیر یگانگی]] برگزار شد دارای بخش‌های متنوعی بود و در آن آقایان [[کامبیز یگانگی]] و تموچین شاهرخ به عنوان نوه‌های [[کیخسرو شاهرخ]] حضور داشتند و در مورد خانواده یگانگی و تأثیرگذاری [[کیخسرو شاهرخ]] گفتگو کردند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی =http://hamazoor.ir/persian/index.php?option=com_content&task=view&id=3329 |عنوان =آیین همازوری و سپاس از اندیشه‌های تأثیرگذار زرتشتی |ناشر =همازور-تارنمای خبری زرتشتیان |تاریخ = |تاریخ بازدید =۲۸ فوریه ۲۰۱۵ |archive-date =۲۸ سپتامبر ۲۰۲۰ |archive-url =https://web.archive.org/web/20200928092036/http://hamazoor.ir/persian/index.php?option=com_content&task=view&id=3329 |url-status =dead }}</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
* [[قنات]]
* [[آبیاری]]
* [[آبیاری]]
* [[چاه عمیق]]
* [[چاه عمیق]]
خط ۱۱۷: خط ۱۱۷:
== منابع ==
== منابع ==
{{چندستونه|ستون‌ها=۲}}
{{چندستونه|ستون‌ها=۲}}
* [http://www.icnc.ir/index.aspx?pid=966&metadataID=502dc1a4-9498-4cd5-a30e-901dff6bdaa8 پایگاه کنسرسیوم محتوای ملی]
* [http://www.icnc.ir/index.aspx?pid=966&metadataID=502dc1a4-9498-4cd5-a30e-901dff6bdaa8 پایگاه کنسرسیوم محتوای ملی] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141231143333/http://www.icnc.ir/index.aspx?pid=966&metadataID=502dc1a4-9498-4cd5-a30e-901dff6bdaa8 |date=31 دسامبر 2014 }}
* [http://www.22bahman.ir/ContentDetails/pageid/153/ctl/view/mid/364/Id/N-89873/language/fa-IR/Default.aspx پایگاه اطلاع‌رسانی انقلاب اسلامی]{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot }}
* [http://www.22bahman.ir/ContentDetails/pageid/153/ctl/view/mid/364/Id/N-89873/language/fa-IR/Default.aspx پایگاه اطلاع‌رسانی انقلاب اسلامی]{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot }}
* [http://www.ical.ir/index.php?option=com_mashrooh&view=session&id=24147&page=254766&Itemid=38 کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی]
* [http://www.ical.ir/index.php?option=com_mashrooh&view=session&id=24147&page=254766&Itemid=38 کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی]

نسخهٔ ‏۱۱ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۴۱

اسفندیار یگانگی
بنیانگذار آبیاری نوین در ایران
نماینده زرتشتیان در مجلس شورای ملی
پس ازرستم گیو
پیش ازبوذرجمهر مهر
اطلاعات شخصی
زاده۱۲۸۷ خورشیدی
یزد،
درگذشته۲ مهرماه ۱۳۵۱
روچستر، مینه‌سوتا، آمریکا
ملیتایرانی
همسر(ان)مروارید زرتشتی
فرزندانرستم و بهرام یگانگی
محل تحصیلدکترای اقتصاد
پیشهسیاست‌مدار
خویشاوندان سرشناساردشیر یگانگی (برادر)
کامبیز یگانگی (برادر زاده)
فرنگیس یگانگی (زن برادر)
فعالیت‌هاحفر اولین چاه عمیق ایران و بیش از ۲۵۰۰ حلقه چاه عمیق در کشور
تاسیس درمانگاه یگانگی
تاسیس کنکاش یگانگی
تاسیس شرکت بوتان به همراه محمود و محسن خلیلی

اسفندیار یگانگی مشهور به دکتر اسفندیار یگانگی (۱۲۸۷، یزد – ۲ مهر ۱۳۵۱، مینه سوتا) بنیانگذار آبیاری نوین در ایران بود.[۱][۲][۳][۴] او مؤسس شرکت آبیاری سرتاسری ایران است[۵] و طی ۲۷ سال، بیش از ۲۵۰۰ حلقه چاه عمیق در سراسر ایران حفر نموده‌است.[۶]

اسفندیار یگانگی پس از رستم گیو، به مدت ۴ دوره پی در پی یعنی از دوره بیستم تا دوره بیست وسوم، نماینده ایرانیان زرتشتی در مجلس شورای ملی بود.[۷]

او نخستین فرد ایرانی بود که با مطرح کردن لایحه‌ای در مجلس شورای ملی، کارگاه‌های تعمیر کشتی و سکوهای حفاری نفت رادر بندر بوشهر احداث کرد.[۸]

اسفندیار یگانگی مبتکر صنعت نفت و گاز بود و به همراه محسن و محمود خلیلی در تاریخ ۱۸ مرداد ۱۳۳۲، شرکت بوتان را جهت توزیع گاز مایع به خانه‌ها تأسیس کردند.[۹]

او نخستین فرد ایرانی بود که برآوردهای آماری را با استفاده از روشهای جدید علمی ارائه کرد. او در سال ۱۳۱۳، سری زمانی شاخص قیمت عمده فروشی را برای سال‌های ۱۲۹۲ تا ۱۳۱۲ برآورد نمود.[۱۰][۱۱]

زندگی

اسفندیار یگانگی در سال ۱۲۸۷ خورشیدی در شهر یزد به دنیا آمد. پدرش، بهرام، از تاجران موفق بود و مادرش مروارید نام داشت. او دو بردار بنامهای اردشیر و جمشید و دو خواهر بنامهای فرنگیس و مهربانو داشت.

تحصیلات ابتدایی را در مدرسه دینیاری یزد به پایان رساند و پس از آن راهی تهران شد تا تحصیلات خود را در دبیرستان کالج آمریکاییها ادامه دهد. پس از دریافت دیپلم جهت ادامه تحصیل رهسپار دانشگاه کلمبیا در شهر نیویورک آمریکا گشت و در رشته اقتصاد مشغول به تحصیل و با مدرک دکترا از آن فارغ‌التحصیل شد. موضوع پایان‌نامه دکترای او «تاریخ پولی و بانکی ایران»[۱۲] بود. بلافاصله پس از اتمام تحصیلات به ایران بازگشت و در دانشگاه افسری، به خدمت سربازی و تدریس پرداخت. وی در سال ۱۳۱۹ با مروارید زرتشتی ازدواج کرد و دارای دو پسر به نام‌های رستم و بهرام است.[۶]

بنیانگذاری آبیاری نوین در ایران

او در زمان تحصیلش در سفری که به ایالت کلرادوی آمریکا داشت، متوجه شد که روش‌های استفاده شده برای آبیاری مزارع در آنجا، با روش‌های سنتی آبیاری که آن زمان در ایران انجام می‌شد کاملاً متفاوت است؛ و به جای تکیه بر بارش باران و استفاده از قنات‌ها، از روش‌های سیستماتیک نوین و حفر چاه‌های عمیق برای آبیاری مزارع استفاده می‌کنند. همین موضوع انگیزه‌ای شد تا او برای پیشرفت کشاورزی مزارع و باغات ایران تکنیک آبیاری نوین را به ایران بیاورد. او در خرداد ماه سال ۱۳۲۳ با کمک یکی از مهندسین آمریکایی به نام «جک ریشارد» که قبلاً تجربه حفر چاه عمیق در همدان را داشت، اولین چاه عمیق کشاورزی ایران را حفر کرد.[۱۳] یکی دیگر از نخستین چاه‌های عمیقی که توسط یگانگی حفر شد، چاه عمیقی است که در آرامگاه زرتشتیان تهران (قصر فیروزه) قرار دارد و تا به امروز از آن بهره‌برداری می‌شود.[۶]

اگر چاهی به آب مناسب نمی‌رسید هزینه‌ای دریافت نمی‌کرد و برای نیازمندان به رایگان چاه حفر می‌کرد.[۷]

چاه‌های عمیق شیراز

شیراز، اولین شهر ایران بود که از شبکه آب لوله‌کشی مدرن بهره‌مند شد.[۱۴] در ابتدا آب تصفیه‌خانه این شهر تنها از دو رشته قنات تأمین می‌شد ولی پس از مطالعاتی که مهندسین مشاور انگلیسی انجام دادند مشخص شد که آب قنات‌ها کافی نبوده و آلوده هستند و نیاز به حفر چاه‌های عمیق است؛[۱۵] بنابراین برای تأمین آب کافی و سالم، چاه‌های عمیقی توسط آبیاری یگانگی حفر شد و با تأمین آب مورد نیاز تصفیه‌خانه، دستگاه آب شیراز افتتاح شد.[۱۶]

چاه عمیق مسجد قم

هنگامی که آیت‌الله بروجردی قصد داشت در شهر قم، مسجدی بسازد، برای حفر چاه آب آن به اسفندیار یگانگی مراجعه کرد؛ یگانگی پس از اتمام کار و تأمین آب مسجد، هیچ‌گونه وجهی بابت دستمزد انجام کار دریافت نکرد و آن را به رایگان انجام داد که موجب خشنودی و تحسین بروجردی و مردم قم شد،[۱۷] به‌طوری‌که در نماز جمعه قم از اسفندیار یگانگی قدردانی شد.[۶]

چاه‌های عمیق بویین زهرا

در زمین‌لرزه بویین زهرا که در سال ۱۳۴۱ اتفاق افتاد، اسفندیار یگانگی به رایگان برای زلزله‌زدگان چاه عمیق حفر کرد.[۱۸]

تأسیس درمانگاه یگانگی

درمانگاه یگانگی

اسفندیار یگانگی در ۷ خرداد ۱۳۳۹ بر روی زمینی که متعلق به انجمن زرتشتیان تهران بود، درمانگاه خیریه‌ای به نام پدرش (بهرام اردشیر یگانگی) بنا کرد و آن را وقف کرد. این درمانگاه در خیابان جمهوری کوچه کیخسرو شاهرخ قرار دارد[۱۹] و ساختمان آن علاوه بر درمانگاه دارای دو طبقه دیگر نیر هست.[۲۰]

دبیرخانه انجمن زرتشتیان تهران تا پیش از آن‌که در سال ۱۳۸۷ به محل جدید منتقل شود، در طبقه فوقانی این درمانگاه قرار داشت.[۲۱]

این درمانگاه پس از انجام عملیات بازسازی در ۱۶ اردیبهشت ۱۳۸۷ بازگشایی شد.[۲۲]

همایش‌های کنکاش یگانگی

یکی دیگر از خدماتی که اسفندیار یگانگی به جامعه زرتشتیان ارائه کرد، برگزاری همایش‌هایی با عنوان «کنکاش یگانگی» است؛ اولین جلسه این همایش‌ها در تاریخ ۱۸ آبان ۱۳۳۶ با حضور اسفندیار یگانگی در تالار انجمن زرتشتیان تهران تشکیل شد. برگزاری این همایش با گذشت بیش ار ۵۰ سال همچنان ادامه دارد. در این برنامه، شرکت‌کنندگان، به رایزنی و هم‌اندیشی پیرامون مسائل مختلف جامعه زرتشتی می‌پردازند و برای حل آن‌ها راهکارهای مؤثر پیدا می‌کنند.[۶][۷]

دیگر کارهای انجام شده

  • در سال ۱۳۳۳، نیایشگاهی به نام مادرش (مروارید یگانگی) در شهر شیراز ساخت.
  • در «پذیرشگاه باستانی» شهر زاهدان، تالاری به نام خواهرش (بانو یگانگی) برای برگزاری مراسم اجتماعی و دینی ساخت.[۷]
  • او همچنین با کمک مالی به هنرمندان از آن‌ها حمایت می‌کرد.[۲۳]

مرگ

اسفندیار یگانگی در ۲ مهر ۱۳۵۱ خورشیدی بر اثر بیماری دیابت در مایو کلینیک، ایالت مینه‌سوتا آمریکا درگذشت. وی در این هنگام ۶۴ سال داشت و پس از مرگ به ایران آورده شد تا در آرامگاه زرتشتیان تهران به خاک سپرده شود.

در جلسه ۶۶ مجلس شورای ملی که روز ۱۴ مهرماه همان سال برگزار شد، عبدالله ریاضی که ریاست مجلس را بر عهده داشت، از درگذشت اسفندیار یگانگی اظهار تاسف کرد و برای یادبودش سخنانی گفت. پس از آن حضار و نمایندگان به احترام اسفندیار یگانگی قیام نمودند و یک دقیقه سکوت در مجلس اعلام شد.[۲۴]

توران شهریاری، شاعر معاصر، شعری به یاد او و به مناسبت درگذشتش سروده‌است.[۲۵]

همایش سپاس داری از اندیشه‌های تأثیر گذار

در تاریخ ۶ اسفند ۱۳۸۹، همایشی با عنوان سپاسداری از اندیشه‌های تأثیرگذار زرتشتی در جشنگاه خسروی با کوشش گروه پویندگان اشا برگزار شد.[۲۶] این همایش که به منظور قدردانی از کیخسرو شاهرخ، فرنگیس یگانگی، اسفندیار یگانگی و اردشیر یگانگی برگزار شد دارای بخش‌های متنوعی بود و در آن آقایان کامبیز یگانگی و تموچین شاهرخ به عنوان نوه‌های کیخسرو شاهرخ حضور داشتند و در مورد خانواده یگانگی و تأثیرگذاری کیخسرو شاهرخ گفتگو کردند.[۲۷]

جستارهای وابسته

پانویس

  1. «پایگاه ملی داده‌های علوم زمین کشور». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۴.
  2. تارنمای انجمن زرتشتیان تهران. «خاطره یک روستایی از دکتر اسفندیار یگانگی». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۴.
  3. انجمن پسته ایران (۱۹ اسفند ۱۳۹۱). «نگاهی به سیر تحول در بهره‌برداری از آبهای زیرزمینی ایران».
  4. مستوفی، حسن علی (۱ فروردین ۱۳۴۳). «آبهای زیرزمینی و بهره‌برداری از آن‌ها برای کشاورزی: صنعت و آب مشروب شهرها و دهات». مجله بورس.
  5. «مشخصات شرکت آبیاری سراسری ایران». کتاب اول. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۶.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ ۶٫۴ مهرفر، خسرو اسفندیار (تابستان ۱۳۹۳(صفحات ۶ الی ۱۰)). «اسفندیار بهرام یگانگی» (PDF). نشریه چهره نما. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ ۷٫۳ «دکتر اسفندیار یگانگی چهارمین نمایندهٔ زرتشتیان در مجلس شورای ملی». مرداد-تارنمای خبری زرتشتیان. ۶ اسفند ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۴.
  8. «مذاکرات مجلس شورای ملی-دوره ۲۲- جلسه ۲۱۵». کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای ملی. ۱۵ آذر ۱۳۴۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۴.
  9. حسین پور، مریم. «روایتی از زندگی محمود خلیلی پدر صنعت گاز ایران». تاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۴.
  10. خاوری نژاد، ابوالفضل (شماره ۱۳۳- پاییز ۹۰). «ارتباط علم اقتصاد و آمار در ایران» (PDF). فصل نامه تازه‌های اقتصاد. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  11. خاوری نژاد، ابوالفضل (۱۳۸۸). برآورد تولید ناخالص داخلی ایران(۱۳۱۴–۱۲۸۵). پژوهشکده پولی و بانکی.
  12. Yeganegi,Esfandiar (۱۹۳۴). «Recent financial and monetary history of Persia». Stanford University Libraries. دریافت‌شده در ۷ فوریه ۲۰۱۵.
  13. یادنامه برای بزرگداشت شادروان دکتر اسفندیار یگانگی، انتشارات فروهر، مهرماه ۱۳۵۱ تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  14. Mohammad Namazi
  15. «تاریخچه شرکت آب وفاضلاب شیراز». شرکت آبفای شیراز. ۱۹ مهر ۱۳۹۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۵.
  16. «دکتر اسفندیار یگانگی». تارنمای فرهنگی یتااهو. ۱۴ اردیبهشت ۱۳۸۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ دسامبر ۲۰۱۴.
  17. مرتضی رسولی (زمستان۸۲-صفحه۱۵۸). «گفتگو و خاطرات: زرتشتیان معاصر ایران». فصلنامه تاریخ معاصر ایران. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  18. «وقتی یک زردشتی چاه آب مسجد اعظم قم را ایجاد کرد و پول نگرفت». روزنامه عصر ایران. ۱۹ مرداد ۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۱۱ اوت ۲۰۱۸.
  19. «نشانی درمانگاه خیریه یگانگی». تارنمای شفاجو. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ ژانویه ۲۰۱۵.
  20. میترا دهموبد (سال ١٣٩١). «از قلمستان مشیرالدوله تا محلهٔ زرتشتیان». ویژه‌نامه زرتشتیان شماره ٢٤. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۴. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  21. کامبیز رستمی (۱ مرداد ۱۳۸۷). «نخستین نشست انجمن تهران در محل دبیرخانه جدید». تارنمای برساد. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۴.
  22. «پذیرش بیمار در درمانگاه یگانگی آغاز شد». همازور، تارنمای خبری تحلیلی زرتشتیان. اردیبهشت ۱۳۸۷.[پیوند مرده]
  23. مطهر، سید مسعود (۱/۰۸/۹۳). «مفاخر شوشتر». وب سایت رسمی و شجره نامه خاندان سادات قیری. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  24. «مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ۲۳-جلسه ۶۶». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد جمهوری اسلامی. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ آوریل ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱۶ مارس ۲۰۱۵.
  25. شهریاری، توران. «بیاد شادروان دکتر اسفندیار یگانگی». تارنمای توران شهریاری. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۴.
  26. «نخستین دوره همایش سپاس گذاری از اندیشه‌های تأثیر گذار برگزار شد». برساد-تارنمای خبری تحلیلی زرتشتیان. ۷ اسفند ۱۳۸۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۸ فوریه ۲۰۱۵.
  27. «آیین همازوری و سپاس از اندیشه‌های تأثیرگذار زرتشتی». همازور-تارنمای خبری زرتشتیان. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۸ فوریه ۲۰۱۵.

منابع