شهاب ۳: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
نجات ۱ منبع و علامت‌زدن ۰ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0.9.5 |
||
| (۳۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱۹ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه جنگ‌افزار |
{{جعبه جنگ‌افزار |
||
|نام=موشک شهاب |
|نام=موشک شهاب ۳ |
||
|لوگو= |
|لوگو= |
||
|تصویر= پرونده:Shahab- |
|تصویر= پرونده:Shahab-1 Missile by YPA.IR 02 (cropped).jpg |
||
|اندازه_تصویر= |
|اندازه_تصویر= |
||
|عنوان= |
|||
| ⚫ | |||
|خاستگاه= [[ایران]] |
|خاستگاه= [[ایران]] |
||
|نوع= [[موشک بالستیک میان‌برد]] |
|نوع= [[موشک بالستیک میان‌برد]] |
||
<!-- انتخاب نوع --> |
<!-- انتخاب نوع --> |
||
|مواد منفجره است= |
|مواد منفجره است= |
||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
|است UK= |
|است UK= |
||
<!-- تاریخچه خدمت --> |
<!-- تاریخچه خدمت --> |
||
|خدمت= |
|خدمت= از ۲۰۰۳ تاکنون |
||
|استفاده شده توسط= |
|استفاده شده توسط= |
||
|جنگ‌ها= |
|جنگ‌ها= |
||
<!-- تاریخ تولید --> |
<!-- تاریخ تولید --> |
||
|طراح= |
|طراح= |
||
|تاریخ طراحی= |
|تاریخ طراحی=۱۹۹۷ تا ۲۰۰۳ |
||
|سازنده=[[سازمان صنایع دفاع جمهوری اسلامی ایران|سازمان صنایع دفاعی ایران]]، [[سازمان فضایی ایران]] |
|||
|سازنده= |
|||
|قیمت واحد= |
|قیمت واحد= |
||
|تاریخ تولید= |
|تاریخ تولید= |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
|برچسب خصوصیات= |
|برچسب خصوصیات= |
||
|وزن= |
|وزن= |
||
|طول= |
|طول=حدود ۱۶ متر |
||
|طول قسمت= |
|طول قسمت= |
||
|پهنا= |
|پهنا= |
||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
|تسلیحات اولیه= |
|تسلیحات اولیه= |
||
|تسلیحات ثانویه = |
|تسلیحات ثانویه = |
||
|موتور= [[موشک سوخت مایع]]<ref>[https://fas.org/nuke/guide/iran/missile/shahab-3.htm Shahab-3 / Zelzal-3] fas.org</ref> |
|||
|موتور= مایع و جامد (برای مدل‌های ساخته‌شده بعد از ۲۰۰۶) |
|||
|قدرت موتور= |
|قدرت موتور= |
||
|نسبت قدرت/وزن= |
|نسبت قدرت/وزن= |
||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
|ترافیک هوایی= |
|ترافیک هوایی= |
||
|ظرفیت سوخت= |
|ظرفیت سوخت= |
||
|برد پرتابه= {{convert|1000|km|mi|abbr=on}}<ref>{{Cite web|url=https://missilethreat.csis.org/missile/shahab-3/|title=Shahab-3}} (در نسخه‌های ابتدایی)</ref>-{{convert|2000|km|mi|abbr=on}}<ref>https://www.nasic.af.mil/LinkClick.aspx?fileticket=F2VLcKSmCTE%3d&portalid=19</ref> (در نسخه‌های جدید)<ref>{{Cite web|url=http://www.jcpa.org/brief/brief005-26.htm|title=The Global Range of Iran's Ballistic Missile Program - Uzi Rubin|access-date=۲۷ فوریه ۲۰۲۲|archive-date=۲۷ فوریه ۲۰۲۲|archive-url=https://web.archive.org/web/20220227003801/https://www.jcpa.org/brief/brief005-26.htm|url-status=dead}}</ref> |
|||
|برد پرتابه= ۲۱۰۰ کیلومتر |
|||
|سرعت= ۲٫۴ کیلومتر/ثانیه در ارتفاع ۱۰ تا ۳۰ کیلومتری و حدود ۷ ماخ در فاز پایانی<ref>{{cite journal|last=Wright|first=David C.|author2=Timur Kadyshev |title=An Analysis of the North Korean Nadong Missile|journal=Science & Global Security|date=1994|volume=4|issue=2|pages=129–160|url=http://scienceandglobalsecurity.org/archive/sgs04wright.pdf|access-date=27 February 2014|publisher=Gordon and Breach Science Publishers S.A.|doi=10.1080/08929889408426397|bibcode=1994S&GS....4..129W}}</ref> |
|||
|سرعت= ۵۵۰۰ کیلومتر بر ساعت ٣.١ماخ در فاز نهایی |
|||
|هدایت= |
|هدایت=اینرسیایی |
||
|هدایت استیرینگ= |
|هدایت استیرینگ= |
||
<!-- فقط موشک --> |
<!-- فقط موشک --> |
||
|طول بال= |
|طول بال= |
||
|جلوبرنده= |
|جلوبرنده= |
||
|سقف پرواز=۴۰۰ کیلومتر<ref>{{cite web|last=Toukan|first=Abdullah|title=GCC – Iran: Operational Analysis of Air, SAM and TBM Forces|url=http://csis.org/files/publication/090819_GCC_Iran_AirPower.pdf|publisher=[[Center for Strategic & International Studies]]|access-date=27 February 2014|author2=Anthony H. Cordesman|archive-date=۴ مارس ۲۰۱۶|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304075055/http://csis.org/files/publication/090819_GCC_Iran_AirPower.pdf|url-status=dead}}</ref> |
|||
|سقف پرواز= |
|||
|ارتفاع= |
|ارتفاع= |
||
|عمق= |
|عمق= |
||
|بالابردن اولیه= |
|بالابردن اولیه= |
||
|دقت=۱۴۰ تا ۱۹۰ متر (متفاوت در نسخه‌های مختلف)<ref>{{Cite web|url=https://missilethreat.csis.org/missile/shahab-3/|title=Shahab-3}}</ref>{{Failed verification|date=January 2020}} |
|||
|دقت= |
|||
|سکوی پرتاب= |
|سکوی پرتاب= |
||
|حمل و نقل= |
|حمل و نقل= |
||
| ⚫ | |||
}} |
|||
'''شهاب ۳''' یک [[موشک |
'''شهاب ۳''' یک [[موشک بالستیک میان‌برد]] [[موشک با سوخت مایع|سوخت مایع]] بر اساس موشک [[ندونگ|ندونگ-۱]] [[کره شمالی]] است که در [[ایران]] تولید می‌شود.<ref name="proliferation">{{cite book|author=U.S. Department of Defense|title=Proliferation: Threat and Response|year=2001|publisher=DIANE Publishing|pages=38|isbn=1-4289-8085-7}}</ref><ref>[http://www.b14643.de/Spacerockets/Specials/Nodong/index.htm The North-Korean/Iranian Nodong-Shahab missile family] b14643.de</ref> نخستین نسخهٔ شهاب ۳ در تابستان سال ۲۰۰۳ وارد خدمت رسمی در [[نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران|نیروهای مسلح ایران]] شد. برد این موشک با [[کلاهک جنگی]] ۱۲۰۰ کیلویی تا ۱۳۰۰ کیلومتر، با کلاهک ۱ تنی تا ۱۵۰۰ کیلومتر و با کلاهک ۸۰۰ کیلویی تا ۲۱۰۰ کیلومتر اعلام شده‌است. تا پایان دهه ۲۰۰۰ این موشک مهم‌ترین اهرم فشار ایران برای دفاع از خود در برابر حملات احتمالی [[اسرائیل]] بود.<ref>[http://www.acig.org/artman/publish/article_396.shtml Shahab 3: an Advanced IRBM] Pedro B. D. & Tom Cooper, Air Combat Information Group, Dec 18, 2003</ref> این موشک، توسط گروه صنعتی صنام، یکی از زیرمجموعه‌های [[سازمان صنایع دفاع جمهوری اسلامی ایران|صنایع دفاعی ایران]] توسعه یافته‌است.<ref>{{cite news|work=The Washington Times|author=Gertz, William|date=1997-05-22|title=Russia disregards pledge to curb Iranian missile output; Tehran, Moscow sign pacts for additional support}}</ref> بر پایهٔ برآورد واحد اطلاعاتی [[نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا|نیروی هوایی ایالات متحده]]، تا ژوئن ۲۰۱۷، کمتر از ۵۰ [[سکوی پرتاب]] این موشک، وارد خدمت عملیاتی شده‌است.<ref name="nasic-20170601">{{cite report|page=25|url=http://www.nasic.af.mil/LinkClick.aspx?fileticket=F2VLcKSmCTE%3d&portalid=19|title=Ballistic and Cruise Missile Threat|id=NASIC-1031-0985-17|publisher=Defense Intelligence Ballistic Missile Analysis Committee|date=June 2017|access-date=16 July 2017}}</ref> بر پایهٔ بررسی [[آژانس بین‌المللی انرژی اتمی]]، احتمال دارد که جمهوری اسلامی در اوایل دهه ۲۰۰۰، انواعی از سیستم‌های مختلف فیوز، تسلیح و شلیک را بررسی کرده باشد تا شهاب ۳ را قادر به حمل [[جنگ‌افزار هسته‌ای|کلاهک هسته‌ای]] کند.<ref>{{Cite web|url=https://missilethreat.csis.org/missile/shahab-3/|title=Shahab-3}}</ref> |
||
== پیشینه == |
== پیشینه == |
||
موشک شهاب ۳ از سال ۲۰۰۲ تاکنون به‌طور رسمی ساخته می‌شود. این موشک یک [[موشک بالستیک میان‌برد|موشک میان برد بالستیک]] است که در |
موشک شهاب ۳ از سال ۲۰۰۲ تاکنون به‌طور رسمی ساخته می‌شود. این موشک یک [[موشک بالستیک میان‌برد|موشک میان برد بالستیک]] است که در نسخه‌های ابتدایی، ۱۳۰۰ کیلومتر برد داشت که در نسخه‌های بهینه‌سازی شدهٔ بعدی، بُرد آن به ۲۱۰۰ کیلومتر رسید. آزمایش‌های این موشک از سال ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۲ ادامه داشت و سرانجام در تیرماه سال ۱۳۸۲ رسماً به آمار موشک‌های ایرانی افزوده شد. این موشک از [[موشک سوخت مایع|سوخت مایع]] برای تهیه [[پیش‌رانش|نیروی پیشران]] استفاده می‌کند. این موشک برای نخستین بار در [[میدان آزادی]] و در [[هفته دفاع مقدس]] سال ۱۳۷۷ به نمایش همگان درآمد. این موشک امروزه عملیاتی است ولی از [[خط تولید]] خارج شده‌است. |
||
=== آزمایش‌ها === |
|||
ایران حداقل ۶ آزمایش پرتاب شهاب ۳ را انجام داده‌است. در نخستین مورد، در ژوئیه ۱۹۹۸، گزارش شد که این موشک در بخش دوم پرواز خود در هوا منفجر شده‌است. دومین آزمایش، به‌طور موفقیت‌آمیز در ژوئیه ۲۰۰۰ انجام شد.<ref name="proliferation2">{{cite book|author=U.S. Department of Defense|title=Proliferation: Threat and Response|year=2001|url=https://fas.org/irp/threat/prolif00.pdf|publisher=DIANE Publishing|pages=38|isbn=1-4289-8085-7}}</ref> در سپتامبر ۲۰۰۰، ایران آزمایش سوم این موشک را انجام داد که طبق گزارش‌ها، این موشک نیز بلافاصله پس از پرتاب، منفجر شد. ایران در ماه‌های مه و ژوئیهٔ ۲۰۰۲ آزمایش‌های موفقیت‌آمیز دیگری را انجام داد. سخنگوی [[وزارت امور خارجه (ایران)|وزارت امور خارجه ایران]] در ۷ ژوئیه ۲۰۰۳ گفت که ایران آزمایش نهایی شهاب ۳ را «چند هفته پیش» انجام داده‌است که «آزمایش نهایی پیش از تحویل موشک به نیروهای مسلح ایران بوده‌است».<ref>{{cite news|work=New York Times|url=https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9901E6DF153DF93BA35754C0A9659C8B63&sec=&spon=|title=Iran confirms test of missile that is able to hit Israel|access-date=2008-07-09|date=2003-07-08}}</ref> بر پایهٔ گزارش ''[[نیویورک تایمز]]،'' در ۹ نوامبر ۲۰۰۴، [[علی شمخانی]]، وزیر دفاع وقت ایران گفته‌است که ایران می‌تواند این موشک را به [[تولید انبوه]] برساند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Jane's Missiles and Rockets|نشانی=http://www.janes.com/extract/jmr2001/jmr00472.html|وبگاه=web.archive.org|تاریخ=2008-08-04|بازبینی=2022-02-26|archive-date=۴ اوت ۲۰۰۸|archive-url=https://web.archive.org/web/20080804152108/http://www.janes.com/extract/jmr2001/jmr00472.html|url-status=bot: unknown}}</ref> در ۹ ژوئیه ۲۰۰۸، ایران بار دیگر نسخه‌ای از شهاب ۳ را شلیک کرد. به گفتهٔ مقامات جمهوری اسلامی، برد آن موشک، ۲۰۱۰ کیلومتر است و به یک کلاهک متعارف یک تُنی مجهز است. این آزمایش در نزدیکی [[تنگه هرمز]] انجام شد. یک وب‌سایت نظامی مستقل، این پرتاب را [[تجزیه و تحلیل]] کرد و به این نتیجه رسید که ادعاهای ایران مبنی بر آزمایش نسخه‌ای ارتقایافته از شهاب ۳ بی‌اساس است.<ref>{{cite web|last=Hess|first=Pamela|title=Official: Iran missile tests used 'old equipment'|url=http://ap.google.com/article/ALeqM5ik14cCceJS05D5D5LtCvk7HqoY3QD91S0T3O0|publisher=[[The AP]]|access-date=27 February 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20080715041722/http://ap.google.com/article/ALeqM5ik14cCceJS05D5D5LtCvk7HqoY3QD91S0T3O0|archive-date=15 July 2008|date=12 July 2008|url-status=dead|df=dmy-all}}</ref> نشریهٔ [[هاآرتس]] نیز با تحلیل تصاویر منتشرشده از آزمایش‌ها، گزارش داد که «جمهوری اسلامی ظاهراً تصاویر شلیک‌های آزمایشی را اصلاح کرده و در توانایی‌های تسلیحاتی خود [[اغراق]] کرده‌است و برای پوشاندن پرتاب ناموفق یکی از موشک‌ها، تصویر یک موشک دیگر را به تصویر مربوطه، افزوده‌است.<ref>{{cite news|url=http://www.haaretz.com/hasen/spages/1000992.html|title=Did Iran doctor an image of its missile test launch?|date=2008-07-11|work=[[Haaretz]]|publisher=[[Agence France-Presse]]|access-date=2008-07-11}}</ref> |
|||
== ویژگی‌ها == |
== ویژگی‌ها == |
||
[[پرونده:Shahab-3 Range.jpg|بندانگشتی|250px|موشک '''شهاب ۳''' ایران ۲۱۰۰ کیلومتر برد دارد.<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2008/07/080709_s-iranian-missile.shtml BBCPersian.com | ایران | آزمایش موشک جدید با برد 'دوهزار کیلومتر' در ایران<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>]] |
[[پرونده:Shahab-3 Range.jpg|بندانگشتی|250px|موشک '''شهاب ۳''' ایران ۲۱۰۰ کیلومتر برد دارد.<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2008/07/080709_s-iranian-missile.shtml BBCPersian.com | ایران | آزمایش موشک جدید با برد 'دوهزار کیلومتر' در ایران<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>]] |
||
وزن این موشک ۱۶ |
وزن این موشک حدود ۱۶ تن، قطر آن ۱٫۳ متر و طول آن حدود ۱۷ متر است و می‌تواند [[کلاهک جنگی|کلاهکی]] به وزن ۱۰۰۰ کیلوگرم را تا مسافت ۱۳۰۰ تا ۱۵۰۰ کیلومتر حمل کند. در نمونهٔ جدید این موشک که در [[رزمایش پیامبراعظم ۳]] در سال ۱۳۸۷ آزمایش شد، برد این موشک به ۲۰۰۰ کیلومتر ارتقاء یافته‌است.<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2008/07/080708_an-sepah-wargames.shtml مانور هوایی-دریایی سپاه پاسداران در خلیج فارس] (''[[بی‌بی‌سی فارسی]]'')</ref> موتور موشک شهاب۳، ۲۶۷۶۰ کیلوگرم نیروی [[رانش]] تولید می‌کند که برای طی مسافت ۲۰۰۰ کیلومتر کافی است. اگر بخواهند برد آن بیشتر شود، از کلاهک‌های کم وزن‌تر استفاده می‌کنند و به همین دلیل، وزن کلاهک‌های از ۷۶۰ تا ۱۱۵۸ کیلوگرم متفاوت است. |
||
* |
* نوع: [[موشک بالستیک میان‌برد]] |
||
* سازنده: سازمان |
* سازنده: [[سازمان صنایع دفاع جمهوری اسلامی ایران|سازمان صنایع دفاعی ایران]]، [[سازمان فضایی ایران]] |
||
* طول: ۱۶٫۵۸ متر |
* طول: ۱۶٫۵۸ متر |
||
* وزن: ۱۷۸۰ کیلوگرم در مدل اولیه و ۲٫۱۸۰ کیلوگرم در مدل‌های پسین (بعدی) |
* وزن: ۱۷۸۰ کیلوگرم در مدل اولیه و ۲٫۱۸۰ کیلوگرم در مدل‌های پسین (بعدی) |
||
* قطر: ۱٫۳۸ متر |
* قطر: ۱٫۳۸ متر |
||
* برد: ۱۳۰۰ کیلومتر در |
* برد: حدود ۱۳۰۰ کیلومتر در مدل‌های ابتدایی و ۲۰۰۰ کیلومتر در مدل‌های پسین |
||
* موتور: موتور |
* موتور: موتور تک‌مرحله‌ای با [[موشک سوخت مایع|سوخت مایع]] |
||
* وزن پرتاب: |
* وزن پرتاب: ۱۷٬۴۸۰ کیلوگرم |
||
* کلاهک: بین ۷۰۰ تا ۱۲۰۰ کیلوگرم |
* کلاهک: بین ۷۰۰ تا ۱۲۰۰ کیلوگرم |
||
* دقت: |
* دقت: ۱۹۰ متر [[CEP]] |
||
* زمان ساخت: ۱۹۹۷ |
* زمان ساخت: ۱۹۹۷ |
||
[[پرونده:موشک شهاب - راهپیمایی روز قدس 96.jpg|بندانگشتی|راهپیمایی روز |
[[پرونده:موشک شهاب - راهپیمایی روز قدس 96.jpg|بندانگشتی|نمایش شهاب ۳ در راهپیمایی روز قدس، [[تهران]]، (۱۳۹۶)]] |
||
== شهاب ۳-ب == |
== شهاب ۳-ب == |
||
موشک شهاب ۳-ب، |
موشک شهاب ۳-ب، نسخهٔ بهبودیافته نسخه اولیه موشک شهاب ۳ است که دارای بردی در حدود ۲۰۰۰ کیلومتر است. بر اساس ادعای منابع اطلاعاتی غربی، [[سازمان فضایی ایران]] از ابتدای سال [[۲۰۰۸]] میلادی، تولید انبوه موشک شهاب ۳-ب را آغاز کرده‌است. بر اساس گزارش منابع اطلاعاتی غربی، خط تولید شهاب ۳-ب دارای ظرفیت تولید ۷۵ موشک شهاب ۳-ب در سال است.<ref name="ynetnews">[http://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-3636744,00.html Report: Iran manufacturing improved missile] (''[[یدیعوت اخرونوت]]'')</ref> با توجه به برد بالای این نوع موشک، بحث‌هایی در مورد استفاده احتمالی ایران از این موشک علیه [[اسرائیل]] در صورت بروز جنگ، وجود دارد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.janes.com/news/defence/jdw/jdw081211_1_n.shtml| عنوان = Iran accelerates missile production in preparation for possible conflict| تاریخ بازدید = ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۰| نویسنده = By Alon Ben-David| تاریخ =۱۱ دسامبر ۲۰۰۸ | ناشر = وبگاه خبرگزاری janes| صفحه = News Story | زبان = انگلیسی}}</ref> |
||
== کاربران == |
|||
با توجه به برد بالای این نوع موشک بحث‌هایی در مورد استفاده احتمالی ایران از این موشک علیه اسرائیل در صورت بروز جنگ، وجود دارد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.janes.com/news/defence/jdw/jdw081211_1_n.shtml| عنوان = Iran accelerates missile production in preparation for possible conflict| تاریخ بازدید = ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۰| نویسنده = By Alon Ben-David| تاریخ =۱۱ دسامبر ۲۰۰۸ | ناشر = وبگاه خبرگزاری janes| صفحه = News Story | زبان = انگلیسی}}</ref> |
|||
[[File:Shabab-3_operators.png|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Shabab-3_operators.png|بندانگشتی|400x400پیکسل]] |
|||
=== کاربران کنونی === |
|||
==جستار های وابسته== |
|||
* {{Flag|Iran}} |
|||
** [[نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|نیروی هوافضای سپاه پاسداران]] |
|||
== جستارهای وابسته == |
|||
* [[شهاب ۱]] |
* [[شهاب ۱]] |
||
* [[شهاب ۲]] |
* [[شهاب ۲]] |
||
| خط ۱۰۴: | خط ۱۱۲: | ||
== پانویس == |
== پانویس == |
||
{{پانویس}} |
{{پانویس|۲}} |
||
== پیوند به بیرون == |
== پیوند به بیرون == |
||
| خط ۱۱۴: | خط ۱۲۲: | ||
[[رده:جنگ‌افزارهای ایران]] |
[[رده:جنگ‌افزارهای ایران]] |
||
| ⚫ | |||
[[رده:موشک‌های بالستیک برد متوسط]] |
[[رده:موشک‌های بالستیک برد متوسط]] |
||
[[رده:موشک‌های |
[[رده:موشک‌های بالستیک در ایران]] |
||
[[رده:موشک‌های بالستیک]] |
[[رده:موشک‌های بالستیک]] |
||
| ⚫ | |||
[[رده:موشک‌های هدایت‌شونده ایران]] |
[[رده:موشک‌های هدایت‌شونده ایران]] |
||
نسخهٔ کنونی تا ۲۷ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۷:۱۴
| موشک شهاب ۳ | |
|---|---|
 موشک شهاب ۳ در رزمایش پیامبر اعظم ۷ | |
| نوع | موشک بالستیک میان‌برد |
| خاستگاه | ایران |
| تاریخچه خدمت | |
| خدمت | از ۲۰۰۳ تاکنون |
| تاریخچه تولید | |
| تاریخ طراحی | ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۳ |
| سازنده | سازمان صنایع دفاعی ایران، سازمان فضایی ایران |
| ویژگی‌ها | |
| طول | حدود ۱۶ متر |
| قطر | ۱٫۲ متر |
شهاب ۳ یک موشک بالستیک میان‌برد سوخت مایع بر اساس موشک ندونگ-۱ کره شمالی است که در ایران تولید می‌شود.[۸][۹] نخستین نسخهٔ شهاب ۳ در تابستان سال ۲۰۰۳ وارد خدمت رسمی در نیروهای مسلح ایران شد. برد این موشک با کلاهک جنگی ۱۲۰۰ کیلویی تا ۱۳۰۰ کیلومتر، با کلاهک ۱ تنی تا ۱۵۰۰ کیلومتر و با کلاهک ۸۰۰ کیلویی تا ۲۱۰۰ کیلومتر اعلام شده‌است. تا پایان دهه ۲۰۰۰ این موشک مهم‌ترین اهرم فشار ایران برای دفاع از خود در برابر حملات احتمالی اسرائیل بود.[۱۰] این موشک، توسط گروه صنعتی صنام، یکی از زیرمجموعه‌های صنایع دفاعی ایران توسعه یافته‌است.[۱۱] بر پایهٔ برآورد واحد اطلاعاتی نیروی هوایی ایالات متحده، تا ژوئن ۲۰۱۷، کمتر از ۵۰ سکوی پرتاب این موشک، وارد خدمت عملیاتی شده‌است.[۱۲] بر پایهٔ بررسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، احتمال دارد که جمهوری اسلامی در اوایل دهه ۲۰۰۰، انواعی از سیستم‌های مختلف فیوز، تسلیح و شلیک را بررسی کرده باشد تا شهاب ۳ را قادر به حمل کلاهک هسته‌ای کند.[۱۳]
پیشینه[ویرایش]
موشک شهاب ۳ از سال ۲۰۰۲ تاکنون به‌طور رسمی ساخته می‌شود. این موشک یک موشک میان برد بالستیک است که در نسخه‌های ابتدایی، ۱۳۰۰ کیلومتر برد داشت که در نسخه‌های بهینه‌سازی شدهٔ بعدی، بُرد آن به ۲۱۰۰ کیلومتر رسید. آزمایش‌های این موشک از سال ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۲ ادامه داشت و سرانجام در تیرماه سال ۱۳۸۲ رسماً به آمار موشک‌های ایرانی افزوده شد. این موشک از سوخت مایع برای تهیه نیروی پیشران استفاده می‌کند. این موشک برای نخستین بار در میدان آزادی و در هفته دفاع مقدس سال ۱۳۷۷ به نمایش همگان درآمد. این موشک امروزه عملیاتی است ولی از خط تولید خارج شده‌است.
آزمایش‌ها[ویرایش]
ایران حداقل ۶ آزمایش پرتاب شهاب ۳ را انجام داده‌است. در نخستین مورد، در ژوئیه ۱۹۹۸، گزارش شد که این موشک در بخش دوم پرواز خود در هوا منفجر شده‌است. دومین آزمایش، به‌طور موفقیت‌آمیز در ژوئیه ۲۰۰۰ انجام شد.[۱۴] در سپتامبر ۲۰۰۰، ایران آزمایش سوم این موشک را انجام داد که طبق گزارش‌ها، این موشک نیز بلافاصله پس از پرتاب، منفجر شد. ایران در ماه‌های مه و ژوئیهٔ ۲۰۰۲ آزمایش‌های موفقیت‌آمیز دیگری را انجام داد. سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در ۷ ژوئیه ۲۰۰۳ گفت که ایران آزمایش نهایی شهاب ۳ را «چند هفته پیش» انجام داده‌است که «آزمایش نهایی پیش از تحویل موشک به نیروهای مسلح ایران بوده‌است».[۱۵] بر پایهٔ گزارش نیویورک تایمز، در ۹ نوامبر ۲۰۰۴، علی شمخانی، وزیر دفاع وقت ایران گفته‌است که ایران می‌تواند این موشک را به تولید انبوه برساند.[۱۶] در ۹ ژوئیه ۲۰۰۸، ایران بار دیگر نسخه‌ای از شهاب ۳ را شلیک کرد. به گفتهٔ مقامات جمهوری اسلامی، برد آن موشک، ۲۰۱۰ کیلومتر است و به یک کلاهک متعارف یک تُنی مجهز است. این آزمایش در نزدیکی تنگه هرمز انجام شد. یک وب‌سایت نظامی مستقل، این پرتاب را تجزیه و تحلیل کرد و به این نتیجه رسید که ادعاهای ایران مبنی بر آزمایش نسخه‌ای ارتقایافته از شهاب ۳ بی‌اساس است.[۱۷] نشریهٔ هاآرتس نیز با تحلیل تصاویر منتشرشده از آزمایش‌ها، گزارش داد که «جمهوری اسلامی ظاهراً تصاویر شلیک‌های آزمایشی را اصلاح کرده و در توانایی‌های تسلیحاتی خود اغراق کرده‌است و برای پوشاندن پرتاب ناموفق یکی از موشک‌ها، تصویر یک موشک دیگر را به تصویر مربوطه، افزوده‌است.[۱۸]
ویژگی‌ها[ویرایش]
وزن این موشک حدود ۱۶ تن، قطر آن ۱٫۳ متر و طول آن حدود ۱۷ متر است و می‌تواند کلاهکی به وزن ۱۰۰۰ کیلوگرم را تا مسافت ۱۳۰۰ تا ۱۵۰۰ کیلومتر حمل کند. در نمونهٔ جدید این موشک که در رزمایش پیامبراعظم ۳ در سال ۱۳۸۷ آزمایش شد، برد این موشک به ۲۰۰۰ کیلومتر ارتقاء یافته‌است.[۲۰] موتور موشک شهاب۳، ۲۶۷۶۰ کیلوگرم نیروی رانش تولید می‌کند که برای طی مسافت ۲۰۰۰ کیلومتر کافی است. اگر بخواهند برد آن بیشتر شود، از کلاهک‌های کم وزن‌تر استفاده می‌کنند و به همین دلیل، وزن کلاهک‌های از ۷۶۰ تا ۱۱۵۸ کیلوگرم متفاوت است.
- نوع: موشک بالستیک میان‌برد
- سازنده: سازمان صنایع دفاعی ایران، سازمان فضایی ایران
- طول: ۱۶٫۵۸ متر
- وزن: ۱۷۸۰ کیلوگرم در مدل اولیه و ۲٫۱۸۰ کیلوگرم در مدل‌های پسین (بعدی)
- قطر: ۱٫۳۸ متر
- برد: حدود ۱۳۰۰ کیلومتر در مدل‌های ابتدایی و ۲۰۰۰ کیلومتر در مدل‌های پسین
- موتور: موتور تک‌مرحله‌ای با سوخت مایع
- وزن پرتاب: ۱۷٬۴۸۰ کیلوگرم
- کلاهک: بین ۷۰۰ تا ۱۲۰۰ کیلوگرم
- دقت: ۱۹۰ متر CEP
- زمان ساخت: ۱۹۹۷
شهاب ۳-ب[ویرایش]
موشک شهاب ۳-ب، نسخهٔ بهبودیافته نسخه اولیه موشک شهاب ۳ است که دارای بردی در حدود ۲۰۰۰ کیلومتر است. بر اساس ادعای منابع اطلاعاتی غربی، سازمان فضایی ایران از ابتدای سال ۲۰۰۸ میلادی، تولید انبوه موشک شهاب ۳-ب را آغاز کرده‌است. بر اساس گزارش منابع اطلاعاتی غربی، خط تولید شهاب ۳-ب دارای ظرفیت تولید ۷۵ موشک شهاب ۳-ب در سال است.[۲۱] با توجه به برد بالای این نوع موشک، بحث‌هایی در مورد استفاده احتمالی ایران از این موشک علیه اسرائیل در صورت بروز جنگ، وجود دارد.[۲۲]
کاربران[ویرایش]
کاربران کنونی[ویرایش]
جستارهای وابسته[ویرایش]
- شهاب ۱
- شهاب ۲
- شهاب ۴
- شهاب ۵
- شهاب ۶
- فهرست تجهیزات نظامی ساخت ایران
- نیروهای مسلح ایران
- صنایع دفاعی ایران
پانویس[ویرایش]
- ↑ Shahab-3 / Zelzal-3 fas.org
- ↑ "Shahab-3". (در نسخه‌های ابتدایی)
- ↑ https://www.nasic.af.mil/LinkClick.aspx?fileticket=F2VLcKSmCTE%3d&portalid=19
- ↑ "The Global Range of Iran's Ballistic Missile Program - Uzi Rubin". Archived from the original on 27 February 2022. Retrieved 27 February 2022.
- ↑ Toukan, Abdullah; Anthony H. Cordesman. "GCC – Iran: Operational Analysis of Air, SAM and TBM Forces" (PDF). Center for Strategic & International Studies. Archived from the original (PDF) on 4 March 2016. Retrieved 27 February 2014.
- ↑ Wright, David C.; Timur Kadyshev (1994). "An Analysis of the North Korean Nadong Missile" (PDF). Science & Global Security. Gordon and Breach Science Publishers S.A. 4 (2): 129–160. Bibcode:1994S&GS....4..129W. doi:10.1080/08929889408426397. Retrieved 27 February 2014.
- ↑ "Shahab-3".
- ↑ U.S. Department of Defense (2001). Proliferation: Threat and Response. DIANE Publishing. p. 38. ISBN 1-4289-8085-7.
- ↑ The North-Korean/Iranian Nodong-Shahab missile family b14643.de
- ↑ Shahab 3: an Advanced IRBM Pedro B. D. & Tom Cooper, Air Combat Information Group, Dec 18, 2003
- ↑ Gertz, William (1997-05-22). "Russia disregards pledge to curb Iranian missile output; Tehran, Moscow sign pacts for additional support". The Washington Times.
- ↑ Ballistic and Cruise Missile Threat (Report). Defense Intelligence Ballistic Missile Analysis Committee. June 2017. p. 25. NASIC-1031-0985-17. Retrieved 16 July 2017.
- ↑ "Shahab-3".
- ↑ U.S. Department of Defense (2001). Proliferation: Threat and Response (PDF). DIANE Publishing. p. 38. ISBN 1-4289-8085-7.
- ↑ "Iran confirms test of missile that is able to hit Israel". New York Times. 2003-07-08. Retrieved 2008-07-09.
- ↑ «Jane's Missiles and Rockets». web.archive.org. ۲۰۰۸-۰۸-۰۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ اوت ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۲-۲۶.
- ↑ Hess, Pamela (12 ژوئیه 2008). "Official: Iran missile tests used 'old equipment'". The AP. Archived from the original on 15 July 2008. Retrieved 27 February 2014.
- ↑ "Did Iran doctor an image of its missile test launch?". Haaretz. Agence France-Presse. 2008-07-11. Retrieved 2008-07-11.
- ↑ BBCPersian.com | ایران | آزمایش موشک جدید با برد 'دوهزار کیلومتر' در ایران
- ↑ مانور هوایی-دریایی سپاه پاسداران در خلیج فارس (بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ Report: Iran manufacturing improved missile (یدیعوت اخرونوت)
- ↑ By Alon Ben-David (۱۱ دسامبر ۲۰۰۸). "Iran accelerates missile production in preparation for possible conflict" (به انگلیسی). وبگاه خبرگزاری janes. p. News Story. Retrieved 11 September 2010.
پیوند به بیرون[ویرایش]
- Shahab 3: an Advanced IRBM By Pedro B. D. & Tom Cooper