ریزلوله: تفاوت میان نسخهها
جز ابزار پیوندساز: افزودن پیوند سیتوزول به متن |
جز ابزار پیوندساز: افزودن پیوند لیزوزوم به متن |
||
خط ۷: | خط ۷: | ||
بسیاری از اجزای یاخته نیز از جنس ریزلولهها هستند مانند: [[دوک تقسیم]]، [[سانتریول|سانتریولها]] و... |
بسیاری از اجزای یاخته نیز از جنس ریزلولهها هستند مانند: [[دوک تقسیم]]، [[سانتریول|سانتریولها]] و... |
||
[[لیزوزوم]]ها در سلولهای گیاهی ، جانوری و تک سلولیها وجود دارند. باکتریها لیزوزوم ندارند. لیزوزومها را در حکم کیسههای خودکشی یا نارنجک درون سلولی مینامند که تخریب غشای آن میتواند موجب تجزیه مواد و اجزای درون سلول و در نتیجه لیزوزومها از غشا و ماده زمینه حاوی آنزیمهای مختلف تشکیل شده است. |
|||
چهار نوع لیزوزوم در نظر گرفته میشود که اولی لیزوزوم اولیه و سه تای بعدی لیزوزوم ثانویه خوانده میشوند. |
چهار نوع لیزوزوم در نظر گرفته میشود که اولی لیزوزوم اولیه و سه تای بعدی لیزوزوم ثانویه خوانده میشوند. |
||
نسخهٔ ۲ دسامبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۲:۲۹
{{درستی بخش}}
ریزلوله یا میکروتوبول یکی از اجزای چارچوب یاخته میباشند. ریزلولهها لولههایی توخالی، از جنس پروتئین هستند. این لولهها به قطر ۲۵ نانومتر و در طولهای مختلف از ۲۰۰ نانومتر تا ۲۵ میکرومتر هستند. پروتئین اصلی سازندهٔ ساختار ریزلولهها توبولین است.
ریزلولهها به عنوان اجزای ساختاری یاختهها در بسیاری از کارهای آنها مانند رشتمان، تقسیم درونیاخته و جابجایی و ترابری ریزکیسهها شرکت میکنند.
بسیاری از اجزای یاخته نیز از جنس ریزلولهها هستند مانند: دوک تقسیم، سانتریولها و... لیزوزومها در سلولهای گیاهی ، جانوری و تک سلولیها وجود دارند. باکتریها لیزوزوم ندارند. لیزوزومها را در حکم کیسههای خودکشی یا نارنجک درون سلولی مینامند که تخریب غشای آن میتواند موجب تجزیه مواد و اجزای درون سلول و در نتیجه لیزوزومها از غشا و ماده زمینه حاوی آنزیمهای مختلف تشکیل شده است. چهار نوع لیزوزوم در نظر گرفته میشود که اولی لیزوزوم اولیه و سه تای بعدی لیزوزوم ثانویه خوانده میشوند.
نقشهای لیزوزوم: گوارش درون سلولی: مواد گوناگون به روشهای فاگوسیتوزی و اتوفاژی به لیزوزومها میرسند. گوارش آنها توسط آنزیمهای لیزوزومی درون لیزوزومها صورت میگیرد و مواد حاصل از گوارش با عبور از غشای لیزوزوم به سیتوزول میرسند و مسیر سوخت و ساز خود را میگذرانند.
گوارش برون سلولی: برای مثال سلولهای استخوان خوار (استئوکلاستها) که در مغز زرد استخوان قرار دارند با آزاد کردن هیدرولازهای لیزوزومی موجب تخریب سلولهای استخوانی میشوند.
دخالت در تمایز سلولی و از بین بردن اندامکها
دخالت در پدیده اتولیز و مبارزه با فقر غذایی
دخالت در ایمنی سلولها: لیزوزومها باکتریها و ویروسهای وارد شده به سلول را توسط آنزیمهای خود تخریب میکند و از بین میبرد. تجمع مواد سمی از جمله جیوه در لیزوزومها
لیزوزومهای گیاهی با داشتن آنزیم های مختلف از جمله آلفا آمیلاز ، نوکلئازها در گوارش درون سلولی و برون سلولی و فرآیندهای رشد و نمو دخالت دارند.
ساختمان میکروتوبولها: میکروتوبولها بزرگترین رشته سیتواسکلت هستند و از دو نوع پروتئین توبولین(Tubulin) آلفا و بتا ساخته شدهاند. یک میکروتوبول از ۱۳ پروتوفیلامنت(Protofilament) موازی ساخته شده که هر کدام به صورت دو زنجیره آلفا و بتا میباشد(یک مولکول توبولین آلفا و یک مولکول توبولین بتا). این ۱۳ پروتوفیلامنت در هم پیچیدهاند تا یک میکروتوبول با مرکز خالی ایجاد شود. همچنین تعداد زیادی از پروتئینهای دیگر جهت تنظیم تجمع و عدم تجمع میکروتوبولها، به آنها پیوستهاند.
منابع
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Microtubule». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۴ آوریل ۲۰۰۹.
- زیستشناسی و آزمایشگاه ۲، سال سوم آموزش متوسطه. ۱۳۸۶.
+ بیوشیمی پزشکی جلد اول ویرایش سوم دانشگاه علوم پزشکی تهران