Kassel: ferskil tusken ferzjes

| ôfbylding = Kassel asv2022-orangerie-von-schoene-aussicht-v-no02 img03 Friedrichsplatz.jpg

| ôfbyldingstekst = Friedrichsplatz

| oerflakynwennertal = 200.406 <small>(31 desimber = 106,7 km²2021)</small>

| befolkingstichtensoerflak = 1824106,8 km²

| stêdekloftbefolkingstichtens = 1876 =/km²

| hichte stêdekloft = 166 m

| lân hichte = 167 m boppe [[Dútslânseenivo]]

| bestjoerlikelân ienheid 1 = Dielsteat{{Flagge DE}}

| namme bestjoerlike ienheid 1 = Hessen[[Dielsteaten fan Dútslân|Dielsteat]]

| namme bestjoerlike ienheid 2 1= Regio[[Ofbyld:Flag_of_Hesse.svg|20px|border]]

| namme bestjoerlike ienheid 2 = Kassel[[Regierungsbezirk]]

| stêdsyndieling bestjoerlike ienheid 3 =

| postkoade bestjoerlike ienheid 4 = 34001–34134

| simmertiidboargemaster =

| koördinaten stedsyndieling = </small>

| websidestifting = [http://www.kassel.de/ Offisjeel webstee]

'''Kassel''' (oant 1926 '''Cassel''') is in stêd yn [[Dútslân]], lizzend yn de [[Dielsteaten fan Dútslân|dielsteat]] [[Hessen]] oan de [[Fulda (rivier)|Fulda]], en teltmei hastgoed 200.000 ynwenners. It is it ienigeiennige stêdlike sintrum yn it noarden fan Hessen en jildt dêrom as it ekonomyske en kulturele swiertepunt fan de regio. De stêd is benammen ferneamd troch de ''[[documenta]]'', in fiif-jierlikse keunstmanifestaasje oer eigentiidske keunst.

[[Ofbyld:Kassel Schloss WAllee f Herkules f w.jpg|thumb|left|''Bergpark Wilhelmshöhe; blikútsjoch op slot en stêd mei Wilhelshöher Allee]]

Kassel waard foar it earst neamd yn [[913]]. It krige yn [[1189]] [[stedsrjochten]] en waard ûnder [[Hindrik I fan Hessen]] haadstêd fan it lângreefskip [[Lângreefskip Hessen|Hessen]]. Fan 1567 - 1806 en fan 1813 - 1866 wie it de haadstêd fan [[Hessen-Kassel]]. Koart neidat [[Hessen-Kassel]] in karfoarstendom waard, besetten de troepen fan [[Napoleon Bonaparte|Napoleon]] yn 1806 de stêd, dy't haadstêd waard fan it nij stifte keninkryk [[Keninkryk Westfalen|Westfalen]] en residinsje fan [[Napoleon Bonaparte|Napoleon]] syn broer [[Jérôme Bonaparte]] waard. Fan 1813 ôf wie it wer in karfoarstendom, mar oan de ein fan de oarloch yn 1866 waard it ynlive troch in agressyf ekspandearjend [[PruisenPrusen]], omdat it - krektas it [[keninkrykKeninkryk Hannover|Hannover]] - oan de sidekant fan de Eastenrykske [[Habsburgers|Habsburchske]] monargy stien hie.

In swarte bledside yn de skiednis fan de stêd is de jûn fan de 7e7 novimber [[1938]]. Sels noch twa dagen foar de beruchte [[Reichskristallnacht]] fan 9 op [[10 novimber]] [[1938]] waarden yn Kassel de [[synagoge]] en oare [[Joaden|Joadske]] ynstellingen en gebouwen fernield.

Yn de [[Twadde Wrâldkriich]] waarden grutte dielen fan de stêd ferwoasteferwoastge. It swierste bombardemint barde op [[22 oktober]] [[1943]]. Yn ien nacht tiid kamen 10.000 mensen om it libben en waard 80% fan it wenningebestân ferwoasteferwoastge. De âlde binnenstêd mei syn protte fakwurkhuzen wie in ideaalgaadlik doelwytdoel binnen de strategy fan de saneamde ''[[moral bombing]]''. Fosfor- en brânbommen[[brânbom]]men soargen foar in [[fjoerstoarm]], wêroan bygelyksdy't ek bygelyks de stêden [[Hamburch]] en [[Dresden]] ten offerswier foelenrekken.

Yn [[1948]] besoch Kassel omdôch om haadstêd fan de nije [[West-DútskeDútslân|Westdútske]] [[republyk]] te wurden.

Yn 1960 wie Kassel de earste stêd yn Europa dêr't urbanisearre [[waskbear|waskbearen]]en sinjalearre waarden. Op ditdat momintstuit hat de waskbearepopulaasje yn Kassel de heechste tichtheid fan Europa.

Kassel leit sa'n 70 km noardwestlik fan it geografyske mulpunt fan Dútslân. Nei Erfurt en Göttingen is Kassel dêrmei de meast sintraal lizzende grutte stêd yn Dútslân. De stêd leit yn it noardlikste diel fan de dielsteat [[Hessen]], flakby de grins mei [[Nedersaksen]], yn it saneamde ‘’Kasseler Becken’’, in grut [[tsjetteldaltsjetteldelling]] wêryn't op it leechste punt de wetterrin fan de rivier [[Fulda (rivier)|Fulda]] rint. Yn ditdy tsjetteldaltsjetteldelling leit de stêd oan hast alle sidenkanten ynsluten troch fiif middelberchtmes, wêrûnder it [[Habichtswald]] yn it westen en it [[Kaufunger Wald]] yn it easten. De fiif middelberchtmes binne troch twa ten noardennoardlik en ten sudensúdlik fan de stêd lizzende en yn east-westrjochting ferrinnende berchrêgen mei elkoar ferbûn. Allinnich itde hjir en dêr tige smelle daldelling fan de Fulda trochsnijt it ‘’Kasseler Becken’’ en de ring fan berchrêgen fan it suden nei it noarden.

[[anKategory:Kassel| ]]