לדלג לתוכן

דער אלגעמיינער זשורנאל

פֿון װיקיפּעדיע
(אַריבערגעפֿירט פון אלגעמיינער)
דער אלגעמיינער זשורנאל
The Algemeiner Journal
www.algemeiner.com
די לאגא פון דער צייטונג

דער אלגעמיינער זשורנאל איז געווען א וואָכנטלעכע צייטונג אויף דער יידישער שפראַך, געגרינדעט דורך ר' גרשון יעקבסאן ע"ה, (תרצ"ד-תשס"ה, 1934-2005).

ר' גרשון האט געארבעט אין דער טעגליכער אידישער צייטונג "טאג מארגן זשורנאל" פאר איבער 30 יאר, אין יענע יארן האט די סעקולערע יידיש כמעט ווי איינגענומען דער ניו יארקער אידנטום, אבער צוביסלעך ווען פרישע דורות זענען אונטערגעוואקסן האבן די קינדער און אייניקלעך איבערגעלאזט די שפראך, און איין טאג ווען דער בעל הבית פונעם טאג מארגן זשורנאל האט פארמאכט די צייטונג צוליב ריזיגע חובות פון ארויסגעבן די צייטונג טעגליך האט זיך ר' גרשון געפונען אן א פרנסה.

עס איז שוין דאן ערשינען אידישע ליטעראטור, ווי דער אידישער קוואל אדער דאס אידישע ליכט, אבער דאס זענען אלעס געווען חרדיש ביי וועמען די אידישע שפראך האט זיך אלץ מער פארגרעסערט, און חוץ דעם פארווערטס האט נישט עקזיסטירט קיין איין פלאטפארמע פאר די סעקולערע יידישיסטן. און אויך דער טאג מארגן זשורנאל האט זיך פארמאכט צוליב די קליינע צאל קונים און איינצוימונג פון דער יידישיסטישער באוועגונג.

געציילטע מאנאטן נאכדעם האט ער אן אנטשלאסענער פונדאסניי געפנט זיין אייגענע צייטונג דער אלגעמיינער זשורנאל, טראץ די פילע אפרעדענישן וואס ער האט באקומען פון גוטע פריינד אז יידיש ביי יידישטיסן האט נישט דעם געפאדערטן פאטענציאל.

ר' גרשון האט אבער באשלאסן צו גיין אויפן מהלך פון סעקולער געמישט מיט פרומקייט, און אזוי ארום צוריק אויפלעבן עפעס ביי די יידישיסטן און פון די אנדערע זייט האבן א קוואל פון חרדישע קונים וואס וועלן אויסהאלטן די צייטונג.

ר' גרשון וועלכער האט ביטער געהארעוועט אויפצובויען זיין פרישע מהלך פון פרומקייט און סעקולער צוגלייך, האט -לויט זיין זון ר' יוסף יצחק- קיינעם נישט צוגעלאזט צו דער ארבעט, און נישט געהאט קיין צוטרוי אין קיינעם אז מען וועט פארשטיין זיין ציל. ער האט געפירט אלעס אליינס.

די אויסלייג תקנות פון דער צייטונג טרעפט מען דא (ארכיווירט 18.09.2014 ביי דער Wayback Machine).

נאך ר' גרשון'ס פטירה האבן די קינדער באשלאסן ווייטער אנצוהאלטן די צייטונג, אבער זיי האבן זיך צוטיילט צווישן זיך מיט דער ארבעט.

די צייטונג פארמאגט רעליגעיזע און סעקולערע שרייבערס, אבער איז דורכגענומען מיט דער גייסט פון אידישקייט, אידישער באוואוסטזיין און אידישער שטאלץ. די צייטונג פארמאגט סיי רעכטע און סיי לינקע שרייבער, און איז אפן צו פארשידנארטיקע און אויך פארקערטע מיינונגען.

עס איז געדרוקט אין א גרויסן פארמאט, ענדליך צום ניו יארק טיימס.

אין א אינטערוויו זאגט ר' יוסף יצחק אז ער פארמאגט 18 טויזנט קונים א וואך, און 30 טויזנט באזוכערס אויפן וועבזייטל.


ייִדיש־שפּראַכיקע צײַטונגען
פֿאַרגאַנגענע צײַטונגען דער יודישע וועקער דער פריינד דער פאקל דער קאנטשיק דאס יודישע ווארט יידישע שטימע הײַנט אונזער טריבונע דאס יודישע טאגבלאט טאג שריפט
1905-1907 1903-1908 1929-1931 1931-1933 1931-1933
הײַנטיקע צײַטונגען פֿאָרװערטס לעבנס פֿראַגן דער אלגעמיינער זשורנאל
זײַט 1897 זײַט 1951
חרדישע צײַטונגען דער איד דער בלאט די צייטונג די חרדישע וועלט אידישע טריבונע
זײַט 2000 זײַט 1962
יידישע צייטונגען

אונזער טריבונע | אידישע טריבונע | בקהילה | גלאבס | די חרדישע וועלט | די צייטונג | דער איד | דער אלגעמיינער זשורנאל | דער בלאט | הארץ | המודיע | המבשר | זשערוסאלעם פאסט | זשאואיש וויק | זשואיש פרעס | ישראלי | ישראל היום | יתד נאמן | ידיעות אחרונות | לעבנס פראגן | מעריב | מקור ראשון | פנים אל פנים | פנים חדשות | פארווארד | פארווערטס | פייוו טאונס זשואיש טיימס | שלום